Kiểm toán là một trong những hoạt động của cơ quan nhà nước có thẩm quyền nhằm quản lý hoạt động tài chính của các cơ quan, tổ chức, các nhân. Trong trường hợp các cơ quan tổ chức cá nhân không chấp hành theo quyết định kiểm toán nhà nước thì bị xử phạt như thế nào?
Mục lục bài viết
1. Mức xử phạt hành chính đối với hành vi không chấp hành quyết định kiểm toán nhà nước:
Người có hành vi không chấp hành quyết định kiểm toán nhà nước sẽ có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại Điều 11 Pháp lệnh 04/2023/UBTVQH15 theo đó:
Áp dụng hình phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng nếu có hành vi không thực hiện ký vào biên bản kiểm toán theo quy định của Tổng kiểm toán nhà nước.
Áp dụng hình phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với trường hợp không chấp hành quyết định kiểm toán.
Cần lưu ý căn cứ theo quy định tại khoản 2 Điều 7 Pháp lệnh 04/2023/UBTVQH15 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực Kiểm toán Nhà nước 2023 mức hình phạt quy định trên được áp dụng đối với cá nhân còn đối với tổ chức mức xử phạt sẽ được áp dụng gấp hai lần tức là trong trường hợp tổ chức có hành vi không chấp hành quyết định kiểm toán nhà nước có thể bị áp dụng mức phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng.
2. Thẩm quyền xử phạt hành vi không chấp hành quyết định kiểm toán nhà nước:
Căn cứ theo quy định Điều 16 Pháp lệnh 04/2023/UBTVQH15, theo đó:
Trưởng đoàn kiểm toán là cá nhân có thẩm quyền xử phạt đối với hành vi không chấp hành quyết định kiểm toán nhà nước cụ thể, có thể áp dụng các mức phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền lên đến 30 triệu đồng, đồng thời áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả theo quy định tại khoản 2 Điều 6 của Pháp lệnh 04/2023/UBTVQH15 là buộc thực hiện việc cải chính thông tin, tài liệu, dữ liệu trong hồ sơ kiểm toán có các nội dung sai lệch, không chính xác hoặc không trung thực; Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp (nếu có) do thực hiện hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước mà có.
Kiểm toán trưởng là cá nhân có thẩm quyền xử phạt đối với hành vi không chấp hành quyết định kiểm toán nhà nước cụ thể có thể áp dụng mức xử phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền đến mức tối đa trong lĩnh vực kiểm toán, đồng thời có thẩm quyền áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả theo quy định tại khoản 2 Điều 6 của Pháp lệnh 04/2023/UBTVQH15 là buộc thực hiện việc cải chính thông tin, tài liệu, dữ liệu trong hồ sơ kiểm toán có nội dung sai lệch, không chính xác hoặc không trung thực; Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp (nếu có) do thực hiện hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước mà có.
Lưu ý: Trưởng đoàn kiểm toán nhà nước sẽ chỉ có thẩm quyền xử phạt theo quy định tại khoản 1 Điều 16 của Pháp lệnh 04/2023/UBTVQH15 đối với trường hợp có hành vi vi phạm hành chính thuộc phạm vi nội dung của cuộc kiểm toán và được diễn ra trong thời hạn kiểm toán theo quy định của Luật kiểm toán nhà nước.
3. Các hành vi nào vi phạm hành chính bị xử phạt trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước?
Căn cứ theo quy định tại Điều 5 Pháp lệnh 04/2023/UBTVQH 15 quy định cụ thể về các hành vi vi phạm hành chính có thể bị xử phạt trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước bao gồm:
Thứ nhất các hành vi dưới đây bị nghiêm cấm thực hiện:
+ Không thực hiện việc cung cấp các thông tin hoặc tài liệu nhằm phục vụ cho cuộc kiểm toán theo yêu cầu của kiểm toán nhà nước hoặc kiểm toán viên nhà nước
+ Có hành vi ngăn cản công việc của kiểm toán viên nhà nước và kiểm toán nhà nước
+ Có hành vi thực hiện việc báo cáo kiểm toán với nội dung sai lệch, không trung thực, không đầy đủ, kịp thời hoặc nội dung liên quan đến cuộc kiểm toán của kiểm toán nhà nước không khách quan
+ Có hành vi đưa hối lộ hoặc mua chuộc các kiểm toán viên nhà nước và cộng tác viên kiểm toán viên nhà nước khi họ thực hiện nhiệm vụ
+ Có hành vi che giấu các hành vi trái pháp luật liên quan đến tài chính công, tài sản công
+ Chủ thể có hành vi can thiệp trái pháp luật vào các hoạt động kiểm toán, hoặc kết quả kiểm toán của cơ quan nhà nước có thẩm quyền là kiểm toán nhà nước và kiểm toán viên nhà nước hoặc cộng tác viên kiểm toán nhà nước
Thứ hai, thực hiện các hành vi vi phạm về nghĩa vụ và trách nhiệm của các đơn vị được kiểm toán:
+ Không chấp hành quyết định kiểm toán
+ Không thực hiện việc lập và gửi các báo cáo tài chính, báo cáo tình hình thực hiện, quản lý dự án đầu tư, quyết toán vốn; kế hoạch thu chi; báo cáo tình hình chấp hành và quyết toán ngân sách cho cơ quan kiểm toán nhà nước có thẩm quyền một cách đầy đủ và kịp thời theo yêu cầu
+ Khi có yêu cầu cung cấp các thông tin tài liệu cần thiết nhằm thực hiện việc kiểm toán của kiểm toán nhà nước, kiểm toán viên nhà nước đồng thời phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, khách quan, trung thực của các thông tin tài liệu đã cung cấp nhưng không thực hiện việc cung cấp đầy đủ và kịp thời các tài liệu này
+ Khi có yêu cầu của đoàn kiểm toán, kiểm toán viên nhà nước về các nội dung liên quan đến việc kiểm toán nhưng không thực hiện việc trả lời và giải trình đầy đủ, kịp thời các vấn đề này
+ Không thực hiện việc ký vào biên bản kiểm toán
+ Không thực hiện một cách đầy đủ và kịp thời các kết luận, kiến nghị kiểm toán của kiểm toán nhà nước về việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công; và không thực hiện các biện pháp nhằm khắc phục sự yếu kém trong hoạt động của mình dựa trên kết luận, kiến nghị của kiểm toán nhà nước; không thực hiện việc báo cáo bằng văn bản sau khi thực hiện theo kết luận, kiến nghị nó cho kiểm toán nhà nước
+ Mặc dù có khiếu nại và đang trong thời gian giải quyết khiếu nại những đơn vị kiểm toán vẫn phải có trách nhiệm thực hiện đầy đủ, kịp thời các kết luận, kiến nghị kiểm toán của kiểm toán nhà nước chỉ trừ trong các trường hợp tổng kiểm toán nhà nước, cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã ban hành quyết định tạm đình chỉ việc thực hiện các kết luận, kiến nghị kiểm toán của kiểm toán nhà nước những đơn vị được kiểm toán vẫn không tiến hành thực hiện
+ Sau khi kết thúc năm ngân sách, các đơn vị dự toán cấp một của ngân sách trung ương, ủy ban tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các đơn vị được kiểm toán sẽ phải tiến hành gửi báo cáo tài chính, báo cáo quyết toán ngân sách, dự toán kinh phí năm sau cho kiểm toán nhà nước nhưng những đơn vị này không tiến hành thực hiện
+ Các cơ quan bao gồm bộ tài chính, sở tài chính của tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương sẽ phải thực hiện việc báo cáo dự toán thu, chi ngân sách năm cho kiểm toán nhà nước
+ Về thời gian, nơi nhận báo cáo sẽ do tổng kiểm toán nhà nước quy định cụ thể theo quy định của pháp luật
Thứ ba, các hành vi vi phạm quy định về trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan trực tiếp đến hoạt động kiểm toán nhà nước:
+ Chủ thể có liên quan trực tiếp đến các hoạt động kiểm toán nhà nước sẽ phải thực hiện việc cung cấp đầy đủ, kịp thời, chính xác tất cả các thông tin và tài liệu theo yêu cầu của kiểm toán nhà nước, kiểm toán viên nhà nước đồng thời sẽ phải chịu trách nhiệm về tính chính xác, trung thực, khách quan của các thông tin và tài liệu mà đơn vị được kiểm toán đã cung cấp
Các chủ thể có liên quan trực tiếp đến việc thực hiện kết luận và các kiến nghị kiểm toán của kiểm toán nhà nước, và phải có trách nhiệm gửi báo cáo về việc thực hiện theo các kết luận kiến nghị kiểm toán do kiểm toán nhà nước
+ Các cơ quan Bộ tài chính, Bộ kế hoạch đầu tư, và các cơ quan khác trực thuộc Chính phủ, ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương sẽ phải thực hiện việc cung cấp tất cả các thông tin, tài liệu một cách đầy đủ và kịp thời nhằm phục vụ cho các kiểm toán nhà nước thực hiện nhiệm vụ trình ý kiến của kiểm toán nhà nước trước Quốc hội để xem xét, quyết định dự toán ngân sách nhà nước, quyết định chủ trương đầu tư chương trình mục tiêu quốc gia, quyết định phân bổ ngân sách trung ương, dự án có tầm quan trọng đối với quốc gia, phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước.
Các văn bản pháp luật sử dụng trong bài viết:
Pháp lệnh 04/2023/UBTVQH15 xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước
