Văn hóa Trung Quốc là một trong những nền văn hóa lâu đời và phong phú nhất trên thế giới. Dưới đây là một số thành tựu tiêu biểu của nền văn minh Trung Hoa cổ đại.
Mục lục bài viết
1. Thành tựu về Chữ viết:
Lúc đầu, người Trung Quốc sử dụng phương pháp truyền khẩu. Sau đó, hoàng đế biết cách buộc một sợi dây để ghi nhớ mọi thứ. Kể từ thời nhà Thương, người Trung Quốc đã khắc chữ trên mai rùa và xương, được gọi là giáp cốt văn. Đặc điểm của chữ này là: nét nhỏ và dài, nét gấp ngay ngắn; cấu trúc không đồng nhất, kích thước khác nhau; Lối viết linh hoạt, nhiều chữ dị. Sau đó, do yêu cầu ghi lại các chuyển động và khái niệm dựa trên chữ tượng hình, nó đã phát triển thành các ký tự biểu cảm và hài thanh. Trong triều đại Tây Chu, số lượng chữ tăng lên. Điều này đòi hỏi người Trung Quốc phải phát minh ra một phông chữ mới đẹp hơn. Một bản thảo tiêu biểu từ thời kỳ này là Kim văn, còn được gọi là Chung đỉnh văn. Văn học bằng vàng từ triều đại nhà Thương tồn tại, nhưng nó rất hiếm. Trong triều đại Tây Chu, nhà vua thường cấp đất và tiền thuế cho giới quý tộc.
Mỗi lần, vua Chu cho đúc đồng và chạm khắc biểu tượng của sự kiện này để kỷ niệm, và các bản khắc bằng vàng cũng rất phổ biến trong thời kỳ đó. Chữ khắc từ thời Tây Chu được khắc trên chuông đồng, đá cốm và thẻ tre. Đặc điểm của chữ viết: nét to và rộng, nét hơi tròn; cấu trúc khá đồng đều, kích thước đồng đều; đường nét tượng trưng nhiều hơn chữ tượng hình; ta có thể thấy nhiều cột, nhưng các ký tự dị thể vẫn còn khá lớn. Văn biền ngẫu cũng có thể coi là văn tự từ thời Xuân Thu Chiến Quốc đến đời Tần. Còn gọi là Trứu Vân. Một văn bản Đại ấn điển hình là một văn bản được khắc trên một “đá cổ” (một hòn đá hình trống) vào năm 770 trước Công nguyên. (năm thứ 8 đời Tần tướng công) gọi là “Thạch cổ văn”. Một lối viết có nét, các nét tròn, phông chữ vuông vức và đều đặn hơn. Thời nhà Tần, Lý Tư dựa vào tiếng Tần kết hợp chữ các nước và hoàn thiện lối viết để hình thành một loại chữ viết. Kết hợp với tên Tiểu Triệu. Sau khi Tần Thủy Hoàng thống nhất sáu nước (Chí, Sở, Yên, Hàn, Triệu, Ngụy) về thời thường khắc văn tự trên núi Thái Sơn, tục gọi là “Thái Sơn”. in thạch bản” Đặc trưng của chữ: giảm tính chất đồ họa thành chữ khắc; loại bỏ hàng loạt chữ dị hình. Tiểu triện là kết quả của phong trào chuẩn hóa chữ Hán đầu tiên trong lịch sử Trung Quốc, có ý nghĩa cực kỳ quan trọng trong quá trình phát triển chữ Hán, khi chữ Hán từ thời đại văn tự chuyển mình trở thành giai đoạn chữ Hán tự thể hiện biểu ý.
2. Thành tựu về Nho giáo và Phật giáo:
Nho giáo đóng vai trò trung tâm trong hệ tư tưởng phong kiến và cũng được coi là vũ khí quan trọng để bảo vệ chế độ quân chủ.
Vào thời nhà Đường, Phật giáo rất phổ biến ở Trung Quốc và thu hút sự chú ý của mọi người. Lúc bấy giờ, có nhiều nhà sư nổi tiếng như Huyền Trang, Nghĩa Tĩnh đã có cơ hội sang Ấn Độ để nghiên cứu giáo lý nhà Phật. Ngoài ra, nhiều nhà sư lớn nhỏ từ các nơi khác nhau đã đến Trung Quốc để truyền đạo. Phật giáo Trung Hoa phát triển lớn mạnh và gây được tiếng vang lớn phần lớn là do Phật giáo truyền thừa. Do sự quan tâm lớn của công chúng đối với Phật giáo, ngày càng có nhiều sách về kinh Phật được in bằng chữ Hán để đáp ứng nhu cầu của độc giả. Không chỉ vậy, vị vua của triều đại Bắc Tống còn rất sùng mộ đạo Phật. Ông xây chùa, đúc tượng và làm nhiều sách. Ông cũng khuyên nhiều nhà sư ở Ấn Độ tìm hiểu thêm về Phật giáo. Có thể nói, Phật giáo có một vị trí rất lớn trong nền văn hóa Trung Quốc thời phong kiến.
Các nhà truyền giáo Phật giáo đã sử dụng văn hóa truyền thống Trung Quốc để đưa Phật giáo vào nước này. Trong thời kỳ đầu, các nhà sư Phật giáo nước ngoài đã cố gắng truyền bá Phật giáo vào Trung Quốc bằng cách mượn giáo lý Lão giáo để giải thích các giáo lý Phật giáo hoặc bằng cách sử dụng phép thuật để thu hút tín đồ. Điều này khiến người Trung Quốc thời đó coi Phật giáo là một hình thức của Lão giáo. Các nhà sư Phật giáo thời kỳ đầu thường giải thích kinh Phật bằng cách đề cập đến các thuật ngữ Lão giáo như “vô vi” và “vô cực”. Đây là một cách giải thích không thỏa đáng khiến người Trung Quốc thời đó hiểu giáo lý Phật giáo tương tự như tư tưởng Lão giáo.
Thuở sơ khai, Phật giáo cũng dựa trên Nho giáo. Vào thời Tam Quốc (220-265), một nhà sư đã trả lời rõ ràng khi có người hỏi ông về thuyết nhân quả của đạo Phật. Câu trả lời của ông có vẻ giống với những gì được nói trong cuốn sách của Chu Dịch: “một người làm điều thiện, hạnh phúc sẽ đến với gia đình của người đó; một người làm điều ác, tai hoạ sẽ giáng xuống gia đình người đó trong tương lai.” Trả lời như vậy, ông so sánh Phật giáo và Nho giáo. Việc các tu sĩ Phật giáo có nên cúi đầu trước hoàng đế hay không không chỉ là vấn đề kỷ luật tôn giáo mà còn là vấn đề đạo đức chính trị. Kể từ thời Đông và Tây Hán, phục vụ đế quốc và hoàng đế và tôn thờ người già đã được đánh giá cao trong văn hóa phong kiến của Trung Quốc. Hình thức thăng tiến của gia tộc và nhà nước này tất nhiên là trái ngược với lối sống của các tu sĩ Phật giáo từ bỏ cuộc sống thế tục, vượt qua những quy ước trần tục và đi du hành khắp nơi.
Tuy nhiên, vì người Trung Quốc theo truyền thống tin vào ma và linh hồn, người ta lập luận rằng học thuyết nhân quả nhân quả được Phật giáo ủng hộ có ý định thúc đẩy thuyết linh hồn bất tử sau khi chết. Ngay cả những người biết Nho mà học Phật cũng chưa hiểu đúng giáo lý của đạo Phật. Huệ Viễn, một tăng sĩ nổi tiếng sống ở đời Đông Tấn, đã ủng hộ sự bất tử của linh hồn, điều này đã gây ra một cuộc tranh luận dài về sự bất tử hay sự bất tử của linh hồn.
3. Thành tựu về Kỹ thuật:
Một trong những thành tựu vĩ đại của văn hóa Trung Quốc là đã phát minh ra: giấy, in ấn, la bàn và thuốc súng. Đây là đóng góp to lớn của người Trung Quốc cho nền văn minh thế giới. Năm 105, người Trung Quốc phong kiến đã có một bước đột phá mạnh mẽ và sáng tạo khi phát minh ra giấy vệ sinh từ vải mỏng, vỏ cây, dây gai,….. Công nghệ in ấn cũng được người Trung Quốc phát triển khá mạnh mẽ. Thay vì in chữ rời trên gạch hay giấy, người Trung Quốc chữa chữ rời bằng đồng. Với sự phát triển của ngành in ấn, việc truyền bá văn hóa, tôn giáo và tri thức trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Ngoại trừ việc Trung Quốc thời phong kiến đã sáng tạo ra la bàn để xác định phương hướng. Ngay sau khi người Trung Quốc phát hiện ra từ tính và đá nhiễm từ, người ta đã phát minh ra la bàn. Ngoài ra, thuốc súng cũng là một trong những phát minh quan trọng nhất của nền văn hóa phong kiến.
4. Thành tựu về Nghệ thuật và kiến trúc:
Các công trình kiến trúc tiêu biểu của thời kỳ cổ đại đó bao gồm: Thành Trường An, Vạn Lý Trường Thành, Lăng mộ Tần Thuỷ Hoàng, Kim tự tháp, Tượng Phật hiện vẫn đang được bảo tồn. Hệ thống phong kiến, thay thế chế độ nô lệ và người lao động bị bóc lột, đã thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội của Trung Quốc. Bước phát triển từ nhà nước phong kiến tập quyền thành nhà nước cộng hòa phong kiến độc lập, mặt khác, làm cho nhà nước phong kiến kiểm soát nhiều nguồn lực, nhân lực, vật lực. nhân viên thử việc có khả năng quản lý, điều hòa nhân lực, vật lực; Đồng thời, nó cũng thúc đẩy sự trao đổi và cộng tác của các kỹ thuật kiến trúc địa phương. Thời kỳ này, văn hóa và kỹ thuật kiến trúc của tộc Hán tiếp tục lan rộng ở phía bắc, tây bắc, tây nam và một số vùng dân tộc thiểu số ở phía nam, tạo nên diện mạo mới cho văn hóa thời kỳ này. Về cơ bản, hệ thống kiến trúc của Trung Quốc cổ đại và các triều đại Hán được phát triển. Gạch và gỗ đã phát triển thành vật liệu kiến trúc quan trọng về kinh tế và kỹ thuật. Từ thời Đông Hán đến thời Tùy kéo dài hơn 300 năm, mâu thuẫn xã hội rất quan trọng, nạn tham nhũng, tôn giáo chia rẽ và tranh giành quyền lực trong nội bộ giai cấp thống trị bùng phát, làm trầm trọng thêm tình hình chính trị bất ổn triền miên. Công việc sáng tạo của con người đã tạo ra nghệ thuật và kiến trúc Phật giáo phong phú. Thiết kế gạch, đá và cấu trúc được phát triển. Nhà Đường trở thành thời kỳ hoàng kim của xã hội phong kiến Trung Quốc, nông nghiệp và kinh tế không ngừng phát triển, văn hóa khoa cử cũng đạt đến đỉnh cao chưa từng có. Trung Quốc trở thành trung tâm văn minh giao lưu kinh tế với nhiều nước châu Á. Quy mô kiến trúc thời đại này vô cùng hoành tráng, đạt được nhiều thành tựu thông qua công nghệ xây dựng bằng gỗ và đá, vật liệu thủy tinh được sử dụng trong kiến trúc, hình thức kiến trúc và hội họa, phát huy thành tựu của Nam Bắc triều và ngày càng phong phú hơn. và nhiều màu sắc hơn trước. Trường An là trung tâm đô thị quan trọng nhất của thế giới cổ đại. Kiến trúc thời bấy giờ, từ cấu trúc đến quy hoạch đô thị và phong cách kiến trúc, cho thấy sự phát triển của kiến trúc Trung Quốc và thậm chí ảnh hưởng đến các kiến trúc châu Á khác. Công trình kiến trúc tiêu biểu: Chùa Phật Quang, tháp Tiểu Nhạn, động Đôn Hoàng, động Long Môn.
5. Thành tựu về Sử học:
Lịch sử Trung Hoa thời phong kiến nổi bật với bộ sách của Tư Mã Thiên. Biên niên sử được coi là kinh điển của Trung Quốc cổ đại. Nó bảo tồn và tổ chức các ghi chép lịch sử vô cùng phong phú kéo dài ba nghìn năm từ thời Ngũ Đế đến giữa nhà Tây Hán. Nó đã đặt nền móng vững chắc cho lịch sử giáo dục Trung Quốc. Thông qua lịch sử, chúng ta có thể biết được: Trung Quốc là một quốc gia có hàng nghìn năm văn minh rực rỡ, nền văn minh Trung Hoa từ lâu đã là một nền văn minh độc nhất vô nhị trên thế giới, không bao giờ bị phá vỡ và luôn đổi mới. Lịch sử ghi lại sự phát triển của các thời đại khác nhau của nền văn minh Trung Quốc một cách chi tiết, cụ thể và sinh động, là bài học lịch sử cho tổ tiên Trung Quốc trong việc xây dựng nền văn minh. Bằng cách đọc lịch sử, chúng ta tìm hiểu về Trung Quốc và từ đó chúng ta hiểu được lịch sử lâu đời của nền văn minh nhân loại. Lịch sử vừa là bộ sử lớn, vừa là tác phẩm văn học vĩ đại của nhân loại. Tư Mã Thiên đã dùng khả năng tư duy tuyệt vời, óc quan sát nhạy bén và những thủ pháp nghệ thuật tài tình để thể hiện điều này hết sức sinh động bằng cách miêu tả rất nhiều nhân vật lịch sử khác nhau với những tính cách khác nhau, với những phong cách khác nhau. Chính vì những đặc điểm trên mà Lịch sử đã có vai trò to lớn đối với tiến trình lịch sử của nhân loại, và Lịch sử thực sự là kho tư liệu lịch sử khổng lồ. Tư Mã Thiên coi tư tưởng chính trị có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong lao động sản xuất và đời sống hàng ngày. So với lịch sử Hy Lạp, lịch sử rõ ràng hợp lý và tiến bộ hơn nhiều. Hiện nay truyện được dịch ra nhiều thứ tiếng Pháp, Nga, Đức, Anh,…. và có sức ảnh hưởng rất rộng.
