Thông tư 07/1998/TT-BTP hướng dẫn công tác quản lý và thực hiện trợ giúp pháp lý do Bộ Tư pháp ban hành

09/08/202109/08/2021

bởi Văn Bản Pháp Luật

Văn Bản Pháp Luật

09/08/2021

Theo dõi chúng tôi trên

648102

Chi tiết văn bản pháp luật - Luật Dương Gia

Số hiệu	07/1998/TT-BTP
Loại văn bản	Thông tư
Cơ quan	Bộ Tư pháp
Ngày ban hành	05/12/1998
Người ký	Nguyễn Đình Lộc
Ngày hiệu lực	20/12/1998
Tình trạng	Hết hiệu lực

BỘ TƯ PHÁP ********	CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ********
Số: 07/1998/TT-BTP	Hà Nội, ngày 05 tháng 12 năm 1998

THÔNG TƯ

CỦA
BỘ TƯ PHÁP SỐ 07/1998/TT-BTP NGÀY 05 THÁNG 12 NĂM 1998 HƯỚNG DẪN VỀ CÔNG TÁC
QUẢN LÝ VÀ THỰC HIỆN TRỢ GIÚP PHÁP LÝ

Để thi hành Quyết định số
734/TTg ngày 6/9/1997 của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập tổ chức trợ
giúp pháp lý cho người nghèo và đối tượng chính sách; tạo điều kiện để công dân
bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, đồng thời hỗ trợ các cơ quan Nhà
nước, tổ chức thực hiện nhiệm vụ trong khuôn khổ và đúng pháp luật; góp phần
bảo vệ pháp chế, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, xã hội và của công dân;

Để hoạt động trợ giúp pháp lý
được thực hiện thống nhất và có hiệu quả trong cả nước, Bộ Tư pháp hướng dẫn cụ
thể một số vấn đề về công tác quản lý và thực hiện trợ giúp pháp lý như sau:

I. QUẢN LÝ
CÔNG TÁC TRỢ GIÚP PHÁP LÝ

A. TRÁCH NHIỆM
CỦA BỘ TƯ PHÁP VÀ SỞ TƯ PHÁP

1. Bộ Tư pháp giúp Chính phủ
quản lý thống nhất hoạt động trợ giúp pháp lý trong cả nước, có các nhiệm vụ,
quyền hạn cơ bản sau đây:

1.1. Xây dựng các văn bản pháp
luật về trợ giúp pháp lý trình các cơ quan nhà nước cấp trên ban hành hoặc ban
hành theo thẩm quyền và tổ chức thực hiện các văn bản pháp luật đó;

1.2. Hướng dẫn, chỉ đạo các Sở
Tư pháp trong việc tham mưu, đề xuất Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc
Trung ương (sau đây gọi tắt là Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh) thực hiện chức năng
quản lý Nhà nước, xây dựng và kiện toàn tổ chức trợ giúp pháp lý ở địa phương;

1.3. Ban hành theo thẩm quyền
các quy định về chuyên môn, kỹ thuật, nghiệp vụ đối với công tác trợ giúp pháp
lý và hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện các quy định đó;

1.4. Chỉ đạo, hướng dẫn về
chuyên môn, nghiệp vụ trợ giúp pháp lý đối với các Trung tâm trợ giúp pháp lý
của Nhà nước (sau đây gọi tắt là Trung tâm); giải đáp, hướng dẫn về việc áp
dụng các quy định của pháp luật đối với các trường hợp Trung tâm yêu cầu;

1.5. Tổ chức việc đào tạo, bồi
dưỡng, trao đổi thông tin nghiệp vụ, kỹ năng trợ giúp và đạo đức nghề nghiệp
cho chuyên viên trợ giúp pháp lý và cộng tác viên;

1.6. Hướng dẫn các Trung tâm sơ
kết, tổng kết thực tiễn công tác trợ giúp pháp lý;

Khen thưởng hoặc kiến nghị các
cơ quan Nhà nước cấp trên khen thưởng tập thể, cá nhân có thành tích trong công
tác trợ giúp pháp lý;

1.7. Phối hợp với Uỷ ban nhân
dân cấp tỉnh giải quyết các vấn đề phát sinh theo yêu cầu thực tế hoặc theo đề
nghị của Uỷ ban, đề xuất của Sở Tư pháp;

1.8. Thực hiện hợp tác quốc tế
về trợ giúp pháp lý và theo dõi, hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện các Dự án
hợp tác về lĩnh vực này;

1.9. Quản lý Quỹ trợ giúp pháp
lý và thực hiện hỗ trợ cho các tổ chức trợ giúp pháp lý ở các địa phương có khó
khăn;

1.10. Thực hiện các hoạt động
khác về quản lý nhà nước đối với tổ chức và hoạt động trợ giúp pháp lý theo quy
định của pháp luật.

Cục Trợ giúp phát lý có trách
nhiệm giúp Bộ trưởng Bộ Tư pháp thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn được quy định
tại khoản này.

2. Giám đốc Sở Tư pháp trong
lĩnh vực quản lý nhà nước về công tác trợ giúp pháp lý thực hiện các nhiệm vụ,
quyền hạn sau đây:

2.1. Xây dựng Đề án trình Uỷ ban
nhân dân cấp tỉnh quyết định thành lập Trung tâm;

2.2. Đề nghị Chủ tịch Uỷ ban
nhân dân cấp tỉnh bổ nhiệm, miễn nhiệm Giám đốc Trung tâm và ban hành Quy chế
tổ chức và hoạt động của Trung tâm; bảo đảm biên chế, cơ sở vật chất, kinh phí
hoạt động, tạo điều kiện thuận lợi cho Trung tâm hoạt động có hiệu quả theo
hướng dẫn tại Thông tư liên tịch số 52/TTLT-TP-TC-TCCP-LĐTBXH ngày 14/1/1998;

2.3. Bổ nhiệm, miễn nhiệm Phó
Giám đốc Trung tâm theo đề nghị của Giám đốc Trung tâm;

2.4. Thành lập chi nhánh của
Trung tâm và bổ nhiệm, miễn nhiệm Trưởng chi nhánh, Phó trưởng chi nhánh theo
đề nghị của Giám đốc Trung tâm;

2.5. Chỉ đạo thực hiện chế độ,
chính sách đối với cán bộ, công chức của Trung tâm theo quy định của pháp luật;

2.6. Kiểm tra, giải quyết khiếu
nại, tố cáo về hoạt động trợ giúp pháp lý của chuyên viên trợ giúp pháp lý;

2.7. Khen thưởng, kỷ luật đối
với tập thể và cá nhân cán bộ, công chức của Trung tâm và đề nghị Uỷ ban nhân
dân cấp tỉnh, Bộ Tư pháp khen thưởng, kỷ luật theo quy định của pháp luật;

2.8. Đề nghị Uỷ ban nhân dân cấp
tỉnh, Bộ Tư pháp xem xét, giải quyết các vấn đề trợ giúp pháp lý thuộc thẩm
quyền;

2.9. Báo cáo đình kỳ hàng quý, 6
tháng, hàng năm về tổ chức và hoạt động của Trung tâm với Bộ Tư pháp và Uỷ ban
nhân dân cấp tỉnh;

2.10. Thực hiện quyền hạn, nhiệm
vụ khác về trợ giúp pháp lý theo sự chỉ đạo của Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh và của
Bộ Tư pháp theo quy định của pháp luật.

B. THỦ TỤC
THÀNH LẬP TRUNG TÂM

Căn cứ Quyết định số 734/TTg
ngày 6/9/1997 của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản hướng dẫn thi hành, trên
cơ sở nhu cầu trợ giúp pháp lý của nhân dân và điều kiện kinh tế, xã hội của
địa phương, sau khi tham khảo ý kiến của các Sở, Ban, ngành có liên quan, Giám
đốc Sở Tư pháp xây dựng Đề án thành lập Trung tâm trình Uỷ ban nhân dân cấp
tỉnh quyết định.

Hồ sơ Đề án gồm có: tờ trình về
việc thành lập Trung tâm; dự thảo Quyết định thành lập Trung tâm, Quy chế tổ
chức và hoạt động của Trung tâm; văn bản đề nghị bổ nhiệm Giám đốc Trung tâm.

Tờ trình về việc thành lập Trung
tâm cần thể hiện các nội dung chính sau đây:

1. Chức năng, nhiệm vụ cụ thể
của Trung tâm trên cơ sở hướng dẫn tại Thông tư liên tịch số
52/TTLT/TP-TC-TCCP-LĐTBXH ngày 14/1/1998 của Bộ Tư pháp - Bộ Tài chính - Ban Tổ
chức cán bộ Chính phủ - Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội;

2. Đối tượng trợ giúp pháp lý và
phạm vi hoạt động của Trung tâm;

3. Phương thức trợ giúp pháp lý
(các hình thức hoạt động cụ thể, lưu ý hoạt động mang tính đặc thù, phù hợp với
điều kiện, hoàn cảnh thực tiễn của địa phương);

4. Phương thức phối hợp với các
cơ quan, tổ chức, cá nhân hữu quan để thực hiện chức năng, nhiệm vụ (về việc
tuyên truyền cho hoạt động trợ giúp pháp lý, xác định đối tượng được trợ giúp
và nhu cầu sử dụng cộng tác viên, kiến nghị hoặc chuyển yêu cầu đến cơ quan có
thẩm quyền giải quyết vụ việc, các hoạt động có tính chất chung khác);

5. Cơ cấu tổ chức (dự kiến biên
chế của Trung tân theo các chức danh, nguồn cán bộ, cách thức tuyển chọn, bố
trí, sử dụng cán bộ);

6. Cơ sở vật chất, tài chính:
bao gồm dự kiến về cơ sở vật chất (trụ sở, phương tiện, tài liệu làm việc) và
kinh phí hoạt động;

7. Kế hoạch triển khai thực hiện
các hoạt động trợ giúp pháp lý (trước mắt và lâu dài).

C. CÔNG TÁC
CHUẨN BỊ CHO HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM

1. Về tổ chức, cán bộ

Ngoài chức vụ Giám đốc trung tâm
có thể được lãnh đạo Sở Tư pháp kiêm nhiệm, cán bộ, công chức khác phải thuộc
biên chế chuyên trách của Trung tâm. Trong thời gian đầu, nếu chưa có nguồn
tuyển dụng cán bộ, công chức cho Trung tâm, có thể điều chuyển cán bộ, công
chức có đủ tiêu chuẩn thuộc bộ phận khác của Sở thực hiện việc trợ giúp. Về lâu
dài, cần có kế hoạch bồi dưỡng các cán bộ trẻ có năng lực thực hiện nhiệm vụ
này.

2. Về cộng tác viên

Trung tâm cần xây dựng đội ngũ
cộng tác viên bảo đảm mỗi một lĩnh vực pháp luật thuộc phạm vi trợ giúp có ít
nhất 01 cộng tác viên đảm nhiệm. Chú trọng mở rộng mạng lưới cộng tác viên
xuống cấp huyện (cấp xã, nếu có điều kiện), lựa chọn cộng tác viên là cán bộ
pháp luật cơ sở, luật gia có trình độ, kinh nghiệm pháp lý, cư trú tại địa bàn
để tạo thuận lợi cho dân dễ tiếp cận. Để bảo đảm tính khách quan của vụ việc, không
chọn Thẩm phán, Kiểm sát viên, Điều tra viên làm cộng tác viên.

Địa phương nào có điều kiện, có
thể đề nghị bố trí nơi làm việc định kỳ cho cộng tác viên tại trụ sở Phòng Tư
pháp để có thể thực hiện trợ giúp ngay tại cơ sở.

Trung tâm thông qua các tổ hoà
giải thực hiện rà soát, thống kê nhu cầu giúp đỡ pháp luật, các vướng mắc của
đối tượng được trợ giúp pháp lý để có kế hoạch triển khai hoạt động phù hợp.

3. Về tài liệu pháp luật

Đồng thời với việc đề nghị bảo
đảm cơ sở vật chất, Sở Tư pháp đề nghị Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh đầu tư xây dựng
tủ sách pháp lý cho Trung tâm để cán bộ cập nhật được các văn bản pháp luật mới
nhất, tránh sai sót trong hoạt động trợ giúp pháp lý.

4. Về con dấu và biểu tượng của
tổ chức trợ giúp pháp lý

4.1. Con dấu của tổ chức trợ
giúp pháp lý theo mẫu tại phụ lục số 01 của Thông tư này.

4.2. Để nhân dân cũng như các cơ
quan, tổ chức hữu quan quen thuộc và dễ nhận biết khi tiếp cận hoặc phối hợp,
hỗ trợ cho hoạt động trợ giúp pháp lý, cần in biểu tượng thống nhất tại biển
hiệu của tổ chức trợ giúp pháp lý, trên các biểu mẫu giao dịch của tổ chức trợ
giúp pháp lý.

Biểu tượng của tổ chức trợ giúp
pháp lý theo mẫu tại phụ lục số 01 của Thông tư này.

II. TIÊU
CHUẨN CHUYÊN VIÊN TRỢ GIÚP PHÁP LÝ VÀ QUY TẮC NGHIỆP VỤ TRỢ GIÚP

1. Tiêu chuẩn chuyên viên trợ
giúp pháp lý

Chuyên viên trợ giúp pháp lý là
cán bộ, công chức nhà nước công tác tại tổ chức trợ giúp pháp lý được giao
nhiệm vụ thực hiện trợ giúp, có tiêu chuẩn nghiệp vụ của ngạch công chức ngành
tư pháp từ chuyên viên pháp lý trở lên quy định tại Quyết định số 483/TCCB-QĐ
ngày 26/7/1993 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp và phải qua lớp bồi dưỡng nghiệp vụ trợ
giúp pháp lý do Bộ Tư pháp tổ chức.

2. Chuyên viên trợ giúp pháp lý
và cộng tác viên thực hiện trợ giúp tuân theo những quy tắc nghiệp vụ sau đây:

2.1. Thi hành nghiêm chỉnh các
quy định của pháp luật có liên quan;

2.2. Bảo đảm việc thực hiện trợ
giúp pháp lý đúng phạm vi, đối tượng, chính xác, kịp thời, khách quan và công
bằng;

2.3. Giữ gìn uy tín và danh dự
của tổ chức trợ giúp pháp lý;

2.4. Không được từ chối vụ việc
đã nhận, trừ trường hợp có lý do chính đáng và chịu trách nhiệm cá nhân về nội
dung hoạt động trợ giúp pháp lý;

2.5. Không được trợ giúp pháp lý
cho các đối tượng có quyền lợi đối kháng trong cùng vụ việc, trừ trường hợp
giải đáp pháp luật hoặc thực hiện công tác hoà giải;

2.6. Không tiết lộ thông tin, bí
mật của đối tượng được trợ giúp mà mình biết khi thực hiện trợ giúp trừ trường
hợp pháp luật có quy định khác hoặc được đối tượng đồng ý;

2.7. Không được đòi thù lao và
hứa hẹn kết quả vụ việc với đối tượng trợ giúp.

III. QUYỀN
VÀ NGHĨA VỤ CỦA NGƯỜI THỰC HIỆN TRỢ GIÚP PHÁP LÝ

Khi thực hiện trợ giúp pháp lý
cho người nghèo và đối tượng chính sách (sau đây gọi tắt là đối tượng trợ giúp
pháp lý), chuyên viên trợ giúp pháp lý và cộng tác viên có các quyền và nghĩa
vụ sau đây:

1. Đeo thể chuyên viên trợ giúp
pháp lý (thẻ công chức) bên ngực trái;

2. Tiếp nhận đề nghị trợ giúp
pháp lý của đối tượng giúp pháp lý; khi tiếp xúc, phải có thái độ hoà nhã, đúng
mực, lịch thiệp, tôn trọng đối tượng; không được hách dịch, đùn đẩy hoặc từ
chối đề nghị trợ giúp trừ trường hợp không thuộc thẩm quyền theo quy định của
pháp luật.

Không tiếp đối tượng tại nhà
riêng;

3. Hướng dẫn đối tượng thực hiện
quyền và nghĩa vụ của họ;

4. Yêu cầu đối tượng trình bày
đầy đủ, rõ ràng nội dung vụ việc xin trợ giúp pháp lý và cung cấp các thông
tin, văn bản, tài liệu có liên quan;

5. Từ chối trợ giúp cho đối
tượng trong những trường hợp sau đây:

5.1. Yêu cầu trợ giúp pháp lý
trái với pháp luật và đạo lý xã hội;

5.2. Đối tượng không thuộc diện
được trợ giúp;

5.3. Thuộc trường hợp quy định
tại điểm 2.5, Chương II của Thông tư này;

5.4. Đối tượng cố tình cung cấp
tài liệu, thông tin sai sự thật;

5.5. Đối tượng say rượu, gây rối
trật tự nơi thực hiện trợ giúp pháp lý; xúc phạm tổ chức và người thực hiện trợ
giúp; vi phạm quy chế, nội quy tổ chức trợ giúp pháp lý;

Người thực hiện trợ giúp phải
báo cáo với lãnh đạo tổ chức trợ giúp pháp lý khi từ chối thực hiện vụ việc.

6. Được yêu cầu cơ quan, tổ chức
hữu quan cung cấp hoặc tạo điều kiện để tiếp cận, sao lục các thông tin, tài
liệu cần thiết phục vụ cho việc thực hiện trợ giúp pháp lý. Khi quan hệ với các
cơ quan, tổ chức hữu quan để thi hành nhiệm vụ, phải tuân thủ quy định công vụ,
có thái độ nghiêm túc, tôn trọng và chấp hành nội quy, quy chế làm việc của cơ
quan, tổ chức đó;

7. Thực hiện trợ giúp pháp lý
theo các quy định của Thông tư này, tuân thủ quy tắc nghiệp vụ trợ giúp pháp lý
và các quy định pháp luật khác có liên quan.

IV. QUYỀN
VÀ NGHĨA VỤ CỦA ĐỐI TƯỢNG TRỢ GIÚP PHÁP LÝ

1. Xuất trình Giấy xác nhận
thuộc đối tượng trợ giúp và các văn bản, tài liệu, giấy tờ khác liên quan (nếu
có);

2. Nộp đơn đề nghị trợ giúp pháp
lý (theo mẫu tại phụ lục số 02 của Thông tư này) và bản sao các văn bản, tài
liệu có liên quan đến vụ việc đề nghị trợ giúp; không được đòi lại các giấy tờ
đã nộp;

3. Được trợ giúp pháp lý trong
phạm vi, phương thức trợ giúp theo quy định của pháp luật;

4. Trình bày trung thực nội dung
vụ việc và cung cấp thông tin, tài liệu theo yêu cầu của người thực hiện trợ
giúp; thông tin kết quả vụ việc được trợ giúp về Trung tâm;

5. Được đề nghị giữ bí mật về
nội dung vụ việc (nếu thấy cần thiết);

6. Trong trường hợp có nhiều
người đến yêu cầu trợ giúp pháp lý về cùng một nội dung vụ việc thì cử đại diện
để trình bày yêu cầu trợ giúp;

7. Tuân thủ nội quy, quy chế tổ
chức trợ giúp pháp lý theo hướng dẫn của người thực hiện trợ giúp;

8. Được khiếu nại, tố cáo với
lãnh đạo tổ chức trợ giúp pháp lý đối với hành vi gây cản trở, phiền hà hoặc
các hành vi vi phạm pháp luật của người thực hiện trợ giúp.

V. VIỆC
THỰC HIỆN, LỮU TRỮ HỒ SƠ TRỢ GIÚP PHÁP LÝ VÀ CHẾ ĐỘ BÁO CÁO

A. TRÌNH TỰ,
THỦ TỤC THỰC HIỆN TRỢ GIÚP PHÁP LÝ

Tại nơi thực hiện trợ giúp pháp
lý, phải niêm yết thời gian biểu, các quy định về việc trợ giúp để mọi người
biết và thực hiện.

1. Khi tiếp nhập hồ sơ đề nghị
trợ giúp pháp lý của đối tượng, người thực hiện trợ giúp phải kiểm tra các giấy
tờ xác nhận điều kiện được trợ giúp và các giấy tờ khác có trong hồ sơ.

1.1. Trong trường hợp đối tượng
tự cam đoan thuộc diện trợ giúp trong đơn nhưng thiếu Giấy xác nhận, nếu xét
thấy vụ việc trợ giúp đơn giản: việc tư vấn pháp luật, thời gian tư vấn miệng
hoặc viết Phiếu hướng dẫn (theo mẫu tại phụ lục số 07 của Thông tư này) không
quá 45 phút, có thể giải quyết được ngay thì thực hiện việc trợ giúp pháp lý
cho đối tượng.

Nếu vụ việc phức tạp (cần có
thời gian tư vấn trên 45 phút) hoặc phải viết Giấy giới thiệu, Phiếu chuyển,
Phiếu kiến nghị hoặc phải mời luật sư đại diện, bào chữa, người thực hiện trợ
giúp hướng dẫn đối tượng việc đề nghị cấp Giấy xác nhận.

1.2. Nếu hồ sơ đề nghị trợ giúp
còn thiếu thì yêu cầu bổ sung; đối với vụ việc phức tạp, không thể giải quyết
được ngay, thì viết Phiếu hẹn (the mẫu tại phụ lục số 04 của Thông tư này).

2. Ngoài đơn đề nghị trợ giúp,
tổ chức trợ giúp pháp lý chỉ nhận bản sao các văn bản, tài liệu có liên quan
của đối tượng và không hoàn trả cho đối tượng các giấy tờ trên; Khi nhận hồ sơ,
viết Giấy biên nhận Hồ sơ (theo mẫu tại phụ lục số 03 của Thông tư này) nếu đối
tượng có yêu cầu.

3. Nếu nội dung vụ việc thuộc
lĩnh vực pháp luật do cộng tác viên đảm nhệm mà cộng tác viên đó thực hiện trợ
giúp bên ngoài trụ sở, thì viết Giấy giới thiệu (theo mẫu tại phụ lục số 05 của
Thông tư này).

4. Người thực hiện trợ giúp phải
từ chối trợ giúp pháp lý hoặc bị tổ chức trợ giúp pháp lý thay đổi trong trường
hợp quy định tại điểm 2.5, Chương II của Thông tư này.

5. Trong trường hợp xét thấy vụ
việc thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan, tổ chức khác thì viết Phiếu
chuyển (theo mẫu tại phụ lục số 06 của Thông tư này).

6. Đối với vụ việc cần phải điều
tra, xác minh hoặc giải quyết tại địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
khác, Trung tâm có thể phối hợp, chuyển giao cho Trung tâm ở địa phương đó thực
hiện.

7. Khi nghiên cứu, xem xét cụ
thể vụ việc đề nghị trợ giúp đã được cơ quan có thẩm quyền giải quyết, nếu có
cơ sở khẳng định việc giải quyết này không đúng với quy định của pháp luật thì
tổ chức trợ giúp pháp lý cần xác minh, trao đổi với cơ quan đó làm rõ vấn đề,
tìm biện pháp khắc phục; trong trường hợp cần thiết (do cơ quan thụ lý không
khắc phục hậu quả) thì viết Phiếu kiến nghị về biện pháp giải quyết vụ việc với
cơ quan đó (theo mẫu tại phụ lục số 08 của Thông tư này). Nội dung Phiếu kiến
nghị phải có các thông tin cần thiết, phân tích sự việc, đưa ra căn cứ pháp lý
cần áp dụng và hướng dẫn giải quyết.

Phiếu kiến nghị được thực hiện
theo chế độ quản lý, lưu hành công văn của Nhà nước.

Việc kiến nghị được thực hiện
như sau:

7.1. Giám đốc Trung tâm trực
tiếp kiến nghị đối với vụ việc thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan, tổ chức
cấp huyện, xã;

7.2. Giám đốc Trung tâm kiến
nghị và đề xuất Giám đốc Sở Tư pháp kiến nghị trong trường hợp cần thiết đối
với vụ việc thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan, tổ chức cấp tỉnh;

7.3. Giám đốc Trung tâm kiến
nghị và đề xuất Cục Trợ giúp pháp lý kiến nghị trong trường hợp cần thiết đối
với vụ việc thuộc thẩm quyền giải quyết của tổ chức, cơ quan Trung ương.

7.4. Nếu vụ việc trợ giúp do Cục
Trợ giúp pháp lý thực hiện, Cục trưởng Cục trợ giúp pháp lý trực tiếp kiến nghị
các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền (Trung ương hoặc địa phương) để giải quyết
vụ việc đó.

8. Trong quá trình thực hiện trợ
giúp pháp lý, nếu phát hiện có văn bản pháp luật chồng chéo, mâu thuẫn và không
phù hợp với thực tế thì đề xuất, kiến nghị cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để có
biện pháp sửa đổi, bổ sung, thay thế các văn bản pháp luật đó.

Việc đề xuất, kiến nghị được
thực hiện như sau:

8.1. Giám đốc Trung tâm trực
tiếp kiến nghị hoặc đề xuất với Sở Tư pháp kiến nghị Uỷ ban nhân dân, Hội đồng
nhân dân các cấp đối với văn bản pháp luật do địa phương ban hành;

8.2. Giám đốc Trung tâm đề xuất
với Cục Trợ giúp pháp lý để Cục trưởng Cục Trợ giúp pháp lý đề xuất với Bộ
trưởng Bộ Tư pháp kiến nghị Chính phủ, Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Quốc hội đối
với văn bản pháp luật do tổ chức, cơ quan Trung ương ban hành;

8.3. Đối với các văn bản pháp
luật chồng chéo, mâu thuẫn và không phù hợp với thực tế mà Cục trợ giúp pháp lý
phát hiện được trong quá trình thực hiện trợ giúp thì Cục trưởng trực tiếp kiến
nghị với cơ quan nhà nước đã ban hành văn bản pháp luật đó hoặc đề xuất với Bộ
trưởng Bộ Tư pháp kiến nghị Chính phủ, Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Quốc hội nếu
văn bản pháp luật đó do tổ chức, cơ quan Trung ương ban hành.

9. Đối với việc thực hiện trợ
giúp trực tiếp bằng miệng, người thực hiện trợ giúp pháp lý phải ghi tóm tắt
nội dung vụ việc do đối tượng trình bày và nội dung trợ giúp pháp lý, thời gian
đã trợ giúp và các nội dung khác vào Sổ trợ giúp pháp lý theo đề mục (theo phụ
lục số 9 của Thông tư này) sau đó đưa cho đối tượng xem (hoặc đọc cho đối tượng
nghe nếu họ không biết chữ) và ký xác nhận; đối với trường hợp trợ giúp pháp lý
trực tiếp bằng văn bản phải ghi tóm tắt nội dung vụ việc do đối tượng trình bày
và nội dung, số hiệu văn bản trợ giúp và các nội dung khác vào Sổ trợ giúp pháp
lý theo đề mục, sau đó đưa cho đối tượng xem (hoặc đọc cho đối tượng nghe) và
ký xác nhận.

Đối với trường hợp trợ giúp pháp
lý gián tiếp bằng thư tín, điện thoại (không gặp trực tiếp đối tượng), người
thực hiện trợ giúp cũng phải vào Sổ trợ giúp như đối với trường hợp trợ giúp
pháp lý trực tiếp nhưng không phải lấy chữ ký của đối tượng.

10. Người thực hiện trợ giúp
phải thông báo nội dung vụ việc trợ giúp pháp lý theo đề mục Sổ theo dõi trợ
giúp pháp lý (theo phụ lục số 10 của Thông tư này) cho Văn thư tổ chức trợ giúp
pháp lý vào Sổ.

B. HỒ SƠ TRỢ
GIÚP PHÁP LÝ VÀ CHẾ ĐỘ LƯU TRỮ

1. Sau khi hoàn thành vụ việc
trợ giúp pháp lý, trong thời hạn 15 ngày, người thực hiện trợ giúp phải bàn
giao Hồ sơ trợ giúp pháp lý cho Văn thư của tổ chức trợ giúp pháp lý lưu trữ.

2. Hồ sơ trợ giúp pháp lý phải
lập thành danh mục theo từng vụ việc để tiện tra cứu. Hồ sơ vụ việc trợ giúp
pháp lý được đánh số, sắp xếp theo từng lĩnh vực trợ giúp pháp lý và theo thứ
tự thời gian đúng với việc ghi trong Sổ trợ giúp pháp lý.

3. Hồ sơ trợ giúp pháp lý phải được
bảo quản theo quy định về lưu trữ hồ sơ vụ việc.

4. Thời hạn lưu trữ là 10 năm.
Tổ chức trợ giúp pháp lý có thể giữ lại những hồ sơ có giá trị phục vụ cho công
tác nghiên cứu hoặc làm tài liệu tham khảo.

C. CHẾ ĐỘ BÁO
CÁO

Trung tâm báo cáo hoạt động (theo
phụ lục số 11 của Thông tư này) đình kỳ hàng Quý, 6 tháng và hàng năm với Sở Tư
pháp và Cục Trợ giúp pháp lý và thực hiện báo cáo đột xuất theo yêu cầu.

VI. QUAN
HỆ VỚI CÁC CƠ QUAN, TỔ CHỨC, CÁ NHÂN HỮU QUAN

Trợ giúp pháp lý miễn phí cho
người nghèo, đối tượng chính sách là một chủ trương lớn của Đảng, là nhiệm vụ
của Nhà nước và của toàn xã hội, trong đó ngành tư pháp được giao tổ chức thực
hiện. Để thực hiện có hiệu quả hoạt động này, ngành tư pháp, tổ chức trợ giúp
pháp lý cần tranh thủ sự hỗ trợ, phối hợp chặt chẽ của các cơ quan nhà nước,
các tổ chức, đoàn thể chính trị, xã hội và công dân về các mặt công tác sau đây:

1. Phối hợp với các cơ quan,
phương tiện thông tin đại chúng như truyền hình, đài, báo... đăng tải, phổ biến
rộng rãi miễn phí thông tin về tổ chức và hoạt động trợ giúp pháp lý (địa chỉ,
số điện thoại, tóm lược nội dung trợ giúp pháp lý) để nhân dân biết và tiếp
cận. Khi điều kiện cho phép, từng bước mở chuyên mục trợ giúp pháp lý trên đài,
báo, truyền hình, điện thoại....;

2. Phối hợp với các cơ quan, tổ
chức, cá nhân hữu quan trong việc cử, giới thiệu, đề nghị cán bộ có kiến thức
pháp lý, kinh nghiệm và kỹ năng trợ giúp (tư vấn, đại diện, bào chữa) làm cộng
tác viên;

3. Phối hợp với các cơ quan nội
chính (Toà án, Kiểm sát, Công an, Thanh tra), phòng tiếp dân của các cơ quan,
tổ chức trong việc giới thiệu các đối tượng có nhu cầu trợ giúp pháp lý (hướng
dẫn đối tượng đến tổ chức trợ giúp pháp lý);

4. Phối hợp với các cơ quan, tổ
chức có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trong việc giải
quyết yêu cầu trợ giúp;

5. Phối hợp với các cơ quan, tổ
chức có chức năng thực hiện phố biến, giáo dục pháp luật ấn hành tờ gấp, sách
bỏ túi về các vấn đề pháp luật mà người dân thường có vướng mắc, phát miễn phí
cho đối tượng trợ giúp; tổ chức phổ biến, huấn luyện, trang bị những kiến thức
pháp luật và kỹ năng trợ giúp cơ bản cho cán bộ cơ sở (thôn, xã), người làm
công tác hoà giải để họ hướng dẫn, giải đáp những vấn đề pháp luật thông thường;

6. Phối hợp với các cơ quan, tổ
chức có chức năng tham mưu cho Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh về việc cấp thống nhất
01 loại giấy chứng nhận hộ đói, nghèo trong tỉnh tạo điều kiện thuận tiện cho
dân trong việc giao dịch, vay vốn, chữa bệnh, đề nghị trợ giúp pháp lý.

7. Đề nghị cấp uỷ, chính quyền,
cơ quan, đoàn thể ủng hộ, tạo điều kiện cho hoạt động nghiên cứu, thu thập, sao
chụp hồ sơ, tài liệu phục lục cho công tác này cũng như xử lý kịp thời, chính
xác, rõ ràng đối với các vụ việc mà tổ chức trợ giúp pháp lý có kiến nghị biện
pháp giải quyết phù hợp với pháp luật.

8. Tổ chức trợ giúp pháp lý khi
trợ giúp pháp lý cho đối tượng phải có trách nhiệm giải thích, hoà giải, góp
phần giảm căng thẳng và mâu thuẫn không đáng có trong đời sống xã hội; giúp các
cơ quan, tổ chức của Đảng và Nhà nước phát hiện kịp thời những biểu hiện manh
động, tự phát trong quần chúng nhân dân để có biện pháp phòng ngừa, trong một
chừng mực nhất định tham gia thực hiện công tác dân vận, góp phần ổn định tình
hình chính trị - xã hội và phát triển kinh tế của địa phương; phát hiện kịp
thời những sai sót, biểu hiện quan liêu, tiêu cực phát sinh trong Bộ máy Nhà
nước để giúp các cơ quan, đơn vị kịp thời có biện pháp khắc phục.

Để sự phối hợp giữa ngành tư
pháp, tổ chức trợ giúp pháp lý với các cơ quan, tổ chức, cá nhân hữu quan ở địa
phương về hoạt động trợ giúp pháp lý được thuận lợi, Giám đốc Sở tư pháp có
trách nhiệm lập kế hoạch, đề xuất Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức phổ
biến, quán triệt mục đích, ý nghĩa của hoạt động trợ giúp, chức năng, nhiệm vụ
của tổ chức trợ giúp pháp lý và các văn bản pháp luật có liên quan cho các Sở,
Ban, ngành, Uỷ ban nhân dân các cấp ở địa phương phối hợp thực hiện.

VII. ĐIỀU
KHOẢN THI HÀNH

Thông tư này có hiệu lực thi
hành sau 15 này kể từ ngày ký.

Trong quá trình thực hiện nếu có
các vấn đề mới phát sinh hoặc khó khăn, vướng mắc, đề nghị phản ánh về Bộ Tư
pháp để xem xét, giải quyết.

Nguyễn
Đình Lộc

(Đã
ký)

PHỤ LỤC SỐ 01

MẪU DẤU, BIỂU TƯỢNG CỦA TỔ CHỨC TRỢ GIÚP PHÁP LÝ

I. MẪU DẤU

1. Mẫu dấu Cục Trợ giúp pháp lý

2. Mẫu dấu Trung tâm trợ giúp
pháp lý của Nhà nước

II. BIỂU TƯỢNG

Vành biểu tượng màu xanh tím
than trên nền trắng, cân đen, đỉnh có ngôi sao đỏ, chữ Trợ giúp pháp lý là chữ
in, màu đỏ.

PHỤ LỤC SỐ 02

ĐƠN.TGPL

CỘNG
HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

....,
ngày... tháng... năm 1998

ĐƠN ĐỀ NGHỊ TRỢ GIÚP
PHÁP LÝ

Kính
gửi: Cục Trợ giúp pháp lý - Bộ Tư pháp

Họ, tên người đề nghị trợ giúp
pháp lý:.............................. Nam, nữ.......

Tuổi:.........................................................................................................

Thường trú
tại:..........................................................................................

CMND
số:............................... Cấp
ngày..................................................

Nghề
nghiệp:.......................... Dân
tộc:.....................................................

Giấy xác nhận thuộc đối
tượng:................................................................

Cơ quan
cấp...............................................................................................

Nội dung vụ việc xin trợ giúp
pháp lý:......................................................

...................................................................................................................

..................................................................................................................

Hồ sơ đính kèm theo đơn:
1......................................................................

..................................................................................................................

Đã nhận được sự hướng dẫn pháp
lý của cơ quan, tổ chức:...............

..................................................................................................................

Ghi
chú:.....................................................................................................

Tôi xin cam đoan lời trình bày
trên đây là đúng sự thật. Trân trọng đề nghị Cục Trợ giúp pháp lý xem xét trợ
giúp.

NGƯỜI ĐỀ NGHỊ TRỢ GIÚP PHÁP LÝ

ĐƠN.TGPL

CỘNG
HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

....,
ngày... tháng... năm 1998

ĐƠN ĐỀ NGHỊ TRỢ GIÚP PHÁP LÝ

Kính
gửi: Trung tâm Trợ giúp pháp lý của Nhà nước

Tỉnh........

Họ, tên người đề nghị trợ giúp
pháp lý:.............................. Nam, nữ.......

Tuổi:.........................................................................................................

Thường trú
tại:..........................................................................................

CMND
số:............................... Cấp
ngày..................................................

Nghề
nghiệp:.......................... Dân
tộc:....................................................

Giấy xác nhận thuộc đối
tượng:................................................................

Cơ quan
cấp...............................................................................................

Nội dung vụ việc xin trợ giúp
pháp lý:......................................................

...................................................................................................................

Hồ sơ đính kèm theo đơn:
1......................................................................

...................................................................................................................

Đã nhận được sự hướng dẫn pháp
lý của cơ quan, tổ chức:................

...................................................................................................................

Ghi
chú:.....................................................................................................

Tôi xin cam đoan lời trình bày
trên đây là đúng sự thật. Trân trọng đề nghị Trung tâm Trợ giúp pháp lý xem xét
trợ giúp.

NGƯỜI ĐỀ NGHỊ TRỢ GIÚP PHÁP LÝ

PHỤ LỤC SỐ 03

BỘ
TƯ PHÁP

CỤC
TRỢ GIÚP PHÁP LÝ

Số:
/CTGPL-GBN

CỘNG
HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

..., ngày... tháng... năm
1998

GIẤY BIÊN NHẬN HỒ SƠ

Ngày... tháng... năm...., Cục
Trợ giúp pháp lý có nhận của ông, bà:....., thường trú
tại...........................................................................
các giấy tờ sau đây:

1.................................................................................................................

2.................................................................................................................

3.................................................................................................................

4.................................................................................................................

5.................................................................................................................

6.................................................................................................................

7.................................................................................................................

8.................................................................................................................

9.................................................................................................................

10...............................................................................................................

...................................................................................................................

Các giấy tờ này được lữu giữ
trong hồ sơ vụ việc trợ giúp và không hoàn trả lại cho đương sự.

CÁN BỘ THỰC HIỆN

SỞ
TƯ PHÁP TỈNH....
TRUNG TÂM TRỢ GIÚP PHÁP LÝ

CỦA
NHÀ NƯỚC

Số:
/TTTGPL-GBN

CỘNG
HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

..., ngày... tháng... năm
1998

GIẤY BIÊN NHẬN HỒ SƠ

Ngày... tháng... năm...., Trung
tâmTrợ giúp pháp lý của Nhà nước tỉnh.............. có nhận của ông,
bà:........, thường trú tại...........................................các giấy
tờ sau đây: