Với tóm tắt lý thuyết Địa Lí lớp 6 Bài 8: Chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời và hệ quả hay nhất, ngắn gọn sách Kết nối tri thức sẽ giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt Địa Lí 6. Mời các bạn học sinh tham khảo trong bài viết dưới đây.
Mục lục bài viết
1. Chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời:
Câu hỏi Địa lí 6 sách KNTT trang 122
Quan sát hình 1 em hãy mô tả chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời, theo gợi ý:
Hình dạng quỹ đạo chuyển động
Hướng chuyển động.
Thời gian chuyển động hết một vòng
Góc nghiêng và hướng của trục trong quá trình chuyển động
Gợi ý trả lời
Quan sát hình 1, Mô tả chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời:
Hình dạng quỹ đạo chuyển động của Trái Đất là hình elip gần tròn, có nghĩa là không hoàn toàn tròn nhưng cũng không phải là hình bầu dục. Hướng chuyển động của Trái Đất khi quay quanh mặt trời là từ Tây sang Đông. Thời gian mà Trái Đất cần để hoàn thành một vòng quay hoàn hảo là 365 ngày và 6 giờ, đây cũng là lý do tại sao chúng ta cần một năm nhuận mỗi bốn năm. Trong suốt quá trình chuyển động trên quỹ đạo, Trái Đất giữ nguyên độ nghiêng của trục quay của mình tạo một góc khoảng 66 độ 33 phút. Điều này cũng có nghĩa là hướng nghiêng của trục không đổi, vẫn giữ nguyên tịnh tiến theo thời gian.
2. Mùa trên Trái Đất:
Câu hỏi Địa lí 6 sách KNTT trang 123
1. Dựa vào hình 1, 2 và thông tin trong mục 2 cho biết:
– Vào ngày 22 tháng 6, nửa cầu Bắc là mùa gì, nửa cầu Nam là mùa gì? Tại sao?
Trên nửa cầu Bắc, vào ngày 22 tháng 6, chính là thời điểm mùa Hè bắt đầu. Đây là thời điểm mặt trời đạt đến vị trí cận điểm nhất so với bắc cực và tạo nên ngày dài nhất trong năm, từ đó tạo điều kiện cho sự phát triển mạnh mẽ của thực vật và nhiệt đới chiến.
Trong khi đó, nửa cầu Nam đang tiếp tục ở trong mùa Đông. Mặt trời đang ở vị trí cực tiếp nhất so với nam cực, từ đó tạo ra ngày ngắn nhất trong năm. Do đó, điều kiện thời tiết trong mùa Đông trên nửa cầu Nam thường lạnh hơn, có nhiều đợt không khí lạnh ảnh hưởng nhưng cũng tạo điều kiện thuận lợi cho việc sản xuất lúa và cây trồng.
Như vậy, vào ngày 22 tháng 6, hai nửa cầu của trái đất đều đang trải qua ban đầu của mùa Hè và Đông, lý do chính là do cách mà mặt trời chiếu sáng lên mỗi nửa cầu và góc độ xoay của trái đất.
– Vào ngày 22 tháng 12 nửa cầu Bắc là mùa gì, nửa cầu Nam là mùa gì? Tại sao?
Vào ngày 22 tháng 12, trên nửa cầu Bắc chính là thời điểm bắt đầu của mùa Đông. Lúc này, mặt trời ở vị trí cận điểm nhất so với nam cực và tạo ra ngày ngắn nhất trong năm, cũng là lý do tại sao thời tiết lạnh hơn, có nhiều đợt không khí lạnh ảnh hưởng đến khu vực này. Mùa Đông tại nửa cầu Bắc thường diễn ra từ tháng 12 đến tháng 3.
Trong khi đó, trên nửa cầu Nam, ngày 22 tháng 12 chính là thời điểm bắt đầu của mùa Hè. Mặt trời ở vị trí cực tiếp nhất so với bắc cực, tạo ra ngày dài nhất trong năm. Do điều này, nhiệt độ tăng lên và tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều loại cây trồng phát triển, cũng như sinh hoạt của con người trở nên sôi động hơn.
Như vậy, ngày 22 tháng 12 đánh dấu sự khác biệt rất rõ ràng giữa hai nửa cầu Bắc và Nam, do sự thay đổi vị trí của mặt trời ảnh hưởng đến góc độ chiếu sáng của nó lên mỗi nửa cầu trái đất.
2. Dựa vào Hình 3 nêu sự khác nhau về thời gian mùa của hai nửa cầu?
Gợi ý trả lời
1. Dựa vào hình 1, 2 và thông tin trong mục 2 cho biết:
+ Vào ngày 22 tháng 6, nửa cầu Bắc là mùa nóng, nửa cầu Nam là mùa lạnh. Vì lúc đó nửa cầu Bắc ngả về phía Mặt Trời, nhận được nhiều ánh sáng và nhiệt, còn nửa cầu Nam thì ngược lại (nhận được ít ánh sáng và nhiệt)
+ Vào ngày 22 tháng 12 nữa cầu Bắc là mùa lạnh, nửa cầu Nam là mùa nóng. Vì lúc đó nửa cầu Nam ngả về phía Mặt Trời, nhận được ít ánh sáng và nhiệt, còn nửa cầu Nam thì ngược lại (nhận được nhiều ánh sáng và nhiệt)
2. Dựa vào Hình 3, ta thấy sự khác nhau về thời gian mùa của hai nửa cầu:
khi Trái Đất xoay quanh Mặt Trời trên quỹ đạo của mình, do độ nghiêng không đổi nên đó là lý do tại sao nửa cầu Bắc và nửa cầu Nam lại trải qua các mùa khác nhau. Nửa cầu hướng về phía Mặt Trời sẽ nhận được nhiều ánh sáng hơn, điều này tạo thành mùa Hè với nhiệt độ cao. Trái lại, nửa cầu chếch xa Mặt Trời sẽ nhận được ít ánh sáng, dẫn đến mùa lạnh. Sự đối lập của hai nửa cầu trong năm tạo ra bốn mùa: Xuân, Hạ, Thu và Đông. Điều này hiển nhiên giúp ôn hoà điệu kiện sinh sống và sản xuất trên Trái Đất.
3. Hiện tượng ngày – đêm dài ngắn theo mùa:
Câu hỏi Địa lí 6 sách KNTT trang 124
Dựa vào hình 4, hãy hoàn thành bảng vào vở theo mẫu sau:
Hiện tượng ngày – đêm dài ngắn theo mùa
| Thời gian Địa điểm | Ngày 22 tháng 6 | Ngày 22 tháng 12 | ||
| So sánh thời gian ngày – đêm | Mùa | So sánh thời gian ngày – đêm | ||
| Nửa cầu Bắc | ||||
| Nửa cầu Nam | ||||
Gợi ý trả lời
| Thời gian Địa điểm | Ngày 22 tháng 6 | Ngày 22 tháng 12 | ||
| Mùa | So sánh thời gian ngày – đêm | Mùa | So sánh thời gian ngày – đêm | |
| Nửa cầu Bắc | Nóng | Thời gian ngày dài hơn thời gian đêm | Lạnh | Thời gian ngày ngắn hơn thời gian đêm |
| Nửa cầu Nam | Lạnh | Thời gian ngày ngắn hơn thời gian đêm | Nóng | Thời gian ngày dài hơn thời gian đêm |
4. Phần luyện tập và vận dụng:
Luyện tập 1 Địa lí 6 sách KNTT trang 124
Hãy trình bày hiện tượng ngày – đêm dài ngắn theo mùa trên Trái Đất
Gợi ý trả lời
Hiện tượng ngày – đêm dài ngắn theo mùa trên Trái Đất:
-Vào mùa nóng của các bán cầu sẽ có ngày dài đêm ngắn, hiện tượng này do trục Trái Đất nghiêng và không đổi hướng trong quá trình chuyển động quanh Mặt Trời dẫn đến trong năm lần lượt hai bán cầu có khoảng thời gian ngả về phía Mặt Trời sẽ nhận được nhiều nhiệt hơn, Mặt Trời mọc sớm hơn và lặn muộn hơn, ở bán cầu còn lại sẽ ngược lại.
– Trong khi quay quanh Mặt Trời, Trái Đất có lúc chúc nửa cầu bắc, có lúc ngả nửa cầu Nam về phía mặt trời:
+ Vào ngày hạ chí (22-6): nửa cầu Bắc chúc về phía Mặt Trời nên nhận được nhiều ánh sáng và nhiệt, còn nửa cầu Nam ngược lại.
+ Vào ngày đông chí (22-12): nửa cầu Nam chúc về phía Mặt Trời nên nhận được nhiều ánh sáng và nhiệt, còn nửa cầu Bắc ngược lại.
– Do đường phân chia sáng tối không trùng với trục Trái Đất nên các địa điểm ở nửa cầu Bắc và nửa cầu Nam có hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo vĩ độ.
– Hiện tượng ngày đêm dài ngắn ở những địa điểm có vĩ độ khác nhau, càng xa Xích đạo về phía 2 cực càng biểu hiện rõ.
– Trong hai ngày xuân phân (21-3) và thu phân (23-9), lúc 12 giờ trưa, ánh sáng Mặt Trời chiếu thẳng góc vào mặt đất ở Xích đạo. Hai nửa cầu được chiếu sáng như nhau.
Vận dụng 2 Địa lí 6 sách KNTT trang 124
Nghỉ hè năm nay, bố cho Nam đi du lịch ở Ô-xtrây-li-a. Nam không hiểu tại sao bố lại dặn chuẩn bị nhiều đồ ấm để làm gì. Em hãy giải thích cho Nam.
Gợi ý trả lời
Bố Nam dặn chuẩn bị nhiều đồ ấm vì lúc đó Việt Nam ở bán cầu Bắc là mùa hè còn Ô-xtrây-li-a lại là mùa đông do nằm ở bán cầu Nam. Vì vậy, Nam phải mang đồ ấm sang để dùng, thích ứng với điều kiện thời tiết ở đó.
Trên đây là chi tiết lời Giải Địa lí 6 bài 8 sách Kết nối tri thức. Chúng tôi mong rằng tài liệu Hướng dẫn soạn SGK Địa lí 6 trên đây sẽ giúp ích cho các em học sinh chuẩn bị bài tập tại nhà đầy đủ trước khi đến trường.
THAM KHẢO THÊM:
