Hành vi cố ý gây thương tích có tổ chức là hành vi phạm tội với số người từ hai người trở lên, có sự phân công trách nhiệm và cấu kết chặt chẽ với nhau. Vậy, hành vi cố ý gây thương tích có tổ chức sẽ bị xử lý như thế nào?
Mục lục bài viết
1. Hành vi cố ý gây thương tích có tổ chức bị xử lý thế nào?
Hành vi cố ý gây thương tích của tổ chức sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo khoản 1 Điều 134 Bộ luật hình sự năm 2015. Cụ thể, đối với tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác, tỷ lệ thương tật của nạn nhân phải từ 11% trở lên, khi đó trách nhiệm hình sự mới được đặt ra. Nếu tỷ lệ thương tật dưới 11% thì phải thuộc một trong các trường hợp quy định từ điểm a đến điểm k khoản 1 Điều 134 Bộ luật hình sự năm 2015 mới cấu thành tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác.
– Dùng vũ khí, vật liệu nổ, hung khí nguy hiểm hoặc thủ đoạn có khả năng gây nguy hại cho nhiều người. Vũ khí, vật liệu nổ, hung khí nguy hiểm có thể là súng, lựu đạn, thuốc nổ, dao găm, lê, vật sắc nhọn, axit … Dùng thủ đoạn có khả năng gây nguy hại cho nhiều người là thủ đoạn gây thương tích hoặc tổn hại cho người khác có khả năng gây ra hậu quả đó không chỉ cho một người mả cho nhiều người như: thủ đoạn bỏ hóa chất gây ngộ độc vào thức ăn chung của gia đình, dùng axit tạt vào đám đông;
– Dùng axit nguy hiểm hoặc hóa chất nguy hiểm;
– Đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu, ốm đau hoặc người khác không có khả năng tự vệ. Việc xác định đối với người dưới 16 tuổi căn cứ vào giấy khai sinh. Phụ nữ đang có thai có thể do người phạm tội nhận biết được hoặc nghe người khác nói. Việc xác định có thai hay không phải căn cứ vào kết luận của bác sĩ. Người già yếu là người từ 70 tuổi trở lên, sinh hoạt, đi lại khó khăn … Người ốm đau là người đang bị bệnh tật, có thể điều trị ở bệnh viện, cơ sở y tế tư nhân hoặc tại nhà riêng của họ. Người không có khả năng tự vệ là người bị tật nguyền, không có công cụ, phương tiện để tự vệ;
– Đối với ông, bà, cha, mẹ, thầy giáo, cô giáo của mình, người nuôi đường, chữa bệnh cho mình. Ông, bà gồm: ông nội, bà nội (người sinh ra cha của người phạm tội), ông ngoại, bà ngoại (người sinh ra mẹ của người phạm tội), cha, mẹ là người đã sinh ra người phạm tội, cha mẹ nuôi là người nhận người phạm tội con nuôi được pháp luật thừa nhận. Người nuôi dưỡng là người chăm sóc, quản lý, giáo dục như vai trò của cha mẹ mình. Thầy giáo, cô giáo của mình người trực tiếp giảng dạy mình về văn hóa, chuyên môn, nghề nghiệp, người chữa bệnh cho mình là người đã được cấp giấy chứng chỉ hành nghề và thực hiện khám bệnh, chữa bệnh mà đang khám bệnh cho chính người gây ra hành vi xâm phạm đến sức khỏe của người khám bệnh.
– Có tổ chức, tức là số người phạm tội có từ 02 người trở lên khi thực hiện hành vi phạm tội, giữa họ có sự phân công trách nhiệm và cấu kết chặt chẽ với nhau. Hay nói cách khác, dấu hiệu này là hình thức đồng phạm có sự cấu kết chặt chẽ giữa những người thực hiện tội phạm;
– Lợi dụng chức vụ quyền hạn, là hành vi cố ý gây thương tích cho người có chức vụ quyền hạn nhưng không liên quan đến công vụ của người đó;
– Trong thời gian đang bị giữ, tạm giữ, tạm giam, đang chấp hành án phạt tù, đang chấp hành biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng hoặc đang chấp hành biện pháp xử lý vi phạm hành chính đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào trường giáo dưỡng hoặc đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc. Đang bị tạm giữ là đang tạm giữ trong nhà tạm giữ của cơ quan công an hoặc cơ quan điều tra hình sự quân đội theo lệnh tạm giữ của người có thẩm quyền, trong thời gian đang bị tạm giữ lại cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong nhà tạm giữ. Đang bị tạm giam là đang giam trong nhà tạm giam công an hoặc cơ quan điều tra hình sự quân đội theo lệnh tạm giam của người có thẩm quyền, trong thời gian đang bị tạm giam lại cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong nhà tạm giam;
– Thuê gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác do được thuê. Thuê gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác là trường hợp người phạm tội không trực tiếp hành động mà dùng tiền hoặc lợi ích vật chất khác hoặc tinh thần để yêu cầu người khác thực hiện hành vi phạm tội;
– Có tính chất còn đồ. Côn đồ được hiểu là những đối tượng coi thường pháp luật, thích và sẵn sàng sử dụng vũ khí để buộc người khác khuất phục mình, vô cớ hoặc vì một nguyên cớ nhỏ nhặt là đâm, chém, giết người, đánh người. Hành động của chúng thường là phá rối trị an, xâm phạm tính mạng, sức khỏe của người khác. Phạm tội có tính chất côn đồ là trường hợp thực hiện tội phạm có tính hung hãn cao, coi thường tính mạng, sức khỏe của người khác, gây thương tích không có nguyên cớ hoặc phạm tội vì lý do nhỏ nhen: đâm, chém, đánh người dã man … ;
– Đối với người đang thi hành công hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân. Công vụ là công việc được cơ quan nhà nước hoặc tổ chức xã hội giao cho một cá nhân cụ thể. Người thi hành công vụ là người có chức vụ, quyền hạn nhất định trong cơ quan nhà nước hoặc tổ chức xã hội, thi hành các công việc được cơ quan nhà nước hoặc tổ chức xã hội giao cho hoặc công dân được huy động để làm nhiệm vụ theo kế hoạch của nhà nước. phục vụ lợi ích của nhà nước.
Như vậy có thể nói, hành vi cố ý gây thương tích của tổ chức sẽ cấu thành tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại đến sức khỏe của người khác tại khoản 1 Điều 134 của Bộ luật hình sự năm 2015 mà không cần xem xét đến tỷ lệ thương tật của nạn nhân.
2. Bồi thường thiệt hại do hành vi cố ý gây thương tích có tổ chức:
Hiện nay, Bộ luật Dân sự năm 2015 có quy định về vấn đề bồi thường thiệt hại do nhiều người cùng gây ra, theo đó, trong trường hợp nhiều người cùng gây ra thiệt hại thì những người đó phải chịu trách nhiệm liên đới bồi thường thiệt hại dựa trên mức độ thiệt hại xảy ra trên thực tế, trách nhiệm bồi thường của từng người cùng gây ra thiệt hại được xác định tương ứng với mức độ lỗi của mỗi người, nếu như không xác định được mức độ lỗi thì phải bồi thường thiệt hại một phần bằng nhau. Đối với hành vi cố ý gây thương tích, khi xem xét về trách nhiệm bồi thường thiệt hại của nhiều người có tổ chức thì cần phải căn cứ vào những vấn đề sau:
– Có việc gây thiệt hại của nhiều người;
– Có sự thống nhất với nhau trong việc thực hiện hành vi trái pháp luật và gây ra thiệt hại;
– Có mối quan hệ nhân quả giữa thiệt hại và hành vi gây thiệt hại.
Trong trường hợp cố ý gây thương tích, những người gây thiệt hại cho sức khỏe của người khác phải bồi thường những khoản sau đây:
– Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khoẻ;
– Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút của người bị thiệt hại hoặc mức thu nhập trung bình của lao động cùng loại nếu thu nhập thực tế của người bị thiệt hại không ổn định và không thể xác định được;
– Chi phí hợp lý và phần thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc người bị thiệt hại trong thời gian điều trị;
– Chi phí hợp lý cho việc chăm sóc người bị thiệt hại nếu người bị thiệt hại mất khả năng lao động và phải có người thường xuyên chăm sóc;
– Khoản bù đắp tổn thất về tinh thần mà người bị thiệt hại gánh chịu theo thỏa thuận hoặc không quá năm mươi lần mức lương cơ sở;
– Một số thiệt hại khác được pháp luât quy định riêng (nếu có).
Nguyên tắc chung. một người phải chịu trách nhiệm do hành vi của mình gây ra cũng như hậu quả của hành vi đó. Do đó, nếu chúng ta xác định mức độ lỗi của mỗi người khi họ gây ra thiệt hại thì họ phải bồi thường tương ứng với mức độ lỗi đó. Nếu không xác định được mức độ lỗi của những người gây ra thiệt hại thì họ phải bồi thường bằng nhau.
3. Khi nào hành vi cố ý gây thương tích bị xử phạt vi phạm hành chính?
Căn cứ theo quy định tại Điều 7 của Nghị định số 144/2021/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình, có quy định về mức xử phạt đối với hành vi cố ý gây thương tích cho người khác như sau:
Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng đối với những chủ thể thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:
– Có hành vi cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác nhưng chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự;
– Có hành vi gây rối trật tự công chọn trái quy định của pháp luật, có mang theo các loại vũ khí thô sơ và các công cụ hỗ trợ, hoặc mang theo các loại đồ vật và phương tiện có khả năng gây sát thương và ảnh hưởng đến tính mạng sức khỏe của người khác;
– Quay phim hoặc chụp ảnh trái quy định của pháp luật, vẽ sơ đồ địa điểm cấm và các khu vực liên quan đến quốc phòng an ninh của quốc gia;
– Có hành vi dâm ô với người dưới 16 tuổi nhưng chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự;
– Xàm sỡ hoặc quấy rối tình dục dưới bất kỳ hình thức nào;
– Khiêu dâm hoặc kích dục ở nơi công cộng và nơi đông người trái quy định của pháp luật;
– Thực hiện việc thiết kế và sản xuất, thực hiện quá trình sửa chữa và bảo dưỡng, thử nghiệm các loại tàu bay và động cơ của tàu bay, cánh quạt của tàu bay và các trang thiết bị của tàu bay không người lái, các phương tiện bay siêu nhẹ theo quy định của pháp luật có đầy đủ chủng loại và chất lượng không phù hợp với các loại sản phẩm đã đăng ký theo giấy phép tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
– Sử dụng các phương tiện tàu bay không người lái và các phương tiện tàu bay siêu nhẹ để phóng và bắn hoặc thả từ trên tàu không có các loại chất gây hại hoặc chứa đựng nguy cơ gây hại khi không được phép sử dụng trên thực tế.
Như vậy theo phân tích ở trên thì có thể nói, người có hành vi cố ý gây thương tích cho người khác nhưng chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự thì có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng. Hành vi cố ý gây thương tích có tổ chức không thuộc trường hợp bị xử phạt vi phạm hành chính này.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).