Thành phố Gia Nghĩa với địa hình đồi núi trập trùng, khí hậu mát mẻ và cảnh quan thiên nhiên thơ mộng, Gia Nghĩa không chỉ là điểm đến hấp dẫn mà còn là nơi giao thoa của nhiều nền văn hóa dân tộc. Bài viết dưới đây cung cấp thông tin hữu ích về Bản đồ, các xã phường thuộc TP Gia Nghĩa (Đắk Nông).
Mục lục bài viết
1. Bản đồ, các xã phường thuộc TP Gia Nghĩa (Đắk Nông):
2. Các xã phường thuộc TP Gia Nghĩa (Đắk Nông):
Thành phố Gia Nghĩa thuộc tỉnh Đắk Nông có 8 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc, bao gồm 6 phường: Nghĩa Đức, Nghĩa Phú, Nghĩa Tân, Nghĩa Thành, Nghĩa Trung, Quảng Thành và 2 xã: Đắk Nia, Đắk R’Moan.
3. Lịch sử hình thành thành phố Gia Nghĩa (Đắk Nông):
Trước năm 1975, Gia Nghĩa từng là tỉnh lỵ của tỉnh Quảng Đức cũ, khi đó chỉ là một xã bao gồm ba thôn: Nghĩa Đức, Nghĩa Thành và Nghĩa Tín. Sau khi tỉnh Quảng Đức được sáp nhập vào tỉnh Đắk Lắk, Gia Nghĩa trở thành thị trấn huyện lỵ của huyện Đắk Nông, được thành lập vào năm 1988.
Ngày 26 tháng 11 năm 2003, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 22/2003/QH11 về việc chia tách tỉnh Đắk Lắk thành hai tỉnh: Đắk Lắk và Đắk Nông. Theo đó, huyện Đắk Nông chính thức thuộc tỉnh Đắk Nông và tỉnh lỵ được đặt tại thị trấn Gia Nghĩa.
Tiếp đó, ngày 27 tháng 6 năm 2005, Chính phủ ban hành Nghị định số 82/2005/NĐ-CP, quyết định thành lập thị xã Gia Nghĩa – trung tâm hành chính của tỉnh Đắk Nông – trên cơ sở toàn bộ diện tích và dân số của thị trấn Gia Nghĩa cùng hai xã Quảng Thành và Đắk Nia. Đồng thời, các đơn vị hành chính cấp phường, xã thuộc thị xã Gia Nghĩa cũng được thành lập như sau:
- Phường Nghĩa Đức: Được thành lập từ 99 ha đất tự nhiên và 2.981 nhân khẩu của thị trấn Gia Nghĩa, 333 ha và 235 nhân khẩu của xã Đắk Nia, cùng 1.232 ha và 710 nhân khẩu của xã Quảng Thành với tổng diện tích 1.664 ha và 3.926 nhân khẩu.
- Phường Nghĩa Thành: Hình thành từ 134 ha và 5.286 nhân khẩu của thị trấn Gia Nghĩa, cùng 152 ha và 2.754 nhân khẩu của xã Quảng Thành, tổng cộng 286 ha và 8.040 nhân khẩu.
- Phường Nghĩa Phú: Được thành lập trên cơ sở 699 ha và 1.828 nhân khẩu của thị trấn Gia Nghĩa, kết hợp với 614 ha và 512 nhân khẩu của xã Quảng Thành, tổng diện tích 1.313 ha và 2.340 nhân khẩu.
- Phường Nghĩa Tân: Thành lập từ 1.215 ha và 3.161 nhân khẩu của thị trấn Gia Nghĩa, cùng 513 ha và 484 nhân khẩu của xã Đắk Nia, với tổng diện tích 1.728 ha và 3.644 nhân khẩu.
- Phường Nghĩa Trung: Được hình thành từ 520 ha và 4.112 nhân khẩu của thị trấn Gia Nghĩa, kết hợp với 896 ha và 2.749 nhân khẩu của xã Đắk Nia, tổng diện tích 1.416 ha và 6.861 nhân khẩu.
- Xã Đắk R’Moan: Thành lập trên cơ sở 4.956 ha đất tự nhiên và 4.045 nhân khẩu tách từ xã Quảng Thành.
Những thay đổi này đã đánh dấu bước phát triển quan trọng trong quá trình hình thành và mở rộng không gian hành chính của thành phố Gia Nghĩa, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh Đắk Nông
Sau khi điều chỉnh địa giới hành chính:
- Xã Quảng Thành còn lại 7.945 ha diện tích tự nhiên với 1.984 nhân khẩu.
- Xã Đắk Nia còn lại 9.356 ha diện tích tự nhiên và 4.719 nhân khẩu.
- Huyện Đắk Nông (sau khi đổi tên thành huyện Đắk Glong) có diện tích tự nhiên 144.228 ha và dân số 20.504 người, gồm 6 đơn vị hành chính cấp xã: Quảng Khê, Đắk Ha, Đắk R’Măng, Đắk Plao, Đắk Som và Quảng Sơn.
- Thị xã Gia Nghĩa sở hữu 28.664 ha diện tích tự nhiên với 35.559 nhân khẩu, bao gồm 8 đơn vị hành chính cấp xã: 5 phường (Nghĩa Đức, Nghĩa Phú, Nghĩa Tân, Nghĩa Thành, Nghĩa Trung) và 3 xã (Đắk Nia, Đắk R’Moan, Quảng Thành).
Ngày 12 tháng 2 năm 2015, Bộ Xây dựng ban hành Quyết định số 209/QĐ-BXD, chính thức công nhận thị xã Gia Nghĩa là đô thị loại III trực thuộc tỉnh Đắk Nông.
Tiếp đó, vào ngày 17 tháng 12 năm 2019, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 835/NQ-UBTVQH14 (có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2020), với các nội dung chính như sau:
- Thành lập phường Quảng Thành, dựa trên toàn bộ diện tích tự nhiên 77,59 km² và 7.583 nhân khẩu của xã Quảng Thành.
- Thành lập thành phố Gia Nghĩa, trên cơ sở toàn bộ diện tích tự nhiên 284,11 km² và dân số 85.082 người của thị xã Gia Nghĩa.
Sau khi thành lập, thành phố Gia Nghĩa có 8 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm 6 phường và 2 xã. Đáng chú ý, đây cũng là thị xã tỉnh lỵ cuối cùng của Việt Nam được nâng cấp lên thành phố trực thuộc tỉnh
4. Vị trí địa lý và địa hình của thành phố Gia Nghĩa (Đắk Nông):
4.1. Vị trí địa lý của thành phố Gia Nghĩa (Đắk Nông):
Thành phố Gia Nghĩa nằm ở phía tây nam của khu vực Tây Nguyên và phía nam tỉnh Đắk Nông, tọa lạc trên cao nguyên Mơ Nông với độ cao trung bình khoảng 600 m so với mực nước biển. Thành phố cách Thành phố Hồ Chí Minh 225 km, cách thành phố Buôn Ma Thuột 120 km, cách Đà Nẵng 667 km và cách thủ đô Hà Nội 1.400 km. Về vị trí địa lý, Gia Nghĩa tiếp giáp:
- Phía đông: Huyện Đắk Glong
- Phía tây: Huyện Đắk R’lấp
- Phía nam: Huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng
- Phía bắc: Huyện Đắk Song
Thành phố có diện tích 284,11 km², dân số năm 2019 đạt 63.046 người, với mật độ dân số khoảng 222 người/km².
Địa hình của Gia Nghĩa khá đa dạng và phức tạp, đặc trưng bởi những dãy đồi núi nhấp nhô xen lẫn hệ thống khe suối lớn nhỏ, tạo nên cảnh quan bị chia cắt mạnh mẽ. Địa hình dốc thoải từ bắc xuống nam và từ đông sang tây với Quốc lộ 14 đóng vai trò là tuyến giao thông huyết mạch, kết nối các trung tâm kinh tế trong vùng với các khu vực lân cận. Bên cạnh đó, Quốc lộ 14C là trục liên kết các khu kinh tế cửa khẩu dọc biên giới, Quốc lộ 28 kết nối trực tiếp Gia Nghĩa với Đà Lạt – trung tâm du lịch nổi tiếng của cả nước.
Vị trí địa lý thuận lợi giúp Gia Nghĩa trở thành cầu nối giao thương giữa Đắk Nông và các tỉnh thuộc vùng kinh tế trọng điểm phía Nam cũng như Duyên hải miền Trung. Thành phố còn đóng vai trò quan trọng trong việc mở rộng thị trường, tăng cường hợp tác kinh tế liên vùng và quốc tế, đặc biệt với các tỉnh thuộc Đông Bắc Campuchia.
Với vai trò là đô thị hạt nhân, Gia Nghĩa không chỉ là điểm trung chuyển giữa Tây Nguyên và vùng Đông Nam Bộ – khu vực kinh tế năng động nhất cả nước mà còn kết nối với vùng Duyên hải Nam Trung Bộ tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển hàng hóa qua các cảng biển. Đồng thời, thành phố còn là trung tâm liên kết các hoạt động kinh tế, thương mại theo hành lang Đông – Tây và tiểu vùng sông Mê Kông mở rộng, góp phần thúc đẩy các lợi thế so sánh của khu vực.
Nhờ những lợi thế về vị trí địa lý và vai trò chiến lược, Gia Nghĩa trở thành một đô thị quan trọng của Tây Nguyên và Việt Nam, đặc biệt là trung tâm công nghiệp bôxit. Thành phố không chỉ có sức hút mạnh mẽ trong khu vực mà còn mở ra nhiều cơ hội hợp tác quốc tế, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của cả vùng
4.2. Địa hình của thành phố Gia Nghĩa (Đắk Nông):
Thành phố Gia Nghĩa nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, đặc trưng bởi hai mùa rõ rệt: mùa mưa và mùa khô. Mùa mưa kéo dài từ tháng 4 đến tháng 10 chiếm khoảng 80% tổng lượng mưa cả năm với lượng mưa trung bình hàng năm đạt 2.503 mm và tháng khô nhất chỉ ghi nhận 12,2 mm. Mùa khô diễn ra từ tháng 11 đến tháng 3 năm sau.
Độ ẩm không khí trung bình hàng năm ở mức 85%, kết hợp với địa hình cao trên 600 m so với mực nước biển tạo nên bầu không khí mát mẻ, dễ chịu. Nhiệt độ trung bình năm là 22,4°C, trong đó tháng lạnh nhất trung bình 20,1°C và tháng nóng nhất trung bình 23,9°C.
THAM KHẢO THÊM: