Tội thao túng thị trường chứng khoán theo Điều 211 BLHS

1. Khái quát chung về Tội thao túng thị trường chứng khoán:

1.1. Tội thao túng thị trường chứng khoán là gì?

Trong những năm gần đây, thị trường chứng khoán Việt Nam phát triển nhanh chóng và dần trở thành kênh huy động vốn quan trọng của nền kinh tế. Tuy nhiên cùng với sự phát triển đó, tình trạng thao túng thị trường chứng khoán cũng ngày càng gia tăng với nhiều thủ đoạn tinh vi hơn. Có thể kể đến một số biểu hiện điển hình của việc thao túng thị trường chứng khoán như sau:

• Sử dụng tài khoản giao dịch do mình tạo hoặc thông đồng với người khác, liên tục đặt lệnh giao dịch mua và bán chứng khoán nhằm tạo ra cung cầu giả tạo;
• Đặt lệnh mua và bán cùng một loại chứng khoán trong cùng một ngày giao dịch hoặc thông đồng với người khác tạo giao dịch mua, bán cổ phiếu mà không thực sự chuyển quyền sở hữu hoặc chỉ luân chuyển quyền sở hữu giữa các thành viên trong nhóm nhằm tăng giá cổ phiếu, và tạo cung cầu giả;
• Liên tục đặt lệnh mua hoặc bán một lượng lớn chứng khoán vào thời điểm mở cửa (phiên ATO) hoặc hoặc đóng cửa (phiên ATC) nhằm tạo ra mức giá mới cho loại chứng khoán đó trên thị trường;
• Trực tiếp hoặc gián tiếp đưa ra ý kiến về một loại chứng khoán hoặc tổ chức phát hành thông qua phương tiện thông tin đại chúng nhằm tạo ảnh hưởng đến giá chứng khoán sau khi đã thực hiện giao dịch và nắm giữ vị thế đối với loại chứng khoán đó;
• Giao dịch chứng khoán bằng cách cấu kết và lôi kéo người khác mua, bán chứng khoán gây ảnh hưởng lớn đến cung cầu và giá chứng khoán;
• Tung tin đồn sai sự thật ra công chúng để tạo cung cầu giả nhằm ảnh hưởng đến giá chứng khoán.

Có thể đưa ra khái niệm về Tội thao túng thị trường chứng khoán như sau:

“Tội thao túng thị trường chứng khoán được hiểu là hành vi cố ý can thiệp, làm sai lệch cung – cầu, giá cả chứng khoán thông qua các thủ đoạn gian dối như giao dịch giả tạo, thông đồng, lôi kéo, phát tán thông tin hoặc các biện pháp khác nhằm tạo ra tín hiệu sai lệch cho nhà đầu tư để thu lợi bất chính hoặc gây thiệt hại cho người khác. Đây là hành vi đặc biệt nguy hiểm vì làm biến dạng bản chất của thị trường chứng khoán, xâm phạm nghiêm trọng đến trật tự quản lý kinh tế của Nhà nước.”

1.2. Ý nghĩa của Tội thao túng thị trường chứng khoán trong pháp luật hình sự:

Việc hình sự hóa và xử lý nghiêm tội thao túng thị trường chứng khoán mang nhiều ý nghĩa quan trọng:

• Thứ nhất, bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư: Ngăn chặn tình trạng nhà đầu tư bị lừa dối bởi giá cả và tín hiệu thị trường giả tạo cũng như bảo đảm môi trường đầu tư công bằng.
• Thứ hai, duy trì tính minh bạch và ổn định của thị trường: Khi hành vi thao túng bị xử lý nghiêm minh thì niềm tin vào thị trường được củng cố, từ đó tạo điều kiện để thị trường chứng khoán vận hành đúng quy luật cung cầu.
• Thứ ba, tạo môi trường kinh doanh lành mạnh: Quy định hình sự góp phần phòng ngừa gian lận và khuyến khích hoạt động đầu tư, giao dịch chứng khoán hợp pháp, từ đó thu hút dòng vốn trong và ngoài nước.
• Thứ tư, khẳng định vai trò quản lý của Nhà nước: Việc quy định tội danh này thể hiện quyết tâm của Nhà nước trong việc kiểm soát thị trường tài chính và giữ vững kỷ cương, kỷ luật trong lĩnh vực chứng khoán, đồng thời cũng phù hợp với thông lệ quốc tế.

1.3. Cơ sở pháp lý của Tội thao túng thị trường chứng khoán trong Bộ luật Hình sự 2015:

Tội thao túng thị trường chứng khoán hiện nay đang được quy định tại Điều 211 Bộ luật Hình sự 2015 như sau:

“1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây thu lợi bất chính từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại cho nhà đầu tư từ 1.000.000.000 đồng đến dưới 3.000.000.000 đồng, thì bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Sử dụng một hoặc nhiều tài khoản giao dịch của mình hoặc của người khác hoặc thông đồng với nhau liên tục mua, bán chứng khoán nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo;

b) Thông đồng với người khác đặt lệnh mua và bán cùng loại chứng khoán trong cùng ngày giao dịch hoặc thông đồng với nhau giao dịch mua bán chứng khoán mà không dẫn đến chuyển nhượng thực sự quyền sở hữu hoặc quyền sở hữu chỉ luân chuyển giữa các thành viên trong nhóm nhằm tạo giá chứng khoán, cung cầu giả tạo;

c) Liên tục mua hoặc bán chứng khoán với khối lượng chi phối vào thời điểm mở cửa hoặc đóng cửa thị trường nhằm tạo ra mức giá đóng cửa hoặc giá mở cửa mới cho loại chứng khoán đó trên thị trường;

d) Giao dịch chứng khoán bằng hình thức cấu kết, lôi kéo người khác liên tục đặt lệnh mua, bán chứng khoán gây ảnh hưởng lớn đến cung cầu và giá chứng khoán, thao túng giá chứng khoán;

đ) Đưa ra ý kiến một cách trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua phương tiện thông tin đại chúng về một loại chứng khoán, về tổ chức phát hành chứng khoán nhằm tạo ảnh hưởng đến giá của loại chứng khoán đó sau khi đã thực hiện giao dịch và nắm giữ vị thế đối với loại chứng khoán đó;

e) Sử dụng các phương thức hoặc thực hiện các hành vi giao dịch khác để tạo cung cầu giả tạo, thao túng giá chứng khoán.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 2.000.000.000 đồng đến 4.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

a) Có tổ chức;

b) Thu lợi bất chính 1.500.000.000 đồng trở lên;

c) Gây thiệt hại cho nhà đầu tư 3.000.000.000 đồng trở lên;

d) Tái phạm nguy hiểm.

3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 250.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

4. Pháp nhân thương mại phạm tội quy định tại Điều này, thì bị phạt như sau:

a) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, thì bị phạt tiền từ 2.000.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng;

b) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này, thì bị phạt tiền từ 5.000.000.000 đồng đến 10.000.000.000 đồng;

c) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại Điều 79 của Bộ luật này, thì bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn;

d) Pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định từ 01 năm đến 03 năm hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm.”

2. Cấu thành tội phạm của Tội thao túng thị trường chứng khoán:

2.1. Khách thể:

Theo khoản 3 Điều 12 Luật Chứng khoán 2019 (sửa đổi năm 2024), một trong các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động về chứng khoán và thị trường chứng khoán là: Thực hiện hành vi thao túng thị trường chứng khoán.

Tội thao túng thị trường chứng khoán xâm phạm trực tiếp đến: Trật tự quản lý kinh tế của Nhà nước về quản lý chứng khoán và thị trường chứng khoán.

Bên cạnh đó, Tội thao túng thị trường chứng khoán cũng khiến các doanh nghiệp khó tiếp cận được dòng vốn từ thị trường chứng khoán, từ đó gây thiệt hại cho nền kinh tế Nhà nước khi điều hành nền kinh tế vĩ mô.

Đối tượng tác động của Tội thao túng thị trường chứng khoán là: Thị trường chứng khoán bị thao túng ở một số mã cổ phiếu, từ đó dẫn đến nhà đầu tư bị thiệt hại một khoản tiền khi tin tưởng đầu tư mua mã cổ phiếu này.

2.2. Mặt khách quan:

Khoản 49 Điều 4 của Luật Chứng khoán 2019 (được bổ sung bởi khoản 1 Điều 1 Luật số 56/2024/QH15), hành vi “thao túng thị trường chứng khoán” được thể hiện thông qua một trong các hành vi sau đây:

• Sử dụng một hoặc nhiều tài khoản giao dịch của mình hoặc của người khác hoặc thông đồng liên tục mua, bán chứng khoán nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo;
• Đặt lệnh mua và bán cùng loại chứng khoán trong cùng ngày giao dịch hoặc thông đồng với nhau giao dịch mua, bán chứng khoán mà không dẫn đến chuyển nhượng thực sự quyền sở hữu hoặc quyền sở hữu chỉ luân chuyển giữa các thành viên trong nhóm nhằm tạo giá chứng khoán, cung cầu giả tạo;
• Liên tục mua hoặc bán chứng khoán với khối lượng chi phối vào thời điểm mở cửa hoặc đóng cửa thị trường nhằm thao túng giá chứng khoán;
• Giao dịch chứng khoán bằng hình thức cấu kết, lôi kéo người khác liên tục đặt lệnh mua, bán chứng khoán gây ảnh hưởng lớn đến cung cầu và giá chứng khoán, thao túng giá chứng khoán;
• Đưa ra ý kiến một cách trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua phương tiện thông tin đại chúng về một loại chứng khoán, về tổ chức phát hành chứng khoán nhằm tạo ảnh hưởng đến giá của loại chứng khoán đó sau khi đã thực hiện giao dịch và nắm giữ vị thế đối với loại chứng khoán đó;
• Sử dụng các phương thức hoặc thực hiện các hành vi giao dịch khác hoặc kết hợp tung tin đồn sai sự thật, cung cấp thông tin sai lệch ra công chúng để tạo cung cầu giả tạo, thao túng giá chứng khoán.

Ngoài ra, hành vi “thao túng thị trường chứng khoán” này còn được quy định tại khoản 2 Điều 3 của Nghị định 156/2020/NĐ-CP.

Đồng thời, hành vi khách quan của Tội thao túng thị trường chứng khoán được thực hiện dưới 02 hình thức cấu thành cơ bản:

• Thu lợi bất chính từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng;
• Hoặc gây thiệt hại cho nhà đầu tư từ 1.000.000.000 đồng đến dưới 3.000.000.000 đồng.

2.3. Chủ thể:

Chủ thể của Tội thao túng thị trường chứng khoán là người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội đạt độ tuổi từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự đối với hình phạt quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 211 Bộ luật Hình sự năm 2015.

Tội thao túng thị trường chứng khoán là loại tội phạm nghiêm trọng (Điều 9 Bộ luật Hình sự 2015) nên người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi không phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm này trong bất cứ trường hợp nào; bởi cả 02 khung hình phạt của Điều 211 Bộ luật Hình sự năm 2015 không có trường hợp nào là tội phạm rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.

Mặc dù pháp luật không quy định nhưng chủ thể của Tội thao túng thị trường chứng khoán thường là các cá nhân có trình độ hiểu biết về đầu tư tài chính, đặc biệt là trong thị trường chứng khoán hoặc được các công ty tuyển dụng, mua giới chứng khoán và chủ tịch, lãnh đạo doanh nghiệp và các thành viên chủ chốt của công ty có cổ phiếu.

Đối với tội danh này thì có chủ thể đặc biệt là pháp nhân thương mại. Tức là khi thực hiện hành vi thao túng thị trường chứng khoán thì pháp nhân thương mại cũng phải chịu trách nhiệm hình sự theo khoản 4 Điều 211 Bộ luật Hình sự năm 2015.

2.4. Mặt chủ quan:

Tội thao túng thị trường chứng khoán được thực hiện với lỗi cố ý: Tức là chủ thể của tội phạm này nhận thức được hành vi và hậu quả của mình gây ra nhưng vẫn thực hiện hành vi với mong muốn cho hậu quả xảy ra; hoặc tuy không mong muốn nhưng để mặc cho hậu quả xảy ra là thu lợi bất chính hoặc gây thiệt hại cho nhà đầu tư khi đầu tư vào thị trường chứng khoán. 

Động cơ, mục đích của người phạm tội không phải là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm của Tội thao túng thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, người phạm tội thao túng thị trường chứng khoán bao giờ cũng vì động cơ tư lợi nhằm mục đích thu lợi bất chính dẫn đến gây thiệt hại cho nhà đầu tư.

3. Khung hình phạt của Tội thao túng thị trường chứng khoán:

Tội thao túng thị trường chứng khoán theo ĐIều 211 Bộ luật Hình sự 2015 quy định khung hình phạt cho cả 02 chủ thể là cá nhân và pháp nhân thương mại (khoản 4).

3.1. Khung hình phạt đối với cá nhân phạm tội:

• Khung 1: Phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
• Khung 2: Phạt tiền từ 2.000.000.000 đồng đến 4.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
• Hình phạt bổ sung: Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 250.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

3.2. Khung hình phạt đối với pháp nhân thương mại phạm tội:

• Khung 1: Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 211 Bộ luật Hình sự 2015 thì bị phạt tiền từ 2.000.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng.
• Khung 2: Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 211 Bộ luật Hình sự 2015 thì bị phạt tiền từ 5.000.000.000 đồng đến 10.000.000.000 đồng.
• Khung 3: Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại Điều 79 của Bộ luật Hình sự 2015 thì bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn.
• Hình phạt bổ sung: Pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định từ 01 năm đến 03 năm hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm.

4. Các tình tiết định khung tăng nặng của Tội thao túng thị trường chứng khoán:

Các tình tiết định khung hình phạt tăng nặng của Tội thao túng thị trường chứng khoán được quy định tại khoản 2 Điều 211 Bộ luật Hình sự 2015 với khung hình phạt là phạt tiền từ 2.000.000.000 đồng đến 4.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 02 năm đến 07 năm. Như sau:

• Có tổ chức theo điểm a khoản 2 Điều 211 Bộ luật Hình sự 2015:

Tình tiết này cho thấy mức độ nguy hiểm cao của hành vi thao túng thị trường chứng khoán. Đây là trường hợp có sự bàn bạc và cấu kết giữa nhiều người với vai trò phân công rõ ràng như: người đặt lệnh, người phát tán thông tin, người môi giới và người cung cấp tài khoản. Việc thao túng có tổ chức thường dẫn đến tác động mạnh mẽ đến cung – cầu và giá cả chứng khoán, gây khó khăn cho cơ quan quản lý trong việc phát hiện và xử lý. Chính vì vậy, hành vi phạm tội có tổ chức được xếp vào tình tiết định khung tăng nặng của Tội thao túng thị trường chứng khoán.

• Thu lợi bất chính 1.500.000.000 đồng trở lên theo điểm b khoản 2 Điều 211 Bộ luật Hình sự 2015:

Trong thị trường chứng khoán, hành vi thao túng giá có thể mang lại cho người phạm tội khoản lợi bất chính khổng lồ. Khi mức lợi bất chính từ 1,5 tỷ đồng trở lên thì hậu quả gây ra là đặc biệt nghiêm trọng, thể hiện sự trục lợi trắng trợn trên sự thua thiệt của nhà đầu tư khác. Điều này không chỉ làm xói mòn niềm tin của công chúng vào sự công bằng và minh bạch của thị trường mà còn gây bất ổn lớn cho hệ thống tài chính. Do đó, pháp luật quy định đây là tình tiết tăng nặng hình phạt của Tội thao túng thị trường chứng khoán với khung hình phạt nghiêm khắc hơn.

• Gây thiệt hại cho nhà đầu tư 3.000.000.000 đồng trở lên theo điểm c khoản 2 Điều 211 Bộ luật Hình sự 2015:

Tình tiết này tập trung vào hậu quả trực tiếp đối với các nhà đầu tư bị tác động bởi hành vi thao túng. Khi thiệt hại từ 3 tỷ đồng trở lên thì mức độ rủi ro và tổn thất kinh tế đối với nhà đầu tư là rất lớn, có thể khiến họ mất vốn hoặc phá sản, thậm chí ảnh hưởng đến hoạt động của tổ chức tài chính và công ty chứng khoán. Ngoài ra, thiệt hại quy mô lớn còn làm dấy lên làn sóng bất mãn và giảm sút niềm tin vào thị trường. Do đó, đây là một trong những tiêu chí quan trọng để nâng khung hình phạt đối với người phạm Tội thao túng thị trường chứng khoán.

• Tái phạm nguy hiểm theo điểm d khoản 2 Điều 211 Bộ luật Hình sự 2015:

Những trường hợp sau đây được coi là tái phạm nguy hiểm:

+ Đã bị kết án về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng do cố ý, chưa được xóa án tích mà lại thực hiện hành vi phạm tội về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng do cố ý;

+ Đã tái phạm, chưa được xóa án tích mà lại thực hiện hành vi phạm tội do cố ý.

5. Phân biệt với Tội làm giả tài liệu trong hồ sơ chào bán, niêm yết chứng khoán:

6. Hành vi thao túng thị trường chứng khoán bị xử phạt bao nhiêu?

Điều 36 Nghị định 156/2020/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 128/2021/NĐ-CP) có quy định về mức xử phạt đối với hành vi thao túng thị trường chứng khoán như sau:

Phạt tiền: Phạt tiền 10 lần khoản thu trái pháp luật nhưng không thấp hơn mức phạt tiền tối đa là 3.000.000.000 đồng đối với tổ chức và 1.500.000.000 đồng đối với cá nhân cho hành vi thao túng thị trường chứng khoán. Trường hợp không có khoản thu trái pháp luật hoặc mức phạt tính theo khoản thu trái pháp luật thấp hơn mức phạt tiền tối đa trên thì áp dụng mức phạt tiền 3.000.000.000 đồng đối với tổ chức và 1.500.000.000 đồng đối với cá nhân để xử phạt.

Hình thức xử phạt bổ sung:

• Đình chỉ hoạt động kinh doanh, dịch vụ chứng khoán có thời hạn từ 01 tháng đến 03 tháng đối với công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán, chi nhánh công ty chứng khoán hoặc công ty quản lý quỹ nước ngoài tại Việt Nam có hành vi vi phạm;
• Tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề chứng khoán có thời hạn từ 18 tháng đến 24 tháng đối với người hành nghề chứng khoán có hành vi vi phạm.

Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc nộp lại khoản thu trái pháp luật có được do thực hiện hành vi vi phạm.

7. Ảnh hưởng của việc thao túng thị trường đối với nhà đầu tư và khách hàng:

7.1. Gây thiệt hại trực tiếp về tài chính:

Thao túng thị trường chứng khoán khiến giá cổ phiếu bị đẩy lên cao hoặc dìm xuống thấp một cách bất thường mà không dựa trên giá trị thực của doanh nghiệp. Nhà đầu tư và khách hàng, đặc biệt là nhóm nhỏ lẻ thường ra quyết định dựa trên tín hiệu thị trường mà không nhận ra đây chỉ là “giá ảo”. Hệ quả là họ mua vào khi giá bị làm cao, sau đó thua lỗ nặng khi giá trở về mức thực tế; hoặc bán ra khi giá bị thao túng giảm và mất đi cơ hội sinh lời. Không ít trường hợp nhà đầu tư rơi vào tình cảnh mất trắng vốn, phá sản hoặc gánh nợ do vay mượn để đầu tư.

7.2. Tạo sự bất công và bất bình đẳng trong đầu tư:

Một thị trường lành mạnh đòi hỏi mọi nhà đầu tư đều tiếp cận thông tin công khai minh bạch như nhau. Tuy nhiên khi thị trường chứng khoán bị thao túng thì một nhóm nhỏ người tham gia có thể “làm luật” để điều khiển giá theo ý đồ riêng, trong khi đa số nhà đầu tư khác đều bị thiệt hại. Đây là sự bất công nghiêm trọng, làm mất đi nguyên tắc công bằng – nền tảng của thị trường chứng khoán. Về lâu dài, sự bất bình đẳng này khiến nhiều nhà đầu tư chân chính nản lòng và không còn mặn mà tham gia thị trường chứng khoán.

7.3. Gây tâm lý tiêu cực và mất niềm tin cho khách hàng và các nhà đầu tư:

Niềm tin là yếu tố sống còn đối với thị trường tài chính chứng khoán. Khi có hành vi thao túng thị thi trường thì nó tạo ra sự lan tỏa tiêu cực khiến nhà đầu tư hoang mang và lo sợ bị lừa đảo. Họ có xu hướng rút vốn rất nhanh và hạn chế tham gia giao dịch chứng khoán hoặc chuyển sang các kênh đầu tư khác an toàn hơn như: vàng, bất động sản hoặc gửi tiết kiệm. Điều này không chỉ làm giảm thanh khoản thị trường mà còn tạo ra vòng xoáy bất ổn kéo dài. 

7.4. Ảnh hưởng đến chiến lược đầu tư dài hạn của các nhà đầu tư:

Nhà đầu tư và khách hàng thường xây dựng kế hoạch dài hạn dựa trên sự ổn định và minh bạch của thị trường. Thao túng chứng khoán khiến việc phân tích và dự báo của nhà đầu tư không còn chính xác. Do đó họ sẽ e ngại khi rót vốn dài hạn vào thị trường này, thay vào đó chỉ dám đầu cơ ngắn hạn hoặc rút khỏi thị trường. Hệ quả là doanh nghiệp khó huy động vốn bền vững, trong khi nền kinh tế mất đi nguồn lực đầu tư trung và dài hạn từ xã hội.

8. Bản án điển hình về Tội thao túng thị trường chứng khoán (Vụ án Trịnh Văn Quyết):

• Tên bản án:

Bản án số 598/2025/HS-PT vụ án Trịnh Văn Quyết và đồng phạm tại Tập đoàn FLC ngày 26/6/2025 của Tòa án nhân dân cao cấp tại Hà Nội.

• Nội dung vụ việc:

Từ ngày 17 đến ngày 26 tháng 6 năm 2025, tại trụ sở Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội, Tòa án sẽ mở phiên tòa xét xử phúc thẩm công khai vụ án hình sự theo lý số 1042/2024/TLPT-HS ngày 17 tháng 9 năm 2024 đối với bị cáo Trịnh Văn Quyết và các bị cáo khác.

Tòa án xét xử về các tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, “Thao túng thị trường chứng khoán”, “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” và “Cố ý công bố thông tin sai lệch trong hoạt động chứng khoán”. Việc xét xử này do có kháng cáo của các bị cáo, người bị hại và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đối với Bản án hình sự sơ thẩm số 426/2024/HS-ST ngày 05 tháng 8 năm 2024 của Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội.

Cáo trạng của Viện kiểm sát Nhân dân Tối cao truy tố 50 bị cáo về các tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản; thao túng thị trường chứng khoán; lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; cố ý công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán. 

Bị cáo Trịnh Văn Quyết và các đồng phạm bị cáo buộc có hành vi nâng khống vốn điều lệ của Công ty cổ phần xây dựng FLC Faros để niêm yết mã cổ phiếu ROS trên sàn giao dịch chứng khoán, rồi chỉ đạo bán, chiếm đoạt hơn 3.600 tỉ đồng của các nhà đầu tư.

Ngoài ra từ năm 2017 đến năm 2022, Trịnh Văn Quyết chỉ đạo Trịnh Thị Minh Huế (em gái ruột) cùng nhiều thuộc cấp mượn danh nghĩa của nhân viên, người thân, họ hàng lập hồ sơ, thủ tục để thành lập công ty, mở tài khoản chứng khoán, tài khoản ngân hàng nhằm thực hiện hành vi thao túng thị trường chứng khoán với 5 mã cổ phiếu AMD, HAI, GAB, FLC và ART. Các hành vi thao túng trên bị cáo buộc tạo ra cung cầu giả và thổi giá đối với 5 mã cổ phiếu nêu trên và thu lợi bất chính khoảng 700 tỉ đồng.

• Quyết định của Tòa án:

Mức án đối với những bị cáo bị kết có thể kể đến như:

+ Trịnh Văn Quyết (cựu Chủ tịch Tập đoàn FLC) 4 tỷ đồng về thao túng (án sơ thẩm 3 năm tù).

+ Nguyễn Quỳnh Anh, cựu Tổng giám đốc Công ty Cổ phần chứng khoán BOS, 2 tỷ đồng (án sơ thẩm 24 tháng tù).

+ Chu Tiến Vượng, cựu phó Chủ tịch thường trực HĐQT Công ty BOS, 2 tỷ đồng (án sơ thẩm 24 tháng tù).

+ Nguyễn Thị Thanh Phương, cựu Trưởng phòng dịch vụ chứng khoán, Công ty CP Chứng khoán BOS 2 tỷ đồng (án sơ thẩm 20 tháng tù)… và cá đồng phạm khác theo bản án.

THAM KHẢO THÊM:

• Thị trường chứng khoán là gì? Đặc điểm và chức năng TTCK?
• Tội làm giả tài liệu trong hồ sơ chào bán, niêm yết chứng khoán
• Mức xử phạt đối với hành vi thao túng thị trường chứng khoán