Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những chiêu trò lừa đảo phổ biến nhất của người mua và người bán trên sàn thương mại điện tử eBAy mà bạn cần lưu ý và cách để bạn có thể phòng tránh cũng như xử lý khi bị lừa đảo nói chung và lừa đảo qua sàn thương mại điện tử nói riêng.
Mục lục bài viết
1. Các chiêu trò lừa đảo hay gặp trên eBay mà bạn cần biết:
Ebay là một sàn thương mại điện tử viết tắt của eBay Money Back Guarantee có nghĩa là bạn sẽ được hoàn trả lại số tiền mua hàng nếu như người bán không thực hiện việc chuyển mặt hàng đã rao bán trên sàn thương mại điện tử này. Bởi vì tính năng này nên nhiều người lựa chọn sàn thương mại điện tử này để mua, bán nhằm đảm bảo quyền và lợi ích của mình Tuy nhiên, hiện nay có rất nhiều chiêu trò lừa đảo lợi dụng tính năng đặc biệt này mà bạn cần lưu ý.
Dưới đây là một số những chiêu thức lừa đảo thường hay gặp trên ebay mà bạn cần biết:
1.1. Mua hàng giá trị lớn tiềm ẩn nhiều rủi ro:
Trên sàn thương mại điện tử ebay hầu hết các mặt hàng sẽ có chế độ bảo đảm hoàn tiền trong trường hợp người bán hàng không giao hàng. Tuy nhiên, sẽ có một số mặt hàng thuộc trường hợp ngoại lệ không được bảo đảm. Đó là những mặt hàng có giá trị lớn như: Các phương tiện đi lại, dịch vụ quảng cáo, thiết bị kinh doanh, bất động sản, các trang web và doanh nghiệp, dịch vụ và các mặt hàng được bán bởi Sotheby.
Để phòng tránh bị lừa đảo trên sàn thương mại dịch vụ này, bạn cần lưu ý nên hạn chế mua những mặt hàng không được đảm bảo theo quy chế hoàn tiền của sàn thương mại điện tử ebay.
1.2. Thanh toán qua ngoài hệ thống eBAy:
Quy chế đảm bảo hoàn tiền khi người bán không giao hàng trên sàn thương mại điện tử ebay chỉ được thực hiện khi người mua và người bán thực hiện các giao dịch diễn ra trực tiếp ở trên trang web này. Vì vậy người mua cần lưu ý những chiêu thức lừa đảo mà người bán hàng bất hợp pháp vẫn đăng bán mặt hàng ở trên sàn thương mại điện tử, tuy nhiên lại yêu cầu bạn chuyển tiền hàng bên ngoài nền tảng này nghĩa là thay vì thanh toán trực tiếp ở trên nền tảng để bạn có thể được bảo đảm việc hoàn trả tiền hàng thì người bán sẽ yêu cầu bạn chuyển tiền mặt, chuyển tiền qua ngân hàng hoặc thậm chí là những thẻ quà tặng, ưu đãi. Sau khi nhận được tiền của khách hàng chuyển khoản ngoài nền tảng người bán hàng bất hợp pháp có thể vận chuyển hàng cho bạn nhưng trong thùng hàng sẽ trống không hoặc hàng kém chất lượng hoặc sẽ không chuyển hàng.
Tuy nhiên, bạn liên lạc lại với người bán thì không thể liên lạc được. Điều này đồng nghĩa với việc nếu như người bán hàng không giao hàng cho bạn thì bạn cũng sẽ không được hoàn trả lại số tiền hàng như quy chế đảm bảo mà ebay thực hiện cho khách hàng.
1.3. Người bán giao hàng sai thông tin người nhận:
Trong trường hợp bạn mua hàng trên sàn thương mại Ebay bạn sẽ vẫn lựa chọn mua hàng bình thường nhưng hàng được giao đến địa chỉ của bạn có tên người nhận trên đơn hàng, không phải là thông tin của bạn. Sau khi kiểm tra thông tin trên đơn hàng nhiều người mua thấy không đúng tên người nhận hàng và trả lại đơn ngay cho nhân viên giao hàng và không bóc đơn hàng này ra để kiểm tra trước khi trả hàng. Hệ thống ebay sẽ đánh dấu là “từ chối” hoặc “trả lại” đối với đơn hàng này. Điều này đồng nghĩa với việc bạn cũng sẽ không được bảo đảm theo quy chế hoàn lại tiền hàng của ebay. Những đối tượng lừa đảo lợi dụng vào lòng tốt của người mua hàng khi thấy mặt hàng bị giao nhầm lẫn sẽ hoàn trả lại cho người bán mà chủ quan không kiểm tra dẫn đến rủi ro nêu trên.
Để ngăn chặn tình trạng này xảy ra bạn có thể kiểm tra hàng trước khi hoàn trả lại để biết chắc chắn rằng mặt hàng này có đúng là đã gửi cho mình hay không?
2. Người bán bị lừa đảo qua eBay:
Khi thực hiện các giao dịch điện tử ở trên sàn thương mại eBay không chỉ có người mua bị lừa đảo mà những người bán cũng có khả năng cao bị lừa đảo thông qua nhiều hình thức khác nhau bởi những đối tượng này lợi dụng quy chế bán hàng của ebay sẽ bảo vệ quyền lợi của người mua nhiều hơn người bán.
Vì vậy, bạn cần lưu ý những chiêu thức lừa đảo phổ biến để tránh rủi ro khi tiến hành bán hàng ở trên sàn thương mại điện tử ebay.
2.1. Xác nhận từ người mua nhận được kiện hàng trống không:
Nhiều trường hợp người bán sẽ gặp phải khách hàng thông báo họ không nhận được mặt hàng mà bạn đã gửi, mặc dù trước đó bạn đã đóng gói hàng đầy đủ. Sau đó khách hàng sẽ báo cáo với hệ thống của eBay để yêu cầu eBay hoàn tiền lại. Do bạn suy nghĩ rằng có thể mình đã đóng gói thiếu hàng cho khách hàng nên vẫn hoàn tiền lại theo yêu cầu của hệ thống cho khách hàng. Nhưng trên thực tế hàng đã được chuyển tới tay người bán nhưng bạn lại không nhận được số tiền hàng lẽ ra được nhận.
Trong trường hợp này bạn có thể phòng ngừa bằng việc trước khi đóng gói hàng cho khách hàng sẽ quay lại video đóng gói hàng và giao cho bên vận chuyển hàng hóa để dùng làm căn cứ giao hàng đúng theo yêu cầu cuộc khách hàng.
2.2. Mua hàng với giá cao hơn rao bán:
Khách hàng sẽ liên hệ với bạn để mua mặt hàng với giá cao hơn số tiền mà bạn đã rao bán trên sàn thương mại eBay với điều kiện họ sẽ chuyển lại tiền séc hoặc tài khoản cá nhân. Người bán sẽ nhận được hóa đơn chuyển tiền xác định đã thanh toán và chuyển hàng ngay lập tức. Nhưng chỉ sau vài ngày thì bạn thấy số tiền mà khách hàng đã chuyển bị thu hồi lại. Hoặc trường hợp khác người mua hàng sẽ trả cho bạn một số tiền lớn hơn mặt hàng mà bạn rao bán và người này sẽ liên lạc với bạn thông báo họ chuyển nhầm số tiền hàng để bạn hoàn lại số tiền dư. Tuy nhiên, sau khi bạn đã hoàn lại tiền thì số tiền thanh toán ban đầu cũng không còn trên hệ thống vì thanh toán qua séc hay tài khoản cá nhân đều bị hệ thống eBay từ chối. Các đối tượng lừa đảo lợi dụng tâm lý người mua cho rằng đây sẽ là một món hời khi mình bán hàng với giá cao và khiến bạn mất tiền
Vì vậy, để phòng tránh tình trạng này trước khi chuyển hàng, bạn cần phải chắc chắn tiền hàng đã được chuyển tới tài khoản ngân hàng hoặc trên hệ thống eBay và cần lưu ý rằng Ebay không chấp nhận gửi tiền hàng bằng séc.
2.3. Làm giả hình ảnh hàng hóa được giao nhận:
Một khách hàng đã mua sản phẩm của bạn qua sàn thương mại điện tử e bay, thanh toán và nhận hàng tuy nhiên khi nhận hàng người mua lại quay chụp lại hình ảnh sản phẩm mà bạn gửi đã bị hư hỏng và không còn sử dụng được, đồng thời yêu cầu bạn sẽ hoàn trả lại số tiền hàng. Trong trường hợp này bạn cần lưu ý người mua hàng có thể làm giả hình ảnh hàng hóa đã bị hư hỏng để gửi cho bạn nhằm lấy lại số tiền hàng đã gửi.
Sau đó người mua hàng sẽ thông báo lên hệ thống của ebay cho rằng bạn đã gửi cho người mua một món hàng hóa bị hỏng và cung cấp tài liệu, chứng cứ là bức ảnh đã được photoshop một cách tinh vi khiến bạn không thể nhận ra được, eBay sẽ yêu cầu bạn hoàn trả lại số tiền hàng mà khách hàng đã thanh toán. Như vậy, trong trường hợp này, bạn có khả năng sẽ mất cả tiền và mất cả hàng hóa.Của mình.
Để ngăn chặn tình trạng này xảy ra, bạn có thể yêu cầu người mua sẽ phải tiến hành quay video lúc mở hàng để đảm bảo chính xác hàng hoá đã thực sự bị hư hỏng thì bên bán mới có nghĩa vụ phải hoàn trả lại số tiền cho bên bán hoặc yêu cầu bên mua phải gửi trả lại hàng hoá đã hư hỏng như trong hình ảnh thì mới được nhận tiền.
3. Cách xử lý khi bị lừa đảo trên eBay:
Hiện nay, tình trạng lừa đảo trên các sàn thương mại điện tử ngày càng gia tăng. Để khắc phục được tình trạng này cần nâng cao sự hiểu biết của người dân khi tham gia vào các giao dịch thương mại điện tử. Bởi đa số người dân vẫn thường cho rằng những trường hợp này sẽ rất khó giải quyết và ngại việc tố cáo ra cơ quan chức năng. Điều này đã vô tình tiếp tay cho tình trạng lừa đảo qua các sàn thương mại điện tử ngày càng trở nên phổ biến dưới nhiều hình thức tinh vi khác nhau gây khó khăn cho cơ quan chức năng.
Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể tố cáo ra cơ quan công an về Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản trong trường hợp bị lừa đảo qua mạng cụ thể, trong trường hợp này là sàn thương mại điện tử eBay bằng cách viết đơn tố cáo trình bày rõ nội dung sự việc để cơ quan chức năng có thể hỗ trợ giải quyết. Đồng thời báo cáo người mua hàng hoặc người bán hàng có dấu hiệu về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên hệ thống eBay.
Căn cứ Điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản trong đó người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản có trị giá từ 2 triệu đồng trở lên hoặc dưới 2 triệu đồng nhưng đã bị kết án về tội này hoặc các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175, 290 BLHS 2015 chưa được xóa án tích mà lại vi phạm; đã bị xử phạt vi phạm hành chinh về hành vi này mà còn vi phạm; lừa đảo tài sản là phương tiện kiếm sống của bị hại và gia đình họ; hoặc gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Việc bị lừa đảo là điều không ai mong muốn tuy nhiên một khi bạn đã bị lừa đảo cần nên bình tĩnh để tìm ra phương hướng giải quyết một cách nhanh chóng, hiệu quả. Ngoài ra cần thường xuyên cập nhật những chiêu trò lừa đảo và nâng cao cảnh giác trước những thủ đoạn lừa đảo.
Các văn bản pháp luật sử dụng trong bài viết
Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017.