Hồ sơ nộp lệ phí trước bạ nhà đất bao gồm các giấy tờ gì?

1. Một số khoản thu ngân sách nhà nước từ đất đai: 

Thứ nhất, tiền sử dụng đất. Căn cứ theo Điều 4 của Luật Đất đai 2013 có quy định, tiền sử dụng đất là số tiền mà người sử dụng đất phải trả trong trường hợp được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất đối với một diện tích đất xác định. Nói cách khác tiền sử dụng đất là khoản tiền mà Nhà nước thu của người sử dụng đất khi được Nhà nước cho phép sử dụng đất mà thuộc các trường hợp phải nộp tiền sử dụng đất, tương đương với giá trị của quyền sử dụng đất mà Nhà nước quy định. Tiền sử dụng đất được xác định trên các căn cứ như, diện tích đất được giao, được chuyển mục đich sử dụng, được công nhận quyền sử dụng đất; mục đích sử dụng đất và giá đất thu tiền sử dụng đất. Giá đất được áp dụng theo bảng giá đất do Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quy định và công bố vào ngày 01 tháng 01 hàng năm.

Thứ hai, thuế thu nhập cá nhân tư hoạt động chuyển nhượng bất động sản. Thu nhập chịu thuế từ chuyển nhượng bất động sản được xác định bằng giá chuyển nhượng bất động sản theo từng lần chuyển nhượng trừ giá mua bất động sản và các chi phí liên quan.

Thứ ba, lệ phí trước bạ nhà đất. Đây được coi là khoản tiền mà cơ quan thuế thu của người được Nhà nước giao đất (gồm cả trường hợp đăng ký quyền sử dụng đất khi được hợp thức hoá quyền sử dụng đất) hoặc khi được phép nhận chuyển quyền sử dụng đất. Theo nghị định 91/2022/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 126/2020/NĐ-CP hướng dẫn Luật Quản lý thuế, có quy định Nhà nước thu 0,5% của giá trị quyền sử dụng đất và chỉ thu một lần khi xảy ra việc nhận chuyển quyền sử dụng đất. 

Thứ tư, lệ phí địa chính. Đây là khoản tiền mà Nhà nước thu khi cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thực hiện một trong các công việc về địa chính sau đây: cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (bao gồm cả cấp giấy hợp thức hoá quyền sử dụng đất); chứng nhận đăng ký biến động về đất đai, bao gồm chứng nhận thay đổi về chủ sử dụng đất, thay đổi về hình thể, diện tích thửa đất, thay đổi về mục đích sử dụng đất; trích lục hồ sơ địa chính, gồm trích lục bản đồ hoặc các văn bản cần thiết trong hồ sơ địa chính theo yêu cầu của người sử dụng đất. 

2. Hồ sơ nộp lệ phí trước bạ nhà đất bao gồm các giấy tờ gì?

Căn cứ theo Nghị định 91/2022/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 126/2020/NĐ-CP hướng dẫn Luật Quản lý thuế, có quy định về hồ sơ khai lệ phí trước bạ nhà đất, trong đó bao gồm những giấy tờ cơ bản như sau:

– Tờ khai lệ phí trước bạ theo mẫu do pháp luật quy định;

– Bản sao các giấy tờ chứng minh tài sản (hoặc chủ tài sản) thuộc diện miễn lệ phí trước bạ (nếu có), trừ trường hợp nộp bản chính theo quy định của Bộ Tài chính, nhìn chung thì giấy tờ chứng minh tài sản (hoặc chủ tài sản) thuộc diện miễn lệ phí trước bạ trong một số trường hợp quy định tại Thông tư 80/2021/TT-BTC hướng dẫn Luật Quản lý thuế và Nghị định 126/2020/NĐ-CP hướng dẫn Luật Quản lý thuế;

– Bản sao giấy tờ chứng minh nhà, đất có nguồn gốc hợp pháp theo quy định của pháp luật;

– Bản sao giấy tờ hợp pháp theo quy định của pháp luật về việc chuyển giao quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất ký kết giữa các bên (bản sao hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho có công chứng hoặc chứng thực).

3. Trình tự và thủ tục nộp lệ phí trước bạ nhà đất: 

Hiện nay căn cứ theo Điều 4 Nghị định 10/2022/NĐ-CP về lệ phí trước bạ, tổ chức, cá nhân có tài sản thuộc đối tượng chịu lệ phí trước bạ phải nộp lệ phí trước bạ khi:

– Đăng ký quyền sở hữu;

– Đăng ký quyền sử dụng.

Như vậy, như thuộc các trường hợp trên thì các bên cần đóng lệ phí trước bạ nhà đất, cụ thể là về việc giải quyết thủ tục đăng ký, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của pháp luật về đất đai. Nhìn chung thì trình tự và thủ tục nộp lệ phí trước bạ nhà đất sẽ phải trải qua một số giai đoạn cơ bản sau đây:

Bước 1: Các chủ thể sẽ chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ và hợp lệ để nộp đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Thành phần hồ sơ nộp lệ phí trước bạ nhà đất sẽ bao gồm những giấy tờ cơ bản theo như phân tích ở trên. Người nộp lệ phí trước bạ sẽ lập hồ sơ kê khai lệ phí trước bạ theo như phân tích ở trên để nộp đến cơ quan tiếp nhận hồ sơ giải quyết thủ tục này. Có nhiều cách thức để nộp hồ sơ khác nhau. Nộp trực tiếp tại bộ phận một cửa của cơ quan có thẩm quyền hoặc nộp thông qua dịch vụ bưu chính. cơ quan tiếp nhận và giải quyết hồ sơ khai lệ phí trước bạ nhà đất trong trường hợp này được xác định là Chi cục thuế.

Bước 2: Sau khi tiếp nhận hồ sơ thì sẽ xử lý hồ sơ theo quy định của pháp luật. Trong trường hợp xét thấy hồ sơ gửi trực tiếp tới Chi cục thuế, thì công chức tiếp nhận sẽ tiếp nhận và đóng dấu tiếp nhận vào hồ sơ sau đó ghi thời gian nhận hồ sơ và ghi nhận số lượng tài liệu trong hồ sơ đã nhận, ghi vào sổ văn thư của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Trong trường hợp hồ sơ được gửi đến Chi cục thuế thông qua dịch vụ bưu chính, thì công chức thuế sẽ đóng dấu ghi ngày nhận hồ sơ và ghi vào sổ văn thư của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Trong trường hợp hồ sơ khai lệ phí trước bạ được thực hiện thông qua phương thức điện tử, thì hồ sơ khai lệ phí trước bạ nhà, đất được gửi đến Cơ quan Thuế đáp ứng theo quy định về giao dịch điện tử. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày ký thông báo nộp lệ phí trước bạ của Cơ quan Thuế thì phải nộp lệ phí trước bạ.

4. Vai trò của thu lệ phí trước bạ nhà đất: 

Hiện nay có thể thấy vai trò của đất đai có thể được xem xét dưới nhiều góc độ khác nhau, có thể là góc độ kinh tế hoặc góc độ văn hóa giáo dục, góc độ tinh thần. Vai trò của các khoản thu từ đất đai bao gồm nhiều vai trò khác nhau. Trong các khoản thu đó thì có thể kể đến thu lệ phí trước bạ nhà đất theo như phân tích. Một số vai trò của hoạt động thu lệ phí trước bạ nhà đất có thể kể đến như sau:

Thứ nhất, thu lệ phí trước bạ nhà đất đóng vai trò vô cùng quan trọng trong nguồn thu của ngân sách nhà nước. Lệ phí trước bạ nhà đất là một trong những nguồn thu đóng góp vào ngân sách nhà nước để đảm bảo nguồn thu cho ngân sách nhà nước, được xác định là nguồn thu ổn định và bền vững của cấp ngân sách địa phương theo quy định của pháp luật hiện nay.

Thứ hai, thu lệ phí trước bạ nhà đất được xem là công cụ quan trọng của cơ quan nhà nước có thẩm quyền để góp phần vào quá trình thực hiện hoạt động quản lý đất đai theo quy định của pháp luật và quản lý thị trường bất động sản một cách tốt nhất và hiệu quả. Thông qua hoạt động thu các loại thuế có liên quan đến đất nói chung và thu lệ phí trước bạ nhà đất nói riêng đã giúp cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền nắm được hoạt động mua bán chuyển nhượng quyền sử dụng đất và có những biện pháp quản lý thị trường bất động sản phù hợp để từ đó có thể thực hiện hoạt động điều tiết công bằng và quản lý của nhà nước đối với lĩnh vực đất đai.

Thứ ba, thu lệ phí trước bạ nhà đất có tác động tích cực tới hoạt động sản xuất kinh doanh và thu hút vốn đầu tư của các chủ thể, thông qua các ưu đãi về tiền sử dụng đất và tiền thuê đất đã góp phần thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước trong lĩnh vực đất đai.

Thứ tư, thu lệ phí trước bạ nhà đất nhằm hướng tới thực hiện mục tiêu chính sách công bằng xã hội, thông qua chính sách thu hoặc miễn giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp do nhiều nguyên nhân khác nhau, ví dụ như do mất mùa hoặc do các hộ nghèo, do các hộ ở vùng sâu vùng xa, các hộ có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn, miễn giảm các loại nghĩa vụ cho người có công với cách mạng góp phần ổn định đời sống của các chủ thể này.

Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết: 

– Nghị định 91/2022/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 126/2020/NĐ-CP hướng dẫn Luật Quản lý thuế;

– Nghị định 10/2022/NĐ-CP Quy định về lệ phí trước bạ.