Thời gian qua, đã có nhiều đối tượng giả danh nhân viên ngân hàng, giả danh công ty tài chính đăng tải các thông tin hỗ trợ vay tiền, giải ngân nhanh trên mạng xã hội để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Vậy phải làm gì để cảnh giác với thủ đoạn này?
Mục lục bài viết
1. Cảnh giác với thủ đoạn giả danh cho vay tín dụng để lừa đảo:
Thời gian qua, mặc dù đã có nhiều cảnh báo về những đối tượng giả danh nhân viên ngân hàng, giả danh công ty tài chính đăng tải các thông tin hỗ trợ vay tiền, giải ngân nhanh trên mạng xã hội để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản nhưng vẫn còn tình trạng có người sập bẫy của các đối tượng này. Đa phần những nạn nhân thường là những người ít cập nhật thông tin xã hội, báo chí, thời sự. Thêm vào đó, các đối tượng xấu cũng đánh trúng vào tâm lý của khách hàng muốn vay nhanh, thủ tục thuận tiện. Đặc biệt gần đây, lợi dụng tình hình kinh tế khó khăn, nhiều công ty nhỏ/hộ kinh doanh đang có nhu cầu vay vốn để phục vụ sản xuất kinh doanh tăng cao, những đối tượng tập trung đẩy mạnh hình thức lừa đảo trực tuyến bằng cách là sử dụng thông tin mạo danh các công ty có thật tại Việt Nam, tạo lập lên website, ứng dụng, chạy quảng cáo thông qua những nền tảng mạng xã hội để chào mời cho vay tín chấp với lãi suất đặc biệt thấp. Điều này đã khiến cho nhiều nạn nhân sập bẫy, vừa bị mất thông tin cá nhân lại vừa bị mất tiền, ngoài ra còn gây ảnh hưởng đến uy tín và hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp bị mạo danh.
Phương thức, thủ đoạn của các đối tượng cụ thể như sau: các đối tượng lừa đảo đã tạo lập hàng nghìn tài khoản facebook với những thông tin giả mạo, tham gia vào các hội nhóm, diễn đàn đông thành viên, đăng các bài quảng cáo cho vay tín chấp với lãi suất thấp (chỉ 1%/ tháng), thủ tục vay rất đơn giản, không cần gặp trực tiếp, nợ xấu vẫn có thể vay được (hỗ trợ nợ xấu), không thế chấp, không thẩm định, chỉ cần CMND/CCCD và có tài khoản ngân hàng/thẻ ATM để nhận tiền vay… Để tạo được niềm tin, nhiều đối tượng còn sử dụng những thông tin mạo danh ngân hàng cho vay tín dụng, hoặc những công ty có thật tại Việt Nam để dẫn dụ con mồi. Tìm kiếm theo cụm từ “vay tín chấp online”, có thể thấy được hàng loạt các ngân hàng đã bị mạo danh, như: AgriBank, BIDV, Techcombank, Vietinbank, TPBank… Khi có người vay tiếp cận, những đối tượng sẽ dẫn dụ, yêu cầu người vay cung cấp các thông tin cá nhân, như: họ tên, số điện thoại, ảnh chụp CMND/CCCD, ảnh chụp chân dung… phục vụ cho việc làm hồ sơ vay, sau đó các đối tượng yêu cầu người vay (nạn nhân) phải chuyển trước một số khoản tiền nhỏ (khoảng 500.000 – 3.000.000), để phục vụ hỗ trợ xác minh, duyệt khoản vay… Sau khi người vay (nạn nhân) đã chuyển tiền, các đối tượng đưa ra hàng loạt các lý do như sai tên người hưởng thụ, đổi cách viết tên người hưởng thụ từ chữ in thường sang in hoa, sai số tài khoản ngân hàng,…và yêu cầu người vay (nạn nhân) phải nộp thêm các khoản tiền để khắc phục lỗi và hứa hẹn sẽ được hoàn trả lại cùng với số tiền đăng ký vay khi hoàn tất các thủ tục theo quy định. Tuy nhiên, các khoản tiền mà nạn nhân đã nộp vào sẽ ngay lập tức được các đối tượng lừa đảo chuyển sang các tài khoản ngân hàng khác nhau để chiếm đoạt. Với thủ đoạn này, nạn nhân không những bị mất tiền mà còn bị mất toàn bộ các thông tin danh tính cá nhân, tiềm ẩn những nguy cơ tiếp tục bị lợi dụng để phục vụ cho những hoạt động vi phạm pháp luật khác, ví dụ như là bị đăng kí SIM không chính chủ, đăng kí mở tài khoản ngân hàng, ví điện tử phục vụ cho các hoạt động lừa đảo, rửa tiền, cá độ trực tuyến…
Ví dụ một vụ án giả danh cho vay tín dụng để lừa đảo gần đây, Công an Thành phố Đà Nẵng đã điều tra, phát hiện ra một nhóm đối tượng lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của nhiều người với thủ đoạn là mạo danh tổ chức tài chính, ngân hàng cho vay tín dụng để lừa đảo. Nhóm này giả danh nhân viên công ty tài chính, ngân hàng duyệt hồ sơ cho vay qua mạng xã hội. Sau đó, các đối tượng yêu cầu người vay đóng các khoản phí phát sinh, phí vay vốn, bảo hiểm… thì mới nhận được khoản tiền vay. Khi nạn nhân thực hiện theo hướng dẫn, nhóm trên tiếp tục gọi điện nói là đã giải ngân tiền, tuy nhiên chúng lấy lý do tài khoản của người vay bị trục trặc, cần phải nộp thêm một khoản tiền để đối ứng, đảm bảo khoản vay trong thời gian chờ ngân hàng giải quyết sự cố. Vì tin tưởng, nên nạn nhân tiếp tục gửi tiền vào tài khoản cho nhóm trên. Làm việc với cơ quan công an sau khi bị bắt giữ, nhóm đối tượng đã khai nhận từ cuối năm 2021 đến nay đã chiếm đoạt của khoảng 500 người trong cả nước với tổng số tiền chiếm đoạt gần 10 tỷ đồng. Đây chỉ là một vụ án điển hình trong số rất nhiều vụ những đối tượng lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của nhiều người với thủ đoạn mạo danh tổ chức tài chính, ngân hàng.
2. Biện pháp phòng tránh thủ đoạn giả danh cho vay tín dụng để lừa đảo:
Người dân nên cảnh giác trước các loại hình được quảng cáo là vay tiền nhanh chóng, dễ dàng, giải ngân trong ngày thông qua những trang mạng, mạng xã hội, ứng dụng vay tiền. Những lời mời chào vay tiền với thủ tục nhanh gọn và chỉ cần đóng phí bảo hiểm để giải ngân có thể là “bẫy” của những đối tượng lừa đảo. Nếu như có nhu cầu vay vốn, người dân nên tìm hiểu kỹ và trực tiếp đến trụ sở hoặc chi nhánh các ngân hàng để được tư vấn, hướng dẫn rõ các thủ tục vay tiền nhằm bảo vệ quyền lợi của mình trước pháp luật.
Trước thủ đoạn lừa đảo tinh vi, có nhiều diễn biến phức tạp trên không gian mạng nên Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) khuyến cáo người dân cần phòng tránh thủ đoạn giả danh cho vay tín dụng để lừa đảo qua các biện pháp sau:
– Chủ động nâng cao ý thức cảnh giác trước những thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Khi người dân có nhu cầu vay tiền, cần liên hệ trực tiếp với những tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng để được tư vấn, hướng dẫn làm thủ tục vay vốn.
– Cảnh giác, tìm hiểu kỹ, xác thực chính xác công ty tài chính, tư vấn viên trước khi tiến hành những thủ tục vay tiền bằng cách: kiểm tra mã số thuế, địa chỉ, người đại diện của công ty, gọi điện thoại đến các số đường dây nóng, chăm sóc khách hàng của các công ty và phải kiểm tra kỹ các đường link trang web trước khi truy cập. Nên tham vấn thêm ý kiến của người thân có nhiều kinh nghiệm trước khi làm các thủ tục vay.
– Không cung cấp bất kỳ thông tin cá nhân như Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân, địa chỉ, hình ảnh nhận diện khuôn mặt…khi mà chưa xác định chính xác website, ứng dụng và danh tính tư vấn viên.
– Tuyệt đối không cung cấp thông tin tài khoản ngân hàng, mã OTP đã được gửi vào hòm thư, điện thoại di động cho những đối tượng. Không chuyển tiền vào tài khoản cá nhân mà các đối tượng lạ cung cấp, dụ dỗ.
– Nhanh chóng trình báo cơ quan Công an nơi gần nhất khi phát hiện thủ đoạn.
3. Phải làm gì khi bị lừa đảo cho vay tín dụng:
Khi bị lừa đảo cho vay tín dụng, người bị lừa đảo nên nhanh chóng trình báo cơ quan Công an nơi gần nhất khi phát hiện thủ đoạn, người bị lừa đảo thực hiện như sau:
3.1. Soạn đơn trình báo:
Khi phát hiện ra thủ đoạn lừa đảo cho vay tín dụng, người bị lừa đảo có thể trực tiếp đến trụ sở của cơ quan có thẩm quyền để trình báo sự việc lừa đảo cho vay tín dụng, lưu ý khi đi thì nên cầm tất cả những bằng chứng, chứng có đi cùng hoặc làm đơn trình báo kèm theo tất cả các bằng chứng, chứng cứ (ví dụ như đoạn chat giữa hai bên, đường link trang web lừa đảo,..). Trong đơn trình báo lừa đảo cho vay tín dụng, người bị lừa trình bày tất cả nội dung sự việc bị lừa đảo (ví dụ, người bị lừa đảo cho vay tín dụng biết cá nhân/tổ chức lừa đảo qua đâu, liên hệ với đối tượng đó như thế nào, phương thức trao đổi thông tin giữa hai bên như thế nào, chuyển tiền cho đối tượng lừa đảo bao nhiêu tiền,…).
3.2. Nộp đơn trình báo:
Sau khi người bị lừa đảo cho vay tín dụng chuẩn bị xong đơn trình báo bị lừa đảo cho vay tín dụng kèm theo các bằng chứng, chứng cứ thì đến trực tiếp trụ sở của cơ quan có thẩm quyền (thông thường là công an cấp xã hoặc cấp huyện) để nộp đơn trình báo. Nếu người bị lừa đảo cho vay tín dụng không đến trực tiếp trụ sở của cơ quan có thẩm quyền để nộp đơn trình báo thì có thể gửi đơn trình báo đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết qua đường bưu điện.
