Đấu thầu là hình thức mà các doanh nghiệp lựa chọn để tìm kiếm, lựa chọn đối tác cho mình. Mục đích của bên mời thầu đó là để có được quyền cung cấp hàng hóa, dịch vụ với mức giá đủ để bù đắp các chi phí đã bỏ ra và có một khoản lợi nhuận ở mức tối đa.
Mục lục bài viết
1. Các hình thức đấu thầu:
Theo quy định của
+ Đấu thầu rộng rãi
– Đây là hình thức mà chủ đầu tư lựa chọn cho dự án của mình nhà thầu, nhà đầu tư và số lượng nhà thầu, nhà đầu tư tham dự trong trường hợp này không bị hạn chế do hình thức này không có những yêu cầu cao về kỹ thuật hay những đặc tính riêng.
– Hình thức đấu thầu rộng rãi áp dụng với toàn bộ các gói thầu, dự án mà Luật đấu thầu 2013 điều chỉnh. Trừ các trường hợp thuộc vào các hình thức đấu thầu khác.
+ Đấu thầu hạn chế
Đối với hình thức đấu thầu này thì đặt ra những yêu cầu về kỹ thuật cao, chuyên môn tốt, những đặc thù mang tính chất riêng biệt vậy nên chỉ những nhà thầu, nhà đầu tư đủ điều kiện thì mới có thể dự thầu.
+ Chỉ định thầu
Các trường hợp được sử dụng hình thức chỉ định thầu:
– Áp dụng đối với gói thầu mà thực hiện để đảm bảo bí mật của quốc gia, Nhà nước; gói thầu yêu cầu triển khai ngay khi có căn cứ về việc nếu không thực hiện ngay thì có nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe hay tài sản của những người sinh sống trên đó hay có dấu hiệu gây ảnh hưởng nghiêm trọng cho công trình kế bên; gói thầu phải triển khai thực hiện ngay để khắc phục hoặc xử lý kịp thời những hậu quả gây ra do sự cố bất khả kháng; hay đối với gói thầu mua thuốc, vật tư, thiết bị y tế, hóa chất nhằm thực hiện công tác phòng, chống bệnh dịch trong trường hợp khẩn cấp.
– Gói thầu cung cấp các dịch vụ phi tư vấn, dịch vụ tư vấn, hay mua sắm hàng hóa mà yêu cầu mua từ nhà thầu đã thực hiện trước đó do các yêu cầu về việc cần đảm bảo tính tương thích về bản quyền, công nghệ mà không thể mua được từ nhà thầu khác hay đối với những gói thầu mua bản quyền về sở hữu trí tuệ hay các gói thầu có tính chất nghiên cứu hoặc thử nghiệm.
– Gói thầu có tính khẩn cấp về việc bảo vệ chủ quyền quốc gia, hải đảo, biên giới.
– Gói thầu rà , phá bom, mìn, vật nổ hay thực hiện việc di dời đối với công trình kỹ thuật hạ tầng đang do một đơn vị cụ thể trực tiếp quản lý nhằm phục vụ cho công tác chuẩn bị và giải phóng mặt bằng.
– Gói thầu trong việc thi công xây dựng phù điêu, tranh hoành tráng, tượng đài hay những tác phẩm nghệ thuật có gắn với quyền của tác giả tác phẩm đó thực hiện từ khâu sáng tác đến thi công công trình; hoặc gói thầu cung cấp những dịch vụ tư vấn tỏng việc lập báo cáo nghiên cứu khả thi và thiết kế trong xây dựng đã được chỉ định cho tác giả đối với thiết kế kiến trúc do trúng tuyển hay do được tuyển chọn khi tác giả đảm bảo được những điều kiện về năng lực đã quy định.
– Gói thầu có giá trị hạn mức, gói thầu cung cấp dịch vụ công, gói thầu cung cấp sản phẩm mà theo quy định của chính phủ phải thực hiện việc chỉ định thầu luôn đảm bảo phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội.
+ Mua sắm trực tiếp
– Được áp dụng trong các các gói thầu mua sắm hàng hóa tương tự nhau thuộc cùng một dự án, dự toán mua sắm hay là cùng thuộc vào dự án, dự toán mua sắm khác.
– Điều kiện được thực hiện đấu thầu bằng hình thức mua sắm trực tiếp:
Gói thầu sử dụng hình thức này có nội dung, hay tính chất tương tự và quy mô gói thầu được xác định nhỏ hơn 130% so với gói thầu mà nhà thầu đã ký trước đây.
Cần lưu ý về thời gian được ký phê duyệt mua sắm trực tiếp là nhỏ hơn 12 tháng kể từ khi ký kết với gói thầu trước.
Trúng thầu thông qua đấu thầu hạn chế hay đấu thầu rộng rãi và đã hoàn thành việc ký kết hợp đồng đối với gói thầu đó.
Một điều kiện cuối nữa đó là về đơn giá các phần việc của gói thầu này không được lớn hơn so với các phần việc tương ứng của gói thầu tương tự đã có thực hiện việc ký kết hợp đồng.
– Trong trường hợp nếu nhà thầu đã trúng thầu gói thầu mua sắm trực tiếp mà không còn khả năng để thực hiện gói thầu đó nữa thì có quyền sử dụng hình thức mua sắm trực tiếp với nhà thầu có khả năng, năng lực, kinh nghiệm cũng như kỹ thuật chuyên môn phù hợp và giá được áp dụng theo mức giá của hồ sơ mời thầu, kết quả lựa chọn nhà thầu đã ký kết trước đó.
+ Tự thực hiện
Nhà đầu tư tự mình thực hiện gói thầu không thông qua hình thức đấu thầu nào. Hình thức này được áp dụng đối với gói thầu thuộc dự án, dự toán mua sắm mà tổ chức đó tự mình đứng ra khi có đủ tài chính, kinh nghiệm cũng như năng lực kỹ thuật đáp ứng được những yêu cầu của gói thầu mua sắm đó trong việc quản lý và sử dụng.
+ Lựa chọn nhà đầu tư, nhà thầu đối với các trường hợp đặc biệt
– Áp dụng hình thức chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp này khi mà gói thầu có những điều kiện riêng, đặc biệt mà các hình thức lựa chọn nhà thầu khác không thể đáp ứng được. Khi đó sẽ phải làm báo cáo lên Thủ tướng chính phủ để đưa ra phương án lựa chọn phù hợp.
+ Cộng đồng dân cư tham gia thực hiện
– Về bản chất của gói thầu này đó là việc chuyển toàn bộ hoặc một phần nội dung thực hiện gói thầu cho tổ chức, cộng đồng dân cư, tổ hay nhóm thợ tại địa phương nơi tiến hành gói thầu đó.
– Các gói thầu này được xác định đối với gói thầu thuộc chương trình mục tiêu mục tiêu của quốc gia hay chương trình được thực hiện nhằm mục đích xóa đói giảm nghèo đưa ra đối với các xã miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo hay các vùng kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn. Hoặc áp dụng đối với gói thầu mà xét thấy tổ chức, cộng đồng dân cư, tổ hay nhóm thợ tại địa phương có thể thực hiện được với quy mô nhỏ.
2. Các phương thức lựa chọn nhà thầu:
+ Phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ
– Được hiểu là hoạt động mở thầu được tiến hành trong một lần duy nhất trọn vẹn với hồ sơ dự thầu hay hồ sơ đề xuất đó.
– Các trường hợp áp dụng phương thức lựa chọn nhà thầu này:
Hình thức đấu thầu hạn chế, đấu thầu rộng rãi đối với các gói thầu cung cấp dịch vụ phi tư vấn hay các gói thầu mua sắm hàng hóa, gói thầu xây lắp, hỗn hợp có quy mô nhỏ;
Hình thức chào hàng cạnh tranh với các gói thầu cung cấp dịch vụ phi tư vấn, xây lắp hoặc mua sắm hàng hóa;
Hình thức mua sắm trực tiếp với các gói thầu mua sắm hàng hóa
Chỉ định thầu đối với các gói thầu mua sắm hàng hóa, hay cung cấp dịch phụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, xây lắp, lựa chọn nhà đầu tư.
+ Phương thức một giai đoạn hai túi hồ sơ
– Được hiểu là khi thực hiện theo phương thức này thì việc mở thầu sẽ được tiến hành thành hai lần. Hai lần ở đây đó là nhà thầu, nhà đầu tư nộp hồ sơ về kỹ thuật sau đó nếu đáp ứng đủ điều kiện thì sẽ tiếp tục việc nộp hồ sơ tài chính theo yêu cầu đã được nêu trong hồ sơ mời thầu trước đó.
– Các trường hợp áp dụng:
Đấu thầu rộng rãi trong các gói thầu cung cấp gói dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn hay gói mua sắm hàng hóa, hỗn hợp, xây lắp; hay lựa chọn nhà đầu tư;
Đấu thầu hạn chế trong các gói thầu cung cấp gói dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn hay gói mua sắm hàng hóa, hỗn hợp, xây lắp.
+ Phương thức hai giai đoạn một túi hồ sơ
– Là phương thức mà ở đó trong giai đoạn một, nhà thầu sẽ nộp hồ sơ về kỹ thuật, tài chính nhưng chưa đặt ra vấn đề về giá dự thầu. Giai đoạn hai sẽ là giai đoạn mà những nhà thầu đã nộp hồ sơ ở giai đoạn một được nhà đầu tư mời nộp hồ sơ dự thầu, trong hồ sơ này sẽ gồm có những yêu cầu theo hồ sơ mời thầu của giai đoạn hai về kỹ thuật và tài chính kèm thêm đó là có giá dự thầu, xác nhận việc đảm bảo dự thầu.
+ Phương thức hai giai đoạn hai túi hồ sơ
– Có thể áp dụng với hình thức đấu thầu hạn chế, đấu thầu rộng rãi trong các gói thầu mua sắm hàng hóa, hay xây lắp, hỗn hợp mà phải sử dụng các công nghệ phức tạp, tính đặc thù cao, hay công nghệ mới.
– Phương thức này được hiểu là ở giai đoạn một, nhà thầu sẽ nộp đồng thời hai hồ sơ đó là hồ sơ đề xuất kỹ thuật và hồ sơ tài chính, trong giai đoạn này đối với hồ sơ đề xuất kỹ thuật sẽ được mở luôn, còn hồ sơ tài chính sẽ được mở ở giai đoạn hai. Trong giai đoạn hai, những nhà thầu đủ điều kiện sẽ được gửi hồ sơ mời thầu, các nhà thầu sẽ nộp hồ sơ đề xuất kỹ thuật và hồ sơ đề xuất tài chính, trong giai đoạn này hồ sơ tài chính đã nộp ở giai đoạn một sẽ được mở đồng thời với hồ sơ nộp ở giai đoạn hai để đối chiếu.
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn về vấn đề hình thức, phương thức lựa chọn nhà thầu trong đấu thầu mới nhất. Mọi thắc mắc về pháp luật đấu thầu hãy liên hệ với công ty Luật Dương gia để được giải đáp.
3. Tư vấn các hình thức lựa chọn nhà thầu:
Tóm tắt câu hỏi:
Cơ quan tôi được nhà nước cấp ngân sách 150 triệu đồng để mua thiết bị điện tử. Những loại thiết bị điện có rất nhiều đại lý trên cả nước cung cấp, giá cả công khai trên mạng. Vậy với số kinh phí này thì cơ quan tôi phải dùng hình thức mua bán nào: Đấu thầu, chào hàng cạnh tranh, chỉ định thầu… là phù hợp theo luật định? Xin trân trọng cảm ơn!
Luật sư tư vấn:
Các hình thức lựa chọn nhà thầu được quy định từ Điều 20 đến Điều 27 Luật đấu thầu 2013 như sau:
“Điều 20. Đấu thầu rộng rãi
1. Đấu thầu rộng rãi là hình thức lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong đó không hạn chế số lượng nhà thầu, nhà đầu tư tham dự.
2. Đấu thầu rộng rãi được áp dụng cho các gói thầu, dự án thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật này, trừ trường hợp quy định tại các điều 21, 22, 23, 24, 25, 26 và 27 của Luật này.”
“Điều 21. Đấu thầu hạn chế
Đấu thầu hạn chế được áp dụng trong trường hợp gói thầu có yêu cầu cao về kỹ thuật hoặc kỹ thuật có tính đặc thù mà chỉ có một số nhà thầu đáp ứng yêu cầu của gói thầu.”
“Điều 22. Chỉ định thầu
1. Chỉ định thầu đối với nhà thầu được áp dụng trong các trường hợp sau đây:
a) Gói thầu cần thực hiện để khắc phục ngay hoặc để xử lý kịp thời hậu quả gây ra do sự cố bất khả kháng; gói thầu cần thực hiện để bảo đảm bí mật nhà nước; gói thầu cần triển khai ngay để tránh gây nguy hại trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe và tài sản của cộng đồng dân cư trên địa bàn hoặc để không ảnh hưởng nghiêm trọng đến công trình liền kề; gói thầu mua thuốc, hóa chất, vật tư, thiết bị y tế để triển khai công tác phòng, chống dịch bệnh trong trường hợp cấp bách;
b) Gói thầu cấp bách cần triển khai nhằm mục tiêu bảo vệ chủ quyền quốc gia, biên giới quốc gia, hải đảo;
c) Gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa phải mua từ nhà thầu đã thực hiện trước đó do phải bảo đảm tính tương thích về công nghệ, bản quyền mà không thể mua được từ nhà thầu khác; gói thầu có tính chất nghiên cứu, thử nghiệm; mua bản quyền sở hữu trí tuệ;
d) Gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi, thiết kế xây dựng được chỉ định cho tác giả của thiết kế kiến trúc công trình trúng tuyển hoặc được tuyển chọn khi tác giả có đủ điều kiện năng lực theo quy định; gói thầu thi công xây dựng tượng đài, phù điêu, tranh hoành tráng, tác phẩm nghệ thuật gắn với quyền tác giả từ khâu sáng tác đến thi công công trình;
đ) Gói thầu di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật do một đơn vị chuyên ngành trực tiếp quản lý để phục vụ công tác giải phóng mặt bằng; gói thầu rà phá bom, mìn, vật nổ để chuẩn bị mặt bằng thi công xây dựng công trình;
e) Gói thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ công, gói thầu có giá gói thầu trong hạn mức được áp dụng chỉ định thầu theo quy định của Chính phủ phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội trong từng thời kỳ.
2. Việc thực hiện chỉ định thầu đối với gói thầu quy định tại các điểm b, c, d, đ và e khoản 1 Điều này phải đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:
a) Có quyết định đầu tư được phê duyệt, trừ gói thầu tư vấn chuẩn bị dự án;
b) Có kế hoạch lựa chọn nhà thầu được phê duyệt;
c) Đã được bố trí vốn theo yêu cầu tiến độ thực hiện gói thầu;
d) Có dự toán được phê duyệt theo quy định, trừ trường hợp đối với gói thầu EP, EC, EPC, gói thầu chìa khóa trao tay;
đ) Có thời gian thực hiện chỉ định thầu kể từ ngày phê duyệt hồ sơ yêu cầu đến ngày ký kết hợp đồng không quá 45 ngày; trường hợp gói thầu có quy mô lớn, phức tạp không quá 90 ngày;
e) Nhà thầu được đề nghị chỉ định thầu phải có tên trong cơ sở dữ liệu về nhà thầu của cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động đấu thầu.
3. Đối với gói thầu thuộc trường hợp chỉ định thầu quy định tại khoản 1 Điều này và đáp ứng điều kiện chỉ định thầu quy định tại khoản 2 Điều này nhưng vẫn có thể áp dụng các hình thức lựa chọn nhà thầu khác quy định tại các điều 20, 21, 23 và 24 của Luật này thì khuyến khích áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu khác.
4. Chỉ định thầu đối với nhà đầu tư được áp dụng trong các trường hợp sau đây:
a) Chỉ có một nhà đầu tư đăng ký thực hiện;
b) Chỉ có một nhà đầu tư có khả năng thực hiện do liên quan đến sở hữu trí tuệ, bí mật thương mại, công nghệ hoặc thu xếp vốn;
c) Nhà đầu tư đề xuất dự án đáp ứng yêu cầu thực hiện dự án khả thi và hiệu quả cao nhất theo quy định của Chính phủ.”
“Điều 23. Chào hàng cạnh tranh
1. Chào hàng cạnh tranh được áp dụng đối với gói thầu có giá trị trong hạn mức theo quy định của Chính phủ và thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Gói thầu dịch vụ phi tư vấn thông dụng, đơn giản;
b) Gói thầu mua sắm hàng hóa thông dụng, sẵn có trên thị trường với đặc tính kỹ thuật được tiêu chuẩn hóa và tương đương nhau về chất lượng;
c) Gói thầu xây lắp công trình đơn giản đã có thiết kế bản vẽ thi công được phê duyệt.
2. Chào hàng cạnh tranh được thực hiện khi đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:
a) Có kế hoạch lựa chọn nhà thầu được phê duyệt;
b) Có dự toán được phê duyệt theo quy định;
c) Đã được bố trí vốn theo yêu cầu tiến độ thực hiện gói thầu.
“Điều 24. Mua sắm trực tiếp
1. Mua sắm trực tiếp được áp dụng đối với gói thầu mua sắm hàng hóa tương tự thuộc cùng một dự án, dự toán mua sắm hoặc thuộc dự án, dự toán mua sắm khác.
2. Mua sắm trực tiếp được thực hiện khi đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:
a) Nhà thầu đã trúng thầu thông qua đấu thầu rộng rãi hoặc đấu thầu hạn chế và đã ký hợp đồng thực hiện gói thầu trước đó;
b) Gói thầu có nội dung, tính chất tương tự và quy mô nhỏ hơn 130% so với gói thầu đã ký hợp đồng trước đó;
c) Đơn giá của các phần việc thuộc gói thầu áp dụng mua sắm trực tiếp không được vượt đơn giá của các phần việc tương ứng thuộc gói thầu tương tự đã ký hợp đồng trước đó;
d) Thời hạn từ khi ký hợp đồng của gói thầu trước đó đến ngày phê duyệt kết quả mua sắm trực tiếp không quá 12 tháng.
3. Trường hợp nhà thầu thực hiện hợp đồng trước đó không có khả năng tiếp tục thực hiện gói thầu mua sắm trực tiếp thì được áp dụng mua sắm trực tiếp đối với nhà thầu khác nếu đáp ứng các yêu cầu về năng lực, kinh nghiệm, kỹ thuật và giá theo hồ sơ mời thầu và kết quả lựa chọn nhà thầu trước đó.”
“Điều 25. Tự thực hiện
Tự thực hiện được áp dụng đối với gói thầu thuộc dự án, dự toán mua sắm trong trường hợp tổ chức trực tiếp quản lý, sử dụng gói thầu có năng lực kỹ thuật, tài chính và kinh nghiệm đáp ứng yêu cầu của gói thầu.”
“Điều 26. Lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt
Trường hợp gói thầu, dự án xuất hiện các điều kiện đặc thù, riêng biệt mà không thể áp dụng các hình thức lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư quy định tại các điều 20, 21, 22, 23, 24 và 25 của Luật này thì người có thẩm quyền trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định phương án lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư.”
“Điều 27. Tham gia thực hiện của cộng đồng
Cộng đồng dân cư, tổ chức, tổ, nhóm thợ tại địa phương nơi có gói thầu được giao thực hiện toàn bộ hoặc một phần gói thầu đó trong các trường hợp sau đây:
1. Gói thầu thuộc chương trình mục tiêu quốc gia, chương trình hỗ trợ xóa đói giảm nghèo cho các huyện, xã miền núi, vùng sâu, vùng xa, hải đảo, vùng kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn;
2. Gói thầu quy mô nhỏ mà cộng đồng dân cư, tổ chức, tổ, nhóm thợ tại địa phương có thể đảm nhiệm.”
Theo quy định tại
“Điều 3. Các hình thức lựa chọn nhà thầu
1. Các hình thức lựa chọn nhà thầu bao gồm: đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế, chỉ định thầu, mua sắm trực tiếp, chào hàng cạnh tranh, tự thực hiện và lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt.
2. Căn cứ dự toán chi ngân sách hàng năm, dự toán bổ sung trong năm được cơ quan có thẩm quyền giao và Quyết định mua sắm tài sản của cấp có thẩm quyền quy định tại Khoản 1 Điều 5 Thông tư này, Thủ trưởng cơ quan, đơn vị áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu để tổ chức thực hiện mua sắm hàng hóa, dịch vụ theo đúng quy định.
3. Đối với các gói thầu mua sắm tài sản, hàng hóa, dịch vụ đủ Điều kiện để áp dụng các hình thức mua sắm không phải đấu thầu; nếu cơ quan, đơn vị thấy cần thiết phải tổ chức đấu thầu để bảo đảm Mục tiêu quản lý và sử dụng có hiệu quả ngân sách nhà nước thì tổ chức thực hiện đấu thầu rộng rãi theo quy định và báo cáo cấp có thẩm quyền về kết quả mua sắm tài sản, hàng hóa, dịch vụ.”
Như vậy cơ quan của bạn có thể mua sắm thiết bị theo các hình thức: Chào hàng cạnh tranh sẽ phù hợp nhất theo quy định tại Luật đấu thầu nêu trên.
