Giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả thực hiện về vị trí, vai trò và chức năng của Mặt trận tổ quốc Việt Nam trong hệ thống chính trị.
Trong những năm qua dưới sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng, phối hợp của chính quyền và các địa phương, Mặt trận Tổ quốc cũng như các đoàn thể chính trị – xã hội từ Trung ương đến địa phương đã có nhiều đổi mới trong tổ chức triển khai các chương trình phối hợp thống nhất hành động; luôn coi trọng việc đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, bám sát thực tiễn và các nhiệm vụ chính trị của từng giai đoạn; tập trung hướng mạnh các hoạt động về cơ sở, đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, vận động, tập hợp, đoàn kết rộng rãi đoàn viên, hội viên và nhân dân thực hiện tốt các chủ trương, đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, các nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, an ninh quốc phòng của địa phương; trong đó tập trung tuyên truyền, triển khai có hiệu quả Cuộc vận động “Toàn dân Đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, phong trào thi đua sản xuất kinh doanh giỏi, xây dựng gia đình ấm no, bình đẳng, hạnh phúc, tiến bộ, các hoạt động tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng, thực hiện hiệu quả các chương trình an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững. Các hoạt động của MTTQ Việt Nam ngày càng trở lên thiết thực, phù hợp với nguyện vọng của đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân; quan tâm chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân; tập hợp lắng nghe ý kiến, nguyện vọng chính đáng của nhân dân để tham mưu, đề xuất với cấp ủy, chính quyền giải quyết kịp thời những vấn đề phát sinh, tạo sự đồng thuận trong xã hội. Cùng với việc triển khai hiệu quả các phong trào, các cuộc vận động, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể từ tỉnh đến cơ sở đã phát huy tốt vai trò giám sát và phản biện xã hội, triển khai thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, phát huy quyền làm chủ của nhân dân trong tham gia xây dựng Đảng, chính quyền và hệ thống chính trị ngày càng trong sạch, vững mạnh. Để tiếp tục nâng cao chất lượng hoạt động của các đoàn thể chính trị – xã hội nói chung và MTTQ Việt Nam nói riêng trong thời gian tới nhằm phát huy hiệu quả sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện thắng lợi công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, xây dựng nền pháp chế xã hội chủ nghĩa trong sạch, vững mạnh, một nhà nước Việt Nam “của dân, do dân, vì dân”, cần tiếp tục quán triệt và thực hiện tốt các giải pháp cụ thể như sau:
Mục lục bài viết
1. Giải pháp góp phần hoàn thiện pháp luật về vị trí, vai trò và chức năng của Mặt trận tổ quốc Việt Nam trong hệ thống chính trị:
Thứ nhất, nên tiếp tục hoàn thiện cơ chế pháp lý cho hoạt động giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận tổ quốc Việt Nam
Việc thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng về công tác Mặt trận thành pháp luật của Nhà nước để thực hiện còn chậm do Nhà nước chưa ban hành văn bản để quy định rõ về cơ chế, chính sách cụ thể tạo điều kiện cho Mặt trận tổ chức thực hiện Quyết định số 217-QĐ/TW về Quy chế giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị – xã hội và Quyết định số 218-QĐ/TW, ngày 12/12/2013 của Bộ Chính trị quy định về việc Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị – xã hội và nhân dân tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền (Bộ Chính trị tạo cơ chế, nhưng lại thiếu quy định về luật pháp của Nhà nước). Nhiều hoạt động nếu các đơn vị không thực hiện thì cũng không có chế tài xử lý, cũng như cụ thể trách nhiệm của các ngành liên quan, chính quyền và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp như thế nào.
Do đó, cần tiếp tục xây dựng và hoàn thiện cơ chế pháp lý, nhằm bảo đảm cho nhân dân kiểm tra, giám sát hoạt động của đảng viên, cán bộ, công chức và các tổ chức, cơ quan Đảng, Nhà nước, cũng như thực hiện phản biện xã hội đối với quá trình xây dựng, hoạch định chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước. Hoàn thiện cơ chế về phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phải trên cơ sở quán triệt quan điểm của Đảng về mở rộng dân chủ, tạo điều kiện để nhân dân tham gia quản lý xã hội, thảo luận và quyết định những vấn đề quan trọng, tăng cường hoạt động giám sát của nhân dân, đồng thời luôn suy tôn quyền tối thượng của Hiến pháp và bảo đảm thực hiện nguyên tắc quyền lực nhà nước là thống nhất, song có sự phân công, phối hợp giữa các cơ quan trong việc thực hiện quyền lực nhà nước, xây dựng các thiết chế giám sát có hiệu quả, tránh sự chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ, bảo đảm được tính thống nhất trong một cơ chế pháp lý hữu hiệu để nhân dân thực hiện quyền phản biện xã hội thông qua Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Thứ hai, tiếp tục triển khai, thực hiện tốt các luật chuyên ngành nhằm nâng cao vị trí, vai trò của của Mặt trận tổ quốc Việt Nam
Tổ chức tốt việc triển khai Luật Phòng, chống tham nhũng, chú trọng việc tăng cường hoạt động giám sát của nhân dân đối với cán bộ, đảng viên, công chức và các tổ chức, cơ quan Đảng, Nhà nước. Cần có các điều kiện bảo đảm các phương án bảo vệ cho những cá nhân tố cáo các hành vi tham nhũng, đi đôi với chế độ khen thưởng kịp thời. Nâng Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn thành luật. Đây là những việc cần sớm được tiến hành để tạo cơ sở pháp lý cho việc thực hành dân chủ trực tiếp ở cơ sở. Tổ chức tốt việc thực hiện Luật Khiếu nại,
Thứ ba, nghiên cứu, xây dựng luật cũng như các quy chế phối hợp giữa Mặt trận tổ quốc Việt Nam và các cơ quan, tổ chức khác nhằm phát huy tối đa vị trí, chức năng và vai trò của Mặt trận tổ quốc Việt Nam trong hệ thống chính trị
Nghiên cứu, xây dựng các dự án “Luật về hoạt động giám sát và phản biện xã hội”, cần quy định rõ về trách nhiệm của các bộ, ngành trước các yêu cầu phản biện của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, cũng như bảo đảm những điều kiện cần thiết cho việc thực hiện quyền và trách nhiệm của Mặt trận. Đó là những cơ sở pháp lý quan trọng để thực hiện tốt và có hiệu quả chức năng phản biện xã hội của Mặt trận đối với hoạt động của cơ quan Đảng, Nhà nước, góp phần tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước và phát huy quyền làm chủ của nhân dân thông qua Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cần xây dựng quy chế phối hợp với các cơ quan đảng, bộ, ngành, đoàn thể chính trị – xã hội trong việc cung cấp thông tin, nhằm bảo đảm có đầy đủ thông tin kịp thời, chính xác làm căn cứ để phản biện. Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cần tổ chức tốt việc tiếp nhận và xử lý thông tin, thông qua báo cáo của Mặt trận Tổ quốc cấp dưới, của các tổ chức thành viên, thông tin từ các cơ quan Đảng, Nhà nước, các cơ quan truyền thông đại chúng và các đơn thư, ý kiến phản ánh trực tiếp của các tầng lớp nhân dân. Có cơ chế tạo điều kiện khuyến khích và bảo vệ người nói thẳng, nói thật mang tính chất xây dựng trong phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Việc thành lập bộ phận chuyên trách về phản biện và Ban Nghiên cứu dư luận xã hội thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong thời gian tới là hết sức cần thiết nhằm đáp ứng yêu cầu của nhiệm vụ này.
Thứ tư, cần sớm nghiên cứu để tiếp tục hoàn thiện pháp luật nhằm nâng cao vị trí, vai trò và chức năng của Mặt trận tổ quốc Việt Nam đối với công tác bầu cử hiện nay
Trong công tác bầu cử, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là tổ chức duy nhất tổ chức hiệp thương để bầu ra cơ quan dân cử ở các cấp, song chưa có quy định về việc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam giữ vị trí độc lập hay là quyền chủ động trong bầu cử để bảo vệ chính kiến của mình trong quá trình xác định cơ cấu, thành phần, số lượng và hiệp thương nhân sự để lập danh sách các ứng cử viên để bầu làm đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp; đồng thời cũng chưa có quy định làm rõ trách nhiệm của Hội đồng bầu cử các cấp nói chung và trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nói riêng đối với những thành công hoặc hạn chế, sai sót trong công tác bầu cử. Do đó pháp luật trong thời gian tới cần tiếp tục bổ sung, hoàn thiện nhằm nâng cao vị trí, vai trò và chức năng của Mặt trận tổ quốc Việt Nam trong hệ thống chính trị nói chung cũng như vai trò, trách nhiệm của Mặt trận tổ quốc Việt Nam đối với công tác bầu cử nói riêng.
2. Giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả thực hiện về vị trí, vai trò và chức năng của Mặt trận tổ quốc Việt Nam trong hệ thống chính trị:
Thứ nhất, đổi mới công tác tuyên truyền, vận động, thuyết phục đoàn viên, hội viên và quần chúng nhân dân nhận thức đầy đủ, đúng đắn về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị-xã hội
Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể cần coi trọng công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị tư tưởng, văn hoá, nghề nghiệp, chính sách, pháp
Tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong thời kỳ mới không chỉ là trách nhiệm riêng của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam mà còn là trách nhiệm chung của cả hệ thống chính trị. Hệ thống chính trị ở nước ta hiện nay, bao gồm: Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị – xã hội, do Đảng lãnh đạo. Đảng Cộng sản Việt Nam vừa là thành viên Mặt trận Tổ quốc Việt Nam vừa lãnh đạo Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Chính vì vậy, vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Mặt trận cũng được thể hiện ở công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân nói chung về vị trí, vai trò Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong thời kỳ mới. Điều đó có nghĩa, Đảng phải có kế hoạch không chỉ đề ra đường lối tuyên truyền mà còn phải lãnh đạo việc tổ chức tuyên truyền về đường lối phát triển Mặt trận. Các cơ quan tuyên giáo thuộc hệ thống của Đảng phải cùng phối hợp với cơ quan của Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị – xã hội để làm công tác tuyên truyền.
Kịp thời tổng kết thực tiễn, phát triển lý luận về tổ chức, hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể và các giai tầng xã hội trong điều kiện thực hiện nền kinh tế thị trường, định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Củng cố liên minh giữa giai cấp công nhân, giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức, làm cơ sở xã hội cho khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Xác định rõ hơn chức năng, nhiệm vụ và giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý và vai trò làm chủ của nhân dân thông qua Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị-xã hội trong cơ chế chính trị nước ta, thực hiện dân chủ xã hội chủ nghĩa, phát huy quyền làm chủ của nhân dân trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, giữ vững ổn định chính trị, nâng cao đời sống nhân dân. Đồng thời, Đảng và Nhà nước cần thực sự tạo cơ chế, điều kiện để Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị-xã hội làm đúng chức năng, nhiệm vụ của mình; uốn nắn kịp thời những biểu hiện lệch lạc, xa rời tôn chỉ, mục đích trong nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể.
Thứ hai, kiện toàn tổ chức bộ máy và cán bộ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị-xã hội đáp ứng yêu cầu về trình độ lý luận, năng lực thực tiễn và kỹ năng công tác vận động nhân dân.
Sắp xếp tổ chức bộ máy, cán bộ Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể theo hướng tinh gọn ở cấp trung ương, cấp tỉnh; tổ chức hợp lý bộ máy cấp huyện; mở rộng thành phần cán bộ bán chuyên trách cho cấp xã, phường, thị trấn. Coi trọng việc kết hợp, phát huy có hiệu quả đội ngũ cán bộ: chuyên trách, bán chuyên trách và cộng tác viên. Quan tâm việc đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể có phẩm chất, năng lực và kỹ năng vận động quần chúng, được phát hiện từ trong phong trào quần chúng. Xây dựng tiêu chuẩn, chức danh, cơ chế, chính sách phù hợp đối với cán bộ dân vận, mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể; chú trọng bồi dưỡng, sử dụng cán bộ nữ, cán bộ dân tộc thiểu số, cán bộ công tác ở những vùng đặc biệt khó khăn như vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc, đồng bào có đạo.
Đồng thời, mở rộng và tạo điều kiện để phát huy đội ngũ cán bộ không chuyên trách, chuyên gia tư vấn, cộng tác viên công tác Mặt trận cho các hoạt động đa dạng, sâu sát các tầng lớp nhân dân của Mặt trận. Mặc dù tổ chức bộ máy cơ quan chuyên trách của Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp, đã được đề cập trong một số văn bản hướng dẫn của Mặt trận, nhưng còn chung chung, chưa rõ ràng, cụ thể và thống nhất, còn chồng chéo về chức năng
nhiệm vụ, bộ máy và biên chế cán bộ Mặt trận do cấp ủy địa phương cùng cấp quyết định, điều kiện kinh phí, cơ chế vẫn còn bất cập; đặc điểm về văn hoá, xã hội, dân tộc, tôn giáo từng địa phương có nhiều đặc điểm khác nhau. Việc tổ chức bộ máy Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam từ Trung ương đến cơ sở có sự thống nhất chung là yêu cầu cần thiết, nhưng cũng gây khó khăn trong tổ chức thực hiện để phù hợp với tình hình, đặc điểm riêng đáp ứng nhiệm vụ của địa phương.
Thứ ba, tăng cường, đổi mới, nâng cao chất lượng phối hợp hoạt động giữa Mặt trận Tổ quốc với các tổ chức thành viên và chính quyền các cấp
Mặt trận Tổ quốc các cấp phát huy tốt chức năng, nhiệm vụ, vai trò chủ trì, hiệp thương với các đoàn thể chính trị – xã hội, các tổ chức thành viên lựa chọn nội dung, xây dựng chương trình phối hợp cả nhiệm kỳ; hàng năm, xây dựng kế hoạch thực hiện phù hợp với từng đơn vị, đảm bảo chương trình, mục tiêu, thời điểm cụ thể, có phân công trách nhiệm tổ chức thực hiện các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước, tránh chồng chéo, hình thức.
Chủ động phối hợp chặt chẽ với chính quyền các cấp, các ngành giải quyết những vấn đề bức xúc, kiến nghị chính đáng của nhân dân; kịp thời phát hiện, tuyên dương, khen thưởng những mô hình, nhân tố mới, những mặt tích cực, phản ánh những khuyết điểm, yếu kém, kiến nghị với chính quyền; tham gia hiệu quả công tác cải cách hành chính, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, giữ gìn an ninh trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai,…
Đảng đoàn Hội đồng nhân dân, Ban Cán sự đảng Ủy ban nhân dân, chính quyền các cấp lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các quy chương trình công tác phối hợp với Mặt trận Tổ quốc đảm bảo thống nhất trong quản lý, điều hành và công tác vận động nhân dân; xây dựng, ban hành hệ thống chính sách cụ thể, đồng bộ, tạo điều kiện về cơ sở vật chất cho hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, nhất là ở cơ sở.
Thứ tư, tiếp tục nghiên cứu, bổ sung và tạo điều kiện về nguồn lực bảo đảm cho các hoạt động của Mặt trận tổ quốc Việt Nam ở các cấp
Hàng năm, Nhà nước bảo đảm kinh phí hoạt động cho Mặt trận Tổ quốc Việt Nam theo phân bổ ngân sách được Quốc hội phê duyệt. Trong 5 năm qua, nhiều nội dung công tác mới của Mặt trận và cả những kiến nghị chính sách trước đó, về cơ bản đã được giải quyết, tạo thuận lợi cho Mặt trận, nhất là ở cấp cơ sở thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn đã được quy định, trong đó cấp kinh phí hoạt động cho nhiều nội dung công tác mới, như: Đề án “Đổi mới công tác thông tin, tuyên truyền của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam”; cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; các hoạt động giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam theo Quyết định 217 – QĐ/TW, Quyết định 218 – QĐ/TW của Bộ Chính trị.
Tuy nhiên, bên cạnh đó, điều kiện kinh phí, cơ chế hoạt động của MTTQ trên thực tế vẫn còn bất cập như: 1) Lượng kinh phí cho hoạt động còn rất ít so với yêu cầu nhiệm vụ cơ bản của Mặt trận hiện nay. Kinh phí cho hoạt động sự nghiệp báo chí, đào tạo bồi dưỡng, nghiên cứu khoa học, xây dựng cơ bản còn quá thấp. 2) Mặt trận các cấp chưa có cơ sở đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, cơ sở, văn hóa, bảo tàng, nhà nghỉ dưỡng, trung tâm hoạt động… 3) Không phát huy được tính năng động của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp trong huy động các nguồn lực xã hội cho các hoạt động giám sát, phản biện, đảm bảo an sinh xã hội, phát triển tổ chức, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, nâng cấp cơ sở vật chất…4) Đặc biệt, chưa có cơ chế tài chính thuận lợi để đảm bảo cho các hoạt động giám sát của Mặt trận được độc lập, khách quan, không bị tác động, ràng buộc bởi cơ chế tài chính với các cơ quan quản lý Nhà nước. Do đó cần phải tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện cơ chế và điều kiện về kinh phí nhằm đảm bảo cho hoạt động của MTTQ Việt Nam được thực hiện một cách hiệu quả trên thực tế.
Thứ năm, phát huy vai trò của các tổ chức tư vấn thuộc Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp từ Trung ương đến địa phương
Huy động được sức mạnh trí tuệ của các chuyên gia giỏi, các vị là Ủy viên Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp, cán bộ hưu trí, các chức sắc tôn giáo, người tiêu biểu trong các dân tộc thiểu số, các ngành, các giới… Có trình độ am hiểu sâu sắc về Mặt trận và lĩnh vực chuyên môn cần tư vấn, có tâm huyết và say sưa với hoạt động của Mặt trận, có khả năng thể hiện ý kiến, quan điểm, kiến nghị của mình, có tư chất của người làm tư vấn, như: trung thực, thẳng thắn, khách quan, không vụ lợi và có sức khỏe, thời gian vật chất hoạt động trong Hội đồng tư vấn, Ban tư vấn.
Đa dạng hoá các hình thức tập hợp nhân dân và tập trung hướng mạnh các hoạt động về cơ sở; phát huy tính năng động sáng tạo của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị – xã hội các cấp trong công tác vận động quần chúng, phù hợp với đặc điểm từng địa phương, khu dân cư.
Thực hiện đa dạng hoá các hình thức tập hợp nhân dân phù hợp với yêu cầu phát triển của xã hội, để phát huy khả năng sáng tạo và giải quyết những lợi ích hợp pháp, chính đáng của các tầng lớp nhân dân trong công cuộc xây dựng cuộc sống mới hiện nay. Tăng cường tiếp xúc, trao đổi, toạ đàm với đồng bào các giới, lắng nghe ý kiến, giải quyết hoặc phản ánh lên cấp trên và các cơ quan chức năng xử lý kịp thời những yêu cầu, nguyện vọng chính đáng của nhân dân. Giám sát việc giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân, không để xảy ra khiếu kiện vượt cấp, đông người, không để phát sinh thành “điểm nóng”, giữ vững ổn định chính trị ở địa phương, cơ sở.
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp và các đoàn thể chính trị – xã hội làm nòng cốt trong việc phát huy dân chủ, năng lực, trí tuệ, ý thức trách nhiệm công dân, thực hiện giám sát và phản biện xã hội. Xây dựng, củng cố và hoàn thiện các thiết chế dân chủ ở cơ sở như: quy chế về hoạt động hoà giải, quy chế giám sát đầu tư cộng đồng và quy chế hoạt động thanh tra nhân dân. Mặt trận Tổ quốc các cấp tiếp tục lắng nghe ý kiến của nhân dân phản ánh với các cơ quan Đảng, chính quyền Nhà nước. Chủ động có giải pháp phối hợp với chính quyền giải quyết có hiệu quả những vấn đề bức xúc của người dân tại cơ sở, góp phần tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân.
Như vậy, tiếp tục sứ mệnh lịch sử quan trọng của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong giai đoạn mới về tập hợp, củng cố, phát huy, mở rộng khối đại đoàn kết toàn dân tộc; yêu cầu về tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, tham gia thực hiện giám sát và phản biện xã hội, đại diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, thực hiện an sinh xã hội… Để có thể thực hiện tốt những chức năng, nhiệm vụ mới của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, cần nghiên cứu cơ sở lý luận, tổng kết thực tiễn để hoàn thiện về cơ chế, từ đó nâng cao năng lực hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn mới.