Đấu thầu qua mạng là sử dụng hệ thống mạng internet để thực hiện các thủ tục đấu thầu như lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư qua mạng. Vậy, Ưu điểm, nhược điểm và khó khăn của đấu thầu qua mạng thể hiện như thế nào?
Mục lục bài viết
1. Kiến thức chung về đấu thầu qua mạng:
Với sự phát triển mạnh mẽ của ngành công nghệ viễn thông thì cách thức vận hành của thế giới cũng đang có sự chuyển biến tích cực. Lĩnh vực đấu thầu cũng không nằm ngoài xu thế đó, khi hình thức đấu thầu qua mạng góp phần nâng cao hiệu quả công tác đầu thầu cũng ngày càng diễn ra phổ biến nhiều hơn. Các bên tiến hành đấu thầu qua mạng tạo môi trường cạnh tranh, công bằng, minh bạch và tiết kiệm thời gian chi phí đồng thời cũng giảm thiểu thủ tục hành chính rất lớn cho các nhà thầu ở bên mời thầu. Thực hiện theo Nghị quyết của Chính phủ ngày 13 tháng 7 năm 2016 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1402 về phê duyệt tổng thể và lộ trình đấu thầu qua mạng giai đoạn 2016-2025 thì khái niệm đấu thầu qua mạng được hiểu với các nội dung như sau:
Đấu thầu qua mạng là một trong những thành phần quan trọng của chính phủ điện tử, hoạt động đấu thầu qua mạng được thực hiện thông qua việc ứng dụng công nghệ thông tin truyền thông và quá trình tương tác giữa các bên.
Hiện nay, các bên có liên quan đến đấu thầu qua mạng như chủ đầu tư hay còn gọi là bên mời nhà thầu, nhà thầu và các cơ quan giám sát, các cơ quan quản lý nhà nước, cùng với đó là những đơn vị cung cấp dịch vụ và các tổ chức xã hội dân sự trong hoạt động mua sắm công và quản lý thực hiện hợp đồng. Mục đích chính của hoạt động đấu thầu qua mạng là nâng cao khả năng quản trị nhà nước, quản lý hiệu quả ngân sách nhà nước góp phần phát triển về kinh tế, xã hội. Và quan trọng hơn nữa đó là cải cách thủ tục hành chính tăng tính công khai minh bạch, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh và đảm bảo được hiệu quả kinh tế trong công tác đấu thầu; giúp phòng chống tham nhũng ngày càng hiệu quả và tích cực hơn.
Như vậy, đấu thầu qua mạng có thể hiểu đơn giản là việc sử dụng các hệ thống mạng internet để thực hiện thủ tục đấu thầu lựa chọn nhà thầu nhà đầu tư qua mạng. Lộ trình đấu thầu qua mạng giai đoạn 2019-2025 thì căn cứ trên thực tế Bộ kế hoạch và Đầu tư sẽ tiến hành điều chỉnh tăng tỷ lệ áp dụng cho từng năm để đáp ứng được mục tiêu đến năm 2025 với các mức dưới đây:
– Các bên khi tiến hành lựa chọn nhà thầu thực hiện hợp đồng thỏa thuận sẽ đăng tải công khai trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia và trong giai đoạn này sẽ phải đảm bảo 100% các thông tin sẽ được đăng tải công khai;
– Ngoài ra, liên quan đến gói thầu thuộc phạm vi điều chỉnh của
– 100% các hoạt động mua sắm thường xuyên khi các bên thực hiện trên hệ thống mạng đấu thầu Quốc gia, áp dụng mua sắm tập trung trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
2. Ưu điểm, nhược điểm và khó khăn của đấu thầu qua mạng:
– Ưu điểm của đấu thầu qua mạng:
+ Lợi ích to lớn mà đấu thầu qua mạng hay còn gọi là đấu thầu online có những ưu điểm vượt trội. Bởi chúng ta đều biết rằng việc tiến hành đấu thầu qua mạng hỗ trợ cho các cá nhân, doanh nghiệp lẫn các bên mời thầu khi tham gia trên hệ thống. Đầu tiên phải nói đến đó là các thông tin để các bên là cá nhân, doanh nghiệp được tiếp cận được công khai, minh bạch những hồ sơ liên quan đến yêu cầu hoặc hồ sơ mời thầu đều được công khai trên hệ thống dù đấu thầu qua mạng hay không qua mạng đây có thể nói là ưu điểm vượt bậc khi áp dụng đầu thầu qua mạng và trong quá trình này.
+ Việc các bên được tiếp cận nhanh chóng thông tin chính xác sẽ giảm thiểu được thời gian và chi phí thủ tục hành chính. Cùng với đó việc chuẩn bị và nộp hồ sơ dự thầu hoàn toàn trên mạng cũng đem lại thuận lợi nhanh chóng khi cá nhân chỉ cần có internet và điện tử có kết nối internet có thể dễ dàng thực hiện thủ tục này trong mọi lúc mọi nơi và bất kỳ thời điểm nào.
+ Toàn bộ thông tin đấu thầu như kế hoạch lựa chọn nhà thầu,
+ Thực hiện việc đấu thầu qua mạng thì tạo được môi trường cho nhiều người không biết đến có nhiều cơ hội hợp tác giữa các nhà thầu lớn uy tín trên thị trường nâng cao được chất lượng các công trình.
+ Việc đấu thầu trực tiếp có những thủ tục rất rườm rà chính vì vậy việc thực hiện đồng thời qua mạng sẽ cắt giảm được những thủ tục này tiết kiệm thời gian công sức tiền của của các bên.
– Nhược điểm, khó khăn đấu thầu qua mạng:
+ Khó khăn phổ biến của đấu thầu qua mạng hiện nay thông thường liên quan đến nhận thức của các bên cũng như niềm tin của nhà thầu và hệ thống đấu thầu qua mạng còn chưa cao. Chính vì vậy, liên quan đến quá trình thực hiện đấu thầu của cơ quan và các doanh nghiệp cần thay đổi nhận thức, quan điểm.
+ Một nhược điểm cần lưu ý đối với việc thực hiện đấu thầu qua mạng đó là vấn đề nhân lực. Nhân lực để có thể chuyển đổi từ đấu thầu trực tiếp sang đấu thầu qua mạng đòi hỏi phải có một kỹ năng nhất định và công nghệ thông tin đặc biệt đối với những tỉnh thành lớn như Hà Nội thành phố Hồ Chí Minh hay Đà Nẵng thì điều này có thể ít quan ngại nhưng với những địa phương khác thì vấn đề này cần đặc biệt quan tâm.
+ Còn phải kể đến với những thông tin trên mạng hoàn toàn có thể bị hacker tấn công và chiếm lấy mất thông tin. Mức độ nghiêm trọng hơn hacker có thể đăng những thông tin giả mạo lừa gạt khách hàng thực hiện mở những gói thầu giả để dụ dỗ lôi kéo nhà thầu.
3. Một số kinh nghiệm khi thực hiện đấu thầu qua mạng:
– Tiến hành tham dự thầu trên hệ thống đấu thầu quốc gia thì cần đọc kỹ những hướng dẫn về thủ tục này nếu chưa tham gia lần nào thì nên dự thầu thử một lần trên hệ thống đấu thầu Quốc gia bởi vì trên hệ thống này cung cấp rất nhiều mã cho phép các nhà thầu tham dự thầu thử;
– Thời điểm thích hợp nhất để các bên dự thầu chuẩn bị và tham dự là trước một ngày sau với thời điểm đóng thầu để tránh quá trình thực hiện hệ thống thường xảy ra lỗi (Những lỗi này có thể từ chính máy tính của người dùng)/ Đây là những kinh nghiệm chỉ có người nó đã thực hiện việc đấu thầu qua mạng mới có thể chia sẻ được;
– Khi tiến hành tham dự thảo qua mạng thì hãy xem chắc chắn lại khả năng kết nối mạng và đầy tốt nhất thì nên sử dụng máy tính có kết nối mạng ổn định nhất tốc độ tốt để thực hiện đấu thầu qua mạng một cách nhanh chóng và chính xác.
– Để tránh trường hợp xảy ra những khó khăn trong quá trình dự thầu thì đối với máy tính dùng để tham dự sau cá nhân hóa doanh nghiệp nên cài thêm phần mềm hỗ trợ như Teamviewer/ ultraview để trong trường hợp khẩn cấp sẽ nhờ sự hỗ trợ từ bên tổng đài hệ thống đấu thầu Quốc gia các tư vấn viên sẽ nhanh chóng hỗ trợ điều khiển và can thiệp máy tính của bạn từ xa một cách kịp thời;
– Với những hồ sơ tài liệu chuẩn bị để dự thầu nên thực hiện việc scan và để tồn tại dưới dạng PDF hoặc có những dung lượng nhỏ thích hợp dưới 4 MB, sắp xếp các hồ sơ tài liệu cũng vô cùng quan trọng cần chia theo từng loại văn bản. Cần lưu ý rằng: không nên đặt mật khẩu đối với những file đính kèm này và đảm bảo không có chứa virus nếu không sẽ bị coi là không nộp file đính kèm;
– Trong quá trình thực hiện đấu thầu sau khi đã gửi xong hồ sơ cần cẩn trọng quay lại để kiểm tra trạng thái đối với hồ sơ dự thầu của mình nếu xuất hiện thông báo là thủ tuc đã thành công thì mới chắc chắn hoàn tất việc dự thầu.
Văn bản pháp luật được sử dụng:
Quyết định số 1402/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ: Phê duyệt Kế hoạch tổng thể và lộ trình áp dụng đấu thầu qua mạng giai đoạn 2016 – 2025.
