Khi thấy "chốt" CSGT, để né tránh việc bị kiểm tra hoặc để che giấu hành vi vi phạm, nhiều người đã xuống xe để dắt bộ qua "chốt". Vậy hành vi này có phải là một hành vi vi phạm và bị xử phạt không? Pháp luật hiện hành quy định như thế nào về vấn đề này?
Mục lục bài viết
1. Dắt xe đi bộ qua chốt CSGT kiểm tra có bị phạt không?
Theo quy định tại khoản 22 Điều 3 của Luật Giao thông đường bộ 2008, được sửa đổi năm 2023, người tham gia giao thông bao gồm những đối tượng sau đây:
– Người điều khiển, người sử dụng phương tiện tham gia giao thông đường bộ;
– Người điều khiển, dẫn dắt súc vật;
– Người đi bộ trên đường bộ.
Theo quy định này, người dắt xe có thể được coi là người đi bộ trên đường bộ và phải tuân thủ các nguyên tắc quy định tại Điều 32 của Luật Giao thông đường bộ 2008, được sửa đổi năm 2023 như phải đi trên hè phố, lề đường. Trong trường hợp không có hè phố hoặc lề đường, người đi bộ phải đi sát mép đường. Ngoài ra, theo Điều 9 Luật Giao thông đường bộ 2008, được sửa đổi năm 2023 cũng quy định những nguyên tắc chung đối với người tham gia giao thông là phải đi bên phải theo chiều đi của mình, đi đúng làn đường và phải tuân thủ hệ thống báo hiệu đường bộ.
Do đó, trong tình huống người tham gia giao thông xuống xe và dắt bộ để tránh chốt CSGT sau khi đã phạm luật giao thông, việc xử phạt vẫn có thể được áp dụng nếu CSGT chứng minh được vi phạm trước đó của người tham gia giao thông. Tuy nhiên, nếu không có bằng chứng chứng minh lỗi, người dắt xe sẽ không được coi là vi phạm luật giao thông và sẽ không bị xử phạt.
2. CSGT có phải chứng minh lỗi vi phạm không?
Một trong các nguyên tắc quan trọng khi xử lý vi phạm hành chính là người có thẩm quyền xử phạt phải có trách nhiệm chứng minh vi phạm hành chính theo điểm đ khoản 1 Điều 3 của Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012, sửa đổi năm 2022.
Để xác định hành vi vi phạm của người tham gia giao thông trước khi họ xuống xe và dắt bộ, CSGT cần phải có bằng chứng về vi phạm đó trong quá trình tham gia giao thông. Các phương tiện và thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ như camera có thể được sử dụng để thu thập thông tin và bằng chứng. Trong trường hợp này, CSGT có thể yêu cầu dừng xe để kiểm tra và cung cấp cho người vi phạm xem hình ảnh hoặc kết quả ghi lại về hành vi vi phạm nếu có sẵn tại hiện trường.
Nếu không có hình ảnh hoặc kết quả ghi lại ngay tại hiện trường, người vi phạm sẽ được hướng dẫn xem hình ảnh và kết quả ghi lại khi đến trụ sở đơn vị để xử lý vi phạm. Trong trường hợp CSGT không chứng minh được vi phạm, họ không có quyền xử phạt lỗi đó.
Tuy nhiên, việc xuống xe dắt bộ để tránh “chốt” không phải hiếm gặp và đây cũng là một trong những hành vi chống đối của người vi phạm giao thông và không nên được thực hiện để đảm bảo an toàn, không gây cản trở cho giao thông.
3. Cảnh sát giao thông có được dừng xe để kiểm tra? Khi dừng xe kiểm tra thì Cảnh sát giao thông phải đảm bảo điều kiện gì?
3.1. Các trường hợp Cảnh sát giao thông được dừng xe kiểm tra:
Theo quy định tại khoản 1 Điều 16 Thông tư 32/2023/TT-BCA thì Cảnh sát giao thông được dừng xe để kiểm tra trong những trường hợp sau: Cán bộ Cảnh sát giao thông thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát theo kế hoạch được dừng phương tiện giao thông để kiểm soát trong các trường hợp sau:
– Khi phát hiện trực tiếp hoặc thông qua các phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ các hành vi vi phạm luật giao thông đường bộ và các hành vi vi phạm luật khác;
– Khi thực hiện mệnh lệnh hoặc kế hoạch tổng kiểm soát phương tiện giao thông để đảm bảo trật tự và an toàn giao thông đường bộ cũng như trật tự xã hội như thực hiện kế hoạch tuần tra, kiểm soát và xử lý vi phạm theo các chuyên đề về trật tự và an toàn giao thông đường bộ đã được cấp có thẩm quyền ban hành;
– Khi có văn bản đề nghị từ Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng cơ quan điều tra hoặc từ các cơ quan chức năng liên quan yêu cầu dừng phương tiện giao thông để kiểm soát phục vụ công tác bảo đảm an ninh, trật tự, đấu tranh phòng chống tội phạm, dịch bệnh, thiên tai, cứu nạn, cứu hộ, cháy nổ và các hành vi vi phạm pháp luật khác. Văn bản đề nghị phải cụ thể về thời gian, tuyến đường, phương tiện giao thông dừng để kiểm soát, xử lý và lực lượng tham gia phối hợp;
– Khi nhận được tin báo, phản ánh, kiến nghị hoặc tố giác từ tổ chức hoặc cá nhân về các hành vi vi phạm luật của người và phương tiện tham gia giao thông đường bộ.
3.2. Khi dừng xe kiểm tra thì Cảnh sát giao thông phải đảm bảo điều kiện gì?
Cũng theo Điều 16 Thông tư 32/2023/TT-BCA, việc dừng, kiểm soát phương tiện giao thông phải bảo đảm các yêu cầu sau:
– Việc dừng, kiểm soát phương tiện giao thông phải bảo đảm các yêu cầu sau:
+ Đảm bảo an toàn và tuân thủ đúng quy định của pháp luật, không làm trở ngại đến luồng giao thông;
+ Sau khi dừng phương tiện giao thông, phải tiến hành kiểm soát và xử lý vi phạm (nếu có) theo quy định.
– Khi thực hiện dừng và kiểm soát tại một điểm trên đường giao thông hoặc tại Trạm Cảnh sát giao thông, cần đảm bảo các yêu cầu sau:
+ Lắp đặt rào chắn sử dụng các cọc tiêu hình chóp nón hoặc dây căng dọc theo chiều đường ở phần đường hoặc làn đường gần lề đường hoặc vỉa hè, nhằm tạo ra khu vực an toàn và bảo đảm trật tự giao thông theo quy định của Bộ Công an về thực hiện dân chủ trong công tác bảo đảm trật tự và an toàn giao thông. Phải tùy thuộc vào tình hình thực tế và đặc điểm của tuyến đường để điều chỉnh chiều dài đoạn rào chắn sao cho phù hợp và đảm bảo an toàn;
+ Khu vực bảo đảm trật tự và an toàn giao thông phải tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật về giao thông đường bộ cũng như các quy định pháp luật khác liên quan, phải đủ rộng để có thể bố trí và lắp đặt các phương tiện và thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ để kiểm soát và xử lý vi phạm. Dựa trên tình hình thực tế của khu vực kiểm soát, có thể cần bố trí cán bộ Cảnh sát giao thông để hướng dẫn, kiểm soát giao thông và đảm bảo an toàn.
– Trong quá trình dừng và kiểm soát phương tiện giao thông trên đường cao tốc, cần tuân thủ các yêu cầu quy định tại khoản 2 và khoản 3 và các yêu cầu sau đây:
+ Khi thực hiện kiểm soát tại một điểm cụ thể, chỉ được dừng phương tiện giao thông để kiểm soát và xử lý vi phạm tại các vị trí như: khu vực trạm thu phí, điểm đầu và điểm cuối của đường cao tốc;
+ Trong quá trình tuần tra và kiểm soát cơ động, chỉ được dừng phương tiện giao thông tại làn dừng phương tiện khẩn cấp để kiểm soát và xử lý vi phạm trong các trường hợp như: phát hiện vi phạm nghiêm trọng về trật tự và an toàn giao thông, nguy cơ gây mất an toàn giao thông tức thời; hỗ trợ đấu tranh phòng, chống tội phạm; đối phó với thiên tai, cháy nổ; thực hiện hoạt động cứu hộ; tin báo, phản ánh, tố giác về vi phạm pháp luật của người và phương tiện giao thông trên đường cao tốc. Sau khi hoàn tất xử lý, cần thu dọn cọc tiêu, dây căng và biển báo hiệu, di chuyển ngay để tránh cản trở giao thông;
+ Phải đặt biển báo số 245a “Đi chậm” hoặc biển báo số 245b (đối với tuyến đường quốc tế) ở phía trước của Tổ Cảnh sát giao thông theo hướng phương tiện giao thông cần kiểm soát, tuân thủ quy định của pháp luật về báo hiệu đường bộ.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Luật Giao thông đường bộ năm 2008, sửa đổi năm 2023;
– Thông tư 32/2023/TT-BCA quy định nhiệm vụ, quyền hạn, hình thức, nội dung và quy trình tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm hành chính về giao thông đường bộ của Cảnh sát giao thông do Bộ trưởng Bộ Công an ban hành;
– Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012, sửa đổi năm 2022.
THAM KHẢO THÊM: