Trường hợp cả hai đều chưa đủ tuổi quan hệ tự nguyện với nhau? Trường hợp cả hai đều chưa đủ tuổi quan hệ do cưỡng ép?
Trên cơ sở quy định của
Luật sư
Cơ sở pháp lý: Luật Hình sự năm 2015.
Mục lục bài viết
1. Trường hợp cả hai đều chưa đủ tuổi quan hệ tự nguyện với nhau:
Việc chăm sóc, bảo vệ trẻ em là một nhiệm vụ chiến lược, trọng tâm của đất nước ta. Thực tiễn cho thấy, số lượng trẻ em bị bạo lực gia đình và xâm hại tình dục còn lớn hơn con số kia rất nhiều, một phần do phong tục tập quán ở địa phương còn nhiều hạn chế trong việc tố giác tội phạm, một phần sợ ảnh hưởng đến trẻ em và tình cảm gia đình.
Vì vậy, nếu người khác lớn tuổi hơn có quan hệ tình dục với người dưới 13 tuổi thì họ cũng vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự.
1.1. Nếu một trong hai là người dưới 13 tuổi:
Trẻ em – nhất là trẻ dưới 13 tuổi, là đối tượng cần được quan tâm, chăm sóc, giáo dục và bảo vệ đặc biệt. Ở độ tuổi này, trẻ chưa đủ khả năng suy nghĩ chín chắn và rất dễ bị dụ dỗ, lôi kéo thực hiện hành vi xấu mà không biết. Việc bị xâm hại tình dục khi còn nhỏ có ảnh hưởng rất lớn tới tâm lý và sức khỏe của trẻ sau này.
Căn cứ Điều 12 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017, người phạm tội này phải là người từ đủ 14 tuổi trở lên. Trường hợp người dưới 14 tuổi giao cấu hoặc quan hệ tình dục với người dưới 13 tuổi thì không bị xử lý hình sự.
Điều 142 quy định về Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi như sau:
“1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
a) Dùng vũ lực, đe doạ dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi trái với ý muốn của họ;
b) Giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người dưới 13 tuổi.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm:
a) Có tính chất loạn luân;
b) Làm nạn nhân có thai;
c) Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;
d) Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh;
đ) Phạm tội 02 lần trở lên;
e) Đối với 02 người trở lên;
g) Tái phạm nguy hiểm.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình:
a) Có tổ chức;
b) Nhiều người hiếp một người;
c) Đối với người dưới 10 tuổi;
d) Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
đ) Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội;
e) Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.
4. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”
1.2. Nếu cả hai đều trên 13 tuổi:
Người từ đủ 13 đến dưới 18 tuổi là đối tượng chưa có đủ nhận thức rõ ràng về kiến thức xã hội, cũng như tâm sinh lý còn đang phát triển.
Nếu hai người đều từ đủ 13 đến dưới 18 tuổi có quan hệ tình dục với nhau tự nguyện thì pháp luật không xử lý.
Đối tượng từ đủ 13 đến 16 vẫn là đối tượng mà chưa có đủ nhận thức rõ ràng về kiến thức xã hội, cho nên mặc dù họ tự nguyện và có nhiều trường hợp họ yêu cầu không xử lý đối với người phạm tội đi chăng nữa thì người nào từ đủ 18 có tuổi thực hiện hành vi giao cấu hoặc quan hệ tình dục với người từ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi thì vẫn sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về việc quan hệ này, do đây là đối tượng mà Nhà nước buộc phải bảo vệ.
Giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục với người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi được quy định cụ thể tại Điều 145 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 như sau:
+ Phạt tù từ 01 đến 05 năm đối với trường hợp người nào đã đủ 18 tuổi trở lên mà thực hiện hành vi giao cấu với với người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi.
+ Phạt tù từ 03 đến 10 năm đối với trường hợp:
Có hành vi giao cấu với người từ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi từ 02 lần trở lên.
Phạm tội đối với hai người trở lên.
Loạn luân.
Khiến nạn nhân mang thai.
Gây tổn hại sức khỏe cho nạn nhân, mức độ tổn thương cơ thể của nạn nhân là từ 31% đến 60%.
Giao cấu hoặc có hành vi quan hệ tình dục khác với người mà mình có trách nhiệm giáo dục, nuôi dưỡng, chữa bệnh.
+ Phạt tù từ 07 năm đến 15 năm đối với trường hợp:
Gây tổn hại sức khỏe cho nạn nhân, mức độ tổn thương cơ thể của nạn nhân là từ 61% trở lên.
Lây truyền HIV cho người khác.
+ Bị cấm đảm nhận chức vụ, cấm làm một công việc, hành nghề nhất định tùy từng mức độ mà thời gian có thể là từ 01 đến 05 năm.
Quan hệ thuận tình với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi:
Quan hệ tự nguyện với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi thì sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội cưỡng dâm, hiếp dâm, hay giao cấu với trẻ em, tuy nhiên nếu trong trường hợp quan hệ tình dục theo hình thức mua dâm thì có thể vẫn bị xử lý về hành vi này.
Tuy nhiên, nếu người trên 18 tuổi phát sinh quan hệ tự nguyện với người từ 13 đến dưới 16 tuổi thì vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
2. Trường hợp cả hai đều chưa đủ tuổi quan hệ do cưỡng ép:
Mọi hành vi xâm phạm đến sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của công dân đều có thể bị xử lý nghiêm minh trước pháp luật.
Các tội phạm về hiếp dâm, cưỡng dâm với người dưới 18 tuổi đều thuộc loại tội phạm rất nghiêm trọng, thậm chí là đặc biệt nghiêm trọng. Theo đó, có thể áp dụng với cả người dưới 18 tuổi phạm tội.
Cụ thể, Điều 12 Bộ luật Hình sự quy định về tuổi chịu trách nhiệm hình sự như sau:
“1. Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà Bộ luật này có quy định khác.
2. Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại một trong các điều 123, 134, 141, 142, 143, 144, 150, 151, 168, 169, 170, 171, 173, 178, 248, 249, 250, 251, 252, 265, 266, 286, 287, 289, 290, 299, 303 và 304 của Bộ luật này”.
Như vậy người nào thực hiện hành vi lừa dối, cưỡng ép để quan hệ tình dục với người dưới 18 tuổi đều có thể phải chịu trách nhiệm hình sự, mức xử lý hình sự cụ trể như sau:
Đối với trường hợp nạn nhân là người từ đủ 16 đến 18 tuổi:
– Phạt tù từ 05 đến 10 năm đối với trường hợp có hành vi hiếp dâm người từ đủ 16 đến 18 tuổi.
– Phạt tù từ 02 đến 07 năm đối với trường hợp có hành vi cưỡng dâm người từ đủ 16 đến 18 tuổi.
Đối với trường hợp nạn nhân là người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi:
– Hành vi hiếp dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi có mức phạt như sau:
+ Phạt tù từ 07 đến 15 năm đối với trường hợp: Dùng vũ lực, đe dọa hoặc dùng thủ đoạn khác để ếp người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi thực hiện hành vi giao cấu trái ý kiến.
+ Phạt tù từ 12 năm đến 20 năm đối với trường hợp:
Loạn luân.
Khiến nạn nhân có thai.
Gây tổn hại sức khỏe cho nạn nhân với tỷ lể tổn thương cơ thể là từ 31% đến 60%.
Phạm tộị đối với người mà mình có trách nhiệm nuôi dưỡng, giáo dục, nuôi dưỡng hoặc chữa bệnh.
Phạm tội nhiều lần (từ 02 lần trở lên).
Phạm tội đối với từ 02 người trở lên.
Có hành vi tái phạm nguy hiểm.
+ Phạt tù từ 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình đối với trường hợp:
Phạm tội có tổ chức.
Có nhiều người thực hiện hiếp dâm 01 người (hiếp dâm tập thể).
Gây thương tích, dối loạn tâm thần cho nạn nhân, tỷ lệ tổn thương giám định được là hơn 61%.
– Hành vi cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi có mức phạt như sau:
+ Phạt tù từ 05 đến 10 năm đối với người hợp người nào dùng thủ đoạn khiến nạn nhân rơi vào tình trạng quẫn bách, lệ thuộc mình, phải miễn cưỡng thực hiện giao cấu hoặc hành vi quan hệ tình dục khác.
+ Phạt tù từ 07 đến 15 năm đối với trường hợp:
Phạm tội có tính chất loạn luân.
Khiến nạn nhân mang thai.
Khiến nạn nhân bị tổn hải sức khỏe mà tỷ lệ tổn thương cơ thể là từ 31% đến 60%.
Có hai lần phạm tội trở lên.
Phạm tội đối với hai người trở lên.
Có hành vi tái phạm nguy hiểm.
+ Phạt tù từ 12 đến 20 năm hoặc phạt tù chung thân đối với trường hợp:
Cưỡng dâm tập thể (nhiều người cùng cưỡng dâm 01 người).
Tỷ lệ tổn thương cơ thể, hoặc tổn thương lý của nạn nhân là 61% trở lên.
Cố tình lây nhiễm HIV cho người khác.
Khiến nạn nhân chết hoặc tự sát.
+ Tùy trường hợp mà có thể phạt người phạm tội không được đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề, cấm làm công việc nhất định trong khoảng thời gian từ 01 đến 05 năm.
– Hành vi dâm ô với người dưới 16 tuổi:
Đây là trường hợp người này có hành vi dâm ô với người dưới 16 tuổi nhưng không nhằm mục đích giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác.
+ Phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm đối với trường hợp người nào thực hiện hành vi dâm ô với người chưa đủ 16 tuổi.
+ Phạt tù từ 03 đến 07 năm đối với trường hợp:
Phạm tội có tổ chức.
Có hai lần phạm tội trở lên.
Phạm tội đối với hai người trở lên.
Phạm tội đối với người mà mình có phải chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục, chữa bệnh.
Gây rối loạn về tâm thần và hành vi của nạn nhân, giám định được tỷ lệ tổn thương cơ thể là từ 31% đến 60%.
Có hành vi tái phạm nguy hiểm.
+ Phạt tù từ 07 năm đến 12 năm đối với trường hợp:
Dâm ô người dưới 16 tuổi mà gây rối loạn về hành vi, cũng như là tâm thần của nạn nhân, tỷ lệ tổn thương cơ thể lên đến 61% trở lên.
Khiến nạn nhân tự sát.
+ Tùy từng trường hợp có thể phạt người phạm tội còn không được đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định trong thời gian từ 01 đến 05 năm.
– Đối với người từ 13 tuổi trở xuống.
+ Phạt tù từ 07 năm đến 15 năm: đối với trường hợp giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người dưới 13 tuổi.
+ Phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình: đối trường hợp có hành vi hiếp dâm người dưới 10 tuổi.
+ Người thực hiện hành vi dâm ô với người dưới 13 tuổi thì cũng có mức xử lý tương tự như đối với người dưới 16 tuổi đã nêu ở trên.
