Đòi lại đất do hàng xóm tự ý làm sổ đỏ

Đòi lại đất do hàng xóm tự ý làm sổ đỏ. Đất của gia đình nhưng người khác tự ý làm sổ đỏ, làm cách nào đòi lại đất?

Tóm tắt câu hỏi:

Chào Luật sư, nhờ luật sư tư vấn cho tôi một số trường hợp sau ạ: Trước năm 1992 nhà nước đã cấp bìa đỏ sử dụng đất cho người dân chưa? Tôi muốn hỏi vấn đề trên để làm cơ sở cho việc đòi lại đất như sau: kể từ năm 1992 khi Nhà nước làm bìa đỏ cho dân thì cán bộ địa chính của xã đo đạc lại đất nhưng không có ba má tôi ở nhà. Phần đất mà gia đình tôi cho một gia đình hàng xóm ở nhờ thì gia đình ông đó tự nói với cán bộ địa chính là đất của gia đình ông ta, sau đó được cấp sổ bìa đỏ. Tôi thắc mắc tại sao cán bộ địa chính lại không xác nhận lại với gia đình tôi hoặc không có hồ sơ lưu gì về đất đai để đối chiếu? Bây giờ tôi muốn đòi lại phần đất của gia đình tôi nhưng bìa đỏ đã thuộc về gia đình ông hàng xóm thì nhờ luật sư tư vấn giúp tôi có cơ sở gì để đòi lại không? Nếu trước đây không có bìa đỏ thì những người già ở địa phương có thể xác nhận việc đất đó là của ông bà tôi để lại cho ba má tôi ( hiện tại thì ông bà tôi đã mất). Tôi mong nhận được sự tư vấn của Luật sư. Tôi xin cảm ơn!

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

* Cơ sở pháp lý:

Luật Đất đai 1987

Luật đất đai 2013

* Nội dung tư vấn:

1. Trước năm 1992 nhà nước đã cấp bìa đỏ sử dụng đất cho người dân chưa?

Tại khoản 5 Điều 9 Luật Đất đai 1987 (được Quốc hội thông qua ngày 29/12/1987), có đề cập đến việc cấp Giấy chúng nhận quyền sử dụng đất nhưng chỉ dừng lại ở việc đề cập, không nêu rõ cách thức để thực hiện. Quy định cụ thể về Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chính thức có từ Quyết định 201-QĐ/ĐKTK ngày 14/7/1989 của Tổng cục Quản lý ruộng đất (các vấn đề như khái niệm, mẫu giấy chứng nhận; đối tượng và điều kiện được cấp giấy; thẩm quyền cấp giấy, v.v). Như vậy từ năm 1989 nhà nước đã cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất – hay còn được gọi tắt là sổ bìa đỏ cho người dân.

2. Đất bị hàng xóm chiếm hữu và đứng tên trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có đòi lại được không?

Theo Điều 106 Luật đất đai 2013: 

1. Cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận có trách nhiệm đính chính Giấy chứng nhận đã cấp có sai sót trong các trường hợp sau đây:

a) Có sai sót thông tin về tên gọi, giấy tờ pháp nhân hoặc nhân thân, địa chỉ của người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất so với giấy tờ pháp nhân hoặc nhân thân tại thời điểm cấp Giấy chứng nhận của người đó;

b) Có sai sót thông tin về thửa đất, tài sản gắn liền với đất so với hồ sơ kê khai đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất đã được cơ quan đăng ký đất đai kiểm tra xác nhận.

2. Nhà nước thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp trong các trường hợp sau đây:

a) Nhà nước thu hồi toàn bộ diện tích đất trên Giấy chứng nhận đã cấp;

b) Cấp đổi Giấy chứng nhận đã cấp;

c) Người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất mà phải cấp mới Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất;

d) Giấy chứng nhận đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai, trừ trường hợp người được cấp Giấy chứng nhận đó đã thực hiện chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định của pháp luật đất đai.

3. Việc thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp đối với trường hợp quy định tại điểm d khoản 2 Điều này do cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất quy định tại Điều 105 của Luật này quyết định sau khi đã có kết luận của cơ quan thanh tra cùng cấp, văn bản có hiệu lực của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về giải quyết tranh chấp đất đai.

>>> Luật sư tư vấn pháp luật dân sự qua tổng đài: 1900.6568

Như vậy trường hợp của gia đình bạn thuộc vào Điểm d khoản 2 Điều 106 trên. Gia đình bạn có thể đòi lại quyền sử dụng đất và được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nếu chứng minh được phần đất bị hàng xóm chiếm hữu là tài sản thừa kế hợp pháp mà bố mẹ bạn được ông bà để lại.

Theo Điểm c Khoản 1 Điều 99 Luật đất đai 2013:

1. Nhà nước cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho những trường hợp sau đây:

c) Người được chuyển đổi, nhận chuyển nhượng, được thừa kế, nhận tặng cho quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất; người nhận quyền sử dụng đất khi xử lý hợp đồng thế chấp bằng quyền sử dụng đất để thu hồi nợ;