Tư liệu sản xuất là một trong số những nội dung được đề cập đến ở trong chủ nghĩa Mác - Lênin. Đây là một khái niệm khá trừu tượng mà không phải ai cũng nắm rõ. Chính vì vậy mà bài viết dưới đây chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu tư liệu sản xuất là gì? Tư liệu sản xuất bao gồm yếu tố nào?
Mục lục bài viết
1. Tư liệu sản xuất là gì?
Như chúng ta đã biết, khái niệm tư liệu sản xuất đã được đề cập trong kinh tế chính trị Mác – Lê nin. Khái niệm tư liệu sản xuất này có những nội dung như sau:
– Tư liệu sản xuất trong kinh tế chính trị Mác – Lê nin được hiểu là điều kiện vật chất cần thiết để nhằm mục đích có thể tổ chức sản xuất, bao gồm tư liệu lao động và đối tượng lao động.
– Tư liệu lao động được nói đến chính là một khái niệm đặc trưng trong Kinh tế chính trị Mác – Lênin. Tư liệu lao động được hiểu cơ bản là một vật hay hệ thống những vật làm nhiệm vụ truyền dẫn sự tác động của con người lên đối tượng lao động, nhằm mục đích chính đó là để có thể biến đổi đối tượng lao động thành những sản phẩm mà các sản phẩm đó sẽ cần phải đáp ứng yêu cầu của con người.
Hay, chúng ta cũng có thể hiểu một cách đơn giản, tư liệu lao động trong kinh tế chính trị Mác – Lê nin là một dụng cụ hay hệ thống một số dụng cụ được con người sử dụng để nhằm mục đích có thể tác động trực tiếp lên đối tượng lao động, làm thay đổi và biến đối tượng lao động trở thành các sản phẩm.
– Tư liệu sản xuất cũng được hiểu là các dạng vật liệu được dùng làm nguyên liệu trong hoạt động sản xuất. Đây là khái niệm chung nhất được sử dụng trước đây. Hiện nay cách mạng công nghệ cũng đã mở rộng và phát triển đa dạng, vì thế mà các tư liệu trong hoạt động sản xuất còn có thể là thông tin đối với những ngành nghề cần đến nó. Nói chung lại thì vẫn nằm trong nghĩa được nêu cụ thể bên trên (tư liệu sản xuất ngoài dạng vật thể – và phi vật thể).
Trong kinh tế học và xã hội học, ta có thể hiểu tư liệu sản xuất thực chất chính là các đầu vào cụ thể chúng ta có thể kể đến như nguyên liệu, lực lượng lao động, công cụ lao động, vốn nhà nước, tài nguyên thiên nhiên được dùng nhằm mục đích để sản xuất ra các sản phẩm có giá trị kinh tế.
Trong một xã hội nông nghiệp thì những tư liệu sản xuất là đất đai và cuốc xẻng. Trong một xã hội công nghiệp, tư liệu sản xuất được biết đến chính là hầm mỏ và các nhà máy. Còn ta thấy rằng tư liệu sản xuất trong một xã hội tri thức đó chính là máy tính và văn phòng. Theo một nghĩa rộng hơn, chúng ta hiểu, tư liệu sản xuất bao gồm cả tư liệu phân phối cụ thể như internet, đường ray xe lửa, và các kho chứa hàng.
2. Phân loại tư liệu sản xuất:
Tư liệu sản xuất trên thực tế sẽ không nhất thiết phải là tài sản cố định, cụ thể như máy móc và thiết bị sản xuất. Ngành công nghiệp điện tử hay công nghiệp sản xuất ra nhiều loại thiết bị là tư liệu sản xuất. Tư liệu sản xuất sẽ bao gồm máy lắp ráp các dây dẫn điện, cho đến các loại khẩu trang được con người sử dụng để làm sạch không khí và hệ thống hình ảnh kỹ thuật số độ phân giải cao.
Tư liệu sản xuất hiện nay cũng cũng được sản xuất cho các doanh nghiệp chuyên cung cấp các dịch vụ. Cụ thể chúng ta cũng có thể kể đến tông đơ cắt tóc được sử dụng bởi các chủ thể là những nhà tạo mẫu tóc, sơn và màu vẽ được sử dụng bởi các chủ thể là những người họa sĩ, còn nhạc cụ thì sẽ được chơi bởi các chủ thể là những nhạc sĩ. Đây thực chất chính là một trong số nhiều loại tư liệu sản xuất được bán cho các chủ thể là những nhà cung cấp dịch vụ.
Tư liệu sản xuất cốt lõi được hiểu cơ bản chính là một loại tư liệu sản xuất và nó cũng không bao gồm máy bay và hàng hóa được sản xuất cho Bộ Quốc phòng, cụ thể như súng trường tự động và đồng phục quân đội.
3. Tư liệu sản xuất bao gồm những yếu tố nào?
Tư liệu sản xuất như chúng ta đã biết là những điều kiện cần thiết để nhằm mục đích tổ chức sản xuất. Theo Các – Mác tư liệu sản xuất bao gồm tư liệu lao động và đối tượng lao động. Cụ thể như sau:
– Ta hiểu đối tượng lao động chính là những yếu tố vật chất của sản xuất mà con người sẽ sử dụng các tư liệu lao động tác động lên, nhằm mục đích để có thể thực hiện biến đổi chúng cho phù hợp với mục đích sử dụng của con người.
– Ta nhận thấy rằng, tư liệu lao động chính là những yếu tố vật chất của sản xuất mà con người sẽ cần phải dựa vào đó để có thể tác động lên đối tượng lao động nhằm mục đích có thể biến đổi đối tượng lao động thành sản phẩm đáp ứng yêu cầu sản xuất của con người. Tư liệu lao động sẽ bao gồm: công cụ lao động và phương tiện lao động. Cụ thể:
+ Phương tiện lao động được hiểu là yếu tố vật chất của sản xuất, phương tiện lao động cùng với công cụ lao động mà con người sử dụng để nhằm mục đích tác động lên đối tượng lao động trong quá trình thực hiện việc sản xuất vật chất.
+ Công cụ lao động được hiểu là những phương tiện vật chất mà con người trực tiếp sử dụng để nhằm mục đích có thể tác động vào đối tượng lao động nhằm từ đó sẽ có thể biến đổi chúng để có thể thông qua đó tạo ra của cải vật chất phục vụ nhu cầu con người và xã hội. Công cụ lao động trong giai đoạn hiện nay cũng chính là yếu tố vật chất trung gian truyền dẫn giữa các chủ thể là những người lao động và đối tượng lao động trong tiến hành sản xuất. Ta nhận thấy rằng, đây chính là khí quan của bộ óc con người, là tri thức được vật thể hóa do con người sáng tạo ra và nó cũng đã được con người sử dụng là phương tiện vật chất của quá trình sản xuất.
Công cụ lao động trong giai đoạn hiện nay có ý nghĩa quan trọng và nó giữ vai trò quyết định đến năng suất lao động. Ngày nay, ta thấy rằng, trong điều kiện cuộc cách mạng công nghiệp đang phát triển mạnh mẽ, công cụ lao động cũng đang ngày càng được con người hiện đại hóa. C.Mác cũng đã từng khẳng định: “Những thời đại kinh tế khác nhau không phải ở chỗ chúng khác nhau cái gì mà là ở chỗ chúng sản xuất bằng cách nào, với những tư liệu lao động nào”
Trong lực lượng sản xuất, các chủ thể là những người lao động cũng được đánh giá chính là nhân tố hàng đầu và nó giữ vai trò quyết định. Bởi vì các chủ thể là những người lao động cũng chính là chủ thể sáng tạo và sử dụng công cụ lao động. Tư liệu sản xuất sẽ chỉ là sản phẩm lao động của con người, bên cạnh đó thì ta thấy được rằng, giá trị và hiệu quả thực tế của các tư liệu sản xuất cũng sẽ phụ thuộc vào trình độ sử dụng của các chủ thể là những người lao động.
Trong quá trình sản xuất nêu như công cụ sản xuất hao phí và di chuyển vào giá trị sản phẩm thì các chủ thể là những người lao động bởi vì bản chất sáng tạo của mình, trong quá trình lao động các chủ thể đó thực chất sẽ không chỉ tạo ra giá trị đủ bù đắp hao phí lao động, mà người lao động sẽ còn sáng tạo ra giá trị mới lớn hơn giá trị mà họ đã bỏ ra ban đầu.
Các chủ thể là những người lao động cũng chính là nguồn gốc của mọi sự sáng tạo ra vật chất. Cùng với những chủ thể là những người lao động thì công cụ lao động cũng được đánh giá chính là yếu tố cơ bản, quan trọng không thể thiếu. Trình độ phát triển của các công cụ lao động cũng chính là một nhân tố quyết định năng suất lao động xã hội.
4. Ý nghĩa của tư liệu lao động:
Ta nhận thấy rằng, tư liệu lao động có vai trò, ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của hoạt động sản xuất.
Trong số các loại tư liệu lao động đã được nêu cụ thể ở phần trên, công cụ lao động được đánh giá chính là nòng cốt của mọi hoạt động. Công cụ lao động cũng chính là thước đo được sử dụng nhằm mục đích để có thể thực hiện đánh giá đối với trình độ sản xuất, năng suất lao động và chất lượng của sản phẩm. Muốn có thể thực hiện đánh giá nền sản xuất xã hội có phát triển hay không, chúng ta sẽ cần phải nhìn vào công cụ lao động. Công cụ lao động hiện đại, nền sản xuất mới có thể phát triển và ngược lại nền sản xuất cần phải phát triển thì các công cụ lao động mới có thể ngày càng hiện đại.
Bên cạnh đó, kết cấu hạ tầng trong giai đoạn hiện nay cũng có vai trò vô cùng quan trọng trong nền kinh tế. Toàn bộ nền kinh tế đều sẽ cần phải chịu tác động của kết cấu hạ tầng. Kết cấu hạ tầng hiện đại thì nó cũng sẽ thúc đẩy sự phát triển của toàn bộ nền kinh tế. Và, nếu kết cấu hạ tầng xuống cấp, giản đơn, lạc hậu thì điều đó thực chất cũng sẽ làm cản trở, làm cho nền kinh tế tụt hậu theo.
Các chủ thể là những người lao động sử dụng các tư liệu lao động nhằm mục đích để có thể phục vụ quá trình sản xuất. Mặc dù các loại tư liệu lao động có ý nghĩa, vai trò khác nhau tuy nhiên các loại tư liệu lao động này trên thực tế sẽ đều dựa vào nhau, đồng hành cùng nhau, tác động trực tiếp đến quá trình sản xuất và nền kinh tế quốc gia. Ta thấy rằng, cho đến ngày nay, không một quá trình sản xuất sản phẩm hay nền kinh tế của bất cứ quốc gia nào mà lại có thể thiếu được công cụ lao động hoặc thiếu đi một kết cấu hạ tầng được.
