Dùng nhục hình và bức cung là hai tội phạm có dấu hiệu chủ thể đặc biệt - người phạm tội là cán bộ thuộc cơ quan tư pháp (điều tra viên, kiểm sát viên).
Dùng nhục hình và bức cung là hai tội phạm có dấu hiệu chủ thể đặc biệt – người phạm tội là cán bộ thuộc cơ quan tư pháp (điều tra viên, kiểm sát viên).
Hai tội phạm này đều có thể xảy ra trong giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử (riêng tội Dùng nhục hình còn có thể xảy ra cả ở hoạt động thi hành án), và chủ thể của tội phạm đều có hành vi trái pháp luật, xâm phạm quyền được tôn trọng và bảo vệ về tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của công dân.
Điều 298 Bộ luật hình sự về tội dùng nhục hình quy định:
"1. Người nào dùng nhục hình trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án, thì bị phạt tù từ sáu tháng đến ba năm.
2. Phạm tội gây hậu quả nghiêm trọng thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm.
3. Phạm tội gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng, thì bị phạt tù từ năm năm đến mười hai năm.
4. Người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ một năm đến năm năm”
Theo quy định hiện hành, hành vi dùng nhục hình chỉ có thể diễn ra “trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án”.
>>> Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568
Điều 299 Bộ luật hình sự về tội bức cung quy định:
"1. Người nào tiến hành điều tra, truy tố, xét xử mà bằng các thủ đoạn trái pháp luật buộc người bị thẩm vấn phải khai sai sự thật gây hậu quả nghiêm trọng, thì bị phạt tù từ sáu tháng đến ba năm.
2. Phạm tội gây hậu quả rất nghiêm trọng thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm.
3. Phạm tội gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng thì bị phạt tù từ năm năm đến mười năm.
4. Người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ một năm đến năm năm”.
Tội bức cung có cấu thành vật chất, đòi hỏi dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm là gây hậu quả nghiêm trọng.. Bức cung là chỉ hành vi trái pháp luật diễn ra khi hỏi cung, khiến bị can phải khai sai sự thật. Tuy nhiên, nếu chứng minh được có hành vi bức cung (hứa hẹn, dụ dỗ, mớm cung, dẫn cung) mà không chứng minh được có gây hậu quả nghiêm trọng thì cũng rất khó tố cáo tội phạm.
Có thể thấy, chế tài của tội nhục hình và tội bức cung là hình phạt tù, ngoài ra thì Người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ một năm đến năm năm. Mức phạt tù của hai loại tội này liên quan đến thiệt hại (hậu quả) là "Gây hậu quả nghiêm trọng”, "Gây hậu quả rất nghiêm trọng”, "Gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng”. Đây là những tình tiết định tính, có thể được hiểu theo những cách khác nhau nên cần phải được xác định một cách chính xác để việc áp dụng pháp luật được công bằng, nghiêm minh.