Xử lý đối với hành vi xây dựng nhà trên đất trồng cây lâu năm

Đất nông nghiệp là tên gọi chung cho các loại đất như: đất sản xuất nông nghiệp, đất lâm nghiệp, đất nuôi trồng thuỷ sản, đất làm muối và đất nông nghiệp khác. Một trong các loại đất nông nghiệp thì có quy định về đất trồng cây lâu năm. Trên thực tế thì việc người dân dùng đất này để xây dụng nhà ở là rất nhiều, đối với hành vi xây dựng nhà trên đất trồng cây lâu năm thì theo quy định của pháp luật sẽ bị xử phạt như thế nào?

Dưới đây là bài phân tích mới nhất của Luật Dương Gia về quy định của pháp luật về xử lý đối với hành vi xây dựng nhà trên đất trồng cây lâu năm theo quy định mới nhất năm 2021. Nếu còn bất cứ thắc mắc nào liên quan đến trường hợp này hoặc các vấn đề pháp luật về chuyển đổi đất khác, vui lòng liên hệ: 1900.6568 để được tư vấn – hỗ trợ!

Luật sư tư vấn luật trực tuyến miễn phí qua tổng đài: 1900.6568

Tóm tắt câu hỏi:

Xin hỏi: Hiện tại tôi có xây dựng căn nhà trên nền đất trồng cây lâu năm không giấy phép đã đưa vào sử dụng được ba tháng có bị xử phạt hành chính hoặc cưỡng chế không?

Cơ sở pháp lý:

-Luật Đất đai 2013;

–Nghị định 91/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai

1. Đất trồng cây lâu năm là gì?

Đất trồng cây lâu năm dưới góc độ pháp lý được hiểu là đất thuộc nhóm đất nông nghiệp, đất trồng cây lâu năm được căn cứ theo mục đính sử dụng đất theo quy định tại khoản 10, Luật đất đai năm 2013. Theo cách phân loại đất tại Điều 10 Luật đất đai 2013 thì đất trồng cây lâu năm thuộc nhóm đất nông nghiệp, đất ở thuộc nhóm đất phi nông nghiệp. Nhóm đất nông nghiệp được sử dụng cho mục đích nông nghiệp như trồng cây lâu năm, trồng rừng, nuôi trồng thủy sản… Nhóm đất phi nông nghiệp được sử dụng làm đất ở, đất xây dựng trụ sở cơ quan, cơ sở tôn giáo, đất sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh… Cụ thể:

Chi tiết Điều 10 Luật Đất Đai 2013 về phân loại đất căn cứ vào mục đích sử dụng, đất đai được phân loại như sau: Nhóm đất nông nghiệp bao gồm các loại đất sau đây: Đất trồng cây hàng năm gồm đất trồng lúa và đất trồng cây hàng năm khác; Đất trồng cây lâu năm; đất rừng sản xuất; đất rừng phòng hộ; đất rừng đặc dụng; đất nuôi trồng thủy sản; đất làm muối; đất nông nghiệp khác gồm đất sử dụng để xây dựng nhà kính và các loại nhà khác phục vụ mục đích trồng trọt, kể cả các hình thức trồng trọt không trực tiếp trên đất; xây dựng chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm và các loại động vật khác được pháp luật cho phép; đất trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản cho mục đích học tập, nghiên cứu thí nghiệm; đất ươm tạo cây giống, con giống và đất trồng hoa, cây cảnh;”

2. Có được phép xây nhà ở trên đất trồng cây lâu năm không?

Căn cứ theo Điều 6 Luật đất đai 2013 quy định về nguyên tắc sử dụng đất :

– Nguyên tắc sử dụng đất đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và đúng mục đích sử dụng đất. Việc sử dụng đất phải tiết kiệm, có hiệu quả, bảo vệ môi trường và không làm tổn hại đến lợi ích chính đáng của người sử dụng đất xung quanh. Ngoài ra thì đối với người sử dụng đất thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình trong thời hạn sử dụng đất theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Theo quy định tại Luật đất đai 2013 thì người sử dụng đất có nghĩa vụ phải sử dụng đất đúng mục đích, đúng ranh giới thửa đất, đúng quy định về sử dụng độ sâu trong lòng đất và chiều cao trên không, bảo vệ các công trình công cộng trong lòng đất và tuân theo các quy định khác của pháp luật có liên quan.

Do đó, trường hợp diện tích đất mà người sử dụng đất xây nhà ở trên đó là đất nông nghiệp trồng cây lâu năm thì bạn có nghĩa vụ phải sử dụng đất đúng mục đích sử dụng theo quy định của pháp luật. Đồng nghĩa bạn phải sử dụng đất đúng với mục đích của đất được ghi trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp.

Hiểu theo một cách khác thì nếu trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ghi mục đích sử dụng là đất trồng cây lâu năm thì người sử dụng đất phải có nghĩa sử dụng đúng với mục đích này là trồng cây lâu năm. Không được sử dụng trái mục đích là xây nhà ở trên đó bởi đây là mục đích sử dụng chỉ của đất thổ cư. Pháp luật đất đai không cho phép sử dụng trái với mục đích sử dụng của loại đất, hoặc cần phải thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất sang loại đất có nhu cầu theo quy định của pháp luật. Trường hợp cá nhân có hành vi chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp là đất trồng cây lâu năm sang đất phi nông nghiệp là đất ở mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép vì đây là hành vi vi phạm pháp luật nên sẽ bị xử phạt theo quy định của pháp luật xử lý vi phạm về hành chính trong lĩnh vực hiện nay.

3. Xử lý đối với hành vi xây dựng nhà trên đất trồng cây lâu năm

-Đất đang sử dụng là đất trồng cây lâu năm thì chỉ được sử dụng cho mục đích trồng cây lâu năm. Nếu người sử dụng đất muốn xây dựng nhà ở thì cần chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp. Nếu chưa chuyển mục đích sử dụng đất mà người sử dụng đất cố tình xây dựng nhà ở trên đất trồng cây lâu năm là trái quy định của pháp luật. Theo như quy định của pháp luật hiện hành thì hành vi sử dụng đất sai mục đích theo quy định tại Điều 6 Luật đất đai 2013 về nguyên tắc sử dụng đất như sau:

“1. Đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và đúng mục đích sử dụng đất.

2. Tiết kiệm, có hiệu quả, bảo vệ môi trường và không làm tổn hại đến lợi ích chính đáng của người sử dụng đất xung quanh.

3. Người sử dụng đất thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình trong thời hạn sử dụng đất theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.”

Theo như bạn trình bày, bạn có hành vi xây dựng nhà ở trên đất trồng cây lâu năm, đây là hành vi sử dụng đất sai mục đích theo quy định tại Điều 6 Luật đất đai 2013 về nguyên tắc sử dụng đất

Như vậy, đất với trồng cây lâu năm thì chỉ được trồng cây lâu năm trên đó, nếu muốn xây nhà trên đất trồng cây lâu năm thì trước khi xây nhà bạn phải thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất.

Hành vi xây dựng nhà ở trái phép trên đất chưa chuyển mục đích sử dụng có thể bị xử lý vi phạm hành chính theo quy định tại Nghị định số 91/2019/NĐ-CP. Nếu cố tình thực hiện xây dựng nhà ở trái phép mặc dù đã bị xử lý vi phạm hành chính thì có thể còn phải buộc phá dỡ công trình.

Tuy nhiên, qua những gì bạn trình bày thì bạn chưa thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở mà đã xây dựng nhà trên đó do đó bạn sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định tại Điều 11 Nghị định 91/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai như sau:

” …..

2.Chuyển đất trồng cây hàng năm khác, đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối, đất nông nghiệp khác sang đất phi nông nghiệp tại khu vực nông thôn thì hình thức và mức xử phạt như sau:

a) Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép dưới 0,02 héc ta;

b) Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 0,02 héc ta đến dưới 0,05 héc ta;

c) Phạt tiền từ 8.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 0,05 héc ta đến dưới 0,1 héc ta;

d) Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 0,1 héc ta đến dưới 0,5 héc ta;

đ) Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 0,5 héc ta đến dưới 01 héc ta;

e) Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 01 héc ta đến dưới 03 héc ta;

g) Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 03 héc ta trở lên.”

– Chuyển đất trồng cây hàng năm khác, đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối, đất nông nghiệp khác sang đất phi nông nghiệp tại khu vực đồ thị thì hình thức và mức xử phạt bằng hai lần mức phạt quy định tại khoản 2 Điều 11.

– Biện pháp khắc phục hậu quả đối với việc xây nhà ở trên đất trồng cây lâu năm:

Một là, Buộc người thực hiện việc xây nhà ở trên đất trồng cây lâu năm phải khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm đối với các trường hợp quy định tại khoản 1, 2 và khoản 3 Điều 11, trừ trường hợp quy định tại điểm b khoản 4 Điều 11;

Hai là, Buộc người thực hiện việc xây nhà ở trên đất trồng cây lâu năm đăng ký đất đai theo quy định đối với trường hợp có đủ điều kiện được công nhận quyền sử dụng đất theo quy định tại Điều 22 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP;

Ba là, Buộc người thực hiện việc xây nhà ở trên đất trồng cây lâu năm nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm trong các trường hợp quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều 11; số lợi bất hợp pháp được xác định theo quy định tại khoản 1 Điều 7 của Nghị định Nghị định 91/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.

Theo quy định trên, tùy vào diện tích đất bạn sử dụng để xây dựng nhà ở thì sẽ có mức xử phạt tương ứng. Ngoài ra, bạn sẽ bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là buộc phải khôi phục lại tình trạng của đất trước khi vi phạm, tức bạn sẽ phải tự phá dỡ ngôi nhà đã xây dựng trên đất trồng cây lâu năm. Nếu như trong trượng hợp đã có quyết định xử phạt và biện pháp khắc phục rồi mà  bạn không tự nguyện nộp mức xử phạt như đã quy định và thực hiện phá dỡ công trình nhà ở đang xây dựng trên phần đất trồng cây lâu năm thì cơ quan có thẩm quyền sẽ tiến hành cưỡng chế phá dỡ nhà của bạn xây dựng trên phần đất trồng cây lâu năm.