Eu hay Liên minh Châu Âu (European Union - EU) là một tổ chức chính trị, kinh tế và quân sự có tầm ảnh hưởng lớn đối với kinh tế chính trị của thể giới. Dưới đây là một số thông tin hữu ích cho bạn đọc về: "Tổ chức nào là tiền thân của EU ngày nay? Ra đời năm nào?".
Mục lục bài viết
1. Tổ chức nào là tiền thân của EU ngày nay? Ra đời năm nào?
Eu hay Liên minh Châu Âu (European Union – EU) là một tổ chức chính trị, kinh tế và quân sự gồm 27 quốc gia thành viên tại châu Âu. Nó được biết đến là một mô hình tổ chức chính trị độc đáo, không thống nhất như một quốc gia, nhưng có sự gắn kết cao hơn so với một tổ chức quốc tế và có nhiều đặc điểm tương đồng với một liên bang hoặc hợp bang. CIA miêu tả EU là một thực thể vượt xa các hiệp hội tự do thương mại khác như ASEAN, NAFTA hay Mercosur, và có nhiều thuộc tính của một quốc gia độc lập, bao gồm quốc kỳ, quốc ca, quốc khánh và đồng tiền riêng, cùng với chính sách đối ngoại và an ninh chung. Trong tương lai, sẽ có nhiều thuộc tính quốc gia khác được mở rộng trong EU. Các định chế chính trị quan trọng của EU bao gồm Ủy ban châu Âu, nghị viện châu Âu, hội đồng Liên minh Châu Âu, hội đồng Châu Âu, tòa án công lý Liên minh Châu Âu và Ngân hàng Trung ương Châu Âu.
Tiền thân của Tổ chức Cộng đồng Liên minh Châu Âu (EU) là Cộng đồng Kinh tế Châu Âu (EEC). ECSC là một tổ chức quốc tế được thành lập bởi các quốc gia châu Âu nhằm quản lý việc sản xuất và phân phối than và thuỷ sản trong khu vực, Cộng đồng Thuỷ sản và Than (ECSC) thành lập năm 1951. Năm 1957, ECSC cùng với Cộng đồng Kinh tế Châu Âu (EEC) và Cộng đồng Năng lượng Nguyên tử Châu Âu (Euratom) đã ký kết Hiệp định Roma, sáng lập Liên minh Châu Âu. Sau đó, ECSC đã được hợp nhất vào EEC và trở thành một trong ba cơ quan thành viên ban đầu của Liên minh Châu Âu.
Liên minh châu Âu đã được thành lập và được đặt tên hiện tại theo Hiệp ước về Liên minh Châu Âu năm 1992, thường được gọi là Hiệp ước Maastricht. Tuy nhiên, nhiều phương diện của EU đã tồn tại từ trước đó, bắt đầu từ thập kỷ 1950, thông qua một loạt các tổ chức tiền thân. EU có trụ sở đặt tại thủ đô Brussels, Bỉ. Trước ngày 1 tháng 11 năm 1993, tổ chức này được gọi là Cộng đồng Châu Âu (EC). Liên minh châu Âu đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hợp tác và đoàn kết châu Âu. Với mục tiêu chung là tạo ra một liên minh kinh tế, chính trị và xã hội mạnh mẽ, EU đã đóng góp vào việc xây dựng một châu Âu thống nhất và ổn định hơn. Hiệp ước Maastricht đã nêu rõ các mục tiêu cụ thể của EU, bao gồm tự do di chuyển hàng hoá, dịch vụ, vốn và lao động giữa các thành viên, cùng với việc thành lập một đồng tiền chung – Euro. EU đã không chỉ thúc đẩy sự hợp tác kinh tế mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy kỷ luật tài chính, đảm bảo an ninh và bảo vệ môi trường. Hơn nữa, EU cũng tạo ra các chính sách chung về ngoại giao, an ninh và quốc phòng, nhằm nâng cao vai trò và giá trị quốc tế của châu Âu. Với việc mở rộng thành viên từ ban đầu chỉ có 6 quốc gia châu Âu đến nay đã trong số 27 quốc gia, EU ngày càng trở thành một tổ chức quan trọng trên thế giới, đồng thời tạo ra nhiều cơ hội phát triển và hợp tác cho thành viên.
2. Các định chế chính trị trong Liên minh châu Âu chức năng nhiệm vụ quyền hạn của các cơ quan đó:
Các định chế chính trị quan trọng của EU bao gồm Ủy ban châu Âu, nghị viện châu Âu, hội đồng Liên minh Châu Âu, hội đồng Châu Âu, tòa án công lý Liên minh Châu Âu và Ngân hàng Trung ương Châu Âu.
Ủy ban châu Âu là cơ quan chính trị của Liên minh châu Âu, có chức năng đảm bảo quyền lợi và mục tiêu chung của các thành viên trong Liên minh. Chịu trách nhiệm thực hiện các chính sách chung, Ủy ban châu Âu đề xuất luật và quy định các biện pháp cần thiết để thúc đẩy hòa bình, phát triển bền vững và sự phục hồi kinh tế trong khu vực.
Nghị viện châu Âu bao gồm các đại biểu được bầu cử qua cuộc bầu cử chung trong các nước thành viên của Liên minh châu Âu. Nghị viện có nhiệm vụ được lắng nghe ý kiến của công dân và đại diện cho họ trong quá trình thực hiện chức năng lập pháp và điều hành. Nghị viện châu Âu có quyền thảo luận và thông qua các dự luật và ngân sách của Liên minh, và có vai trò quan trọng trong việc giám sát các cơ quan khác của Liên minh châu Âu.
Hội đồng liên minh châu Âu bao gồm các nguyên thủ quốc gia thành viên và đại diện các quốc gia này trong việc thảo luận và đưa ra quyết định về các chính sách và hướng dẫn chung của Liên minh châu Âu. Hội đồng liên minh châu Âu cùng với Bộ trưởng của các chính phủ thành viên góp phần vào việc quyết định và thực thi các chính sách và quy định của Liên minh.
Hội đồng châu Âu đại diện cho các quốc gia thành viên và có nhiệm vụ thúc đẩy sự hợp tác và phát triển xã hội, văn hóa, và kinh tế trong khu vực châu Âu. Nhiệm vụ của hội đồng châu Âu bao gồm việc thảo luận, đưa ra khuyến nghị và giám sát các vấn đề liên quan đến bảo vệ và chủ quyền của các quốc gia thành viên.
Tòa án công lý liên minh châu Âu có trách nhiệm giải quyết các vụ việc pháp lý giữa các quốc gia thành viên và hỗ trợ trong việc giải thích và áp dụng luật pháp chung của Liên minh châu Âu. Tòa án công lý liên minh châu Âu đảm bảo tuân thủ và bảo vệ quyền và nghĩa vụ của các quốc gia thành viên theo các hiến pháp và hiệp định của Liên minh.
Ngân hàng trung ương châu Âu (ECB) là cơ quan quản lý chính sách tiền tệ của khu vực đồng euro. ECB có nhiệm vụ duy trì ổn định giá trị tiền tệ, kiểm soát lạm phát và duy trì hệ thống tài chính của Liên minh châu Âu. Ngân hàng trung ương châu Âu có quyền ra quyết định chính sách tiền tệ và thực hiện các biện pháp cần thiết để duy trì sự ổn định tài chính trong khu vực đồng euro.
3. Vị trí và lãnh thổ của Liên minh Châu Âu (EU):
Lãnh thổ của Liên minh Châu Âu bao gồm tất cả các lãnh thổ của các quốc gia thành viên, nhưng đồng thời cũng có những ngoại lệ. Ví dụ, quần đảo Faroe thuộc Đan Mạch là một phần của Châu Âu nhưng không thuộc lãnh thổ của Liên minh Châu Âu. Tương tự, đảo Síp, một thành viên của Liên minh Châu Âu, thường được xem là một phần của châu Á vì nó gần Thổ Nhĩ Kỳ hơn là lục địa châu Âu.
Cũng có một số vùng lãnh thổ nằm ngoài Châu Âu và không thuộc lãnh thổ của Liên minh Châu Âu, như trường hợp của Greenland hay Aruba. Lãnh thổ của Liên minh Châu Âu có diện tích 4.422.773 km², với nước có diện tích lớn nhất là Pháp với 554.000 km² và nhỏ nhất là Malta với 300 km². Chủ yếu, lãnh thổ này nằm ở phía Tây và Trung Âu.
Mặc dù trên danh nghĩa, Bắc Cyprus là một phần của Liên minh Châu Âu, nhưng luật pháp của Liên minh không được áp dụng ở đây vì thực tế vùng lãnh thổ này nằm dưới quyền quản lý của Cộng hòa Bắc Cyprus, một quốc gia tự tuyên bố độc lập và chỉ được Thổ Nhĩ Kỳ thừa nhận.
Lãnh thổ Liên minh Châu Âu kéo dài về phía Đông Bắc đến Phần Lan, về phía Tây Bắc đến Ireland, về phía Đông Nam đến Cộng hòa Síp và về phía Tây Nam đến Bán đảo Iberia. Đây là lãnh thổ rộng thứ 7 trên thế giới và có đường bờ biển dài thứ 2 sau Canada. Điểm cao nhất trên lãnh thổ Liên minh Châu Âu là đỉnh Mont Blanc, cao 4810,45 m trên mực nước biển và điểm thấp nhất là Zuidplaspolder ở Hà Lan, thấp hơn mực nước biển 7m.
Dân cư của Liên minh Châu Âu có tỉ lệ đô thị hóa cao. 75% người dân sống ở các thành phố, và dự kiến con số này sẽ tăng lên 90% trong 7 quốc gia thành viên vào năm 2020. Điều này được lý giải bởi hai nguyên nhân chính. Thứ nhất, mật độ dân số trong các đô thị hạn chế việc mở rộng ra các khu vực tự nhiên. Thứ hai, trong một số trường hợp, nguồn vốn của Liên minh Châu Âu được tập trung vào một khu vực nhất định, như Benelux chẳng hạn.
