Có được chỉ định thầu gói thầu cung cấp dịch vụ công?

1. Có được chỉ định thầu gói thầu cung cấp dịch vụ công? 

Chỉ định thầu là một trong những hình thức của hoạt động đấu thầu được thực hiện tương đối phổ biến trên thực tế. Việc chỉ định thầu có nhiều ưu điểm, trong đó phải kể đến thời gian thực hiện ngắn, giảm thiểu rủi ro cho gói thầu hoặc dự án và cho bản thân nhà thầu. Tuy nhiên, hoạt động chỉ định thầu không thể tùy tiện áp dụng mà chỉ được thực hiện trong một số những trường hợp nhất định. Căn cứ theo quy định tại điều 23 Luật Đấu thầu năm 2023, quy định về các trường hợp được chỉ định thầu như sau:

– Đối với những gói thầu cấp bách cần đẩy nhanh thời gian thực hiện với mục tiêu là bảo vệ chủ quyền, an ninh quốc gia; Bên cạnh đó, gói thầu cần thực hiện để khắc phục ngay hoặc để xử lý kịp thời hậu quả gây ra do thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn bất ngờ, sự cố, thảm họa hoặc sự kiện bất khả kháng khác;

– Gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, phi tư vấn, hàng hóa, xây lắp cần triển khai ngay để tránh gây nguy hại đến tính mạng và tài sản của cộng đồng dân cư trên địa bàn hoặc để không ảnh hưởng nghiêm trọng đến công trình liền kề;

– Bên cạnh đó, phải kể đến cả gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, phi tư vấn, thuốc, hóa chất, vật tư xét nghiệm, thiết bị y tế, linh kiện, phụ kiện, phương tiện, xây lắp cần triển khai ngay để phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh hoặc duy trì hoạt động của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trong trường hợp cấp bách, tránh gây nguy hại đến tính mạng, sức khỏe người dân; gói thầu mua thuốc, hóa chất, vật tư xét nghiệm, thiết bị y tế, linh kiện, phụ kiện để cấp cứu người bệnh trong tình trạng cấp cứu theo quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh trong trường hợp cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không có đủ thuốc, hóa chất, vật tư xét nghiệm, thiết bị y tế, linh kiện, phụ kiện; gói thầu mua thuốc, thiết bị y tế chỉ có duy nhất một hãng sản xuất trên thị trường;

– Trong một số trường hợp thì gói thầu cần thực hiện để bảo vệ bí mật nhà nước cũng nằm trong trường hợp này;

– Gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn phải mua từ nhà thầu đã thực hiện trước đó do cần bảo đảm tính tương thích về công nghệ, bản quyền mà không thể mua được từ nhà thầu khác; gói thầu mua sắm hàng hóa, dịch vụ phi tư vấn phải mua từ nhà thầu đã thực hiện trước đó hoặc từ hãng sản xuất, đại lý của hãng sản xuất do cần bảo đảm tính tương thích về công nghệ, bản quyền với các trang thiết bị, máy móc, phần mềm, dịch vụ sẵn có hoặc do các điều kiện bảo hành của nhà thầu, hãng sản xuất mà không thể mua được từ nhà thầu khác, hãng sản xuất khác;

– Đói với những gói thầu có tính chất nghiên cứu, thử nghiệm, mua bản quyền sở hữu trí tuệ, mua bản quyền chương trình phát sóng; gói thầu vận chuyển hàng dự trữ quốc gia để cứu trợ, viện trợ trong trường hợp phải giao hàng ngay;

– Gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi, thiết kế xây dựng được chỉ định cho tác giả của phương án kiến trúc trúng tuyển khi tác giả đó có đủ điều kiện năng lực theo quy định của pháp luật về xây dựng; gói thầu thi công xây dựng, phục chế tượng đài, phù điêu, tranh hoành tráng, tác phẩm nghệ thuật gắn với quyền tác giả từ khâu sáng tác đến thi công công trình; gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn lập quy hoạch xây dựng được chỉ định cho tác giả của ý tưởng hoặc đồ án quy hoạch xây dựng đã trúng tuyển thông qua thi tuyển;

– Đối với trường hợp liên quan đến công trình hạ tầng kỹ thuật để phục vụ công tác giải phóng mặt bằng; gói thầu tư vấn, rà phá bom, mìn, vật nổ để chuẩn bị mặt bằng thi công thì các gói thầu tư vấn, thi công  liên quan đến vấn đề này cũng cần thực hiện;

– Đối với những yêu cầu về giải pháp công nghệ thì gói thầu chỉ có duy nhất một nhà thầu thực hiện được trên thị trường;

– Gói thầu thuộc dự án quan trọng quốc gia được áp dụng hình thức chỉ định thầu theo Nghị quyết của Quốc hội khi quyết định chủ trương đầu tư dự án;

– Ngoài ra, còn phải kể đến những gói thầu thuê kho lưu giữ hàng tạm giữ; gói thầu thuê vận chuyển, bốc xếp hàng tạm giữ tại các cảng biển, địa điểm kiểm tra hàng hóa tập trung trong trường hợp chỉ có duy nhất một đơn vị cung cấp dịch vụ trong cảng; gói thầu nhập khẩu vũ khí thể thao phục vụ các câu lạc bộ, trường, trung tâm đào tạo huấn luyện thể thao tập luyện, thi đấu hằng năm;

– Dự toán mua sắm có giá gói thầu trong hạn mức từ trên 50 triệu đồng đến 100 triệu đồng thì gói thầu này cũng có thể được chỉ định; gói thầu thuộc dự án đầu tư của doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp do doanh nghiệp nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và dự án đầu tư theo Luật Đầu tư công, bao gồm: gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn có giá gói thầu trong hạn mức không quá 500 triệu đồng, gói thầu phi tư vấn, hàng hóa, xây lắp, hỗn hợp có giá gói thầu trong hạn mức không quá 01 tỷ đồng.

Trường hợp cần điều chỉnh hạn mức quy định tại điểm này để phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội và yêu cầu quản lý nhà nước, Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.

Như vậy, đối với gói thầu cung cấp dịch vụ công hoàn toàn có thể được chỉ định thầu và phải đảm bảo những tiêu chí cho từng trường hợp đã được đề cập trong nội dung trên.

2. Quy trình chỉ định thầu thông thường áp dụng trong trường hợp chỉ có một nhà thầu được xác định để nhận hồ sơ yêu cầu:

Căn cứ theo Điều 76 Luật Đấu thầu năm 2023 thì quy trình chỉ định thầu thông thường áp dụng trong trường hợp chỉ có một nhà thầu được xác định để nhận hồ sơ yêu cầu được quy định với các nội dung sau đây:

Bước 1. Chuẩn bị lựa chọn nhà thầu:

– Tiến hành hoạt động lập hồ sơ yêu cầu:

Khi lập hồ sơ yêu cầu thì đảm bảo các nội dung như: thông tin tóm tắt về dự án, dự toán mua sắm, gói thầu; chỉ dẫn việc chuẩn bị và nộp hồ sơ đề xuất; tiêu chuẩn đánh giá về năng lực, kinh nghiệm của nhà thầu; tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật; xác định giá chỉ định thầu; điều kiện về hợp đồng.

Qúa trình đánh giá về năng lực, kinh nghiệm và đánh giá về kỹ thuật sẽ được thực hiện thông qua việc sử dụng tiêu chí đạt, không đạt. Hồ sơ yêu cầu được nêu rõ ký mã hiệu, nhãn hiệu, xuất xứ cụ thể của hàng hóa, các yêu cầu về kỹ thuật, dịch vụ có liên quan (nếu có);

– Sau đó sẽ tiến hành hoạt động trình, thẩm định và phê duyệt hồ sơ yêu cầu: Để đảm bảo về mặt hình thức thì khi tiến hành phê duyệt hồ sơ yêu cầu phải được thực hiện bằng văn bản căn cứ vào tờ trình phê duyệt, báo cáo thẩm định hồ sơ yêu cầu;

– Tiến hành xác định nhà thầu dự kiến được mời nhận hồ sơ yêu cầu sẽ dựa theo những yếu tố như quy mô, tính chất của gói thầu và thông tin sơ bộ về nhà thầu có khả năng thực hiện gói thầu, chủ đầu tư xác định một nhà thầu dự kiến được mời nhận hồ sơ yêu cầu;

– Tổ chức lựa chọn nhà thầu:

– Thực hiện việc đánh giá hồ sơ đề xuất và thương thảo về các đề xuất của nhà thầu:

+ Việc đánh giá hồ sơ đề xuất được thực hiện theo tiêu chuẩn đánh giá quy định trong hồ sơ yêu cầu. Những nội dung cần được làm rõ trong hồ sơ đề xuất thì sẽ được làm rõ hoặc sửa đổi, bổ sung khi bên mời thầu mời nhà thầu đến thương thảo;

+ Theo quy định hiện hành thì nhà thầu được đề nghị chỉ định thầu khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện: đảm bảo về việc chuẩn bị hồ sơ đề xuất hợp lệ; có năng lực, kinh nghiệm và đề xuất kỹ thuật đáp ứng yêu cầu của hồ sơ yêu cầu; có giá đề nghị trúng thầu không vượt giá gói thầu được duyệt.

– Thúc đẩy việc trình, thẩm định, phê duyệt và công khai kết quả chỉ định thầu

– Hoàn thiện, ký kết và quản lý thực hiện hợp đồng:

3. Quy trình chỉ định thầu thông thường áp dụng trong trường hợp chủ đầu tư gửi hồ sơ yêu cầu cho nhiều hơn một nhà thầu:

Căn cứ theo Điều 77 Luật Đấu thầu năm 2023 thì quy trình chỉ định thầu thông thường áp dụng trong trường hợp chủ đầu tư gửi hồ sơ yêu cầu cho nhiều hơn một nhà thầu như sau:

–  Lập, thẩm định và phê duyệt hồ sơ yêu cầu:

+ Hoạt động lập hồ sơ yêu cầu phải diễn ra đầu tiên trong quy trình chỉ định thầu. Nội dung hồ sơ yêu cầu bao gồm: thông tin tóm tắt về dự án, dự toán mua sắm, gói thầu; chỉ dẫn việc chuẩn bị và nộp hồ sơ đề xuất; tiêu chuẩn đánh giá về năng lực, kinh nghiệm của nhà thầu; tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật, xác định giá thấp nhất; điều kiện về hợp đồng.

Sử dụng tiêu chí đạt, không đạt để đánh giá về năng lực, kinh nghiệm và đánh giá về kỹ thuật. 

– Trình, thẩm định và phê duyệt hồ sơ yêu cầu: Hồ sơ chuẩn bị trong giai đoạn này được thực hiện theo Điều 129 của Nghị định này trước khi phê duyệt. Việc phê duyệt hồ sơ yêu cầu được thực hiện bằng văn bản căn cứ vào tờ trình phê duyệt, báo cáo thẩm định hồ sơ yêu cầu;

 – Xác định danh sách nhà thầu dự kiến được mời nhận hồ sơ yêu cầu:

Nhà thầu dự kiến được mời nhận hồ sơ yêu cầu khi có tư cách hợp lệ theo quy định tại các điểm a, b, c, d, e, g và i khoản 1 Điều 5 của Luật Đấu thầu; đối với nhà thầu là hộ kinh doanh khi có tư cách hợp lệ quy định tại các điểm a, b khoản 2 và các điểm d, e khoản 1 Điều 5 của Luật Đấu thầu;

 Đối với gói thầu mua sắm hàng hóa, nhà thầu là cá nhân, nhóm cá nhân chào thầu sản phẩm đổi mới sáng tạo của mình dự kiến được mời nhận hồ sơ yêu cầu khi đáp ứng tư cách hợp lệ quy định tại khoản 3 Điều 5 của Luật Đấu thầu.

– Tổ chức lựa chọn nhà thầu:

– Đánh giá và làm rõ hồ sơ đề xuất, sửa lỗi và hiệu chỉnh sai lệch, xếp hạng nhà thầu

– Thương thảo hợp đồng (nếu có):

– Trình, thẩm định, phê duyệt và công khai kết quả chỉ định thầu: Việc trình, thẩm định, phê duyệt và công khai kết quả chỉ định thầu thực hiện theo quy định tại Điều 31 của Nghị định này.

– Hoàn thiện, ký kết và quản lý thực hiện hợp đồng: Hợp đồng ký kết giữa các bên phải phù hợp với quyết định phê duyệt kết quả chỉ định thầu, hồ sơ đề xuất, hồ sơ yêu cầu và các tài liệu liên quan khác. Việc hoàn thiện, ký kết và quản lý thực hiện hợp đồng thực hiện theo quy định tại Điều 32 và Điều 33 của Nghị định này.

Văn bản pháp luật được sử dụng:

Luật Đấu thầu năm 2023.

THAM KHẢO THÊM:

• Chỉ định thầu là gì? Trường hợp nào được áp dụng hình thức chỉ định thầu?
• Bản dự thảo hợp đồng cho chỉ định thầu rút gọn mới nhất 2023
• Hạn mức áp dụng hình thức chỉ định thầu trong đấu thầu mới nhất