Định chế tài chính là thành phần quan trọng trong nền kinh tế hiện nay. Các trung gian tài chính cung cấp nền tảng trung gian giữa hai bên trong bất kỳ giao dịch tài chính nào. Vậy định chế tài chính trung gian là gì? Thành phần của định chế tài chính trung gian?
Mục lục bài viết
1. Định chế trung gian tài chính là gì?
Định chế tài chính trung gia hay trung gian tài chính là một tổ chức hoạt động như một người trung gian giữa hai bên để tạo điều kiện thuận lợi cho giao dịch tài chính. Các tổ chức thường được gọi là trung gian tài chính bao gồm các ngân hàng thương mại, ngân hàng đầu tư, quỹ tương hỗ và quỹ hưu trí. Họ tái phân bổ vốn chưa đầu tư cho các lĩnh vực sản xuất của nền kinh tế thông qua các khoản nợ và vốn chủ sở hữu.
Nói một cách dễ hiểu, các trung gian tài chính chuyển vốn từ các cá nhân hoặc tập đoàn có thặng dư vốn sang các cá nhân hoặc tập đoàn khác đòi hỏi tiền mặt để thực hiện các hoạt động kinh tế nhất định. Thông thường, người trung gian chấp nhận một khoản ký gửi từ nhà đầu tư hoặc người cho vay, chuyển khoản này cho người vay với lãi suất cao để tạo ra khoản ký quỹ của riêng họ. Đồng thời, họ làm cho thị trường hiệu quả hơn bằng cách tiến hành các hoạt động này trên quy mô lớn, hạ thấp chi phí kinh doanh tổng thể.
2. Chức năng của các trung gian tài chính:
Một trung gian tài chính thực hiện các chức năng sau:
* Lưu trữ tài sản
Các ngân hàng thương mại cung cấp dịch vụ lưu trữ an toàn cho cả tiền mặt (tiền giấy và tiền xu), cũng như các kim loại quý như vàng và bạc. Người gửi tiền được phát hành thẻ tiền gửi, phiếu gửi tiền, séc và thẻ tín dụng mà họ có thể sử dụng để truy cập tiền của mình. Ngân hàng cũng cung cấp cho người gửi tiền hồ sơ rút tiền, gửi tiền và thanh toán trực tiếp mà họ đã ủy quyền. Để đảm bảo an toàn cho các khoản tiền của người gửi tiền, Tổng công ty Bảo hiểm Tiền gửi Liên bang (FDIC) yêu cầu các trung gian tài chính nhận tiền gửi phải bảo đảm các khoản tiền đã gửi cho họ.
* Cho vay:
Ứng trước các khoản vay ngắn hạn và dài hạn là hoạt động kinh doanh cốt lõi của các trung gian tài chính. Họ chuyển tiền từ những người gửi tiền có dư tiền mặt đến những cá nhân đang muốn vay tiền. Người đi vay thường vay để mua các tài sản sử dụng nhiều vốn như mặt bằng kinh doanh, ô tô và thiết bị nhà xưởng.
Người trung gian ứng trước các khoản vay với lãi suất, một số khoản trong số đó họ trả cho người gửi tiền có tiền đã được sử dụng. Số lãi còn lại được giữ lại làm lợi nhuận. Người đi vay trải qua quá trình sàng lọc để xác định mức độ tín nhiệm và khả năng hoàn trả khoản vay của họ.
* Các khoản đầu tư
Một số trung gian tài chính, chẳng hạn như quỹ tương hỗ và ngân hàng đầu tư, thuê các chuyên gia đầu tư nội bộ, những người giúp khách hàng phát triển khoản đầu tư của họ. Các công ty tận dụng kinh nghiệm trong ngành và hàng chục danh mục đầu tư để tìm ra những khoản đầu tư phù hợp nhằm tối đa hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro.
Các loại đầu tư bao gồm từ cổ phiếu đến bất động sản, tín phiếu kho bạc và các công cụ tài chính phái sinh. Đôi khi, người trung gian đầu tư tiền của khách hàng và trả lãi hàng năm cho họ trong một khoảng thời gian đã thỏa thuận trước. Ngoài việc quản lý các quỹ của khách hàng, họ cũng cung cấp các lời khuyên về đầu tư và tài chính để giúp họ lựa chọn các khoản đầu tư lý tưởng.
3. Lợi ích của các trung gian tài chính:
Các trung gian tài chính cung cấp những lợi thế sau:
* Rủi ro lan truyền
Các trung gian tài chính cung cấp một nền tảng mà các cá nhân có dư tiền mặt có thể phân tán rủi ro của họ bằng cách cho nhiều người vay thay vì chỉ cho một cá nhân. Chỉ cho một người vay sẽ có mức độ rủi ro cao hơn. Việc ký quỹ thặng dư với một trung gian tài chính cho phép các tổ chức cho vay đối với những người đi vay được sàng lọc khác nhau. Điều này làm giảm nguy cơ mất mát do vỡ nợ. Mô hình giảm thiểu rủi ro tương tự cũng được áp dụng cho các công ty bảo hiểm. Họ thu phí bảo hiểm từ khách hàng và cung cấp các lợi ích chính sách nếu khách hàng bị ảnh hưởng bởi các sự kiện không lường trước được như tai nạn, tử vong và bệnh tật.
* Quy mô nền kinh tế
Các trung gian tài chính được hưởng lợi thế theo quy mô vì họ có thể nhận tiền gửi từ một số lượng lớn khách hàng và cho nhiều người vay tiền vay. Việc thực hành này giúp giảm chi phí hoạt động tổng thể mà họ phải chịu trong các hoạt động kinh doanh thông thường của họ. Không giống như vay từ các cá nhân không đủ tiền để cho vay số tiền được yêu cầu, các tổ chức tài chính thường có thể tiếp cận một lượng lớn tiền mặt thanh khoản mà họ có thể cho các cá nhân được xếp hạng tín nhiệm cao vay.
* Tính kinh tế của phạm vi
Người trung gian thường cung cấp một loạt các dịch vụ chuyên biệt cho khách hàng. Điều này cho phép họ nâng cao sản phẩm của mình để đáp ứng yêu cầu của các loại khách hàng khác nhau. Ví dụ, khi các ngân hàng thương mại cho vay tiền, họ có thể tùy chỉnh các gói cho vay để phù hợp với khách hàng vay lớn và nhỏ. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ thường chiếm phần lớn khách hàng vay. Chuẩn bị các gói phù hợp với nhu cầu của họ có thể giúp ngân hàng phát triển cơ sở khách hàng của mình.
Tương tự như vậy, các công ty bảo hiểm được hưởng lợi thế về phạm vi trong việc cung cấp các gói bảo hiểm. Nó cho phép họ nâng cao sản phẩm và dịch vụ của mình để thỏa mãn nhu cầu của một nhóm khách hàng cụ thể như những người mắc bệnh mãn tính hoặc người cao tuổi.
Tuy nhiên, cũng có một vài bất lợi đối với các trung gian tài chính. Dưới đây là một số nhược điểm tiềm ẩn cần lưu ý:
Lợi nhuận đầu tư thấp hơn: Bởi vì người trung gian có lợi ích tài chính riêng của mình, lợi nhuận thu được sẽ không cao bằng nếu không có người trung gian. Phí hoa hồng bổ sung hoặc chi phí có thể được tính.
Mục tiêu không phù hợp: Một trung gian tài chính có thể không hoạt động như một bên thứ ba không thiên vị. Họ có thể cung cấp các cơ hội đầu tư đi kèm với rủi ro tiềm ẩn hoặc không phù hợp với lợi ích tốt nhất của nhà đầu tư.
4. Thành phần của định chế tài chính trung gian:
* Ngân hàng
Ngân hàng là một trung gian tài chính được phép nhận tiền gửi từ công chúng và tạo ra các sản phẩm tín dụng cho người đi vay. Các ngân hàng chịu sự quản lý chặt chẽ của các chính phủ, do vai trò của họ đối với sự ổn định kinh tế. Họ cũng phải tuân theo các yêu cầu về vốn tối thiểu dựa trên một bộ tiêu chuẩn quốc tế được gọi là Hiệp định Basel.
* Công đoàn tín dụng
Công đoàn tín dụng là một loại hình ngân hàng do thành viên sở hữu. Nó hoạt động trên nguyên tắc giúp các thành viên tiếp cận tín dụng với tỷ lệ cạnh tranh. Không giống như ngân hàng, liên hiệp tín dụng được thành lập để phục vụ các thành viên của họ và không nhất thiết vì mục đích lợi nhuận. Các công đoàn tín dụng tuyên bố cung cấp nhiều loại sản phẩm cho vay và tiết kiệm với mức giá tương đối thấp hơn so với các tổ chức tài chính khác. Họ được điều hành bởi một hội đồng quản trị, những người được bầu bởi các thành viên.
* Quỹ tương hỗ
Các quỹ tương hỗ gộp các khoản tiết kiệm từ các nhà đầu tư cá nhân. Chúng được quản lý bởi các nhà quản lý quỹ, những người xác định các khoản đầu tư có tiềm năng thu được tỷ suất lợi nhuận cao và người phân bổ quỹ của cổ đông cho các khoản đầu tư khác nhau. Điều này cho phép các nhà đầu tư cá nhân hưởng lợi từ lợi nhuận mà họ sẽ không kiếm được nếu họ đầu tư độc lập. Quỹ tương hỗ có thể mang lại lợi ích cho tất cả các bên liên quan, cung cấp vốn cho các công ty và các cổ đông bằng tài sản.
* Cố vấn tài chính
Cố vấn tài chính là người trung gian cung cấp các dịch vụ tài chính cho khách hàng. Ở hầu hết các quốc gia, cố vấn tài chính phải trải qua khóa đào tạo đặc biệt và có giấy phép trước khi họ có thể cung cấp dịch vụ tư vấn. Tại Hoa Kỳ, Cơ quan quản lý ngành tài chính cung cấp giấy phép loạt 65 hoặc 66 cho các chuyên gia đầu tư, bao gồm cả cố vấn tài chính.
* Sở giao dịch chứng khoán: Nhà đầu tư có thể mua và bán cổ phiếu thông qua sàn giao dịch chứng khoán của bên thứ ba, tạo điều kiện thuận lợi cho giao dịch bảo mật.
* Các công ty bảo hiểm: Một công ty bảo hiểm cũng đủ điều kiện như một trung gian tài chính vì nó lấy tiền từ các doanh nghiệp hoặc cá nhân để đảm bảo họ trước những rủi ro khác nhau. Phí bảo hiểm được gộp lại với nhau để thanh toán cho các yêu cầu bồi thường khi cần thiết.
