Albert Einstein là một trong những nhà vật lý có ảnh hưởng nhất mọi thời đại. Từ một cậu bé bị nghi mắc chứng tự kỷ, Einstein trở thành tiến sĩ năm 27 tuổi và sau đó giành giải Nobel. Vậy Albert Einstein là ai? Những phát minh vĩ đại của Einstein là gì? Mời quý bạn đọc hãy xem bài viết dưới đây.
Mục lục bài viết
1. Albert Einstein là ai?
Albert Einstein là một nhà vật lý lý thuyết người Đức, được công nhận là một trong những nhà vật lý vĩ đại nhất mọi thời đại. Ông đã phát triển thuyết tương đối tổng quát, một trong hai trụ cột của vật lý hiện đại bên cạnh cơ học lượng tử. Einstein cũng đã đóng góp quan trọng cho lý thuyết lượng tử, và đã nhận giải Nobel Vật lý năm 1921 cho việc phát hiện ra hiệu ứng quang điện, một bước quan trọng trong phát triển của lý thuyết lượng tử. Công thức tương đương khối lượng-năng lượng của ông E = mc2, xuất phát từ thuyết tương đối, đã được gọi là “công thức nổi tiếng nhất thế giới”.
Albert Einstein sinh ngày 14 tháng 3 năm 1879 tại Ulm, Vương quốc Württenberg, Đế quốc Đức. Ông là con trai duy nhất của Hermann và Pauline Einstein, một gia đình Do Thái. Khi còn nhỏ, ông có sự ham mê về toán học và vật lý, và đã tự học nhiều sách về các chủ đề này. Ông tốt nghiệp trường liên bang kỹ thuật Zurich năm 1900 và sau đó làm việc tại cục sở hữu trí tuệ Thụy Sĩ. Năm 1905, Einstein xuất bản bốn bài báo khoa học mang tính đột phá trong vật lý, trong đó có bài về thuyết tương đối đặc biệt và bài về hiệu ứng quang điện. Năm 1908, ông được bổ nhiệm làm giáo sư tại Đại học Bern và sau đó làm việc tại nhiều trường đại học khác như Zurich, Prague, Berlin và Princeton.
Năm 1915, ông hoàn thành thuyết tương đối tổng quát, một lý thuyết về trọng lực dựa trên nguyên tắc rằng không gian và thời gian là hai khía cạnh của một không gian-thời gian cong. Lý thuyết này đã dự đoán được nhiều hiện tượng vật lý chưa được giải thích trước đó, như sự lệch ánh sáng của các ngôi sao do trọng lực Mặt Trời, sự biến dạng quỹ đạo của sao Kim hay sự tồn tại của sóng hấp dẫn. Năm 1919, các quan sát thiên văn đã xác nhận dự đoán của Einstein về sự lệch ánh sáng, khiến ông trở nên nổi tiếng trên toàn thế giới.
Ngoài công việc khoa học, Einstein còn là một nhân vật hoạt động tích cực trong các vấn đề xã hội và chính trị. Ông là một người theo chủ nghĩa hòa bình và chống chủ nghĩa phát xít, ủng hộ việc thành lập một quốc gia Do Thái và từ chối lời mời làm tổng thống Israel. Einstein cũng là người ký vào lá thư Einstein-Szilard gửi cho Tổng thống Hoa Kỳ Franklin D. Roosevelt, khuyến cáo việc phát triển vũ khí hạt nhân trước khi Đức Quốc xã làm được. Tuy nhiên, ông sau đó cũng phản đối việc sử dụng bom nguyên tử và tham gia vào phong trào kiểm soát vũ khí hạt nhân.
Albert Einstein qua đời ngày 18 tháng 4 năm 1955 tại Princeton, New Jersey, Hoa Kỳ, do xuất huyết não. Ông để lại một di sản vô giá cho nhân loại về sự sáng tạo và khám phá trong lĩnh vực vật lý, triết học, và là một biểu tượng của sự thông minh và thiên tài, và được nhiều người kính trọng và ngưỡng mộ.
2. Những phát minh vĩ đại của Einstein:
Albert Einstein là một trong những nhà khoa học vĩ đại nhất thế kỷ 20, đã đóng góp nhiều phát minh và lý thuyết cho vật lý và toán học. Dưới đây là một số phát minh vĩ đại của ông:
– Thuyết tương đối: Einstein đã phát triển hai thuyết tương đối, là thuyết tương đối hẹp (1905) và thuyết tương đối rộng (1915). Thuyết tương đối hẹp cho thấy không gian và thời gian không cố định mà phụ thuộc vào khung tham chiếu của người quan sát và tốc độ của ánh sáng. Thuyết tương đối rộng mở rộng thuyết tương đối hẹp bằng cách bao gồm lực hấp dẫn và cho thấy không gian và thời gian bị uốn cong bởi khối lượng và năng lượng.
– Công thức E = mc^2: Đây là phương trình nổi tiếng nhất của Einstein, biểu thị sự tương đương giữa khối lượng (m) và năng lượng (E). Phương trình này cho thấy khối lượng và năng lượng có thể chuyển đổi qua lại, miễn là nhân với bình phương của tốc độ ánh sáng (c), một hằng số rất lớn. Phương trình này có ứng dụng trong các lĩnh vực như năng lượng hạt nhân, bom nguyên tử và chuyển động của các vật thể có tốc độ gần bằng tốc độ ánh sáng.
– Thuyết lượng tử ánh sáng: Einstein đã giải thích hiện tượng điện quang, là sự phóng ra của các electron khi chiếu ánh sáng vào một kim loại, bằng cách giả thiết rằng ánh sáng không phải là một dòng liên tục mà là một luồng các hạt riêng biệt gọi là photon. Mỗi photon có một năng lượng nhất định phụ thuộc vào tần số của ánh sáng. Nếu năng lượng photon cao hơn mức năng lượng cần thiết để giải phóng electron khỏi kim loại, điện quang xảy ra. Thuyết này đã trở thành nền tảng cho vật lý lượng tử và được Einstein nhận giải Nobel Vật lý năm 1921.
– Hiệu ứng phóng xạ: Einstein cũng đã giải thích hiện tượng phóng xạ, là sự phát ra của các loại bức xạ khác nhau từ các nguyên tử không ổn định, bằng cách dùng công thức E = mc^2. Ông đã chỉ ra rằng khi một nguyên tử phân rã thành các nguyên tử con, khối lượng của chúng ít hơn khối lượng ban đầu. Sự chênh lệch này được chuyển thành năng lượng theo tỷ lệ bình phương của tốc độ ánh sáng. Hiệu ứng này được ứng dụng trong các nguồn năng lượng hạt nhân và y học.
3. Những điều chưa biết về các phát minh của Alber Einstein:
Albert Einstein là một trong những nhà khoa học nổi tiếng nhất thế giới, được biết đến với những phát minh vĩ đại trong lĩnh vực vật lý. Ngoài thuyết tương đối và công thức E = mc^2, ông còn có nhiều đóng góp khác cho khoa học và công nghệ. Dưới đây là một số chi tiết những điều chưa biết về các phát minh của Albert Einstein:
– Tủ lạnh Einstein: Đây là một loại tủ lạnh không sử dụng điện, mà hoạt động bằng ngọn lửa đốt, butan và amoniac. Einstein đã phát triển tủ lạnh này cùng với nhà vật lý Leo Szilard vào năm 1926, nhằm cải thiện an toàn và hiệu quả của các thiết bị làm lạnh thời bấy giờ. Tuy nhiên, tủ lạnh Einstein không được sản xuất hàng loạt do sự ra đời của tủ lạnh dùng điện.
– Bút bi: Đây là một phát minh ít người biết rằng Einstein có liên quan. Ông đã cộng tác với một kỹ sư người Hungary tên là Laszlo Biro để cải tiến chiếc bút máy truyền thống. Họ đã sử dụng mực dầu thay vì mực nước, để tránh bị lem và khô chậm cũng như thiết kế một quả cầu nhỏ ở đầu bút để giúp mực chảy đều và không bị rỉ ra ngoài.
– Bom nguyên tử và lý thuyết hạt nhân:
Chi tiết lý thuyết hạt nhân của Einstein là một chủ đề rất thú vị và quan trọng trong lịch sử khoa học. Lý thuyết này dựa trên công thức nổi tiếng của Einstein: E = mc2, trong đó E là năng lượng, m là khối lượng và c là tốc độ ánh sáng. Công thức này cho thấy khối lượng và năng lượng có thể chuyển đổi qua lại với nhau, và năng lượng được giải phóng khi phân hủy hạt nhân là rất lớn.
Einstein không trực tiếp tham gia vào việc phát minh ra bom hạt nhân, nhưng ông đã gửi một lá thư cho Tổng thống Mỹ Franklin D. Roosevelt vào năm 1939, cảnh báo về khả năng Đức Quốc xã sử dụng năng lượng hạt nhân để chế tạo vũ khí. Lá thư này đã khơi mào cho Dự án Manhattan, một chương trình bí mật của Mỹ để phát triển bom nguyên tử. Einstein sau đó đã hối hận vì vai trò của mình trong việc tạo ra vũ khí chết người này, và ông đã kêu gọi cho sự kiểm soát quốc tế về năng lượng hạt nhân.
Einstein cũng đã đóng góp vào nhiều lĩnh vực khác của vật lý hạt nhân, như hiện tượng Bose-Einstein, giả tenxơ năng lượng động lượng, và nghịch lý Einstein-Podolsky-Rosen. Ông cũng đã tranh luận với Niels Bohr về bản chất của thuyết lượng tử, và ông không chấp nhận ý tưởng về tính ngẫu nhiên và không xác định của thuyết này. Einstein tin rằng “Chúa không chơi xúc xắc”.
