Xin hỏi luật sư, muốn chứng minh một người vô tội thì phải làm thế nào? Phải làm gì để bảo vệ quyền lợi của mình.
Tóm tắt câu hỏi:
Chào luật sư. Con năm nay 18 tuổi. Con muốn hỏi luật sư 1 chuyện như sau và xin luật sư sớm trả lời giúp con: Con có 1 người anh trai. Năm nay anh con được 19 tuổi. Trong thời gian từ tháng 3 tới cuối tháng 9, hai anh em con co thuê phòng trọ ở thành phố để đi làm. Trong khoảng thời gian đi làm anh con bị tai nạn vào cuối tháng 8 và phải nhập viện cho tới giữa tháng 9 mới xuất viện.
Lúc xuất viện về hai anh em con trở lại phòng trọ ở hết tới cuối tháng 9, rồi trả phòng về quê ở nhà bà ngoại để điều trị vết thương.
Hai anh em mới về quê được mấy hôm thì anh con bị công an bắt. Con hỏi nguyên nhân thì công an nói anh con liên quan tới vụ trộm xe máy do bạn của anh con khai ra. Mà trong khi đó anh con không biết gì?
Thời gian ăn trộm mà công an nói là đầu tháng 7 tới cuối tháng 9. Nhưng trong thời gian đó thì 2 anh em con đang ở thành phố đi làm và anh con lại nhập viện vào tháng 8.
Thưa luật sư, giờ công an bắt anh con và tạm giam 3 tháng điềutra. Giờ con muốn chứng minh và xác nhận anh con vô tội thì giờ con cần giấy tờ gì và làm sao để anh con vô tội.
Con xin luật sư trả lời nhanh giúp con để con chứng minh anh con được vô tội. Con xin giấu tên ạ.
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
Thứ nhất, theo như thông tin bạn cung cấp, hai anh em bạn lên thành phố đi làm, anh bạn bị tai nạn, điều trị tại bệnh viên rồi về quê chữa trị. Khi anh bạn vừa về thì cơ quan công an tới bắt và nói liên quan tới vụ trộm xe máy do bạn của anh bạn khai ra. Như vậy, tình huống này được hiểu là bạn của anh bạn là người đang bị cơ quan công an tạm giam về hành vi phạm tội trộm cắp tài sản, trong quá trình lấy lời khai thì bạn của anh bạn khai ra và cơ quan công an tiến hành bắt anh bạn và tiến hành điều tra đối với anh bạn.
Thứ hai, theo như lời khai của người bạn đó, thì người trộm cắp tài sản là anh của bạn. Tuy nhiên, việc khởi tố của cơ quan công an vào thời điểm này là do có dấu hiệu tội phạm, và cơ quan tố tụng sẽ tiến hành điều tra, thu thập chứng cứ để xác định tội phạm và ra quyết định truy tố đối với người có hành vi phạm tội. Việc tạm giam anh trai bạn trong tình huống này là để điều tra, xác minh sự thật và tìm ra người phạm tội, chứ không phải khẳng định anh của bạn là người trộm cắp tài sản đó.
Hết thời hạn điều tra, nếu có đủ căn cứ xác định tội phạm và bị can, cơ quan điều tra làm bản kết luận điều tra đề nghị truy tố. Nếu không có đủ căn cứ chứng minh anh bạn là người phạm tội thì anh bạn sẽ được trả tự do.
Thứ ba, về trách nhiệm chứng minh tội phạm:
Điều 10 Bộ luật tố tụng hình sự quy định: “Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát và Toà án phải áp dụng mọi biện pháp hợp pháp để xác định sự thật của vụ án một cách khách quan, toàn diện và đầy đủ, làm rõ những chứng cứ xác định có tội và chứng cứ xác định vô tội, những tình tiết tăng nặng và những tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của bị can, bị cáo.
Trách nhiệm chứng minh tội phạm thuộc về các cơ quan tiến hành tố tụng. Bị can, bị cáo có quyền nhưng không buộc phải chứng minh là mình vô tội.”
Như vậy, trách nhiệm chứng minh tội phạm thuộc về cơ quan tiến hành tố tụng. Bị can bị cáo không có nghĩa vụ chứng minh là mình vô tội. Điều đó có nghĩa là anh bạn không có nghĩa vụ chứng minh là mình vô tội.
Thứ tư, về việc chứng minh anh bạn vô tội: Như phân tích ở trên, anh bạn không có nghĩa vụ chứng minh mình vô tội. Nhưng để đảm bảo quyền và lợi ích của mình, anh bạn và gia đình bạn có quyền đưa ra các bằng chứng, tài liệu cung cấp cho cơ quan điều tra xem xét để làm tình tiết, căn cứ xác định tội phạm.
Theo như thông tin bạn cung cấp thì thời điểm công an xác định có hành vi phạm tội xảy ra là đầu tháng 7 đến cuối tháng 9 và thời điểm anh bạn lên thành phố vào tháng 3, nhập viện và điều trị là cuối tháng 8 đến giữa tháng 9 là gần trùng khớp nhau; bạn cũng khẳng định là anh bạn không trộm cắp tài sản.
>>> Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568
Như vậy, để bảo vệ mình, anh bạn và gia đình bạn nên tiến hành những công việc sau:
– Trong khi cơ quan điều tra tiến hành lấy lời khai thì anh bạn khai trung thực những vấn đề, những việc anh bạn đã làm trong khoảng thời gian có hành vi phạm tội xảy ra (như bạn nói là lên thành phố ở trọ, đi làm, bị tai nạn và điều trị bệnh). Việc khai trung thực và chi tiết trong lời khai của anh bạn sẽ ảnh hưởng rất nhiều tới kết quả điều tra của cơ quan điều tra.
– Đồng thời, gia đình bạn nên lên thành phố xin xác nhận trong khoảng thời gian đó anh bạn làm việc ở đâu trong thời gian nào; và tới bệnh viện nơi anh bạn điều trị xin mượn hồ sơ bệnh án trong giai đoạn điều trị (để chứng thực), xin giấy xác nhận của bệnh viên về tình trạng sức khỏe của anh bạn trong khoảng thời gian đó (đang điều trị tại bệnh viện và không thể thực hiện các công việc khác) rồi nộp cho cơ quan điều tra. Việc cung cấp các giấy tờ tài liệu đó để cơ quan điều tra xem xét, và là căn cứ để chứng minh anh bạn không thể thực hiện hành vi trộm cắp trong khoảng thời gian đó. Cơ quan điều tra sẽ tiến hành xác minh và xem xét tính hợp pháp các bằng chứ của gia đình cung cấp.
Hy vọng rằng sự tư vấn của chúng tôi sẽ giúp bạn lựa chọn phương án thích hợp nhất để giải quyết những vướng mắc của bạn. Nếu còn bất cứ thắc mắc gì liên quan đến sự việc bạn có thể liên hệ Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của Luật sư: 1900.6568 để được giải đáp.
Chuyên viên tư vấn: Hoàng Thu Giang