Hỏi về các trường hợp tạm hoãn nghĩa vụ quân sự

1. Căn cứ pháp lý:

Luật nghĩa vụ quân sự năm 2014.

Thông tư 140/2015/TT – BQP ngày 16 tháng 12 năm 2015

2. Nội dung tư vấn:

Dựa theo thông tin bạn cung cấp, để giải đáp thắc mắc của bạn về vấn đề tạm hoãn nghĩa vụ quân sự cần xem xét các phương diện sau:

Về vấn đề tạm hoãn gọi nhập ngũ, thì tại Điều 41 Luật nghĩa vụ quân sự năm 2015 có quy định:

“Điều 41. Tạm hoãn gọi nhập ngũ và miễn gọi nhập ngũ

1. Tạm hoãn gọi nhập ngũ đối với những công dân sau đây:

a) Chưa đủ sức khỏe phục vụ tại ngũ theo kết luận của Hội đồng khám sức khỏe;

b) Là lao động duy nhất phải trực tiếp nuôi dưỡng thân nhân không còn khả năng lao động hoặc chưa đến tuổi lao động; trong gia đình bị thiệt hại nặng về người và tài sản do tai nạn, thiên tai, dịch bệnh nguy hiểm gây ra được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận;

c) Một con của bệnh binh, người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 61% đến 80%;

d) Có anh, chị hoặc em ruột là hạ sĩ quan, binh sĩ đang phục vụ tại ngũ; hạ sĩ quan, chiến sĩ thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân;

đ) Người thuộc diện di dân, giãn dân trong 03 năm đầu đến các xã đặc biệt khó khăn theo dự án phát triển kinh tế – xã hội của Nhà nước do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trở lên quyết định;

e) Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật;

g) Đang học tại cơ sở giáo dục phổ thông; đang được đào tạo trình độ đại học hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục đại học, trình độ cao đẳng hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong thời gian một khóa đào tạo của một trình độ đào tạo.

2. Miễn gọi nhập ngũ đối với những công dân sau đây:

a) Con của liệt sĩ, con của thương binh hạng một;

b) Một anh hoặc một em trai của liệt sĩ;

c) Một con của thương binh hạng hai; một con của bệnh binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; một con của người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 81 % trở lên;

d) Người làm công tác cơ yếu không phải là quân nhân, Công an nhân dân;

đ) Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật từ 24 tháng trở lên.

3. Công dân thuộc diện tạm hoãn gọi nhập ngũ quy định tại khoản 1 Điều này, nếu không còn lý do tạm hoãn thì được gọi nhập ngũ.

Công dân thuộc diện được tạm hoãn gọi nhập ngũ hoặc được miễn gọi nhập ngũ quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, nếu tình nguyện thì được xem xét tuyển chọn và gọi nhập ngũ.

4. Danh sách công dân thuộc diện được tạm hoãn gọi nhập ngũ, được miễn gọi nhập ngũ phải được niêm yết công khai tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, cơ quan, tổ chức trong thời hạn 20 ngày.”

Xem xét trong trường hợp của bạn, dựa trên thông tin bạn cung cấp thì: bạn năm nay 23 tuổi, chuẩn bị tốt nghiệp đại học vào thời điểm tháng 6/2018. Gia đình bạn chỉ có 2 mẹ con, trong đó, mẹ bạn đã lớn tuổi (59 tuổi), sức khỏe yếu, bị mắc rất nhiều bệnh như cao huyết áp, tim mạch, bị bệnh thấp khớp, thường xuyên phải nhập viện để điều trị. Mẹ của bạn cũng từng đi bộ đội, tham gia kháng chiến trong những năm 1981, 1982 ở khu vực Biên giới phía Bắc Lạng Sơn, có đầy đủ hồ sơ giấy tờ. Đồng thời về sức khỏe của bạn thì bạn bị cận, không nhìn rõ. Trong trường hợp của bạn, xét về hoàn cảnh của bạn thì:

– Trong gia đình chỉ có hai mẹ con, trong đó người mẹ đã già yếu, mắc nhiều bệnh và sức khỏe yếu, thường xuyên phải nhập viện để điều trị thì bạn có thể được xác định là lao động duy nhất phải trực tiếp nuôi dưỡng mẹ bạn – người bị hạn chế về khả năng lao động nuôi sống bản thân. 

Tuy nhiên, nếu mẹ của bạn mặc dù sức khỏe yếu nhưng vẫn có khả năng lao động, vẫn có thể tự chăm lo cho bản thân thì trong trường hợp này, bạn có thể không được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 41 Luật nghĩa vụ quân sự năm 2015.

 – Bạn bị cận thị, dù không biết mức độ cận thị như thế nào, nhưng xét ở góc độ sức khỏe thì bạn có thể không đảm bảo tiêu chuẩn sức khỏe để nhập ngũ theo quy định tại điểm c khoản 3 Điều 4 Thông tư 140/2015/TT- BQP nếu như bạn có sức khỏe loại 3 và có tật khúc xạ về mắt (cận thị  1,5 điop trở lên). Trong trường hợp này, căn cứ theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 41 Luật nghĩa vụ quân sự năm 2015, bạn có thể được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự khi có kết luận của Hội đồng khám sức khỏe về tình trạng sức khỏe của bạn không đảm bảo tiêu chuẩn sức khỏe.

Tuy nhiên, nếu bạn bị cận nhưng theo kết luận của Hội đồng khám sức khỏe, bạn vẫn hoàn toàn đảm bảo được về sức khỏe để nhập ngũ thì bạn sẽ không được tạm hoãn gọi nhập ngũ với lý do là chưa đủ sức khỏe theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 41 Luật nghĩa vụ quân sự được trích dẫn nêu trên.

 – Mẹ bạn từng là quân nhân tham gia kháng chiến trên khu vực biên giới phía bắc, nhưng bạn không nói rõ, mẹ bạn có phải là thương binh, bệnh binh, hay là người nhiễm chất độc da cam bị suy giảm khả năng lao động hay không, nếu có thì mức độ suy giảm khả năng lao động như thế nào. Nếu như mẹ bạn là bệnh binh, người nhiễm chất độc màu da cam mà bị suy giảm khả năng lao động từ 61% đến 80% thì trường hợp này, theo điểm c khoản 1 Điều 41 Luật nghĩa vụ quân sự năm 2015, bạn có thể được tạm hoãn gọi nhập ngũ.

Hoặc mẹ bạn thuộc trường hợp là thương binh hạng hai, con của bệnh binh bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; con của người nhiễm chất độc da cam bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên thì căn cứ theo quy định tại điểm c khoản 2 Điều 41 Luật nghĩa vụ quân sự năm 2015, bạn có thể được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự. 

Như vậy, từ những phân tích nêu trên, với hoàn cảnh hiện tại của bạn, bạn có thể được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự theo một trong các trường hợp được quy định tại điểm a, b, c Khoản 1 Điều 41 Luật nghĩa vụ quân sự năm 2015. Tuy nhiên, việc bạn có được tạm hoãn gọi nhập ngũ hay không còn phụ thuộc vào việc xem xét của cơ quan có thẩm quyền.

Căn cứ theo quy định tại Điều 42 Luật nghĩa vụ quân sự năm 2015 thì thẩm quyền ra quyết định tạm hoãn nghĩa vụ quân sự thuộc về Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện. Ủy ban nhân dân cấp xã, cơ quan, tổ chức có trách nhiệm công khai số lượng, đối tượng, tiêu chuẩn gọi nhập ngũ, danh sách công dân được tạm hoãn gọi nhập ngũ, miễn gọi nhập ngũ tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, cơ quan, tổ chức. Do vậy, khi bạn có hoàn cảnh khó khăn, sức khỏe không đảm bảo, và bạn thuộc một trong các trường hợp được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự, thì bạn nên làm đơn đề nghị được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự kèm theo các chứng cứ chứng minh mình thuộc trường hợp được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự gửi lên Ủy ban nhân dân cấp xã, Hội đồng nghĩa vụ quân sự để được xem xét giải quyết.