Vật liệu nổ là một thuật ngữ đã quá quen thuộc với chúng ta bởi sự xuất hiện phổ biến của nó trong đời sống xã hội đặc biết trong lĩnh vực quốc phòng. Để hiểu rõ hơn mời bạn tham khảo bài viết dưới đây.
Mục lục bài viết
1. Vật liệu nổ là gì?
Vật liệu nổ được hiểu cơ bản chính là sản phẩm dưới tác động của xung kích thích ban đầu và nó sẽ gây ra phản ứng hóa học nhanh, mạnh, tỏa nhiệt, sinh khí, phát sáng, tạo ra tiếng nổ, bao gồm các sản phẩm sau đây:
– Thuốc nổ được hiểu cơ bản chính là hóa chất hoặc hỗn hợp chất được sản xuất, sử dụng nhằm mục đích để có thể tạo ra phản ứng nổ dưới tác động của xung kích thích;
– Phụ kiện nổ được hiểu cơ bản chính là kíp nổ, dây nổ, dây cháy chậm, mồi nổ, vật phẩm chứa thuốc nổ có tác dụng tạo xung kích thích ban đầu làm nổ khối thuốc nổ hoặc thiết bị chuyên dùng có chứa thuốc nổ.
Vật liệu nổ thực chất chính là chất hóa học hay các hợp chất, các vật liệu và chúng có khả năng tạo thành một thể tích khí lớn (gấp 15.000 lần so với thể tích ban đầu của nó), vật liệu nổ phát ra nhiệt độ cao (3000 – 4000 độ C), áp suất của vật liệu nổ cũng rất cao, trong thời gian rất ngắn (1/10000 giây).
Các đặc trưng cơ bản của một vật liệu nổ đó là vật liệu nổ là một chất hóa học hay hợp chất hóa học không ổn định (không bền). Sự tăng lên đột ngột của chất nổ có trong các vật liệu nổ thông thường kết hợp bởi việc tạo ra nhiệt độ cao và thay đổi rất lớn về áp xuất. Chất nổ cũng thường sẽ có khả năng tạo ra một vụ nổ khi có kích thích ban đầu. Các kích thích ban đầu thực chất sẽ có thể là các xung cơ học, đâm chọc, va đập, cọ xát, nhiệt.
2. Nguyên tắc quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ:
Theo Điều 4 Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2017 quy định về nguyên tắc quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ có nội dung cụ thể như sau:
– Việc quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ phải tuân thủ Hiến pháp và pháp luật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
– Trang bị vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ đối với các chủ thể cần phải đúng thẩm quyền, đối tượng và bảo đảm tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật.
– Chủ thể là người quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ phải bảo đảm đầy đủ điều kiện theo quy định của pháp luật hiện hành.
– Chủ thể là người ra mệnh lệnh hoặc quyết định sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ phải có trách nhiệm chịu trách nhiệm về mệnh lệnh, quyết định của mình.
– Việc sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ phải bảo đảm đúng mục đích, đúng quy định pháp luật, cần phải hạn chế thiệt hại đối với người, tài sản và môi trường.
– Một nguyên tắc rất quan trọng của việc quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ đó là khi nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, kinh doanh, trang bị, mang, xuất khẩu, nhập khẩu, vận chuyển, sửa chữa, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ phải được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp giấy phép, giấy xác nhận.
– Đối với các loại vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ khi các chủ thể đã không còn nhu cầu sử dụng, hết hạn sử dụng hoặc không còn khả năng sử dụng phải được thu hồi, thanh lý hoặc tiến hành tiêu hủy.
– Đối với các loại vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ và các loại giấy phép, giấy xác nhận, giấy chứng nhận, chứng chỉ bị mất phải được kịp thời báo cáo cho cơ quan quản lý có thẩm quyền.
– Đối với các loại vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ phải được thực hiện việc thử nghiệm, kiểm định, đánh giá và đăng ký theo đúng các quy định của pháp luật về quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa trước khi vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ được phép sản xuất, kinh doanh, sử dụng tại Việt Nam.
Như vậy, ta nhận thấy rằng, cần tổ chức thực hiện tốt các nội dung công tác quản lý nhà nước về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ theo đúng cấc nguyên tắc được quy định nêu trên; cần thường xuyên duy trì hoạt động thanh tra, kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn đối với các cơ quan, tổ chức được phép trang bị vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ cũng như mỗi cá nhân hay tổ chức sẽ đều cần chấp hành nghiêm túc các quy định của pháp luật trong quá trình quản lý, sử dụng.
Bên cạnh đó thì cũng sẽ cần tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ cho các đối tượng là những cán bộ, công chức, viên chức và các chủ thể là những cá nhân liên quan thuộc phạm vi, trách nhiệm quản lý. Nhà nước cũng cần tổ chức thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ của các cơ quan, tổ chức trên địa bàn các tỉnh thành trong phạm vi cả nước.
3. Các hành vi sau đây bị nghiêm cấm trong quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ và công cụ hỗ trợ:
Theo Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2017 các hành vi bị nghiêm cấm trong quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ bao gồm:
– Nghiêm cấm việc các cá nhân sở hữu vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, trừ vũ khí thô sơ là hiện vật để trưng bày, triển lãm, đồ gia bảo.
– Nghiêm cấm việc nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sửa chữa, sử dụng trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ hoặc chi tiết, cụm chi tiết để lắp ráp vũ khí, công cụ hỗ trợ.
– Nghiêm cấm việc mang trái phép vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ vào, ra khỏi lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam hoặc vào nơi cấm, khu vực cấm, khu vực bảo vệ và mục tiêu bảo vệ.
– Nghiêm cấm việc lợi dụng, lạm dụng việc sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, tính mạng, sức khỏe, tài sản, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
– Nghiêm cấm việc hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ được giao.
– Nghiêm cấm việc giao vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ cho cơ quan, tổ chức, cá nhân không đủ điều kiện theo quy định.
– Nghiêm cấm việc trao đổi, tặng, cho, gửi, mượn, cho mượn, thuê, cho thuê, cầm cố vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ hoặc chi tiết, cụm chi tiết để lắp ráp vũ khí, công cụ hỗ trợ; trừ trường hợp trao đổi, tặng, cho, gửi, mượn, cho mượn, thuê, cho thuê vũ khí thô sơ để làm hiện vật trưng bày, triển lãm, đồ gia bảo.
– Nghiêm cấm việc vận chuyển, bảo quản, tiêu hủy vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ không bảo đảm an toàn hoặc làm ảnh hưởng đến môi trường sống.
– Nghiêm cấm việc chiếm đoạt, mua bán, trao đổi, tặng, cho, mượn, cho mượn, thuê, cho thuê, cầm cố, làm giả, sửa chữa, tẩy xóa các loại giấy phép, giấy xác nhận, giấy chứng nhận, chứng chỉ về vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ.
– Nghiêm cấm việc các chủ thể chiếm đoạt, mua bán, trao đổi, tặng, cho, gửi, mượn, cho mượn, thuê, cho thuê, cầm cố phế liệu, phế phẩm vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ.
– Nghiêm cấm việc hướng dẫn, huấn luyện, tổ chức huấn luyện trái phép đối với cách thức chế tạo, sản xuất, sửa chữa hoặc sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ dưới mọi hình thức.
– Nghiêm cấm việc che giấu, không tố giác, giúp người khác chế tạo, sản xuất, mang, mua bán, sửa chữa, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép hoặc hủy hoại vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ.
– Nghiêm cấm việc đào bới, tìm kiếm, thu gom trái phép vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ; phế liệu, phế phẩm vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ.
– Nghiêm cấm việc cố ý cung cấp thông tin sai lệch về quản lý vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ,công cụ hỗ trợ; không báo cáo, báo cáo không kịp thời, che giấu hoặc làm sai lệch thông tin báo cáo về việc mất, thất thoát, tai nạn, sự cố về vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ.
Nhẳm mục đích để đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, cơ quan Nhà nước cần tổ chức cho các cơ quan, đơn vị, trường học, doanh nghiệp, hộ kinh doanh, hộ gia đình, cá nhân thực hiện việc ký cam kết không mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và đặc biệt là vào các thời điểm trước, trong và sau dịp tết Nguyên đán hằng năm. Pháp luật cũng cần ban hành các quy định xứ phạt nghiêm khác đối với những hành vi vi phạm.
Căn cứ pháp lý sử dụng trong bài viết:
– Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2017.
