Nguyễn Tuân đã để lại cho văn học Việt Nam rất nhiều tác phẩm văn học nổi tiếng, có giá trị nhân văn cao và ảnh hưởng lớn đến thế hệ độc giả. Dưới đây là bài viết về cuộc đời, phong cách và sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Tuân.
Mục lục bài viết
1. Cuộc đời, phong cách và sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Tuân:
Nguyễn Tuân, sinh ngày 10 tháng 7 năm 1910 và qua đời vào ngày 28 tháng 7 năm 1987, là một tên tuổi văn học Việt Nam nổi tiếng. Ông được biết đến với sở trường tùy bút và ký, và được coi là một trong những nhà văn sáng tạo và sử dụng tiếng Việt tốt nhất. Phong cách viết của Nguyễn Tuân luôn độc đáo, tài hoa và uyên bác, phản ánh sự hiểu biết sâu sắc trong nhiều lĩnh vực và vốn ngôn ngữ của ông được xem là giàu có và điêu luyện. Vì những đóng góp của mình cho văn học Việt Nam, Nguyễn Tuân được sách giáo khoa hiện nay xếp vào danh sách 9 tác giả tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện đại.
Ngoài những thành tựu về văn học, Nguyễn Tuân còn có sự nghiệp diễn xuất khá thành công. Ông đã tham gia đóng vai trong hai bộ phim nổi tiếng của điện ảnh Việt Nam, đó là “Cánh đồng ma” vào năm 1938 và “Chị Dậu” vào năm 1980.
Sinh ra trong một gia đình nhà Nho, Nguyễn Tuân được nuôi dưỡng trong môi trường văn hóa truyền thống của dân tộc. Ông học tập tại trường Thành chung Nam Định và bị đuổi học vì tham gia cuộc bãi khóa phản đối giáo viên Pháp. Sau đó, ông bị tù vì đi tới Thái Lan mà không có giấy phép. Tuy nhiên, những trải nghiệm này đã giúp cho Nguyễn Tuân có được cái nhìn sâu sắc và nhạy cảm về đời sống và xã hội Việt Nam.
Sau khi ra tù, Nguyễn Tuân bắt đầu sự nghiệp viết lách của mình và nhanh chóng được đánh giá là một tác giả tài hoa và có tầm ảnh hưởng lớn đến văn học Việt Nam. Ông được xem là bậc thầy trong việc sáng tạo và sử dụng tiếng Việt, thể hiện qua các tác phẩm độc đáo, tài hoa, phong phú và có ngôn ngữ giàu có, điêu luyện. Các tác phẩm của ông được sử dụng rộng rãi trong giáo dục, trong đó cuốn “Tắt đèn” đã trở thành một trong những tác phẩm văn học kinh điển của Việt Nam. Hiện nay, sách giáo khoa đang sử dụng xếp Nguyễn Tuân vào danh sách 9 tác giả tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện đại.
Nguyễn Tuân là một trong những nhà văn vĩ đại nhất của văn học Việt Nam. Ông được biết đến là một tác giả tài ba, có phong cách viết tinh tế và sử dụng ngôn ngữ tiếng Việt một cách điêu luyện. Ông bắt đầu viết từ khoảng đầu những năm 1935, nhưng thực sự trở nên nổi tiếng với các tác phẩm tùy bút, bút ký đầy cá tính từ năm 1938 như Vang bóng một thời, Một chuyến đi…
Sau đó, vào năm 1941, Nguyễn Tuân lại bị bắt giam một lần nữa và được tiếp xúc với các hoạt động chính trị. Tuy nhiên, sau Cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công, ông đã nhiệt tình tham gia vào cách mạng và kháng chiến, trở thành một cây bút tiêu biểu của nền văn học mới. Từ 1948 đến 1957, ông giữ chức Tổng thư ký Hội Văn nghệ Việt Nam.
Sau cách mạng, Nguyễn Tuân tiếp tục sáng tác và có nhiều tác phẩm đáng chú ý như tập tùy bút Sông Đà (1960), là kết quả của chuyến đi thực tế tới vùng Tây Bắc, một số tập ký chống Mỹ (1965-1975) và nhiều bài tùy bút về cảnh sắc và hương vị đất nước. Ông có chủ trương chủ nghĩa xê dịch và không thích cuộc sống trầm lặng, bình ổn nên ông đã đi khắp đất nước để tìm kiếm những điều mới mẻ, độc đáo.
Ngoài việc là một nhà văn tài hoa, Nguyễn Tuân còn có một sự nghiệp điện ảnh và từng tham gia đóng phim, bao gồm Cánh đồng ma (1938) và phim Chị Dậu (1980).
Nguyễn Tuân mất tại Hà Nội vào ngày 28 tháng 7 năm 1987, để lại nhiều tác phẩm văn học đáng giá và được đánh giá cao trong lòng độc giả.
2. Phong cách sáng tác của Nguyễn Tuân:
Phong cách sáng tác của Nguyễn Tuân được biết đến với tính độc đáo và mới lạ. Trước khi Cách mạng tháng Tám thành công, phong cách nghệ thuật của ông có thể được tóm gọn trong chữ “Ngông”. Tuy nhiên, ông luôn mong muốn khám phá và tìm kiếm những điều đẹp còn sót lại xung quanh ba chủ đề chính là “Chủ nghĩa xê dịch”, “Vang bóng một thời” và “Đời sống trụy lạc”.
Sau khi Cách mạng tháng Tám thành công, phần lớn sáng tác của các nhà văn và nhà thơ đều có sự thay đổi, và Nguyễn Tuân cũng không phải ngoại lệ. Những tác phẩm của ông không còn đối lập giữa quá khứ và hiện tại, mà luôn mang tính cổ kính và hiện đại cùng lúc. Các tác phẩm nổi tiếng của Nguyễn Tuân sau Cách mạng tháng Tám bao gồm tập tùy bút “Sông Đà” (1960) – kết quả của chuyến đi thực tế đến vùng Tây Bắc, và một số tập ký chống Mỹ (1965-1975), ngoài ra ông còn viết nhiều bài tùy bút về cảnh sắc và hương vị đất nước.
Được xem là một người yêu đời, chủ nghĩa xê dịch của Nguyễn Tuân không thích cuộc sống trầm lặng và bình ổn, mà luôn mong muốn khám phá những điều mới mẻ, độc đáo trên khắp chiều dài đất nước.
3. Sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Tuân:
Trong sự nghiệp cầm bút của mình, Nguyễn Tuân đã viết nhiều tác phẩm để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng độc giả. Nếu như tập tùy bút “Sông Đà” đã góp phần làm nên tên tuổi của ông, thì tác phẩm “Chữ người tử tù” lại được coi là một trong những tác phẩm đẹp nhất của văn học Việt Nam.
Trong truyện ngắn này, Nguyễn Tuân đã khéo léo tạo nên một câu chuyện đầy cảm hứng, truyền tải thông điệp về sự đẹp đẽ của tâm hồn con người dưới mọi hoàn cảnh. Với nhân vật chính Huấn Cao, ông muốn truyền tải rằng, dù có bị giam giữ trong ngục tù tối tăm, sự đẹp đẽ và tài năng của con người vẫn có thể tỏa sáng. Sự tinh tế trong việc xây dựng nhân vật đã giúp Nguyễn Tuân thành công trong việc truyền tải thông điệp của mình đến độc giả.
Ngoài ra, qua tác phẩm “Chữ người tử tù”, Nguyễn Tuân còn muốn nhắn nhủ cho độc giả rằng, nghệ thuật không chỉ đơn thuần là việc sáng tác và thể hiện tài năng mà còn phải có đạo đức. Điều này cho thấy sự chú trọng của ông đến việc nuôi dưỡng những giá trị đạo đức trong nghệ thuật, khẳng định vai trò của nghệ sĩ trong việc tôn vinh giá trị đạo đức và đời sống tinh thần của xã hội.
Tóm lại, tác phẩm “Chữ người tử tù” của Nguyễn Tuân đã thành công trong việc truyền tải thông điệp về sự đẹp đẽ của tâm hồn con người và giá trị đạo đức trong nghệ thuật. Điều này cũng là một trong những lý do khiến tác phẩm này được coi là một trong những tác phẩm để đời của văn học Việt Nam.
Một số tác phẩm của Nguyễn Tuân:
Hà Nội ta đánh Mỹ giỏi;
Chiếc lư đồng mắt cua;
Thiếu quê hương;
Tùy bút sông Đà;
Một chuyến đi,…
4. Giải thưởng của Nguyễn Tuân:
Nguyễn Tuân không chỉ được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 1996 mà còn là một trong những nhà văn lớn của Việt Nam. Ông đã để lại cho văn học Việt Nam rất nhiều tác phẩm văn học nổi tiếng, có giá trị nhân văn cao và ảnh hưởng lớn đến thế hệ độc giả.
Ngoài ra, Nguyễn Tuân còn là một nhà báo, một nhà phê bình văn học và là người sáng lập ra Tạp chí Văn Nghệ (1963-1975). Ông còn là một trong những tác giả hàng đầu của trào lưu văn học thập niên 50-60 của thế kỷ XX, đã có đóng góp to lớn vào sự phát triển của văn học Việt Nam.
Đường Nguyễn Tuân ở Hà Nội được đặt tên để vinh danh nhà văn lớn này. Con đường này là nơi giao thoa giữa quận Thanh Xuân và quận Cầu Giấy, có vị trí đắc địa, thuận tiện cho việc di chuyển và kinh doanh. Ngoài ra, đường Nguyễn Tuân còn được trang trí bằng cây xanh, hoa, cùng với các tiện ích công cộng như trường học, bệnh viện, siêu thị, quán cà phê, nhà hàng, tạo nên một không gian sống đầy đủ tiện nghi và thoải mái cho cư dân tại đây.
5. Nhận định về nhà văn Nguyễn Tuân:
– Đây là một nhà văn suốt đời đi tìm cái đẹp, cái thật. – Nguyễn Đình Thi
– Chỉ người ưa suy xét đọc Nguyễn Tuân mới thấy thú vị, vì văn Nguyễn Tuân không phải thứ văn để người nông nổi thưởng thức. – Vũ Ngọc Phan
– Chỉ người ưa suy xét đọc Nguyễn Tuân mới thấy thú vị, vì văn Nguyễn Tuân không phải thứ văn để người nông nổi thưởng thức.Một ngày không xa, khi mà văn chương Việt Nam được người Việt Nam ham chuộng hơn bây giờ, tôi dám chắc những văn phẩm của Nguyễn Tuân sẽ còn có một địa vị xứng đáng hơn nữa. (Vũ Ngọc Phan)
– “Khi thì trang nghiêm cổ kính, khi thì đùa cợt bông phèng, khi thì thánh thót trầm bổng, khi thì xô bồ bừa bãi như là ném ra trong một cơn say chếnh choáng, khinh bạc đấy, nhưng bao giờ cũng rất đỗi tài hoa”(Nguyễn Ðăng Mạnh)
– Nguyễn Tuân là một nhà văn cả đời đi tìm kiếm cái thực và cái đẹp. Thực ra, sự thực và cái đẹp của cuộc sống là hai cái đích mà dường như bất kì ngòi bút chân chính nào cũng hướng tới nhưng không dễ chiếm lĩnh và chạm vào được. Nguyễn Tuân cũng trên hành trình tìm kiếm nhưng tác phẩm của ông đã chạm được đến cái đẹp, nhất là cái đẹp truyền thống và cái thực phồn hoa chốn thành thị. Nguyễn Tuân là người thưởng thức cái đẹp với tư cách người có văn hóa, có vốn tri thức, biết giá trị của đối tượng mình chiêm ngưỡng. ( Nguyễn Đình Thi )
– Giáo sư Nguyễn Ðăng Mạnh có nhận định: “Hạt nhân của phong cách nghệ thuật Nguyễn Tuân có thể gói gọn trong một chữ ngông. Cái ngông vừa có màu sắc cổ điển, kế thừa truyền thống tài hoa bất đắc chí của những Nguyễn Khuyến, Tú Xương, Tản Ðà,… và trực tiếp hơn là cụ Tú Lan, thân sinh nhà văn; vừa mang dáng vẻ hiện đại, ảnh hưởng từ các hệ thống triết lý nổi loạn của xã hội tư sản phương Tây như triết lý siêu nhân, quan niệm về con người cao đẳng, thuyết hiện sinh…”
– Ông xứng đáng được mệnh danh là “chuyên viên cao cấp tiếng Việt”, là “người thợ kim hoàn của chữ”(Ý của Tố Hữu), Tinh thần tự nguyện dấn thân, bám trụ ở thành trì cái Ðẹp là biểu hiện sinh động của một nhân cách văn hóa lớn. Nhà văn Nguyễn Tuân “đặc Việt Nam”(chữ dùng của Vũ Ngọ)
– Hạt nhân của phong cách nghệ thuật Nguyễn Tuân có thể gói gọn trong một chữ ngông. Cái ngông vừa có màu sắc cổ điển, kế thừa truyền thống tài hoa bất đắc chí của những Nguyễn Khuyến, Tú Xương, Tản Đà,… và trực tiếp hơn là cụ Tú Lan, thân sinh nhà văn; vừa mang dáng vẻ hiện đại, ảnh hưởng từ các hệ thống triết lý nổi loạn của xã hội tư sản phương Tây như triết lý siêu nhân, quan niệm về con người cao đẳng, thuyết hiện…”
THAM KHẢO THÊM: