Tác phẩm văn học hiện thực luôn là gương phản ánh sâu sắc cuộc sống khó khăn của người dân nông thôn trong thời kỳ phong kiến. Truyện "Sống chết mặc bay" của Phạm Duy Tốn là một ví dụ điển hình. Tên quan phụ mẫu trong truyện này trở thành biểu tượng của sự vô trách nhiệm, tham lam của bọn quan lại.
Mục lục bài viết
1. Chứng minh tên quan phụ mẫu trong Sống chết mặc bay là một kẻ lòng lang dạ thú hay nhất:
Truyện ngắn “Sống chết mặc bay” của Phạm Duy Tốn mang lại cái nhìn sâu sắc về cuộc sống thực tại và sự vô trách nhiệm của một viên quan. Từ việc mô tả cảnh cảo về khúc đê bị ngập lụt, người dân vật lộn với thiên nhiên để bảo vệ con đê, đến cảnh bên trong đình, quan lại thưởng thức cuộc sống tiện nghi, không màng đến nguy cơ của những người dân nơi đê. Dòng văn này phản ánh sự bất công và thiếu trách nhiệm của viên quan, người không chỉ không tham gia vào công cuộc cứu đê mà còn hoàn toàn tách biệt với khó khăn của nhân dân. Cảnh tượng hai thế giới song song càng làm nổi bật sự phân biệt giai cấp và sự thiếu nhân bản của viên quan. Đây là một bài học sâu sắc về tinh thần trách nhiệm và sự quan trọng của việc đứng về bên cộng đồng trong lúc khó khăn. Truyện “Sống chết mặc bay” là một tác phẩm văn xuôi quốc ngữ xuất sắc, vượt thời gian, để lại dấu ấn về tầm quan trọng của việc hành động và tôn trọng đời sống của mỗi người dân. Bài văn mô tả rất rõ sự tận mắt đối mặt của nhân dân với nguy hiểm từ nước lũ dồn dập. Dưới bão táp, họ đang vật lộn, đổ mồ hôi, đắp đê, kè đê, để bảo vệ sự an toàn cho làng quê của mình. Trái ngược với tinh thần cống hiến của nhân dân, quan lại trong dinh lại mơ màng, thưởng thức cuộc sống tiện nghi mà không quan tâm đến cuộc sống và sự an nguy của dân chúng. Việc quan phụ mẫu uy nghi trong khi nhân dân chật vật dưới trời mưa là một hình ảnh sống động về sự vô trách nhiệm và bất công. Quan lại chỉ biết chơi bài, mải mê với các trò giải trí mà quên đi sứ mệnh quan trọng nhất – bảo vệ cuộc sống của người dân. Những tình tiết về việc quan nhàn rỗi trong dinh, không quan tâm đến sự an nguy của dân chúng, thậm chí còn phô bài và chơi bài trong khi nguy cơ đê vỡ càng làm tôn thêm sự đối lập giữa hai thế giới: thế giới xa hoa của quan lại và thế giới vất vả của nhân dân. Điều quan trọng là tác giả đã thể hiện rõ sự nhẫn tâm, sự không biết trân trọng cuộc sống của dân chúng và bài học về trách nhiệm và sự đồng lòng trong lúc khó khăn. Bài văn tạo nên một hình ảnh sống động về tầm quan trọng của việc chia sẻ gánh nặng và đứng về bên cộng đồng. Bài văn về truyện “Sống chết mặc bay” rất chân thực và sắc bén trong cách miêu tả những sự kiện diễn ra trong làng quê. Qua đó, tác giả đã tả rõ sự vô trách nhiệm của Quan phụ mẫu, người chỉ quan tâm đến việc chơi bài mà không quan tâm đến cuộc sống và an nguy của nhân dân. Tương phản giữa cuộc sống xa hoa trong dinh với sự gian khổ, khó khăn của người dân ngoài đê được thể hiện rất rõ. Sự coi thường và lãnh đạm của quan lại đối với cuộc sống của dân chúng đang đối mặt với nguy hiểm lớn. Câu chuyện về “Đồng hào có ma” của Nguyễn Công Hoan được đề cập cũng là một ví dụ mạch lạc về sự tham nhũng, bất công trong xã hội cũ. Việc trình quan việc mất trộm lại bị quan ngài Huyện Hinh ăn chặn đồng hào là một hình ảnh đáng buồn về sự mất lòng tin vào hệ thống tư pháp và chính quyền. Bằng cách kể chuyện thông qua những tình tiết sống động và ngôn ngữ sinh động, tác giả đã khắc họa một cách rõ ràng bức tranh về sự khốn khó, cảnh ngộ khó khăn của người dân. Từ đó, chúng ta càng nhận ra tầm quan trọng của sự trách nhiệm, tôn trọng cuộc sống và sự đoàn kết trong xã hội.
2. Chứng minh quan phụ mẫu trong Sống chết mặc bay là một kẻ lòng lang dạ thú ấn tượng:
Tác phẩm văn học hiện thực luôn là gương phản ánh sâu sắc cuộc sống khó khăn của người dân nông thôn trong thời kỳ phong kiến. Truyện “Sống chết mặc bay” của Phạm Duy Tốn là một ví dụ điển hình. Tên quan phụ mẫu trong truyện này trở thành biểu tượng của sự vô trách nhiệm, tham lam và thiếu lòng trắc ẩn của bọn quan lại. Hình ảnh đê bị ngập lụt, hàng trăm người dân vất vả với việc bảo vệ con đê trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt, cùng với sự thản nhiên, thảnh thơi của quan phụ mẫu trong đình tạo nên một màn tượng đối đầy căng thẳng. Đèn sáng rực, quan ngồi uy nghi, trong khi người dân ngoài đê đang đối mặt với nguy hiểm và sự vất vả khôn xiết. Thụt lùi vào nhân vật, ta thấy sự mất điểm đáng kinh ngạc của tên quan này. Mải mê với cờ bạc, hắn không chỉ đánh mất trách nhiệm của mình mà còn gây ra thảm cảnh đê vỡ, khiến hàng ngàn người dân phải sống trong sự lo sợ và mất mát. Những hình ảnh ví dụ này giúp người đọc hình dung rõ hơn về bản chất đê tiện và vô nhân đạo của tên quan phụ mẫu. Đây là một thông điệp sâu sắc về tầm quan trọng của trách nhiệm và sự tôn trọng đời sống của mỗi người dân. Nhìn vào tả cảnh trong truyện, ta cảm nhận rõ sự đối lập khốc liệt giữa cuộc sống của quan phụ mẫu trong dinh và cuộc sống vất vả của nhân dân ngoài đê. Trong khi dân chúng vật lộn với nguy hiểm, hắn lại phê phán cùng bọn thầy đề, thầy đội và bọn nha lại. Tình thế đau lòng hơn khi người dân tận mắt chứng kiến sự tận mục của tên quan, người không quan tâm đến việc bảo vệ con đê, bảo vệ tính mạng và tài sản của dân làng. Họ chỉ biết sống trong sự thoải mái và tiện nghi của dinh thự, mất đi sự nhạy bén và nhân văn. Một tình tiết đáng buồn là khi người dân đang giành giật từng giờ từng phút với cái sống và cái chết của con đê, tên quan lại đang tận hưởng niềm vui từng ván bài tổ tôm, không quan tâm đến sự nguy cơ lớn mà cả làng đang đối diện. Trong tâm hồn của tên quan, bài bạc và niềm vui cá nhân trở nên quan trọng hơn cả tính mạng của dân làng. Đây là một bức tranh rõ nét về sự mất điểm đáng kinh ngạc của tên quan và sự thiếu trách nhiệm trước tình hình nguy hiểm. Vẫn tiếp tục câu chuyện, ta thấy tên quan phụ mẫu vẫn chìm đắm trong cuộc chơi bài, không quan tâm đến sự nguy hiểm của con đê. Hắn chỉ chờ đợi để ù to và thắng lớn. Khi có người báo đê vỡ, quan không quan tâm, chỉ ra lệnh tiếp tục. Bên ngoài, tiếng ồn ào, tiếng kêu vang từ các loài vật cùng tiếng kêu cứ pha trộn vang xa. Một người dân quê mặc quần áo ướt đẫm lao vào báo tin đê vỡ. Tuy nhiên, tên quan không quan tâm, chỉ biết đe doạ và ra lệnh trừng phạt. Sau sự ồn ào đó, tên quan hỏi về việc bốc quân bài, chỉ biết đòi hốc đi. Quan thích thú khi thắng ván bài, không quan tâm đến tình hình nguy hiểm của đê vỡ. Điều này thể hiện sự vô trách nhiệm và thiếu lòng trắc ẩn của tên quan phụ mẫu. Bài viết vừa nêu bật rõ sự không đồng tình giữa cuộc sống sung sướng của tên quan và cuộc sống khốc liệt, đau đớn của nhân dân ngoài đê. Thể hiện sự vô nhân đạo và không có tinh thần trách nhiệm của tên quan phụ mẫu. Truyện ngắn Sống chết mặc bay dù tên gọi ngắn gọn nhưng đã thành công trong việc tác phong hình ảnh của một viên quan vô trách nhiệm thời thuộc địa Pháp. Tác phẩm này khắc họa rõ bản chất tội ác và tầm thường của tên quan phụ mẫu. Hắn chỉ quan tâm đến cái lợi nhuận từ việc đánh bạc, không có tính trách nhiệm với dân làng, không quan tâm đến sự khốc liệt của cuộc sống bên ngoài đê vỡ. Chúng ta càng đọc, càng cảm nhận được mức độ đau khổ mà nhân dân nông thôn phải trải qua trong xã hội cũ. Càng hiểu, ta càng thấy khinh thường bọn quan không nhân đạo ngày xưa. Họ chỉ là những kẻ lợi dụng người dân, gây ra nhiều bi kịch cho họ. Chúng ta hy vọng rằng trong xã hội mới này, những người nắm quyền sẽ hiểu rõ trách nhiệm của mình, đồng cảm và hành động vì hạnh phúc của nhân dân. Điều này có thể là ước mơ chung của chúng ta ngày nay.”
3. Chứng minh quan phụ mẫu trong Sống chết mặc bay là một kẻ lòng lang dạ thú ngắn gọn:
Phạm Duy Tốn (1883 – 1924) sinh ra tại quê làng Phượng Vũ, huyện Thường Tín, TP Hà Nội. Người mà chúng ta đang nói đến, ông là một trong số ít những tác giả đầu tiên của thể loại truyện ngắn hiện đại. Một trong những tác phẩm nổi tiếng của ông là “Sống chết mặc bay”. Tác phẩm này bám sát xã hội phong kiến thời xưa bằng hai bức tranh đời đối lập. Hai hình ảnh này đẩy mạnh sự tố cáo và lên án những kẻ cầm quyền tàn ác, không quan tâm đến cuộc sống của dân làng, đặc biệt là viên quan vô trách nhiệm trong câu chuyện. Tác phẩm được mô tả bằng cảnh một đêm mưa tầm tã, đe dọa sự vỡ đê. Những người dân đang cố gắng hết mình, mang theo cuốc, tre, đấu tranh chống lại lũ lụt. Không khí căng thẳng và lo sợ rõ ràng trên khuôn mặt mỗi người. Mọi người đều tự hỏi: “Viên quan phụ mẫu đang ở đâu?” Rõ ràng, họ đang thư giãn trong đình, trong một bầu không khí thoải mái. Sự yên bình này đang diễn ra đối diện với cuộc khủng hoảng bên ngoài. Từ ngôn từ đến biểu đạt, tất cả đều hỗn hợp để khắc họa lại cuộc sống thời bấy giờ. Tất cả những hình ảnh này được tái hiện với sự linh hoạt và sắc nét. Nói cách khác, tác giả đã đưa người đọc ngấm vào cuộc sống thời điểm đó, để lại ấn tượng mạnh mẽ và thúc đẩy một cảm xúc chân thực. Những tình huống đầy căng thẳng cũng như các nhân vật, bất cứ điều gì đều được vẽ rõ, đem lại cái nhìn sâu rộng về thế giới xã hội cũ. Không chỉ thế, tác giả cũng đã lên án những quan phụ mẫu thời đó, nhấn mạnh sự bất trách nhiệm, thờ ơ và tham lam.
