Điều kiện kinh doanh dịch vụ lập thiết kế quy hoạch xây dựng

1. Điều kiện kinh doanh dịch vụ lập thiết kế quy hoạch xây dựng:

1.1. Khái quát về dịch vụ lập thiết kế quy hoạch xây dựng: 

Hiện nay, kinh doanh dịch vụ lập thiết kế quy hoạch xây dựng đã không còn quá xa lạ đối với người dân. Xã hội ngày càng hiện đại thì dịch vụ thiết kế ngày càng phát triển, bởi con người ngày càng hướng đến một đời sống vẹn toàn hơn. Dịch vụ lập thiết kế quy hoạch xây dựng là khái niệm được hợp thành bởi nhiều yếu tố khác nhau.

Trước hết, thiết kế là khái niệm để chỉ quá trình tạo ra những bản vẽ hoặc tạo ra các quy ước nhầm xây dựng nên một đối tượng hoặc một hệ thống, một tương tác giữa người với người có thể đo lường được, thiết kế có thể được thể hiện dưới các bản vẽ kiến trúc, bản vẽ kĩ thuật hoặc sơ đồ mạch điện … Ở các lĩnh vực khác nhau về khái niệm thiết kế sẽ được gán ghép với những ý nghĩa khác nhau. Trong một số trường hợp, việc xây dựng hoặc tạo nên một mô hình vận dụng trong quá trình xây dựng cũng được coi là tư duy thiết kế. 

Xây dựng là khái niệm để chỉ một quy trình thiết kế và thi công để tạo nên các cơ sở hạ tầng hoặc một công trình kiên cố. Hoạt động xây dựng khác với hoạt động sản xuất ở chỗ, hoạt động sản xuất sẽ tạo ra một khối lượng sản phẩm lớn với những chi tiết giống nhau, còn hoạt động xây dựng lại hướng tới những sản phẩm tại một địa điểm nhất định dành cho từng đối tượng khách hàng riêng biệt.

Bên cạnh đó, quy hoạch xây dựng chính là việc tổ chức ra một không gian, tổ chức ra một kiến trúc, một cảnh quan đô thị hoặc hệ thống công trình hạ tầng kĩ, các công trình hạ tầng xã hội và nhà ở nhầm mục đích tạo lập ra một môi trường sống thích hợp cho người dân trong một khu vực nhất định, quy hoạch xây dựng được thể hiện thông qua đồ án quy hoạch được ban hành bởi các chủ thể có thẩm quyền.

Vì thế có thể hiểu: Thiết kế quy hoạch xây dựng là việc tạo ra một hệ thống tư duy để phục vụ cho quá trình xây dựng các cơ sở hạ tầng hoặc các công trình kiên cố trong tương lai nhằm tạo nên môi trường sống thích hợp cho một cộng đồng dân cư.

1.2. Quy định về điều kiện kinh doanh dịch vụ lập thiết kế quy hoạch xây dựng: 

Căn cứ theo quy định tại Điều 150 của Luật xây dựng năm 2020, có quy định về các điều kiện để kinh doanh dịch vụ lập thiết kế quy hoạch xây dựng, Theo đó tổ chức muốn thiết lập thiết kế quy hoạch xây dựng cần phải đáp ứng một số điều kiện sau:

– Tổ chức đó phải có đủ năng lực thiết lập kế hoạch xây dựng sao cho phù hợp với quy định của pháp luật và phù hợp với khả năng của mình;

– Cá nhân đảm nhận chức danh chủ nhiệm, hoặc đảm nhận chức vụ chủ trì thiết kế đồ án quy hoạch xây dựng phải là các chủ thể có chứng chỉ hành nghề được cấp bởi chủ thể có thẩm quyền, và có năng lực phù hợp với từng loại quy hoạch xây dựng theo quy định của pháp luật. 

Cụ thể như sau:

Thứ nhất, cá nhân được xét cấp chứng chỉ hành nghề thiết kế quy hoạch xây dựng khi đáp ứng được các điều kiện tương ứng với từng hạng mục sau đây:

– Hạng I: Cá nhân đó đã từng làm chủ nhiệm hoặc giữ chức vụ chủ trì lập thiết kế quy hoạch xây dựng của lĩnh vực chuyên môn ít nhất 01 đồ án quy hoạch xây dựng thuộc thẩm quyền và cá nhân đó đã từng được chủ thể có thẩm quyền đó là Thủ tướng Chính phủ tiến hành hoạt động phê duyệt, hoặc 02 đồ án quy hoạch xây dựng (trong đó có ít nhất 01 đồ án là quy hoạch xây dựng vùng liên thực hiện vật quy hoạch xây dựng vùng huyện hoặc quy hoạch chung theo quy định của pháp luật) thuộc thẩm quyền và đã được chủ thể có thẩm quyền đó là Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tiến hành phê duyệt;

– Hạng II: Có nhất nó đã từng làm chủ nhiệm hoặc chủ chi thiết lập quy hoạch xây dựng của lĩnh vực chuyên môn ít nhất 01 đồ án quy hoạch xây dựng thuộc thẩm quyền và đã được chủ thể có thẩm quyền đó là Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tiến hành hoạt động phê duyệt, hoặc 02 đồ án quy hoạch xây dựng thuộc thẩm quyền và đã được chủ thể có thẩm quyền đó là Ủy ban nhân dân cấp huyện tiến hành hoạt động xem xét và phê duyệt;

– Hạng III: Cá nhân đó đã tham gia thiết kế quy hoạch xây dựng của lĩnh vực chuyên môn ít nhất trong 01 đồ án quy hoạch xây dựng tổ thẩm quyền và đã được chủ thể có thẩm quyền đó là Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tiến hành hoạt động xem xét phê duyệt, hoặc 02 đồ án quy hoạch xây dựng thuộc thẩm quyền và đã được chủ thể có thẩm quyền đó là Ủy ban nhân dân cấp huyện tiến hành hoạt động xem xét phê duyệt. 

Thứ hai, điều kiện về năng lực của tổ chức kinh doanh dịch vụ lập thiết kế quy hoạch xây dựng, khi đó thì các tổ chức lập thiết kế quy hoạch xây dựng cần phải đắp ứng được các điều kiện tương ứng với từng hạng năng lực, cụ thể như sau:

– Hạng I: Các cá nhân đảm nhận chức danh chủ nhiệm hoặc cá nhân đảm nhận chức vụ chủ trì các lĩnh vực chuyên môn về quy hoạch xây dựng hoặc quy hoạch hạ tầng kĩ thuật, các cá nhân đảm nhận chức vụ trong lĩnh vực giao thông của đồ án kế hoạch sẽ phải có chứng chỉ hành nghề thiết kế quy hoạch xây dựng thuộc hạng I phù hợp với lĩnh vực chuyên môn mà họ đảm nhận theo đúng quy định của pháp luật. Ngoài ra thì tổ chức lập thiết kế quy hoạch xây dựng đã thực hiện ít nhất 01 đồ án quy hoạch xây dựng thuộc thẩm quyền và được chủ thể có thẩm quyền đó là Thủ tướng chính phủ tiến hành hoạt động xem xét phê duyệt, hoặc 02 đồ án xây dựng quy hoạch (trong đó có ít nhất 01 đồ án là quy hoạch xây dựng vùng liên huyện hoặc quy hoạch xây dựng vùng huyện hoặc đồ án quy hoạch chung) thuộc thẩm quyền và đã được chủ thể có thẩm quyền đó là Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tiến hành hoạt động xem xét phê duyệt;

– Hạng II: Các chủ thể là cá nhân tiến hành hoạt động đảm nhận các chức danh chủ nhiệm hoặc các chủ thể đảm nhận chức vụ chủ trì các lĩnh vực chuyên môn về vấn đề quy hoạch xây dựng, hạ tầng kĩ thuật hoặc đảm nhiệm chức vụ liên quan đến giao thông của đồ án quy hoạch sẽ phải có chứng chỉ hành nghề thiết kế quy hoạch xây dựng từ hạng II trở lên phù hợp với lĩnh vực chuyên môn mà họ đảm nhận được cấp bởi chủ thể có thẩm quyền theo đúng quy định của pháp luật. Ngoài ra thì các tổ chức lập thiết kế quy hoạch xây dựng phải đắp ứng được điều kiện là đã thực hiện lập ít nhất 01 đồ án quy hoạch xây dựng thuộc thẩm quyền và được chủ thể có thẩm quyền là Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tiến hành hoạt động xem xét phê duyệt, hoặc 02 đồ án quy hoạch xây dựng thuộc thẩm quyền và đã được chủ thể là Ủy ban nhân dân cấp huyện tiến hành hoạt động xem xét phê duyệt;

– Hạng III: Các cá nhân đảm nhận chức danh chủ nhiệm hoặc đảm nhận chức vụ chủ trì trong các lĩnh vực chuyên môn về vấn đề quy hoạch xây dựng, quy hoạch hạ tầng kĩ thuật hoặc giao thông của đồ án quy hoạch sẽ cần phải có chứng chỉ hành nghề thiết kế quy hoạch xây dựng từ hạng III trở lên phù hợp với các lĩnh vực chuyên môn mà mình đảm nhận..

2. Hồ sơ đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề thiết kế quy hoạch xây dựng: 

Căn cứ theo Nghị định 15/2021/NĐ-CP của Chính phủ về việc quy định chi tiết một số nội dung về quản lý dự án đầu tư xây dựng 9sau được sửa đổi bởi nghị định 35/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung các Nghị định lĩnh vực quản lý nhà nước Bộ Xây dựng), hồ sơ đề nghị xin cấp chứng chỉ hành nghề thiết kế quy hoạch xây dựng sẽ bao gồm những giấy tờ cơ bản sau:

– 02 ảnh màu cỡ 4cm x 6 cm và tệp tin ảnh có nền màu trắng chân dung của người đề nghị được chụp trong thời gian không quá 06 tháng;

– Văn bằng do cơ sở đào tạo hợp pháp cấp phù hợp với loại, hạng chứng chỉ đề nghị cấp;

– Các quyết định phân công công việc của tổ chức cho cá nhân hoặc văn bản xác nhận của đại diện theo pháp luật của chủ đầu tư về các công việc tiêu biểu mà cá nhân đã hoàn thành theo nội dung kê khai. Người ký xác nhận phải chịu trách nhiệm về sự trung thực của nội dung xác nhận. Trường hợp cá nhân hành nghề độc lập thì phải có hợp đồng và biên bản nghiệm thu các công việc thực hiện tiêu biểu đã kê khai;

– Giấy tờ hợp pháp về cư trú hoặc giấy phép lao động do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp đối với trường hợp cá nhân là người nước ngoài;

– Bản sao kết quả sát hạch đạt yêu cầu trong trường hợp đã sát hạch trước ngày nộp hồ sơ đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề … và một số giấy tờ cần thiết khác khi được yêu cầu bổ sung. 

Tuy nhiên, các tài liệu nêu trên (trừ đơn đề nghị cấp chứng chỉ và bản sao kết quả sát hạch) phải là bản sao có chứng thực hoặc tệp tin chứa ảnh màu chụp từ bản chính hoặc bản sao, xuất trình bản chính để đối chiếu.

3. Thủ tục cấp chứng chỉ hành nghề thiết kế quy hoạch xây dựng: 

Quá trình xin cấp chứng chỉ hành nghề thiết kế quy hoạch xây dựng sẽ trải qua một số giai đoạn cơ bản sau:

Bước 1: Các chủ thể có nhu cầu sẽ tiến hành chuẩn bị bộ hồ sơ đầy đủ hợp lệ bao gồm những giấy tờ cần thiết nêu trên để nộp đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Các chủ thể có thể nộp hồ sơ thông qua nhiều hình thức khác nhau, có thể nộp trực tiếp hoặc nộp qua mạng trực tuyến, hoặc nộp thông qua đường bưu điện. Nhìn chung thì cơ quan có thẩm quyền cấp chứng chỉ hành nghề thiết kế quy hoạch xây dựng sẽ được ghi nhận như sau:

– Chứng chỉ hạng I: Cơ quan chuyên môn về xây dựng trực thuộc Bộ Xây dựng;

– Chứng chỉ hạng II và chứng chỉ hạng III: Sở Xây dựng;

– Chứng chỉ hạng II và chứng chỉ hạng III: Tổ chức xã hội – nghề nghiệp được công nhận cấp cho cá nhân là hội viên, thành viên của mình.

Bước 2: Trong thời hạn 05 ngày làm việc được tính kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ tiến hành hoạt động thông báo bằng văn bản tới các chủ thể đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng, trong trường hợp hồ sơ không đầy đủ và hợp lệ thì phải trả lời bằng văn bản yêu cầu các chủ thể bổ sung sao cho đúng quy định pháp luật.

Bước 3: Cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ có trách nhiệm trong việc tổ chức hoạt động sát hạch cho các chủ thể đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề. trong trường hợp cá nhân có nhu cầu đăng ký sát hạch trước khi nộp hồ sơ đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề thì cần phải gửi tờ khai đăng ký sát hạch theo mẫu của pháp luật đến cơ quan có thẩm quyền cấp chứng chỉ hành nghề. Nhìn chung thì việc sát hạch sẽ được tiến hành định kỳ hàng tháng hoặc tiến hành đột suất do chủ thể có thẩm quyền đó là Thủ trưởng cơ quan cấp chứng chỉ hành nghề quyết định.

Bước 4: Trong thời hạn luật định đó là 20 ngày làm việc được tính kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ có trách nhiệm cấp chứng chỉ hành nghề thiết kế quy hoạch xây dựng cho các chủ thể có nhu cầu.

Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết: 

– Luật Xây dựng năm 2020;

– Nghị định 15/2021/NĐ-CP của Chính phủ về việc quy định chi tiết một số nội dung về quản lý dự án đầu tư xây dựng;

– Nghị định 35/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung các Nghị định lĩnh vực quản lý nhà nước Bộ Xây dựng.