Huyện Cô Tô là một huyện đảo thuộc tỉnh Quảng Ninh bao gồm các hòn đảo ngoài khơi cách đất liền khoảng 60 hải lý. Huyện có hơn 30 đảo lơn nhỏ, trong đó có 3 đảo lơn nhất là Cô Tô Lớn, Thanh Lân và đảo Trần. Huyện Cô Tô có tổng diện tích là 50,1 km2. Mời bạn đọc theo dõi bài viết: Bản đồ và các xã phường thuộc huyện Cô Tô (Quảng Ninh).
Mục lục bài viết
1. Bản đồ hành chính huyện Cô Tô tỉnh Quảng Ninh:
2. Huyện Cô Tô (Quảng Ninh) có bao nhiêu xã phường?
Huyện Cô Tô có 3 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc, bao gồm 1 thị trấn và 2 xã. Danh sách cụ thể được liệt kê tại bảng dưới đây:
STT | Danh sách thị trấn, xã thuộc huyện Cô Tô |
1 | Thị trấn Cô Tô (huyện lị) |
2 | Xã Đồng Tiến |
3 | Xã Thanh Lân |
3. Giới thiệu huyện Cô Tô (Quảng Ninh):
3.1. Lịch sử hình thành:
Cô Tô có tên cổ là Chàng Sơn (Núi Chàng), từ lâu đời đã là nơi cư trú ngụ của thuyền bè ngư dân Vùng Đông Bắc, song chưa thành nơi định cư vì luôn bị cướp biển Trung Quốc quấy phá. Năm 1832, Nguyễn Công Trứ với cương vị Tổng đốc Hải An đã xin triều đình cho thành lập làng xã, cắt cử người cai quản. Làng đầu tiên ở đây được Nguyễn Công Trứ đặt tên là làng Hướng Hóa canh phòng giặc biển. Dân cư đông dần, tất cả đều là người gốc nhiều dân tộc thiểu số vùng ven biển Quảng Đông, Phúc Kiến và đảo Hải Nam phiêu bạt đến.
Thời Pháp thuộc, Cô Tô là một tổng có 05 xã (Đông giáp, Tây giáp, Bắc giáp, Trung giáp) thuộc châu Hà Cổi phủ Hải Đông tỉnh Hải Ninh. Năm 1945, ta chưa kịp lập chính quyền cách mạng thì quân Pháp đã quay lại chiếm đóng Cô Tô. Từ Cô Tô và cảng Vạn Hoa trên đảo Cái Bầu, tàu chiến Pháp vào quấy rối vùng biển Hòn Gai và Hải Phòng. Tháng 11 năm 1946, Đại đội Ký Con giải phóng quân từ Hòn Gai dùng tàu chiến Le Creysac mới chiếm được của hải quân Pháp tiến ra giải phóng Cô Tô nhưng không thành công. Cho đến cuối năm 1955, thực hiện Hiệp định Giơ – ne – vơ, quân Pháp mới rút, Cô Tô được giải phóng. Đầu năm 1954, ta thành lập chính quyền hai xã Thanh Lân, Cô Tô thuộc huyện Móng Cái. Sau đó, hai xã đặc biệt trực thuộc tỉnh. Từ ngày 16 tháng 7 năm 1964, hai xã được sáp nhập vào huyện Cẩm Phả. Ngày 9 tháng 5 năm 1961, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đến thăm Cô Tô, sau đó đây là nơi đầu tiên được dựng tượng toàn thân Hồ Chủ tịch khi Người còn sống. Nay bức tượng Hồ Chủ tịch cao trên 5m được tôn tạo và giữ gìn đã trở thành một phần di tích lịch sử – văn hóa. Ngày 23 tháng 3 năm 1994, Chính phủ ra Nghị định 28 – CP đổi tên huyện Cẩm Phả thành huyện Vân Đồn đồng thời tách quần đảo Cô Tô gồm 2 xã Thanh Lân và Cô Tô thành lập huyện Cô Tô. Sau một thời gian chuẩn bị, ngày 24 tháng 12 năm 1994, trên đảo Cô Tô, lễ đón nhận Nghị định được cử hành long trọng và huyện đảo Cô Tô được chính thức ra đời.
3.2. Vị trí địa lý:
Cô Tô là huyện đảo thuộc tỉnh Quảng Ninh, Việt Nam bao gồm các hòn đảo ngoài khơi cách đất liền khoảng 60 hải lý. Huyện có hơn 30 đảo lớn nhỏ, trong đó có 3 đảo lơn nhất là Cô Tô lớn, Thanh Lân và đảo Trần. Riêng hai đảo Cô Tô lớn và Thanh Lân nằm gần nhau cùng các đảo nhỏ hơn tạo thành quần đảo Cô Tô con. Riêng đảo Trần nằm ở góc Đông Bắc của huyện. Huyện Cô Tô có vị trí địa lý cụ thể như sau:
+ Phía Đông và Nam của huyện Cô Tô giáp vùng biển ngoài khơi Vịnh Bắc Bộ.
+ Phía Tây của huyện Cô Tô giáp biển huyện Vân Đồn.
+ Phía Bắc của huyện Cô Tô giáp với vùng biển huyện Hải Hà và thành phố Móng Cái.
Huyện có diện tích 53.68 km2, dân số năm 2022 là 6778 người, mật độ dân số đạt 126 người/km2.
3.3. Tài nguyên – môi trường:
Cô Tô có địa hình đồi núi. Đỉnh giáp Cáp Cháu trên đảo Thanh Lân cao 210 m, đỉnh đài khí tượng trên đảo Cô Tô lớn cao 160 m. Phần giữa các đảo đều cao, vây quanh là núi thấp và những cánh đồng hẹp, ven đảo là những bãi cát nhỏ và vịnh nhỏ. Đất đai chủ yếu là đất pheralit trên sa thạch. Đất rừng rộng 2.200 ha, đất Cô Tô có nông nghiệp đến (771 ha) chiếm 20% diện tích đất tự nhiên, trong đó một nửa số có khả năng cấy lúa, trồng màu, gần nửa có khả năng chăn thả gia súc và trồng cây ăn quả. Cô Tô ít có sông suối, đã đắp đập hình thành 11 hồ nhỏ. Nước ngầm phong phú, chất lượng tốt. Thực vật trên các đảo khá phong phú, nhiều chủng loại. Rừng tự nhiên gồm phi lao, bạch đàn, thông đuôi ngựa. Đảo Thanh Lân còn có cam, quýt, chuối đã nhiều năm thành sản phẩm nổi tiếng trong tỉnh. Có nhiều loại dược liệu quý hiếm như hương nhu, sâm đất, thầu dầu tía,… trên mọi đảo. Động vật rừng núi từ xa xưa khá nhiều nay ở đảo Thanh Lân có cả đàn khỉ vàng chừng 100 con, một ít trăn, tắc kè. Nghề đánh bắt tôm, cá, mực,… ở đảo Cô Tô đã ở giai đoạn cạn kiệt nên nhiều loại hải sản bị cấm khai thác.
3.4. Các điểm tham quan và bãi biển:
- Di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô:
Lúc sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng có lần đến thăm Cô Tô vào năm 1961. Năm 1962, khi chủ tịch Hồ Chí Minh đến thăm vùng Đông Bắc, Uỷ ban hành chính tỉnh Hải Ninh đã xin phép xin dựng tượng Người trên đảo Cô Tô, xây dựng nhà lưu niệm, dựng bia ở những nơi Người đến thăm và đã nhận được sự đồng ý. Huyện Cô Tô là nơi duy nhất trên cả nước được Bác Hồ cho phép kiến dựng tượng Người lúc sinh thời và Khu di tích lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô đã được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt theo Quyết định số 93-QĐ/TTg ngày 18/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ, đã trở thành điểm thiêng của huyện đảo; trở thành một dấu mốc lịch sử khẳng định chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc, đem đến cho cư dân đảo niềm tự hào, niềm tin và quyết tâm bám biển. Đây được xem là một trong những địa điểm nổi tiếng và đáng ghé thăm nhất khi đến du lịch, khám phá huyện đảo Cô Tô của tỉnh Quảng Ninh.
- Bãi tắm Vàn Chảy:
Đến với mảnh đất Cô Tô, sẽ thực sự thiếu sót nếu như các bạn không ghé thăm bãi biển Vàn Chảy. Nơi đây chất chứa một vẻ đẹp hoang sơ nên rất thích hợp để tắm biển, vui chơi trải nghiệm những hoạt động đầy sôi nổi hứng thú. Nếu những bãi biển nhộn nhịp, đông khách du lịch khác với những dịch vụ xô bồ khiến bạn cảm thấy nhàm chán hay những bãi biển đã không còn sạch sẽ thì đừng chần chừ gì nữa hãy đến với đảo Cô Tô ngay lập tức. Nơi này còn giữ được những nét hoang sơ vốn có, bãi biển xanh sạch đẹp, tinh khôi và vô cùng thanh bình tại khu vực miền Bắc ngày nay.
- Hải đăng Cô Tô:
Hải đăng Cô Tô thuộc quần đảo phía Đông của đảo Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh. Nằm trên một ngọn núi cách thị trấn chừng 5 km là điểm cao nhất của đảo và được xây dựng từ cuối thế kỷ XIX. Ngọn hải đăng này được ra đời còn được xem là biểu tượng khẳng định chủ quyền của Tổ quốc. Đường từ chân núi lên hải đăng Cô Tô quanh co dưới những tán lá rừng rậm rạp. Những rặng hoa sim tím, gập ghềnh sỏi đá trên con đường mòn ít người qua lại. Hải đăng Cô Tô có tầm nhìn sáng 118 m so với mực nước biển, từ đây phóng tầm mắt ra xa. Ta có thể thấy xa xa đằng kia là biển cả bao la mất hút phía trước dưới chân trời. Phía dưới là núi rừng bờ bãi, làn nước trong xanh của hòn đảo ngọc Cô Tô. Thu vào tầm mắt thị trấn biển đẹp như mơ, xen lẫn những rừng cây xanh mướt. Êm đềm những mái nhà khiêm nhường và giản dị. Du khách đến với Cô Tô không thể bỏ lỡ những trải nghiệm độc đáo, mới lạ và hấp dẫn tại ngọn hải đăng Cô Tô này.
THAM KHẢO THÊM: