Ban cán sự Đảng có chức năng là lãnh đạo và chỉ đạo đối với các cơ quan nhà nước, đối với Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể theo đúng quy định của Điều lệ Đảng và những quy định hay hướng dẫn của Trung ương. Vậy ban cán sự Đảng là gì? Quy định về tổ chức và hoạt động?
Mục lục bài viết
1. Ban cán sự Đảng là gì?
Ban cán sự đảng là do cấp ủy cùng cấp quyết định lập ra trong 1 số ít các cơ quan chỉ huy của Nhà nước, mặt trận Tổ quốc Việt Nam và đoàn thể chính trị – xã hội (như trước đây Ban cán sự Đảng còn được lập ở 1 số ít các đơn vị chức năng sự nghiệp và các doanh nghiệp nhà nước trọng điểm) nhằm để triển khai sự chỉ huy của đảng so với các cơ quan, đơn vị chức năng, các tổ chức triển khai đó.
Đây chính là một trong các phương pháp chỉ huy quan trọng của Đảng so với Nhà nước Việt Nam và xã hội. Từ trước đến nay, việc xây dựng lên ban cán sự đảng luôn được Đảng và Nhà nước ta quan tâm ngay từ khi xây dựng Đảng.
Trải qua một quy trình lịch sử dân tộc, ban cán sự đảng đã nhiều lần đổi khác nhằm để tương thích với từng quá trình cách mạng của nước ta. Hiện nay, ở cấp Trung ương còn có 24 ban cán sự đảng ở Trung ương và có 189 ban cán sự đảng trong một số ít các cơ quan chỉ huy của Nhà nước, mặt trận Tổ quốc và cả đoàn thể chính trị – xã hội ở cấp tỉnh.
Tại Điều 1 Quyết định số 172-QĐ/TW quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức, mối quan hệ công tác của Đảng đoàn, ban cán sự đảng ở trung ương có quy định rằng:
“Ban cán sự đảng ở Trung ương là tổ chức đảng do Bộ Chính trị, Ban Bí thư quyết định thành lập, chịu sự lãnh đạo trực tiếp và thường xuyên của Bộ Chính trị, Ban Bí thư”
Như vậy, ta có thể hiểu ban cán sự Đảng chính là một tổ chức do chính Bộ Chính trị, do Ban Bí thư quyết định thành lập lên và Ban cán sự Đảng phải chịu sự lãnh đạo trực tiếp của người đã quyết định thành lập lên mình đó là Bộ chính trị và Ban Bí thư.
2. Tổ chức của Ban cán sự Đảng:
Nếu Ban cán sự Đảng do Bộ Chính trị quyết định về nhân sự thì thành viên của Ban cán sự đảng Chính phủ bao gồm có:
– Thủ tướng,
– Những Phó Thủ tướng,
– Có Bộ trưởng Bộ Nội vụ,
– Có Bộ trưởng – Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ,
– Có Bộ trưởng Bộ Quốc phòng,
– Có Bộ trưởng Bộ Công an;
– Có các thành viên khác (nếu có) do chính Ban cán sự đảng đề nghị, do Bộ Chính trị quyết định.
Trong đó, đồng chí Thủ tướng Chính phủ sẽ làm Bí thư Ban cán sự đảng, và một trong những đồng chí Phó Thủ tướng sẽ làm Phó Bí thư Ban cán sự đảng.
Nếu Ban cán sự đảng do Ban Bí thư quyết định về nhân sự thì:
– Thành viên của ban cán sự đảng toà án nhân dân tối cao bao gồm có:
+ Chánh án,
+ Những Phó Chánh án,
+ Các vụ trưởng vụ tổ chức – cán bộ;
+ Các thành viên khác (nếu có) do Ban cán sự đảng đề nghị, Ban Bí thư quyết định.
Đồng chí Chánh án sẽ làm Bí thư Ban cán sự đảng, một trong những đồng chí Phó Chánh án làm Phó Bí thư Ban cán sự đảng.
– Thành viên của Ban cán sự đảng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao gồm có:
+ Viện trưởng,
+ Những Phó Viện trưởng,
+ Các vụ trưởng vụ tổ chức – cán bộ;
+ Các thành viên khác (nếu có) do Ban cán sự đảng đề nghị, Ban Bí thư quyết định.
Đồng chí Viện trưởng sẽ làm Bí thư Ban cán sự đảng, một trong những đồng chí Phó Viện trưởng sẽ làm Phó Bí thư Ban cán sự đảng.
– Thành viên Ban cán sự đảng các bộ, ngành gồm có:
+ Bộ trưởng (hoặc người đứng đầu ngành),
+ Những thứ trưởng (hoặc các cấp phó của người đứng đầu ngành),
+ Các vụ trưởng vụ tổ chức – cán bộ;
+ Những thành viên khác (nếu có) do chính ban cán sự đảng đề nghị, Ban Bí thư quyết định.
Đồng chí bộ trưởng sẽ làm Bí thư Ban cán sự đảng, một trong những đồng chí thứ trưởng sẽ làm phó Bí thư Ban cán sự đảng.
3. Hoạt động của Ban cán sự đảng:
Ban cán sự đảng hoạt động làm việc theo nguyên tắc là tập trung dân chủ, nguyên tắc tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách và nguyên tắc quyết định theo đa số. Đối với các chủ trương công tác quan trọng thì phải xin ý kiến của Bộ Chính trị, của Ban Bí thư; khi bàn về vấn đề nhân sự diện Bộ Chính trị, diện Ban Bí thư quản lý mà những thành viên của ban cán sự đảng có các ý kiến khác nhau, qua việc thảo luận không thống nhất (biểu quyết sẽ không đạt đa số quá bán) thì sẽ báo cáo đầy đủ những ý kiến khác nhau đó với Bộ Chính trị và Ban Bí thư.
Ban cán sự đảng sẽ họp định kỳ 3 tháng một lần, sẽ họp chuyên đề và họp đột xuất theo yêu cầu nhiệm vụ. Những văn bản của cuộc họp sẽ được gửi trước đến những ủy viên. Nội dung của các cuộc họp phải ghi biên bản, có kết luận và nếu cần phải ra nghị quyết để thực hiện.
Ban cán sự đảng sẽ điều hành công việc chung, thực hiện phân công nhiệm vụ cho những thành viên, thực hiện chủ trì các phiên họp của ban cán sự đảng, thực hiện trực tiếp báo cáo hoặc ký những văn bản báo cáo Bộ Chính trị, của Ban Bí thư. Khi có những yêu cầu đột xuất, nếu mà bí thư vắng mặt, thì phó bí thư hoặc là một ủy viên (nơi mà không có phó bí thư) sẽ được ủy quyền chủ trì các phiên họp và phải ký vào văn bản báo cáo Bộ Chính trị và Ban Bí thư.
Đồng chí phó bí thư (nếu có) hoặc một ủy viên được phân công giải quyết công việc thường xuyên, trực tiếp phụ trách ban cán sự đảng. Các ủy viên khác thực hiện nhiệm vụ được phân công và có trách nhiệm tham gia đầy đủ các kỳ sinh hoạt của ban cán sự đảng.
Định kỳ hằng năm hoặc là khi có yêu cầu ban cán sự đảng phải báo cáo Ban Bí thư về những tình hình và kết quả của thực hiện nghị quyết, thực hiện chỉ thị của Ban Chấp hành Trung ương, của Bộ Chính trị, của Ban Bí thư, thực hiện các nhiệm vụ chính trị và thực hiện công tác tổ chức cán bộ theo đúng thẩm quyền quản lý của ban cán sự đảng.
Sau mỗi một kỳ họp Ban Chấp hành Trung ương Đảng thì bí thư của ban cán sự đảng chính là Ủy viên Trung ương Đảng sẽ phải có trách nhiệm truyền đạt nhanh các nội dung cơ bản của các nghị quyết Trung ương đến các cán bộ chủ chốt trong cơ quan và đơn vị; thực hiện chỉ đạo việc triển khai các kế hoạch thực hiện những nội dung trong nghị quyết có liên quan đến cơ quan nhà nước, đến Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể.
4. Nhiệm vụ và quyền hạn của ban cán sự đảng:
Nhiệm vụ của ban cán sự đảng:
– Lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể quán triệt và thực hiện tổ chức để thực hiện Cương lĩnh, đường lối và chủ trương, nghị quyết, chỉ thị của Đảng; những phương hướng, những nhiệm vụ chính trị, tổ chức, cán bộ theo sự phân công, phân cấp.
– Ban cán sự đảng thực hiện thảo luận tập thể và quyết nghị các vấn đề sau:
+ Cụ thể hóa các đường lối, các chủ trương, các nghị quyết, các chỉ thị của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước thành những chương trình, kế hoạch thực hiện trong các cơ quan nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể.
+ Lãnh đạo và chỉ đạo xác định về phương hướng, về nhiệm vụ, về chương trình, về mục tiêu, về kế hoạch dài hạn, trung hạn, hằng năm và những đề án, dự án quan trọng của các cơ quan nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể.
+ Lãnh đạo và chỉ đạo những định hướng chính trong những dự án luật, pháp lệnh và các văn bản quy phạm pháp luật quan trọng mà các cơ quan nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể có trách nhiệm trong việc soạn thảo; các nội dung quan trọng trong việc lãnh đạo thực hiện các nhiệm vụ chính trị theo đúng quy định của Bộ Chính trị và Ban Bí thư.
+ Những đề án về kiện toàn tổ chức bộ máy; về quy hoạch, đào tạo, về bồi dưỡng, bố trí, bổ nhiệm, miễn nhiệm, về điều động, luân chuyển, khen thưởng và về kỷ luật và chế độ, chính sách… đối với những cán bộ theo quy định về phân cấp quản lý cán bộ.
+ Lãnh đạo kiểm tra về việc chấp hành đường lối, chấp hành chính sách của Đảng trong các lĩnh vực được phân công.
– Phối hợp với các cấp ủy, với tổ chức đảng trực thuộc Trung ương và với đảng ủy cơ quan để thực hiện tốt các chức năng, nhiệm vụ được giao và thực hiện xây dựng đảng bộ trong sạch, vững mạnh.
Quyền hạn của ban cán sự đảng:
– Ban cán sự đảng thực hiện các quyền hạn của mình theo đúng quy định và phải chịu trách nhiệm trước Bộ Chính trị, trước Ban Bí thư về các quyết định của mình.
– Ban cán sự đảng được phép sử dụng bộ máy giúp việc chuyên môn của các cơ quan, đơn vị nhằm để thực hiện công tác lãnh đạo và chỉ đạo.
– Ban cán sự đảng sẽ được tham dự vào các cuộc họp do Bộ Chính trị, do Ban Bí thư triệu tập để bàn về những nội dung công tác có liên quan đến các nhiệm vụ của cơ quan nhà nước, của Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể.
– Ban cán sự đảng sẽ được các cơ quan có trách nhiệm cung cấp thông tin như sau:
+ Nghị quyết, chỉ thị của Đảng, các chính sách, pháp luật của Nhà nước và những thông tin mà có liên quan.
+ Báo cáo tổng kết và báo cáo chuyên đề có liên quan của các cơ quan đảng, của nhà nước, của Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể ở Trung ương.
Việc cung cấp các thông tin cho các thành viên của ban cán sự đảng sẽ do bí thư (hoặc là phó bí thư được ủy quyền) xem xét và quyết định.
Các văn bản pháp luật có liên quan đến bài viết:
Quyết định số 172-QĐ/TW quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức, mối quan hệ công tác của Đảng đoàn, ban cán sự đảng ở trung ương
