Viện Khoa học Pháp lý thuộc Bộ Tư pháp là một cơ quan nghiên cứu và tư vấn pháp lý quan trọng, đóng vai trò thiết yếu trong việc phát triển và hoàn thiện hệ thống pháp luật của Việt Nam. Vậy chức năng, nhiệm vụ Viện khoa học pháp lý Bộ Tư pháp được quy định cụ thể như thế nào?
Mục lục bài viết
1. Viện Khoa học pháp lý thuộc Bộ Tư pháp là tổ chức như thế nào?
Viện Khoa học pháp lý thuộc Bộ Tư pháp là một tổ chức quan trọng trong hệ thống các cơ quan chuyên môn của nhà nước Việt Nam, có vai trò đặc biệt trong việc nghiên cứu, tư vấn và phát triển pháp luật. Được thành lập theo Quyết định số 1229/QĐ-BTP năm 2023, Viện Chiến lược và Khoa học pháp lý là đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Bộ Tư pháp, chuyên nghiên cứu chiến lược, chính sách về xây dựng và thi hành pháp luật, cũng như các lĩnh vực công tác khác trong phạm vi quản lý của Bộ.
Vị trí và chức năng: Viện Chiến lược và Khoa học pháp lý có các chức năng chính sau:
-
Nghiên cứu và phát triển chiến lược, chính sách về xây dựng, thi hành pháp luật.
-
Đóng góp vào các hoạt động cải cách pháp luật, cải cách hành chính, cải cách tư pháp, và xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
-
Quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học của Bộ Tư pháp.
-
Làm đầu mối thông tin khoa học pháp lý trong phạm vi quản lý nhà nước của Bộ.
Quản lý và chỉ đạo: Viện Chiến lược và Khoa học pháp lý chịu sự quản lý, chỉ đạo trực tiếp của Bộ trưởng Bộ Tư pháp và quản lý nhà nước về khoa học của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ.
Tư cách pháp nhân:
-
Viện Chiến lược và Khoa học pháp lý là đơn vị có tư cách pháp nhân, có trụ sở chính đặt tại thành phố Hà Nội.
-
Viện có con dấu và tài khoản riêng theo quy định của pháp luật.
-
Tên giao dịch quốc tế của Viện là “Institute for Legal Strategy and Science” (viết tắt là ILSS).
Như vậy, Viện Chiến lược và Khoa học pháp lý đóng vai trò quan trọng trong việc nghiên cứu, phát triển và cung cấp chuyên môn pháp lý cho Bộ Tư pháp và nhà nước, đồng thời đảm bảo sự chính xác, minh bạch và phù hợp với các quy định pháp luật hiện hành. Quyết định thành lập Viện đã khẳng định vai trò của tổ chức này trong việc thúc đẩy và phát triển hệ thống pháp luật của đất nước.
2. Chức năng, nhiệm vụ Viện khoa học pháp lý Bộ Tư pháp:
Viện Khoa học pháp lý thuộc Bộ Tư pháp có những nhiệm vụ và quyền hạn quan trọng, được quy định cụ thể tại khoản 5 Điều 2 của Quyết định số 1229/QĐ-BTP năm 2023 như sau:
-
Tổ chức thực hiện các nhiệm vụ khoa học:
+ Viện tổ chức thực hiện các nhiệm vụ khoa học nhằm xác định tầm nhìn và cung cấp các luận cứ khoa học và thực tiễn hỗ trợ việc xây dựng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, cơ chế, chính sách, chương trình, đề án, dự án, mô hình, giải pháp phát triển của Bộ Tư pháp.
+ Tổ chức nghiên cứu, đánh giá và tổng kết thực tiễn, đánh giá tác động kinh tế, xã hội để đề xuất xây dựng, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật trong các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ khi có yêu cầu đặt hàng.
+ Tổ chức nghiên cứu, tham gia xây dựng các cơ chế quản lý, các tiêu chuẩn chuyên môn, nghiệp vụ trong các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ.
+ Nghiên cứu, đề xuất các giải pháp khoa học để giải quyết các vấn đề khó khăn, phức tạp, vướng mắc trong các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ, ngành Tư pháp; tổ chức nghiên cứu các vấn đề phát sinh từ các lĩnh vực pháp luật cụ thể và các vấn đề khoa học khác theo yêu cầu của Bộ và nhu cầu của xã hội.
+ Thực hiện nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế và dự báo chiến lược về xu hướng phát triển trong các lĩnh vực quản lý của Bộ; tham gia hoặc tổ chức nghiên cứu khoa học trong nước và quốc tế theo lĩnh vực nghiên cứu của Viện theo quy định của pháp luật và Quy chế quản lý hoạt động đối ngoại của Bộ.
Tóm lại, Viện Khoa học pháp lý thuộc Bộ Tư pháp là một đơn vị sự nghiệp công lập có vai trò quan trọng trong việc nghiên cứu, phát triển và tư vấn pháp luật cho Bộ Tư pháp và các cơ quan chức năng. Viện có trách nhiệm tổ chức thực hiện các nhiệm vụ nghiên cứu khoa học để hỗ trợ việc xây dựng và thúc đẩy cải cách pháp luật, cải cách hành chính và cải cách tư pháp, đồng thời đảm bảo sự chính xác, đầy đủ và phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành. Viện cũng tham gia tích cực vào các hoạt động nghiên cứu và đánh giá thực tiễn, cung cấp các giải pháp khoa học để giải quyết các vấn đề khó khăn trong lĩnh vực pháp luật và các lĩnh vực quản lý khác của Bộ Tư pháp.
3. Viện Khoa học pháp lý thuộc Bộ Tư pháp có quan hệ công tác như thế nào với các đơn vị có liên quan thuộc Bộ?
Viện Khoa học pháp lý thuộc Bộ Tư pháp có những trách nhiệm và mối quan hệ công tác đặc biệt quan trọng với các đơn vị có liên quan thuộc Bộ, được quy định chi tiết tại Điều 4 của Quyết định số 1229/QĐ-BTP năm 2023 như sau: Trách nhiệm và mối quan hệ công tác giữa Viện với Lãnh đạo Bộ, các đơn vị thuộc Bộ, Sở Tư pháp và các tổ chức, cá nhân khác có liên quan được thực hiện theo Quy chế làm việc của Bộ và các quy định cụ thể sau:
-
Viện chịu sự chỉ đạo trực tiếp của Bộ trưởng và Thứ trưởng được phân công phụ trách. Viện có trách nhiệm tổ chức thực hiện các nhiệm vụ được giao, báo cáo và chịu trách nhiệm trước Bộ trưởng, trước pháp luật về kết quả giải quyết công việc được giao.
-
Viện là đầu mối giúp Lãnh đạo Bộ thực hiện quan hệ công tác với các bộ, ngành, địa phương và các cơ quan, tổ chức, cá nhân khác trong các lĩnh vực thuộc phạm vi chức năng, nhiệm vụ của Viện. Viện phối hợp chặt chẽ để đảm bảo công tác liên lạc, hỗ trợ thông tin và các hoạt động liên quan đến pháp luật và khoa học pháp lý.
-
Trong quá trình triển khai thực hiện nhiệm vụ quy định tại Điều 2 của Quyết định 1229/QĐ-BTP, nếu có vấn đề liên quan đến các đơn vị khác thuộc Bộ, Viện có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với đơn vị đó để giải quyết mọi vấn đề phát sinh. Điều này đảm bảo sự liên kết và hiệu quả trong việc thực hiện nhiệm vụ khoa học và quản lý của Viện, đồng thời hỗ trợ cho các hoạt động quản lý pháp luật và cải cách tư pháp của Bộ Tư pháp.
Như vậy, Viện Khoa học pháp lý thuộc Bộ Tư pháp không chỉ có vai trò quan trọng trong nghiên cứu khoa học và phát triển pháp luật mà còn đóng góp tích cực vào việc thúc đẩy quan hệ công tác nội bộ và bên ngoài Bộ, từ đó đảm bảo tính hiệu quả và đáp ứng nhu cầu của xã hội. Viện luôn phối hợp chặt chẽ với các đơn vị có liên quan để thúc đẩy cải cách pháp luật và hành chính, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam hoạt động hiệu quả nhất.
THAM KHẢO THÊM: