Quyền lợi cho lao động nữ đang nuôi con nhỏ dưới 12 tháng

1. Quyền lợi cho lao động nữ đang nuôi con nhỏ dưới 12 tháng:

Một số quyền lợi cho lao động nữ khi đang nuôi con nhỏ dưới 12 tháng tuổi cần phải biết để đảm bảo quyền lợi cho bản thân trong giai đoạn đầu sinh con như sau:

(1) Có quyền từ chối làm việc vào ban đêm, từ chỗ làm thêm giờ hoặc đi công tác xa. Căn cứ theo quy định tại Điều 137 của Bộ luật lao động năm 2019 có quy định về việc người sử dụng lao động không được phép sử dụng người lao động làm việc vào ban đêm, sử dụng người lao động làm thêm giờ hoặc điều chuyển người lao động đi công tác trong trường hợp đó là lao động nữ đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi, ngoại trừ trường hợp được người lao động đồng ý. Như vậy, lao động nữ đang trong thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi sẽ có quyền từ chối làm việc vào ban đêm, làm thêm giờ hoặc đi công tác khi có yêu cầu của người sử dụng lao động để dành nhiều thời gian chăm sóc cho con cái.

(2) Được chuyển việc hoặc giảm bớt giờ làm. Căn cứ theo quy định tại Điều 137 của Bộ luật lao động năm 2019 luôn luôn tạo điều kiện cho người lao động nữ trong thời gian đầu sinh con. Lao động nữ trong thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi có quyền được chuyển sang làm công việc nhẹ nhàng hơn, an toàn hơn, đồng thời giảm bớt 1h làm việc trong ngày mà không bị cắt giảm tiền lương, hưởng đầy đủ chế độ quyền lợi cho đến khi hết thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi khi thuộc các trường hợp sau:

– Lao động làm ngành nghề, công việc nặng nhọc độc hại nguy hiểm;

– Lao động làm ngành nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc độc hại nguy hiểm;

– Lao động làm công việc có ảnh hưởng xấu tới chức năng sinh sản và khả năng nuôi con khi mang thai của người phụ nữ. 

(3) Không bị chấm dứt hợp đồng vì lý do người lao động đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi. Căn cứ theo quy định tại Điều 17 của Bộ luật lao động năm 2019 thì người sử dụng lao động không được quyền sa thải hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động với người lao động vì lý do người lao động đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi, ngoại trừ các trường hợp sau đây:

– Người sử dụng lao động là cá nhân chết;

– Người sử dụng lao động là cá nhân bị cơ quan có thẩm quyền đó là Toà án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự, tuyên bố mất tích hoặc tuyên bố đã chết;

– Người sử dụng lao động không phải là cá nhân đã chấm dứt hoạt động trên thực tế hoặc bị Cơ quan chuyên môn về đăng ký kinh doanh ra thông báo không có người đại diện theo pháp luật, không có người được ủy quyền để thực hiện quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật.

(4) Được quyền ưu tiên trong quá trình giao kết hợp đồng lao động mới. Như vậy, trong trường hợp hợp đồng lao động hết thời hạn trong thời gian người lao động nữ đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi thì sẽ có quyền ưu tiên giao kết hợp đồng lao động mới. Đồng thời, không được áp dụng hình thức xử lý kỷ luật. Nhằm mục đích tạo điều kiện cho người lao động nuôi con được thuận lợi, căn cứ theo quy định tại Điều 122 của Bộ luật lao động năm 2019 có quy định, người sử dụng lao động không được áp dụng hình thức xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động nữ đang trong thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi. Các hình thức xử lý kỷ luật sẽ được thực hiện sau khi người lao động hết thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi. Quy định này đảm bảo cho người lao động nữ có thể hưởng lương và giảm áp lực trong thời gian đầu sinh con, tạo điều kiện cho người phụ nữ được hưởng tối đa quyền lợi của mình.

(5) Có thời gian nghỉ tối đa 20 ngày làm việc/con/năm. Căn cứ theo quy định tại Điều 27 của Văn bản hợp nhất Luật bảo hiểm xã hội năm 2019, khi con ốm đau và có xác nhận của cơ sở khám chữa bệnh có thẩm quyền khi người lao động nữ đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi sẽ có quyền nghỉ tối đa 20 ngày làm việc/năm. Đồng thời, thời gian nghỉ tính hưởng bảo hiểm xã hội sẽ không bao gồm các ngày nghỉ lễ, nghỉ tết và ngày nghỉ hằng tuần.

(6) Được hưởng trợ cấp khi con ốm đau. Người lao động nữ nuôi con dưới 12 tháng tuổi tham gia chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc và đủ điều kiện để hưởng chế độ khi con ốm thì sẽ được hưởng trợ cấp ốm đau trong thời gian nghỉ việc chăm con căn cứ theo quy định tại Điều 28 của Văn bản hợp nhất Luật bảo hiểm xã hội năm 2019.

2. Lao động nữ đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi có được trả thêm lương trong thời gian làm việc?

Căn cứ theo quy định tại Điều 80 của Nghị định 145/2020/NĐ-CP, có quy định về chế độ chăm sóc sức khỏe đối với lao động nữ. Trong đó có quy định về thời gian nghỉ của người lao động trong thời gian người lao động nuôi con dưới 12 tháng tuổi. Theo đó, lao động nữ trong thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi theo quy định của pháp luật sẽ có quyền được nghỉ mỗi ngày 60 phút trong thời gian làm việc để cho con bú, trữ sữa, vắt sữa và nghỉ ngơi. Thời gian nghỉ của người lao động vẫn sẽ được hưởng đủ lương theo quy định của hợp đồng lao động;

– Trong trường hợp người lao động có nhu cầu thời gian nghỉ linh hoạt hơn thì người lao động hoàn toàn có quyền thỏa thuận với người sử dụng lao động để được bố trí thời gian nghỉ sao cho phù hợp với điều kiện thực tế tại nơi làm việc và phù hợp với nhu cầu của người lao động;

– Trong trường hợp người lao động không có nhu cầu nghỉ và được người sử dụng lao động đồng ý để người lao động đó tiếp tục làm việc thì ngoài tiền lương được hưởng theo hợp đồng lao động, người lao động sẽ được trả thêm tiền lương theo công việc mà người lao động đã làm trong thời gian được nghỉ nhưng người lao động từ chối nghỉ.

Theo đó thì có thể nói, lao động nữ trong thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi theo quy định của pháp luật thì sẽ được hưởng chế độ nghỉ 60 phút mỗi ngày trong thời gian làm việc. Thời gian nghỉ của người lao động đó vẫn sẽ được hưởng đầy đủ tiền lương theo hợp đồng lao động. Trong trường hợp người lao động nữ không có nhu cầu nghỉ và được người sử dụng lao động đồng ý để cho người lao động tiếp tục làm việc, thì ngoài tiền lương người lao động nữ còn được nhận thêm tiền công trả theo công việc mà người lao động đó đã làm trong thời gian được nghỉ.

3. Lao động nữ đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi có được ưu tiên ký hợp đồng mới không?

Căn cứ theo quy định tại Điều 37 của Bộ luật lao động năm 2019 có quy định về trường hợp người sử dụng lao động không được thực hiện quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động đối với người lao động. Trong đó:

– Người lao động ốm đau, người lao động bị tai nạn, bị bệnh nghề nghiệp đang trong thời gian điều trị/điều dưỡng theo sự chỉ định của cơ sở khám chữa bệnh có thẩm quyền;

– Người lao động đang nghỉ hằng năm, nghỉ việc riêng, hoặc các trường học khác được người sử dụng lao động đồng ý;

– Người lao động nữ đang mang thai, người lao động đang nghỉ thai sản, đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi.

Tiếp tục căn cứ theo quy định tại khoản 3 Điều 137 của Bộ luật lao động năm 2019 có quy định về chế độ bảo vệ khách sạn. Theo đó, người sử dụng lao động sẽ không có quyền sa thải hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động đối với người lao động vì lý do người lao động kết hôn, người lao động mang thai, người lao động nghỉ thai sản, người lao động nuôi con dưới 12 tháng tuổi, ngoại trừ trường hợp người sử dụng lao động được xác định là cá nhân chết hoặc cá nhân bị tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự, bị Tòa án tuyên bố mất tích, bị Tòa án tuyên bố đã chết, hoặc người sử dụng lao động không phải là cá nhân đã chấm dứt hoạt động trên thực tế, hoặc bị cơ quan chuyên môn trong lĩnh vực đăng ký kinh doanh ra thông báo không có người đại diện theo pháp luật, không có người được ủy quyền để thực hiện quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật. Trong trường hợp, hợp đồng lao động đã hết thời gian trong thời gian người lao động nữ mang thai hoặc đang trong thời gian người lao động nữ nuôi con dưới 12 tháng tuổi thì người lao động đó sẽ có quyền ưu tiên giao kết hợp đồng lao động mới.

Như vậy, người sử dụng lao động không có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động đối với người lao động nữ đang trong thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi. Trong trường hợp hợp đồng lao động hết hạn trong thời gian người lao động nữ nuôi con dưới 12 tháng tuổi thì họ sẽ có quyền ưu tiên giao kết hợp đồng lao động mới.

Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:

– Bộ luật Lao động năm 2019;

– Nghị định 145/2020/NĐ-CP hướng dẫn Bộ luật Lao động về điều kiện lao động và quan hệ lao động.

THAM KHẢO THÊM:

• Đang nuôi con nhỏ có phải trực đêm không?
• Đang nuôi con dưới nhỏ có bị chuyển nơi làm việc không?
• Chính sách trợ cấp với người đơn thân nghèo đang nuôi con