Hành vi xâm phạm quyền cá nhân đối với hình ảnh

Quyền cá nhân đối với hình ảnh là một trong những quyền nhân thân được pháp luật bảo vệ và cụ thể hóa bằng các quy định tại Điều 31, “Bộ luật dân sự năm 2015”.

Ngay tại khoản 1 điều 31 Bộ luật dân sự năm 2005 quy định “ cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình”. Đây là sự khẳng định của nhà nước về quyền của cá nhân đối với hình ảnh của bản than mình. Thông qua quy định tại điều 31 Bộ luật dân sự năm 2005 cho thấy nội dung của quyền nhân thân đối với hình ảnh của cá nhân bao gồm: Quyền được phép sử dụng hình ảnh của mình, quyền cho người khác sử dụng hình ảnh của mình, quyền được bảo vệ đối với hình ảnh của cá nhân trước những hành vi sử dụng hình ảnh trái phép.

Với những quyền như vậy thì hành vi xâm phạm quyền đối với hình ảnh của cá nhân là:

Sử dụng hình ảnh cá nhân mà chưa được sự đồng ý của người đó hoặc người có liên quan ( cha, mẹ, vợ, chồng, con đã thành niên hoặc người đại diện của người đó). Theo quy định tại khoản 2 điều 31 của Bộ luật dân sự năm 2005 “ Việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý; trong trường hợp người đó đã chết, mất năng lực hành vi dân sự, chưa đủ 15 tuối thì phải được cha, mẹ, vợ, chồng, con đã thành niên hoặc người đại diện hợp pháp của người đó đồng ý, trừ trường hợp vì lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng hoặc quy định khác”. Như vậy, theo điiều luật nói trên, về nguyên tắc cá nhân tổ chức bất kì sử dụng hình ảnh của người khác cho mục đích bất kì ( không phân biệt thương mại hay phi thương mại) mà chưa được phép của người đó thì được xem là hành vi vi phạm pháp luật.Trên thực tiễn dạng hành vi xâm phạm này diễn ra phổ biến, những chủ thể vi phạm thường sử dụng hình ảnh của người khác cho mục đích thương mại để kiếm lợi cho mình nhưng lại không xin phép chủ thể có quyền đối với hình ảnh.

Sử dụng hình ảnh cá nhân mà xâm hại tới danh dự, nhân phẩm, uy tín của người đó. Tại khoản 3 điều 31 Bộ luật dân sự năm 2005 đã quy định “ Nghiêm cấm việc sử dụng hình ảnh của người khác mà xâm hại tới danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có hình ảnh.” Theo quy định này thì việc sử dụng hình ảnh của cá nhân, mặc dù hợp pháp là có sự đồng ý của người đó, nhưng việc sử dụng hình ảnh này lại xâm phạm tới danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân. ( Điều 37 Bộ luật dân sự 2005) thì vẫn là xâm phạm quyền hình ảnh của cá nhân.

>>> Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568

Phát tán hình ảnh của cá nhân nhằm xâm hại tới danh dự, nhân phẩm, uy tín của người đó. Hành vi này thực hiện bằng cách là khi có được hình ảnh của một người, mà hình ảnh đó thuộc đời sống riêng tư của cá nhân, hình ảnh thuộc loại “ nhạy cảm” có thể là do tư thù hoặc bất kì lí do nào họ đã tung lên mạng hoặc những phương tiện thông tin khác những hình ảnh bị pháp luật nghiêm cấm lan truyền, nhằm mục đích bôi xấu danh dự, nhân hẩm ,uy tín của một người những hành vi này cũng thường xảy ra đối với người nổi tiếng.

Xâm phạm hình ảnh cá nhân còn được thể hiện thông qua việc các cơ quan báo chí công bố những hình ảnh được cá nhân thực hiện bảo mật. Hoạt động của báo chí đã xâm phạm quyền nhân thân đối với hình ảnh của cá nhân. Sử dụng hình ảnh xâm phạm bí mật đời tư. Hành vi này biểu hiện ở việc cá nhân bị phát tán những bức hình, cảnh quay riêng tư, nó thuộc đời sống sinh hoạt riêng tư của một người hoặc mặc dù là những hình ảnh bình thường nhưng cá nhân thực hiện vào việc bảo mật những bức ảnh đó thì việc công bố phát tán những búc ảnh cảnh quay đó, hành vi này là xâm phạm tới bí mật đời tư của cá nhân được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ.

Hành vi xâm phạm quyền đối với hình ảnh của cá nhân từ vi phạm pháp luật dân sự sang vi phạm pháp luật hình sự. Việc xâm phạm hình ảnh cá nhân với sự hỗ trợ của các phương tiện hiện đại như: các thiết bị máy quay, máy chụp ảnh hiện đại giúp người ta quay lén, chụp ảnh ở các góc độ đã ghi nhận lại những hình ảnh không đẹp của một số người. Chính điều này làm tăng tính chất nguy hiểm của hành vi xâm phạm hình ảnh đối với xã hội, từ đó hành vi xâm phạm hình ảnh của cá nhân đã không chỉ là xâm phạm tới quan hệ dân sự nữa mà chuyển sang xâm phạm tới quan hệ được pháp luật hình sự điều chỉnh, một số tột như : tội truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy theo điều 253 Bộ luật hình sự, tội làm nhục người khác theo điều 121 Bộ luật hình sự, tội cưỡng đoạt tài sản theo điều 135 Bộ luật hình sự.