Hợp đồng mua bán đất không công chứng có bị vô hiệu không? Hậu quả pháp lý khi hợp đồng mua bán bị vô hiệu.
Hợp đồng mua bán đất không công chứng có bị vô hiệu không? Hậu quả pháp lý khi hợp đồng mua bán bị vô hiệu.
Tóm tắt câu hỏi:
Bên mua không trả đủ tiền theo đúng hợp đồng; hợp đồng mua bán đất không có công chứng; bên bán còn vay tiền ngân hàng bên mua có biết trước. Vậy hợp đồng có vô hiệu hay không? Bên bán có trã lại tiền cho bên mua không?
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
1. Cơ sở pháp lý:
2. Nội dung tư vấn:
Trong trường hợp này, về hình thức của hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất, Khoản 2 Điều 689 Bộ luật dân sự 2005 có quy định:
Điều 689. Hình thức chuyển quyền sử dụng đất
2. Hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất phải được lập thành văn bản, có công chứng, chứng thực theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, tại Khoản 3 Điều 167 Luật đất đai 2013 có quy định:
3. Việc công chứng, chứng thực hợp đồng, văn bản thực hiện các quyền của người sử dụng đất được thực hiện như sau:
a) Hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất phải được công chứng hoặc chứng thực, trừ trường hợp kinh doanh bất động sản quy định tại điểm b khoản này;
>>> Luật sư tư vấn pháp luật dân sự qua tổng đài: 1900.6568
Theo các quy định trên, Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất (mua bán đất đai) bắt buộc phải công chứng tại cơ quan có thẩm quyền.
Điều 127 Bộ luật dân sự 2005 có quy định:
Giao dịch dân sự không có một trong các điều kiện được quy định tại Điều 122 của Bộ luật này thì vô hiệu.
Theo khoản 2 Điều 122 Bộ luật dân sự 2005:
Trong trường hợp pháp luật quy định giao dịch dân sự phải được thể hiện bằng văn bản, phải có công chứng hoặc chứng thực, phải đăng ký hoặc xin phép thì phải tuân theo các quy định đó.
Như vậy, trong trường này, hợp đồng mua bán đất giữa bên mua và bên bán không có công chứng nên đã vi phạm quy định về hình thức của hợp đồng. Do đó, hợp đồng này được xem là hợp đồng vô hiệu về hình thức.
Về hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu, Điều 137 Bộ luật dân sự 2005 có quy định:
1. Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm xác lập.
2. Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận; nếu không hoàn trả được bằng hiện vật thì phải hoàn trả bằng tiền, trừ trường hợp tài sản giao dịch, hoa lợi, lợi tức thu được bị tịch thu theo quy định của pháp luật. Bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thường.
Do đó, bên bán và bên mua trong trường hợp này phải có nghĩa vụ khôi phục lại tình trạng ban đầu, bên bán phải hoàn trả lại số tiền đã nhận cho bên mua, và bên mua có nghĩa vụ trao trả lại đất cho bên bán.
