Chăm sóc y tế, khám chữa bệnh đối với phạm nhân là quyền của phạm nhân khi đang chấp hành án tù. Chế độ chăm sóc y tế, khám chữa bệnh đối với phạm nhân được pháp luật quy định như sau:
Mục lục bài viết
- 1 1. Phạm nhân được khám sức khỏe:
- 2 2. Phạm nhân được khám bệnh, chữa bệnh và điều trị khi bị ốm, bị thương tích:
- 3 3. Được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù để chữa bệnh tâm thần, bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi:
- 4 4. Được trại giam tổ chức cai nghiện khi phạm nhân nghiện ma túy:
- 5 5. Đối với phạm nhân nữ có thai, nuôi con dưới 36 tháng tuổi:
1. Phạm nhân được khám sức khỏe:
Khoản 1 Điều 55 Luật Thi hành án hình sự 2019 quy định phạm nhân được hưởng chế độ phòng, chống dịch bệnh. Trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự thuộc Công an cấp huyện phối hợp với cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cấp huyện hoặc bệnh viện quân đội nơi mà trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự thuộc Công an cấp huyện đóng tổ chức khám sức khỏe cho phạm nhân. Điều này được quy định cụ thể tại khoản 1 Điều 9 Nghị định 133/2020/NĐ-CP hướng dẫn Luật Thi hành án hình sự quy định về chế độ chăm sóc y tế đối với phạm nhân, Điều này quy định phạm nhân khi đến cơ sở giam giữ được y tế của cơ sở giam giữ đó tổ chức khám, lập phiếu theo dõi sức khỏe. Trong thời gian mà phạm nhân chấp hành án phạt tù, cơ sở giam giữ phạm nhân sẽ căn cứ vào điều kiện, thời gian chấp hành án phạt tù của phạm nhân và căn cứ vào tình hình cụ thể của mình phối hợp với cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cấp huyện hoặc là bệnh viện Công an, bệnh viện Quân đội nơi mà có cơ sở giam giữ phạm nhân tổ chức khám sức khỏe tổng quát cho phạm nhân định kỳ ít nhất là 02 năm/lần và lưu kết quả vào hồ sơ để quản lý, theo dõi sức khỏe của phạm nhân, cụ thể:
– Đo chiều cao, cân nặng, vòng ngực trung bình;
– Kiểm tra các thông số về nhịp tim, huyết áp, nhiệt độ cơ thể;
– Khám lâm sàng toàn diện theo các chuyên khoa.
Chi phí khám sức khỏe định kỳ cho phạm nhân được thanh toán theo khung giá quy định của Bộ Y tế.
Cơ sở giam giữ phạm nhân thường xuyên phải có biện pháp phòng, chống dịch bệnh, vệ sinh an toàn thực phẩm, phòng chống thiên tai, tai nạn thương tích.
2. Phạm nhân được khám bệnh, chữa bệnh và điều trị khi bị ốm, bị thương tích:
Khoản 2 Điều 55 Luật Thi hành án hình sự 2019, khoản 2 Điều 9 Nghị định 133/2020/NĐ-CP hướng dẫn Luật Thi hành án hình sự quy định:
– Phạm nhân bị ốm, bị thương tích thì được khám bệnh, chữa bệnh và điều trị tại cơ sở y tế của trại giam, của trại tạm giam hoặc tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh của Nhà nước nơi gần nhất.
– Trường hợp phạm nhân bị bệnh nặng hoặc thương tích vượt quá khả năng điều trị của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đó thì sẽ được chuyển đến cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến trên để điều trị. Cụ thể:
+ Trường hợp phạm nhân bị bệnh nặng hoặc thương tích vượt quá khả năng điều trị thì Thủ trưởng của cơ sở giam giữ phạm nhân quyết định việc trích xuất đến cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến trên là tuyến huyện hoặc tuyến tỉnh, bệnh viện cấp quân khu để điều trị.
+ Trường hợp vượt quá khả năng điều trị của bệnh viện tuyến tỉnh, bệnh viện cấp quân khu thì sẽ theo chỉ định của Thủ trưởng cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đó, Thủ trưởng của cơ sở giam giữ phạm nhân báo cáo Cơ quan quản lý thi hành án hình sự thuộc về Bộ Công an (đối với trại giam do Bộ Công an quản lý), báo cáo Cơ quan quản lý thi hành án hình sự thuộc Bộ Quốc phòng (đối với trại giam do Bộ Quốc phòng quản lý) để xem xét, quyết định việc điều trị tiếp theo.
– Trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện phải thực hiện thông, báo cho thân nhân hoặc đại diện của người đó biết để phối hợp chăm sóc, điều trị.
– Chế độ ăn, cấp phát thuốc, bồi dưỡng cho phạm nhân sẽ do cơ sở khám bệnh, chữa bệnh chỉ định. Tiền thuốc chữa bệnh thông thường cho phạm nhân được cấp tương đương 03 kg gạo tẻ/phạm nhân/tháng.
– Trại giam, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh, cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu thực hiện phối hợp với cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến huyện, tuyến tỉnh, bệnh viện quân đội xây dựng hoặc là bố trí một số buồng riêng trong cơ sở khám bệnh, chữa bệnh để tiến hành điều trị cho phạm nhân. Cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến huyện, tuyến tỉnh, bệnh viện quân đội nơi mà có cơ sở giam giữ phạm nhân bố trí quỹ đất trong khuôn viên bệnh viện để tiến hành xây dựng khu điều trị riêng cho phạm nhân. Trường hợp mà không còn quỹ đất thì bố trí tối thiểu là từ 03 buồng bệnh riêng trong cơ sở khám bệnh, chữa bệnh để điều trị cho các phạm nhân và phải đảm bảo về an ninh, trật tự, thuận lợi cho việc công tác quản lý phạm nhân. Các bệnh viện phải có trách nhiệm bố trí y sĩ, bác sĩ đến khám và điều trị cho các phạm nhân theo quy định. Trường hợp trước khi xây dựng quy hoạch bệnh viện mới phải thông báo cho các cơ sở giam giữ phạm nhân biết, phối hợp khảo sát, bố trí quỹ đất và thiết kế xây dựng.
– Việc quản lý, giám sát phạm nhân trong thời gian điều trị tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh do các trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện chịu trách nhiệm.
3. Được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù để chữa bệnh tâm thần, bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi:
– Khoản 3 Điều 55 Luật Thi hành án hình sự 2019 quy định đối với phạm nhân có dấu hiệu mắc bệnh tâm thần, bệnh khác mà làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình thì trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự thuộc Công an cấp tỉnh đề nghị Tòa án nhân dân cấp tỉnh, Tòa án quân sự cấp quân khu nơi mà phạm nhân chấp hành án phạt tù trưng cầu giám định pháp y tâm thần. Trong khi chờ Tòa án nhân dân cấp tỉnh, Tòa án quân sự cấp quân khu nơi mà phạm nhân chấp hành án phạt tù ra quyết định trưng cầu giám định pháp y tâm thần thì Thủ trưởng cơ sở giam giữ phạm nhân phối hợp với bệnh viện tâm thần tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, phối hợp với khoa tâm thần bệnh viện đa khoa cấp tỉnh hoặc bệnh viện cấp quân khu nơi mà đơn vị đóng quân tổ chức khám và điều trị theo quy định của pháp luật.
– Khi có kết luận giám định là người đó mắc bệnh tâm thần, bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc làm mất khả năng điều khiển hành vi thì Chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh, Chánh án Tòa án quân sự cấp quân khu nơi mà phạm nhân chấp hành án ra quyết định tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù và áp dụng biện pháp tư pháp là bắt buộc chữa bệnh đối với người đó.
– Cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có trách nhiệm tiếp nhận, quản lý các phạm nhân thuộc đối tượng bắt buộc chữa bệnh tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
4. Được trại giam tổ chức cai nghiện khi phạm nhân nghiện ma túy:
– Đối với phạm nhân có tiền sử nghiện ma túy và các chất kích thích, căn cứ vào điều kiện, khả năng trại giam tổ chức việc khám bệnh, chăm sóc sức khỏe, phục hồi chức năng; trường hợp các phạm nhân xét nghiệm có kết quả dương tính với ma túy và những chất kích thích thì phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan tổ chức cai nghiện theo quy định.
– Phạm nhân bị nhiễm HIV/AIDS, Lao, các bệnh truyền nhiễm và bệnh mạn tính khác được chăm sóc và điều trị theo quy định của pháp luật hiện hành.
5. Đối với phạm nhân nữ có thai, nuôi con dưới 36 tháng tuổi:
Căn cứ Điều 51 Luật Thi hành án hình sự 2019 thì chế độ chăm sóc y tế, khám chữa bệnh đối với phạm nhân nữ có thai, nuôi con dưới 36 tháng tuổi được quy định như sau:
– Phạm nhân nữ có thai được khám thai định kỳ hoặc đột xuất;
– Phạm nhân nữ có thai được chăm sóc y tế trong trường hợp cần thiết;
-Trong thời gian nghỉ sinh con, phạm nhân được bảo đảm tiêu chuẩn, định lượng ăn theo chỉ dẫn của y sỹ hoặc bác sỹ.
Ngoài ra, đối với con của phạm nhân cũng được chăm sóc y tế, khám chữa bệnh như sau:
– Trẻ em dưới 36 tháng tuổi là con của phạm nhân ở cùng mẹ trong cơ sở giam giữ phạm nhân sẽ được cấp thẻ bảo hiểm y tế, chăm sóc y tế, khám chữa bệnh theo quy định của Luật Trẻ em và Luật Bảo hiểm y tế.
– Trường hợp bị bệnh nặng vượt quá khả năng điều trị của bệnh xá, cơ sở giam giữ phạm nhân sẽ làm thủ tục chuyển đến cơ sở y tế của Nhà nước để điều trị, Thủ trưởng của cơ sở giam giữ phạm nhân quyết định việc trích xuất và áp giải phạm nhân là mẹ của trẻ đi cùng để chăm sóc.
– Tiền thuốc chữa bệnh thông thường được cấp không quá 03 kg gạo tẻ/trẻ em/tháng.
– Cơ sở giam giữ phạm nhân có trách nhiệm thanh toán chi phí thực tế trong việc thực hiện khám bệnh, chữa bệnh cho trẻ em dưới 36 tháng tuổi ở cùng mẹ trong trại giam, khi đó kinh phí khám bệnh, chữa bệnh do ngân sách nhà nước cấp.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Luật Thi hành án hình sự 2019;
– Nghị định 133/2020/NĐ-CP hướng dẫn Luật Thi hành án hình sự.