Công bố thông tin là gì? Nguyên tắc công bố thông tin?

1. Công bố thông tin là gì?

Công bố thông tin là hoạt động của nhiều chủ thể khác nhau trong đời sống kinh tế – xã hội, trong đó có lĩnh vực chứng khoán.

Về phương diện học thuật, công bố thông tin khác với hành vi cung cấp thông tin ở chỗ: Cung cấp thông tin là hoạt động chuyển thông tin trên cơ sở có thu phí từ chủ thể có thông tin đến chủ thể có nhu cầu sử dụng thông tin. Về đối tượng, hoạt động cung cấp thông tin hưởng tới một hoặc một số đối tượng cụ thể đo thỏa thuận, nhà đầu tư nào không sử dụng dịch vụ thi không có được thông tin trong khi đó đối tượng công bố thông tin là số đông nhà đầu tư. Việc công bố thông tin chỉ hợp lệ khi nó được thực hiện trong điều kiện tốt nhất sao cho số lượng người tiếp nhận thông tin lớn nhất. Về tính chất công bố thông tin được quy định là nghĩa vụ của một số chủ thể, nếu không thực hiện sẽ bị quả là hành vi vi phạm pháp luật, trong khi đó cung cấp thông tin với tính chất là một loại hình dịch vụ theo đó họ chỉ cung cấp các thông tin theo yêu cầu và công ty cung cấp thu về một khoản phí, nào là phá dich

Về chất lượng thông tin qua các dịch vụ cung cấp có chất lượng cao bởi thông tin qua các hoạt động công bố vị thông tin qua dịch vụ đã được xử lý và được đảm bảo bởi hợp đồng dịch vụ. Các chủ thể cung cấp dịch vụ thông tin luôn có một đội ngũ các chuyên gia, các nhà tư vấn đánh xa và phân tích thị trường giàu kinh nghiệm, họ có một hệ thống công bố thông tin hiện đại và có mối quan hệ gần bờ với các đối tác chiến lược, vì thế các phân tích, đánh giá của họ bao giờ cũng tin cậy hơn, chính xác hơn. Tuy nhiên, đối tượng sử dụng dịch vụ cung cấp thông tin thường là những nhà đầu tư có tổ chức hoặc nếu là cá nhân thì phải có trình độ hiểu biết nhất định vị khi sử dụng dịch vụ cung cấp thông tin, nhà đầu tư cần phải biết đánh giá thông tin nào cần và thông tin nào không cần, cân nhắc mức phí dịch vụ tương xứng với thông tin được cung cấp, thông tin đó phải là những thông tin có thi và có ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định của nhà đầu tư. Cung cấp thông tin là một kênh bổ trợ cho việc công bố thông tin trên thị trường chứng khoán một cách nhanh chóng, an toàn và tin cậy. Tuy nhiên, dịch vụ này chỉ phát huy được các ưu điểm của nó khi quá trình tạo thông tin của các chủ thể cung cấp được quản lý chặt chẽ tuân thủ nghiêm túc các quy định của pháp luật.

Từ những phân tích trên, có thể đưa ra khái niệm công bố thông tin của công co ty niêm yết trên thị trường chứng khoán như sau:

Công bố thông tin của công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán là tập hợp các dữ liệu các chỉ số được công ty niêm yết công bố theo một trình tự pháp lý cho phép Rule quy định nhằm phản ánh hoạt động kinh chính, sản xuất của mình trong một khoản thời gian nhất định.

2. Nguyên tắc công bố thông tin:

Việc công bố thông tin đối với công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán phải tuân thủ các nguyên tắc sau đây:

2.1. Thông tin phải được công bố đầy đủ:

Thông tin phải được công bố đầy đủ là yêu cầu cơ bản đầu tiên của việc công bố thông tin. Nguyên tắc này, đòi hỏi việc cung cấp các dữ liệu phải đầy đủ có thể phân tích, đánh giá thị trường. Thông tin đầy đủ phản ánh mối quan hệ của nhiều loại số liệu và nhiều yếu tố, nếu thiếu một trong các số liệu hoặc yếu tố sẽ cho những kết quả thông tin khác nhau.

Nguyên tắc này được tuân thủ trên cơ sở các danh mục các thông tin bắt buộc các chủ thể phải công bố theo quy định của pháp luật bao gồm: các thông tin định kỳ và các thông tin bất thường. Các thông tin định kỳ và các thông tin bất thường được quy định một cách cụ thể theo mẫu do cơ quan có thẩm quyền ban hành, theo phương thức công bố thông tin nhất định và có sự giám sát chặt chẽ của các tổ chức có liên quan như: kiểm toán, các cơ quan có thẩm quyền.

2.2. Thông tin phải được công bố chính xác:

Đây là một nguyên tắc trung tâm của việc công bố thông tin. Nguyên tắc này đòi hỏi các chủ thể khi tiến hành công bố thông tin phải trung thực, khách quan, phản ánh đúng bản chất của sự kiện, không được công bố thông tin không có thật hoặc sai sự thật khách quan. Riêng đối với các thông tin phản ánh các sự kiện sẽ xảy ra trong tương lai khi được công bố phải đi kèm với khuyến cáo về tính dự kiến của các loại thông tin đó.

Để kiểm tra tính chính xác của thông tin khi được công bố, các Văn bản pháp luật chứng khoán đã quy định đối với thông tin định kỳ khi công bố phải được kiếm toàn, đối với những thông tin bất thường đồng thời phải báo cáo cơ quan quản lý nhà nước. Như vậy, về mặt lý thuyết, các cơ quan quản lý có quyền kiểm tra, xem xét nội dung của các thông tin này được bảo đình trước công chúng đầu sư để tránh rui ra. Tuy nhiên trên thực tế các cơ quan này cũng không thể đảm bảo một cách tuyệt đối vì họ không phải là người trực tiếp quản lý và kiểm soát được các hoạt động kinh doanh của các tổ chức niêm yết. Nếu thông tin không chính xác rủi ro thông tin ty tổ chức này là rất lớn, khi là, thông tin phải được công bố kịp thời liên tục.

Thị trường chứng khoán là một thị trường hoạt động liên tục và nhạy cảm. Trạng thái thị trường luôn luôn biến đổi theo nổi trong quan giữa cung và cầu. Lương cung và cầu được cung cấp bởi rất nhiều nguồn thông tin trong đó có những thông tin được công bố. Các thông tin này đóng vai trò là chất xúc tác để thúc đẩy hoạt động giao dịch, hình thành giá chứng khoán một khách quan và có giá trị tại một thời điểm nhất định. Thông tin được công bố là thông tin có mức độ tin cậy nhất, nếu thông tin này không phản ánh đang trạng thái của thị trường do quá cô hoặc chưa kịp công bố thì bản thân nó không còn giá trị sử dụng.

Theo nguyên tắc này, khoảng thời gian công bố thông tin yêu cầu phải ngắn nhất và gần nhất với sự kiện xảy ra. Thông tin phải được cập nhìn, công bố liên tục bao hàm cả thông tin định kỳ và thông tin bất thường.

Đối với thông tin định kỳ của công ty niêm yết, phải được tuân thủ về mặt thời gian không được gián đoạn. Đối với thông tin bất thường phải được công bố trong khoảng thời gian ngắn nhất có thể sau khi đã thực hiện các thủ tục pháp lý theo quy định. Khoảng thời gian này là hợp lý để các chủ thể kiểm tra, xử lý và chuẩn bị phương tiện công bố thông tin. Tuy nhiên có những trường hợp thông tin được hoàn công bố hoặc không được công bố, thông thường đó là những thông tin liên quan đến bị mật an ninh quốc gia hoặc các thông tin có ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị trường. Đối với loại thông tin này các cơ quan nhà nước cần có thời gian để xử lý trước khi công bố nhằm hạn chế tối đa múc tủ ra và thiệt hại do tác động của những loại thông tin này

Việc công bố thông tin kịp thời giúp tránh hiểu lầm cho nhà đầu tư. Nếu công bố thông tin chậm chỗ, không kịp thời dẫn đến nhiều hiện tượng vi phạm như tin đồn, các giao dịch nội giả… gây thiệt hại nghiêm trọng đến lợi ích của nhà đầu tư nổi riêng và hoạt động ổn định của thị trường chứng khoán nói chung.

Đó là sự công bằng đối với nhà đầu tư chuyên nghiệp và nhà đầu tư nhớ là, giữa những nhà đầu tư không liên quan và nhà đầu tư liên quan đến lợi ích của các chủ thể pháp nhân. Nguyên tắc này, đòi hỏi việc công bố thông tin của công ty niêm yết phải được thực hiện sao cho mọi nhà đầu tư đều có điều kiện tiếp cận thông tin như nhau. Việc thông tin theo nghĩa vụ phải được công bố rộng rãi cho công chúng đầu tư, không được thông tin cho một nhóm cụ thể hoặc nhóm nhà đầu tư liên quan trước khi công bố ra công chúng.

Một số trường hợp ngoại lệ chỉ được áp dụng khi cung cấp thông tin cho các nhà tư vấn hoặc các công ty định mức tín nhiệm hoặc có thể là bên đối tác có ý định hợp tác trong hoạt động sản xuất kinh doanh, trong những trường hợp này, bên nhận thông tin phải có trách nhiệm bào một các thông tin đó.

Trong mọi trường hợp khác, công ty niêm yết phải thực hiện công hồ thông tin theo phong thức và bằng các phương tiện thông tin có thể giúp cho nhà đầu tư tiếp cần nhanh chóng và dễ dàng những thông tin cần thiết. Trên thực tế việc tiếp nhận thông tin của các nhà đầu tư chuyên nghiệp luôn lợi thế hơn các nhà đầu tư không chuyên nghiệp. Các nhà đầu tư chuyên nghiệp với hệ thống tích hợp thông tin hiện đại, đội ngũ phân tích thị trường chuyên nghiệp nhiều kinh nghiệm và các mối quan hệ đối tác dễ dàng có được thông tin nội bộ trong khi các nhà đầu tư không chuyển nghiệp có được thông tin thông qua một kênh duy nhất theo các phương thức và phương tiện đo pháp luật quy định. Thông thường đó là những thông tin định kỳ hoặc thông tin đã được công bố. Do đó hạn chế của các hành vi xâm phạm do việc lợi dụng vị thế không công bằng về việc sở hữu thông tin không chỉ phụ thuộc vào tinh thần trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp của những người trực tiếp tham gia vào hoạt động công bố thông tin.

2.3. Nguyên tắc trách nhiệm của chủ thể công bố thông tin:

Trách nhiệm của chủ thể công bố thông tín của công ty niêm yết trên thị trường chứng khuẩn là việc thực hiện nghĩa vụ công bố thông tin phải đảm bảo tuân thủ nguyên tắc về công bố thông tin, tuân thủ các quy định của pháp luật và trách nhiệm của công ty niêm yết khi công bố thông tin không chính xác, không rõ ràng hoặc để xảy ra các hiện tượng rò rỉ thông tin trong khâu xử lý thông tin do minh phụ trách. Trong một số trường hợp có thể liên đới chịu trách nhiệm của nhiều tổ chức cụ thể. Thông thường chủ thể có nghĩa vụ công bố thông tin đều thiết lập cho mình một bộ mấy công bố thông tin, xây dựng trình từ những công bố thông tin nhất định.

Các văn bản pháp luật có liên quan đến bài viết: Thông tư 96/2020/TT-BTC hướng dẫn công bố thông tin trên thị trường chứng khoán do Bộ Tài chính ban hành.