Các chế độ ưu đãi đối với Bà mẹ Việt Nam anh hùng

1. Cá nhân để có danh hiệu Bà mẹ Việt Nam Anh hùng thì phải có những tiêu chí nào?

Lịch sử xây dựng, gìn giữ và bảo vệ tổ quốc ta là những trang sử đầy gian nan, hy sinh nhưng cũng là những trận chiến hào hùng được các quốc gia trong khu vực và thế giới nể phục. Nhưng để đạt được hòa bình ngày nay dân tộc ta phải đánh đổi nhiều thứ trong đó kể đến là mồ hôi, xương máu của các anh hùng dân tộc. Chính vì vậy, Việt Nam luôn đề cao phát huy truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa”, bày tỏ lòng biết ơn vô hạn với những người con đã hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc mình. Trong đó, phải kể đến các chế độ giành những bà mẹ được xét tặng hoặc truy tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước “Bà mẹ Việt Nam anh hùng”, những gia đình có những cá nhân đã hy sinh vì tổ quốc. Cá nhân để được xét tặng hoặc truy tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước “Bà mẹ Việt Nam anh hùng thì phải đảm bảo những tiêu chuẩn đã được quy định rõ tại Điều 2 Nghị định 56/2013/NĐ-CP như sau:

• Gia đình có 2 con trở lên đã hy sinh và được Nhà nước phong tặng danh hiệu liệt sỹ;
• Ngoài ra, nếu gia đình chỉ có 2 con mà 1 con là liệt sỹ và 1 con là thương binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên (bao gồm cả người còn sống và người đã từ trần) thì cũng thuộc trường hợp này;
• Trường hợp chỉ có 1 con mà người con đó là liệt sỹ;
• Bên cạnh đó, nếu có 1 con là liệt sỹ và có chồng hoặc bản thân là liệt sỹ;
• Hoặc có 1 con là liệt sĩ và bản thân là thương binh suy giảm khả năng lao động từ 81 % trở lên (bao gồm cả người còn sống và người đã từ trần);

Đối với trường hợp mà người con là liệt sỹ- người đã được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng “Tổ quốc ghi công”, bao gồm con đẻ, con nuôi theo quy định của pháp luật;

Khi có người chồng là liệt sỹ là người đã được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng “Tổ quốc ghi công” mà bà mẹ là vợ của người đó;

Pháp luật cũng ghi nhận cả trường hợp bà mẹ có chồng, con tham gia hàng ngũ địch nhưng bà mẹ chấp hành đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước thì vẫn được xem xét tặng hoặc truy tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước ‘‘Bà mẹ Việt Nam anh hùng”;

Lưu ý: Việc sét tặng hoặc truy tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước “Bà mẹ Việt Nam anh hùng chỉ được áp dụng đối với các cá nhân hy sinh, xả thân chiến đấu vì tổ quốc còn với những trường hợp trên phản bội, đầu hàng địch, có hành động gây nguy hại cho cách mạng hoặc vi phạm pháp luật đã bị Tòa án xét xử bằng hình thức phạt tù mà bản án, quyết định của Tòa án đang có hiệu lực pháp luật (kể cả trường hợp được hưởng án treo) thì không được xét tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước “Bà mẹ Việt Nam anh hùng”.

2. Các chế độ ưu đãi đối với Bà mẹ Việt Nam anh hùng:

Những chế độ ưu đãi với Bà mẹ Việt Nam anh hùng đã được thể hiện chi tiết tại Pháp lệnh Quy định danh hiệu vinh dự Nhà nước “Bà mẹ Việt Nam anh hùng”. Theo đó, Bà mẹ Việt Nam anh hùng sẽ được hưởng 06 chế độ ưu đãi được quy định tại Điều 18 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng 2020, như sau:

• Cá nhân được nhà nước thừa nhận chế độ ưu đãi đối với thân nhân của liệt sỹ quy định tại các khoản 1, 2, 4, 6, 7, 8 và 9 Điều 16 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng 2020, bao gồm:

+ Để hợp thức hóa danh hiệu thì sẽ được Cấp “Giấy chứng nhận gia đình liệt sĩ” theo quy định của Chính phủ;

+ Ngoài ra, khoản trợ cấp tuất một lần khi truy tặng Bằng “Tổ quốc ghi công” cũng sẽ được chi trả; Trường hợp không còn thân nhân thì người thừa kế của liệt sỹ giữ Bằng “Tổ quốc ghi công” được hưởng trợ cấp tuất một lần;

+ Trợ cấp tuất nuôi dưỡng hằng tháng cũng được chi trả nếu thuộc trường hợp cha đẻ, mẹ đẻ, người có công nuôi liệt sỹ, vợ hoặc chồng liệt sỹ theo quy định sống cô đơn, con liệt sỹ quy định tại khoản 3 Điều 16 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng 2020 mồ côi cả cha mẹ thì được hưởng thêm trợ cấp tuất nuôi dưỡng hằng tháng;

+ Được cơ quan bảo hiểm chi trả khoản bảo hiểm y tế đối với cha đẻ, mẹ đẻ, người có công nuôi liệt sỹ, vợ hoặc chồng, con liệt sỹ;

+ Chế độ ưu đãi quy định tại các điểm d, đ, e, g, h, i và k khoản 2 Điều 5 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng 2020 như sau:

Có thể được ưu tiên trong tuyển sinh, tạo việc làm;

Công dân còn được hỗ trợ để theo học đến trình độ đại học tại các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân;

Liên quan đến nơi cứ trú thì hỗ trợ cải thiện nhà ở căn cứ vào công lao, hoàn cảnh của từng người hoặc khi có khó khăn về nhà ở;

Đồng thời sẽ được xem xét miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất ở, chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở, công nhận quyền sử dụng đất ở, khi được mua nhà ở thuộc sở hữu của Nhà nước;

Liên quan đến viêc giao hoặc cho thuê thuê đất, mặt nước, mặt nước biển cũng được ưu tiên trước các cá nhân khác; ưu tiên giao khoán bảo vệ và phát triển rừng;

Được tạo điều kiện trong hoạt động vay vốn ưu đãi để sản xuất, kinh doanh;

Cá nhân cũng được miễn hoặc giảm thuế theo quy định của pháp luật.

Hỗ trợ thăm viếng mộ liệt sỹ, di chuyển hài cốt liệt sỹ.

• Liên quan đến khoản trợ cấp được chi trả thì Cá nhân là Mẹ Việt nam anh hùng được hưởng trợ cấp hằng tháng bằng 03 lần mức chuẩn;
• Cũng có thể được nhận phụ cấp hằng tháng.
• Trong trường hợp mà Bà mẹ Việt Nam anh hùng sống ở gia đình sức khỏe đã yếu có người phục vụ, hỗ trợ sinh hoạt thì người phục vụ cũng được trợ cấp;
• Để đảm bảo được sức khỏe của những cá nhân này thì quy định về điều dưỡng phục hồi sức khỏe hằng năm cũng được áp dụng;
• Về vấn đề cải thiện nhà ở thì Nhà nước và xã hội có thể sẽ  tặng nhà tình nghĩa hoặc hỗ trợ cải thiện nhà ở quy định tại điểm e khoản 2 Điều 5 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng 2020 nếu nhận thấy cần thiết.

3. Để được giải quyết chế độ ưu đãi đối với Bà mẹ Việt Nam anh hùng thì cần làm gì?

Cá nhân để được hưởng chế độ ưu đãi thì cần chuẩn bị bộ hồ sơ đã được hướng dẫn theo quy định Điều 30 Nghị định 131/2021/NĐ-CP, cụ thể:

• Cá nhân hoàn thiện hồ sơ thông qua việc lập bản khai, thực hiện theo Mẫu số 03 Phụ lục I Nghị định 131/2021/NĐ-CP kèm bản sao được chứng thực từ quyết định tặng hoặc truy tặng danh hiệu vinh dự nhà nước “Bà mẹ Việt Nam anh hùng” hoặc bản sao được chứng thực từ Bằng “Bà mẹ Việt Nam anh hùng” gửi Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thường trú;

Đối với trường hợp “Bà mẹ Việt Nam anh hùng” được tặng danh hiệu nhưng chết mà chưa được hưởng chế độ ưu đãi thì cá nhân đại diện thực hiện thủ tục này cần gửi kèm theo giấy báo tử hoặc trích lục khai tử để được hưởng chế độ;

• Trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp xã: Cơ quan này có trách nhiệm trong việc tiếp nhận về bản khai của cá nhân, thời gian thực hiện là trong thời gian 05 ngày làm việc và xác nhận bản khai kèm theo các giấy tờ gửi tới Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội;
• Trách nhiệm của Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội: Khi đã tiếp nhận bản khai đã được Uỷ ban nhân dân cấp xã gửi lên thì trong thời gian 07 ngày làm việc cơ quan này có trách nhiệm lập danh sách giấy tờ những đối tượng được hưởng chế độ và gửi Sở Lao động – Thương binh và Xã hội;
• Ban hành quyết định trợ cấp, phụ cấp thì cơ quan có thẩm quyền là Sở Lao động – Thương binh và Xã hội. Cơ quan này sẽ thực hiện ban hành quyết định trợ cấp, phụ cấp theo Mẫu số 57 Phụ lục I Nghị định 131/2021/NĐ-CP, trong thời gian 12 ngày kể từ ngày nhận đủ giấy tờ.

Văn bản pháp luật được sử dụng:

• Pháp lệnh số 02/2020/UBTVQH14 của Uỷ ban thường vụ Quốc Hội: Pháp lệnh Ưu đãi người có công với Cách mạng;
• Nghị định 131/2021/NĐ-CP hướng dẫn Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng;
• Nghị định 56/2013/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Pháp lệnh quy định danh hiệu vinh dự Nhà nước.

THAM KHẢO THÊM:

• Tiêu chuẩn phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng
• Thờ cúng Bà mẹ Việt Nam anh hùng được hưởng chính sách gì?
• Kinh phí hỗ trợ tang lễ cho bà mẹ Việt Nam anh hùng