Cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất có thể sử dụng dịch vụ tư vấn lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Vậy, Điều kiện kinh doanh lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất như thế nào? Cơ quan nào có thẩm quyền thuê tư vấn vấn đề này?
Mục lục bài viết
1. Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất là gì?
Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất luôn là vấn đề được Cơ quan ban ngành cũng như người dân đặc biệt quan tâm. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến việc phân bổ đất đai trong từng vùng lãnh thổ, từng địa phương. Dựa theo quy định tại Khoản 2, Khoản 3 Điều 3,
– Quy hoạch sử dụng đất là quá trình cơ quan có thẩm quyền quyết định việc phân bổ và khoanh vùng đất đai dựa theo không gian sử dụng thực tế trên địa bàn mình quản lý. Việc quy hoạch này phải dựa trên các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội, quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường và thể hiện được sự linh hoạt đối với những biến đổi khí hậu. Đưa ra quy hoạch sử dụng đất phải căn cứ trên tiềm năng đất đai và nhu cầu sử dụng đất phù hợp với từng vùng kinh tế- xã hội và đơn vị hành chính trong một khoảng thời gian nhất định.
– Kế hoạch sử dụng đất là việc dự liệu nhằm mục đích phân chia quy hoạch sử dụng đất theo thời gian để sử dụng kế hoạch này trong xuyên suốt kỳ quy hoạch sử dụng đất đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
2. Điều kiện kinh doanh dịch vụ lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất:
Lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất thuộc thẩm quyền của Cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Để đảm bảo quá trình lập quy hoạch sử dụng đất hiệu quả nhất thì các cơ quan này có thể tìm đến dịch vụ tư vấn để đưa ra phương án lập quy hoạch. Các cá nhân, tổ chức đều có thể thực hiện hoạt động tư vấn kế hoạch sử dụng đất nếu đảm bảo những điều kiện theo quy định. Dựa theo quy định tại Điều 10
2.1. Hoạt động tư vấn lập kế hoạch sử dụng đất đối với các tổ chức sự nghiệp, doanh nghiệp:
– Các tổ chức sự nghiệp, doanh nghiệp có thể được thực hiện hoạt động tư vấn lập kế hoạch sử dụng đất của quốc gia, kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh và quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện khi phải có đầy đủ tiêu chí sau:
+ Tổ chức sự nghiệp, doanh nghiệp được thành lập với chức năng chính là để lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất;
+Trong tổ chức thực hiện việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất phải có ít nhất 05 cá nhân đủ điều kiện để thực hiện hoạt động tư vấn này.
Xét về điều kiện về năng lực chuyên môn đối với tổ chức tư vấn lập quy hoạch được lựa chọn thì dựa theo Khoản 1, Điều 4, Nghị định số 37/2019/NĐ-CP ngày 07/05/2019 của Chính phủ, Tổ chức tư vấn lập quy hoạch phải có ít nhất 01 chuyên gia tư vấn đáp ứng điều kiện là chủ nhiệm dự án quy hoạch phải có bằng đại học trở lên thuộc chuyên ngành liên quan đến quy hoạch cần lập, đã chủ trì lập ít nhất 01 quy hoạch cùng cấp quy hoạch cần lập hoặc đã trực tiếp tham gia lập ít nhất 02 quy hoạch cùng cấp quy hoạch cần lập.
– Trách nhiệm của tổ chức tư vấn lập quy hoạch:
Các tổ chức tư vấn lập quy hoạch có thể thực hiện tư vấn trên nhiều những loại đất khác nhau nên với mỗi loại đất đưa ra quy hoạch sử dụng đất thì phải có trách nhiệm nhất định với hoạt động tư vấn của mình. Điều này được ghi nhận tại Điều 14 Nghị định số 37/2019/NĐ-CP về trách nhiệm của tổ chức tư vấn lập quy hoạch, như sau:
+ Việc tổ chức tư vấn lập quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch liên quan đến không gian biển quốc gia hoặc quy hoạch vùng lãnh thổ nhất định:
Khi tổ chức đã nhận tư vấn thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và cơ quan lập quy hoạch về số lượng, thời gian thực hiện và chất lượng của sản phẩm quy hoạch;
Ngoài ra, tổ chức này phải có trách nhiệm phối hợp với các cơ quan lập hợp phần quy hoạch và thực hiện việc tổ chức tư vấn lập hợp phần quy hoạch trong quá trình lập và tích hợp các hợp phần quy hoạch vào quy hoạch cần lập;
Để đảm bảo tốt quá trình tư vấn thì phải tập trung vào lĩnh vực là nghiên cứu, đề xuất nguyên tắc, cách thức tích hợp các hợp phần quy hoạch vào quy hoạch cần lập
+ Trách nhiệm của tổ chức tư vấn lập quy hoạch sử dụng đất quốc gia:
Quá trình tư vấn lập quy hoạch đất quốc gia thì các tổ chức thực hiện tư vấn hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật và cơ quan lập quy hoạch về số lượng, thời gian thực hiện và đảm bảo chất lượng của sản phẩm quy hoạch;
Trong quá trình thực hiện tư vấn lập quy hoạch sẽ có nhiều cơ quan, tổ chức khác có thẩm quyền để hỗ trợ vấn đề này nên các tổ chức tư vấn cần tận dụng tối đa việc phối hợp này để đạt được hiệu quả chất lượng nhất trong vấn đề tư vấn quy hoạch quốc gia.
+ Đối với các tổ chức tư vấn lập quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch tỉnh, cũng như trách nhiệm của tổ chức tư vấn lập hợp phần quy hoạch thì phải:
Thực hiện tốt nhiệm vụ tư vấn của mình, nếu xảy ra sự sai sót phải đứng ra chịu trách nhiệm trước pháp luật và cơ quan lập quy hoạch về số lượng, thời gian thực hiện và chất lượng của sản phẩm quy hoạch;
Luôn thể hiện sự linh động trong quá trình tư vấn quy hoạch bằng cách phối hợp với các cơ quan, tổ chức liên quan trong quá trình lập quy hoạch;
Căn cứ vào tình hình thực tế, cùng với nghiên cứu, đề xuất nguyên tắc quản lý đất phù hợp với quy hoạch ngành quốc gia và quy hoạch tỉnh.
2.2. Cá nhân được hành nghề tư vấn lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trong tổ chức có chức năng tư vấn lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất khi có đủ các điều kiện sau đây:
– Có một trong các bằng tốt nghiệp đại học, sau đại học chuyên ngành về quản lý đất đai, địa chính và các chuyên ngành khác có liên quan đến quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất;
– Có thời gian công tác trong lĩnh vực quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và các quy hoạch chuyên ngành khác có liên quan đến đất đai từ 24 tháng trở lên và đã trực tiếp tham gia lập ít nhất 01 quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cùng cấp trở lên.
3. Cơ quan có thẩm quyền thuê tư vấn lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất:
Với mục đích để đưa ra bản quy hoạch sử dụng đất hợp lý nhất nên Nhà nước không hề cấm các cơ quan có thẩm quyền thuê tư vấn lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được quy định theo từng cấp như sau:
– Bộ Tài nguyên và Môi trường là cơ quan đưa ra bản quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc gia nên hoàn toàn có thẩm quyền thuê tư vấn đối với việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất với quy mô là quốc gia.
– Ủy ban nhân dân cấp tỉnh là cơ quan quản lý việc phân bổ và khoanh vùng đất đai theo từng đơn vị hành chính cấp huyện trong quy hoạch tỉnh, tổ chức lập kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh;
– Ủy ban nhân dân cấp huyện có thẩm quyền thuê tư vấn đối với việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện.
– Bộ Quốc phòng có thẩm quyền thuê tư vấn đối với việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất phục vụ cho vấn đề quốc phòng;
– Bộ Công an có thẩm quyền thuê tư vấn đối với việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất an ninh vì mục đích an ninh quốc gia.
4. Xử phạt vi phạm hành chính về việc vi phạm điều kiện hoạt động dịch vụ trong lĩnh vực đất đai:
Tổ chức có hành vi vi phạm về điều kiện được hoạt động tư vấn lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất thì hình thức và mức xử phạt như sau:
+ Đối với các cá nhân, tổ chức không có sự chấp nhận của Nhà nước vì không đảm bảo điều kiện để được phép tư vấn lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất mà cố tình thực hiện hành vi này thì sẽ chịu mức phạt hành chính từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng.
+ Khi thực hiện tư vấn nhưng không đảm bảo là có đủ 5 cá nhân hành nghề tư vấn lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất thì mức phạt lên tới từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng.
+ Trong trường hợp hành vi hoạt động tư vấn lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất nhưng không có chức năng tư vấn và không có đủ 05 cá nhân hành nghề tư vấn lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quy định tại Khoản 8 Điều 1 của Nghị định 148/2020/NĐ-CP. Thì hành vi này đang cố tình vi phạm và mức phạt sẽ bị áp dụng mức cao hơn đó là từ trên 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng.
Hoạt động xác định giá đất là thủ tục rất quan trọng liên quan trực tiếp đến việc tư vấn quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Tổ chức nếu thực hiện hành vi vi phạm về điều kiện được hoạt động tư vấn xác định giá đất thì căn cứ vào từng mức độ vi phạm sẽ có mức xử phạt tương ứng,như sau:
– Đối với tổ chức không có thẩm quyền để thực hiện chức năng tư vấn giá đất hoặc thẩm định giá hoặc tư vấn định giá bất động sản mà vẫn thực hiện hành vi không đúng với sự điều chỉnh của pháp luật thì sẽ bị phạt từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng;
– Điều kiện để xác định giá đất là phải đảm bảo có 03 định giá viên đã đủ điều kiện hành nghề tư vấn xác định giá đất thì mức phạt là từ trên 5.000.000 đồng đến 10.000.000
– Các tổ chức thực hiện việc định giá đất nhưng không nằm trong trường hợp là có chức năng tư vấn giá đất hoặc thẩm định giá bất động sản, cùng với đó là không có đủ 03 định giá viên đủ điều kiện hành nghề tư vấn xác định giá đất theo quy định của pháp luật thì mức phạt sẽ áp dụng từ trên 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng.
Các văn bản pháp luật được sử dụng:
– Luật Đất đai năm 2013;
– Luật Quy hoạch 2017;
– Nghị định 148/2020/NĐ-CP Sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai;
– Nghị định số 37/2019/NĐ-CP của Chính phủ: Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Quy hoạch.
