Phân chia tài sản của ông bà để lại là quyền sử dụng đất. Chia thừa kế, hàng thừa kế theo quy định hiện hành.
Phân chia tài sản của ông bà để lại là quyền sử dụng đất. Chia thừa kế, hàng thừa kế theo quy định hiện hành.
Tóm tắt câu hỏi:
Chào luật sư! Em là Phùng Văn Tạo em có nội dung muốn nhờ luật sư tư vấn dùm! Bác em có 3 người con hai gái và một trai. Phần đất bao gồm 4000 m2 vườn và 4000 m2 dất ruộng, hiện tại bác em muốn chia cho người con trai trong gia đình là 4000 m2 ruộng, còn 4000 m2 vườn thì chia cho người con gái có chồng ở gần nhà và một người ở nước ngoài. Nhưng phần đất này là của ông nội em để lại. Và bác em hiện tại đang đứng tên tất cả phần đất trên. Vậy cho em hỏi em muốn giúp người anh trai em lấy lại hết số tài sản của ông bác em là bao gồm 4000 m2 vườn và 4000 m2 ruộng thì chứng minh đó là đất hương quả của ông bà để tại được không? Vì hiện tại cha em và chú em còn giấy tở quyền sử dụng đất của ông em năm 1971. Nếu có thể lấy lại thì cần những hồ sơ và thủ tục gì thêm. Mong được sự tư vấn từ hội luật sư. em chân thành cảm ơn?
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
1. Cơ sở pháp lý
2. Nội dung tư vấn
– Căn cứ Điều 167 Luật đất đai năm 2013 quy định về quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp, góp vốn quyền sử dụng đất như sau:
"Điều 167. Quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp, góp vốn quyền sử dụng đất
1. Người sử dụng đất được thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp, góp vốn quyền sử dụng đất theo quy định của Luật này.
2. Nhóm người sử dụng đất mà có chung quyền sử dụng đất thì có các quyền và nghĩa vụ như sau:
a) Nhóm người sử dụng đất gồm hộ gia đình, cá nhân thì có quyền và nghĩa vụ như quyền và nghĩa vụ của hộ gia đình, cá nhân theo quy định của Luật này.
Trường hợp trong nhóm người sử dụng đất có thành viên là tổ chức kinh tế thì có quyền và nghĩa vụ như quyền và nghĩa vụ của tổ chức kinh tế theo quy định của Luật này;
b) Trường hợp nhóm người sử dụng đất mà quyền sử dụng đất phân chia được theo phần cho từng thành viên trong nhóm, nếu từng thành viên của nhóm muốn thực hiện quyền đối với phần quyền sử dụng đất của mình thì phải thực hiện thủ tục tách thửa theo quy định, làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và được thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất theo quy định của Luật này.
Trường hợp quyền sử dụng đất của nhóm người sử dụng đất không phân chia được theo phần thì ủy quyền cho người đại diện để thực hiện quyền và nghĩa vụ của nhóm người sử dụng đất.
3. Việc công chứng, chứng thực hợp đồng, văn bản thực hiện các quyền của người sử dụng đất được thực hiện như sau:
a) Hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất phải được công chứng hoặc chứng thực, trừ trường hợp kinh doanh bất động sản quy định tại điểm b khoản này;
b) Hợp đồng cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất, hợp đồng chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp; hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất, tài sản gắn liền với đất mà một bên hoặc các bên tham gia giao dịch là tổ chức hoạt động kinh doanh bất động sản được công chứng hoặc chứng thực theo yêu cầu của các bên;
c) Văn bản về thừa kế quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất được công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật về dân sự;
d) Việc công chứng thực hiện tại các tổ chức hành nghề công chứng, việc chứng thực thực hiện tại Ủy ban nhân dân cấp xã."
Như vậy, trong trường hợp hai phần đất ruộng và đất vườn đứng tên bác của bạn thì bác của bạn có toàn quyền định đoạt quyền sở hữu đối với hai mảnh đất này. Cụ thể là việc chuyển nhượng, cho tặng con cái do bác bạn toàn quyền định đoạt.
– Đối với thông tin bạn cung cấp hai mảnh đất này là do ông bà để lại thì phải xem xét lại vấn đề bác bạn thừa kế di sản của ông nội để lại có hợp pháp hay không. Nếu đất là của ông bạn để lại và có di chúc để lại cho bác bạn hoặc tặng cho bác bạn khi còn sống thì quyền sở hữu đất đứng tên bác bạn ở thời điểm hiện tại là hợp pháp. Trong trường hợp đất thuộc sở hữu của ông bạn, ông bạn mất không để lại di chúc thì tài sản ông để lại được coi là di sản thừa kế và được chia thừa kế theo pháp luật.
>>> Luật sư tư vấn về chia thừa kế qua tổng đài: 1900.6568
– Căn cứ Điều 651 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về người thừa kế theo pháp luật như sau:
"Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật
1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản."
Như vậy, trong trường hợp chia thừa kế theo pháp luật thì phần di sản của ông bạn phải được chia đều theo hàng thừa kế theo quy định của Bộ luật dân sự năm 2015. Nếu có căn cứ cho rằng việc bác bạn đứng tên trên mảnh đất là di sản thừa kế này không đúng với quy định của pháp luật thì bạn có thể làm thủ tục khởi kiện yêu cầu phân chia lại di sản thừa kế, tuy nhiên cần phải xác định lại thời điểm ông bạn mất để có cơ sở yêu cầu. Khi đó, việc bạn đưa ra Toà án khởi kiện yêu cầu tranh chấp đất đai, phân chia di sản thừa kế thì phải là việc yêu cầu chia mảnh đất này cho hàng thừa kế thứ nhất, trong đó bao gồm bố bạn thì mới có căn cứ và đứng quy định của pháp luật. Còn về vấn đề khởi kiện để đòi đất cho anh trai bạn là không có căn cứ.