Skip to content
 1900.6568

Trụ sở chính: Số 89, phố Tô Vĩnh Diện, phường Khương Trung, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội

  • DMCA.com Protection Status
Home

  • Trang chủ
  • Lãnh đạo công ty
  • Đội ngũ Luật sư
  • Chi nhánh ba miền
    • Trụ sở chính tại Hà Nội
    • Chi nhánh tại Đà Nẵng
    • Chi nhánh tại TPHCM
  • Pháp luật
  • Dịch vụ Luật sư
  • Văn bản
  • Biểu mẫu
  • Danh bạ
  • Giáo dục
  • Bạn cần biết
  • Liên hệ
    • Luật sư gọi lại tư vấn
    • Chat Zalo
    • Chat Facebook

Home

Đóng thanh tìm kiếm

  • Trang chủ
  • Đặt câu hỏi
  • Đặt lịch hẹn
  • Gửi báo giá
  • 1900.6568
Trang chủ Giáo dục

Từ Hán Việt là gì? Đặc điểm, phân loại, ví dụ và cách dùng?

  • 02/06/202502/06/2025
  • bởi Cao Thị Thanh Thảo
  • Cao Thị Thanh Thảo
    02/06/2025
    Theo dõi chúng tôi trên Google News

    Từ Hán Việt là gì? Đặc điểm, phân loại, ví dụ và cách dùng? là tài liệu vô cùng bổ ích giúp quý độc giả tiết kiệm thời gian và công sức làm việc. Sau đây là nội dung chi tiết mời các bạn cùng tham khảo.

      Mục lục bài viết

      • 1 1. Từ Hán Việt là gì? Cho ví dụ
      • 2 2. Đơn vị cấu tạo nên từ Hán Việt:
      • 3 3. Vai trò của từ Hán Việt: 
      • 4 4. Cần chú ý gì khi sử dụng từ Hán Việt:
      • 5 5. Cách phân biệt từ Hán Việt với các từ mượn khác:

      1. Từ Hán Việt là gì? Cho ví dụ

      Theo định nghĩa từ Hán Việt, từ Hán Việt là những từ được tiếng Việt mượn từ tiếng Hán (Trung Quốc) và được ghi lại bằng chữ cái Latinh. Về mặt âm thanh, cách phát âm của từ Hán Việt gần giống với tiếng Trung Quốc.

      Trong ngữ pháp tiếng Việt, từ Hán Việt chiếm tỷ lệ khá cao. Do có lịch sử và văn hóa lâu đời, tiếng Việt đã sử dụng rất nhiều từ Hán Việt cổ. Đồng thời, việc mượn từ Hán Việt còn làm phong phú thêm từ vựng của tiếng Việt.

      Một số ví dụ về từ Hán Việt có thể kể đến như “phụ mẫu”, “phu tử”…

      2. Đơn vị cấu tạo nên từ Hán Việt:

      1. Tiếng Việt sử dụng nhiều từ Hán Việt. Đơn vị cấu tạo từ Hán Việt được gọi là yếu tố Hán Việt. Khi phát âm từ Hán Việt, mỗi từ tương ứng với một âm tiết và mỗi từ đều có một yếu tố Hán Việt.

      2. Hầu hết các từ Hán Việt không thể đứng một mình, chúng chỉ được sử dụng để tạo thành từ ghép. Ví dụ, có một số từ ghép Hán Việt như quốc, sơn, hải, thuỷ,…

      3. Một số yếu tố được sử dụng để tạo từ ghép, nhưng cũng có thể sử dụng độc lập như một từ riêng. Ví dụ, hoa, quả, bút, bảng,…

      4. Có nhiều yếu tố Hán Việt cùng phát âm nhưng mang nghĩa khác nhau. Ví dụ, trong câu “con ruồi đậu vào mâm xôi đậu”, từ “đậu” đầu tiên chỉ hành động của con ruồi, còn từ “đậu” thứ hai chỉ sự vật trong mâm xôi đậu. Hai từ này trong câu có cùng âm nhưng ý nghĩa và cách sử dụng khác nhau.

      3. Vai trò của từ Hán Việt: 

      Sự hiện diện của từ Hán Việt đã làm cho ngôn ngữ Việt trở nên phong phú và đa dạng hơn. Ngày nay, trong kho tàng từ vựng tiếng Việt, tồn tại nhiều cặp từ thuần Việt và Hán Việt, mang các nghĩa khác nhau về biểu cảm màu sắc và phong cách trình bày.

      1. Về sắc thái ý nghĩa: Có sự trừu tượng và khái quát trong nghĩa, do đó mang tính cứng nhắc và không gợi hình.

      Ví dụ: Hôm qua, ông A bị “thổ huyết”.

      Trong ví dụ trên, cụm từ “thổ huyết” mang nghĩa trừu tượng, chỉ việc ông A bị hộc máu.

      2. Về sắc thái biểu cảm và cảm xúc, cũng như sắc thái tao nhã:

      Nhiều từ Hán Việt mang tính trang trọng và thanh nhã, trong khi nhiều từ thuần Việt mang tính thân mật, trung hòa, hoặc khiêm nhã.

      Ví dụ: Phu nhân của ngài Chủ tịch nước đã hi sinh hôm nay.

      Trong ví dụ trên, sử dụng hai từ Hán Việt (“Phu nhân” và “hi sinh”) nhằm thể hiện sự tôn trọng và trang nhã. “Phu nhân” ám chỉ vợ của ngài Chủ tịch và “hi sinh” là một cách diễn đạt khác của sự kiện “chết”. Việc sử dụng các từ Hán Việt nhằm vừa thể hiện sự tôn trọng, kính trọng và cũng nhằm giảm đi sự đau buồn.

      Ngoài ra, việc sử dụng các từ Hán Việt cũng giúp tạo ra sự trang trọng và tôn kính, nhấn mạnh ý nghĩa quan trọng của các sự vật, sự kiện. Điều này cũng thể hiện thông qua việc đặt tên các hội ở Việt Nam, như việc sử dụng “Hội phụ nữ” thay vì “hội giới tính nữ hoặc hội đàn bà”, hay ví dụ khác như Hội nhi đồng Cứu quốc thay vì “hội trẻ em cứu quốc”.

      Bên cạnh đó, việc sử dụng các từ Hán Việt còn giúp tránh những tình huống không phù hợp, tránh làm mất đi sự thiện cảm của độc giả và người nghe. Ví dụ, thay vì sử dụng các cụm từ như “đại tiện”, “tiểu tiện”, “hậu môn”, ta sử dụng các từ khác như “kiệm nhã” để tránh sự thô tục và gây ra cảm giác khó chịu.

      3. Về sắc thái phong cách, tiếng Hán Việt thường mang đậm nét gọt giũa và thường được ứng dụng trong lĩnh vực khoa học, chính trị và hành chính. Trong khi đó, tiếng Việt thông thường mang nhiều màu sắc khác nhau như giọt giũa, cổ điển, sinh hoạt và thông dụng.

      Ví dụ: Huynh đệ nay đã xa ta, bạn bè xung quanh cũng chẳng còn nhiều.

      Nếu nhìn vào câu trên, cụm từ “bằng hữu” mang nghĩa “bạn bè” trong khi “bằng hữu” mang nghĩa “anh em”.

      Sử dụng từ ngữ Hán Việt không chỉ phục vụ việc mô tả chi tiết về sự cổ xưa, mà còn giúp tạo nên một không khí xã hội phong kiến trong tâm trí của người đọc và người nghe.

      Ví dụ, khi sử dụng các từ như: vương phi, thần thiếp, quý phi, bệ hạ, trẫm, khanh, nhà ngươi, nô tì, yết kiến, hoàng tộc… trong các tác phẩm văn học hoặc sách lịch sử hào hùng của dân tộc, người đọc sẽ dễ dàng hình dung không khí của thời xa xưa.

      4. Cần chú ý gì khi sử dụng từ Hán Việt:

      Từ Hán Việt đã đóng góp quan trọng vào việc hình thành phong cách tiếng Việt. Tuy nhiên, việc sử dụng các từ Hán Việt đòi hỏi sự thận trọng và chú ý để tránh việc lạm dụng, gây mất đi bản sắc dân tộc. Do đó, khi sử dụng từ Hán Việt, chúng ta cần viết đúng và tiếp cận các từ gần với ngôn ngữ thuần Việt.

      Ví dụ, từ “tham quan” nên nói và viết thành “thăm quan”…

      Bên cạnh đó, cần chú trọng vào việc hiểu đúng nghĩa của các từ Hán Việt để sử dụng chúng một cách hiệu quả và tránh hiểu sai. Việc này rất quan trọng và quyết định việc có nên sử dụng loại từ này hay không. Để nâng cao kiến thức về từ Hán Việt, các bạn có thể tìm hiểu thông qua việc đọc các tác phẩm văn học chữ Nôm. Một ví dụ điển hình là tác phẩm “Truyện Kiều” của cố thi sĩ Nguyễn Du. Hơn nữa, cũng nên tận dụng từ điển Hán Việt để mở rộng vốn từ vựng.

      5. Cách phân biệt từ Hán Việt với các từ mượn khác:

      Từ mượn phần lớn xuất phát từ ngôn ngữ nước ngoài như Anh, Pháp, Nga. Chúng ta có thể dễ dàng nhận ra chúng thông qua cách phát âm, đọc và thời gian thích nghi với tiếng Việt. Khi sử dụng các từ mượn này trong cuộc sống hàng ngày, người dùng sẽ không cảm thấy quá xa lạ hoặc khác biệt quá nhiều.

      Ví dụ:

      • Tiếng Anh: Là ngôn ngữ phổ biến nhất trên thế giới, nên tiếng Việt có nhiều từ mượn từ tiếng Anh như internet, video, taxi, radar, show, jeep, PR, …

      • Tiếng Pháp: Trước đây, nước ta thuộc địa của Pháp, vì vậy người Việt cũng sử dụng nhiều từ mượn từ tiếng Pháp như bière (bia), café (cà phê), chou-fleur (súp lơ), fromage (phô mai), balcon (ban công), jambon (giăm bông), complet (com lê), …

      Tại sao lại sử dụng từ Hán Việt một cách không đúng cách?

      Từ Hán Việt thường mang theo một ý nghĩa và sắc thái trang trọng, thường được ưa chuộng trong các lĩnh vực như triết học, chính trị, giáo dục, Phật giáo, pháp luật,… Như ví dụ, từ “Quốc gia”, “phu nhân”, “học giả”, “tổ tiên”, “quốc hoa”,…

      Những từ Hán Việt được hình thành qua sự tiếp xúc giữa ngôn ngữ Hán và ngôn ngữ Việt. Tuy nhiên, theo thời gian và sự phát triển của các ngôn ngữ, từ Hán Việt đã trở nên khác biệt so với ngôn ngữ Trung Quốc hiện đại. Do đó, có nhiều trường hợp đã quá lạm dụng từ Hán Việt, gây hiểu nhầm và sai lầm.

      Một số từ Hán Việt có âm đồng nhưng lại có nghĩa khác nhau, ví dụ:

      Dù cùng có âm Hán Việt nhưng từ “hồng” lại có cách viết và nghĩa khác nhau như 红 /hóng/ là màu đỏ; 鸿 /hóng/ là con chim nhạn.

      Hoặc cùng âm Hán Việt là “Minh”, nhưng lại có các cách viết và nghĩa hoàn toàn khác nhau như “明” /míng/ là rõ ràng, sáng; và “冥” /míng/ nghĩa là u tối, tối tăm.

      Hoặc cùng âm Hán Việt “Ngộ”, nhưng lại có cách viết và nghĩa hoàn toàn khác nhau như 悟 /wù/ nghĩa là nhận thức, hiểu ra; và 遇 /yù/ nghĩa là gặp nhau.

      Nếu không hiểu rõ nghĩa gốc của từ Hán Việt, nhiều người sẽ dễ dẫn đến việc sử dụng sai, như nhầm lẫn giữa “khả năng” (năng lực) và “khả dĩ” (có thể); hoặc “quá trình” (tiến trình) và “quá trình” (đoạn đường đã đi qua).

      Cũng có nhiều từ Hán Việt bị hiểu sai nghĩa dẫn đến viết sai, như “tham quan” (đi ngắm cảnh) bị hiểu nhầm thành “thăm quan”; hoặc “chấp bút” bị viết thành “chắp bút”.

      Một lỗi phổ biến khi sử dụng từ Hán Việt là không phân biệt được giữa tiếng Hán Việt và tiếng Nôm. Ví dụ, từ “góa phụ” thường được dùng để chỉ người phụ nữ có chồng chết. Từ “góa” là từ tiếng Nôm và không thể đặt trước danh từ “phụ”, chúng ta nên gọi là “gái góa” hoặc từ “quả phụ” (toàn Hán Việt). Tương tự, từ “nữ nhà báo” cũng là từ tiếng Nôm, do đó chúng ta nên sử dụng “nhà báo nữ” hoặc các cụm từ toàn bộ từ Hán Việt như “nữ phóng viên” hoặc “nữ ký giả”.

      Lạm dụng và sử dụng từ Hán Việt là lỗi sai khá phổ biến. Chẳng hạn khi kết hợp từ “tặc” (ăn cướp) với nhiều từ khác như vàng tặc, cà phê tặc, tôm tặc, đinh tặc,…. dùng để chỉ những những kẻ ăn trộm.

      Cách dùng từ này đầu tiên là sai về mặt ngữ pháp (1 từ đơn thuần Việt sẽ không thể ghép với 1 từ đơn Hán Việt để thành 1 từ ghép). Sau đó là việc sai về mặt ngữ nghĩa: tặc có nghĩa là ăn cướp, còn đạo mới là ăn trộm. Do vậy, thay vì sính dùng các từ Hán Việt thì chúng ta có thể nói đơn giản là bọn ăn trộm cà phê, bọn ăn trộm vàng,…..

       
       
       
       
       
       
       
       
       
       
       

      Duong Gia Facebook Duong Gia Tiktok Duong Gia Youtube Duong Gia Google

        Liên hệ với luật sư để được hỗ trợ

      •   Tư vấn pháp luật qua Email
         Tư vấn nhanh với Luật sư
      -
      CÙNG CHUYÊN MỤC
      • NATO là gì? Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO)
      • Phân tích văn bản Viên tướng trẻ và con ngựa trắng
      • Bàn tay mở rộng trao ban tâm hồn mới tràn ngập vui sướng
      • Viết một sáng kiến kinh nghiệm nhằm thúc đẩy việc đọc sách
      • Các dạng bài tập cân bằng phương trình oxi hóa khử hay gặp
      • Thuyết minh Vườn quốc gia Cát Tiên (Đồng Nai) hay nhất
      • Phân tích và cảm nhận về chân dung Đô-xtôi-ép-ki hay nhất
      • Cây công nghiệp lâu năm được phát triển ở Đồng bằng sông Cửu Long là?
      • Xuất hay suất? Sơ xuất hay sơ suất? Xuất quà hay suất quà?
      • Viết 4 – 5 câu về tình cảm của em với một người thân
      • Thiên Địa Hội là gì? Nghĩa Hoà Đoàn là gì? Có vai trò gì?
      • Trình bày ý kiến về: Những lưu ý khi sử dụng ChatGPT
      BÀI VIẾT MỚI NHẤT
      • Dịch vụ xin cấp giấy phép lao động cho người nước ngoài
      • Dịch vụ xin cấp thẻ tạm trú cho người nước ngoài trọn gói
      • NATO là gì? Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO)
      • Sáng kiến kinh nghiệm phát triển văn hóa đọc cho cộng đồng
      • Khóc nhiều sẽ bị gì? Khóc nhiều quá thì có bị mù không?
      • Dịch vụ đại diện xử lý xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ
      • Dịch vụ gia hạn hiệu lực văn bằng bảo hộ sở hữu trí tuệ
      • Dịch vụ đăng ký bảo hộ nhãn hiệu quốc tế uy tín trọn gói
      • Dịch vụ đăng ký thương hiệu, bảo hộ logo thương hiệu
      • Dịch vụ đăng ký nhãn hiệu, bảo hộ nhãn hiệu độc quyền
      • Luật sư bào chữa các tội liên quan đến hoạt động mại dâm
      • Luật sư bào chữa tội che giấu, không tố giác tội phạm
      LIÊN KẾT NỘI BỘ
      • Tư vấn pháp luật
      • Tư vấn luật tại TPHCM
      • Tư vấn luật tại Hà Nội
      • Tư vấn luật tại Đà Nẵng
      • Tư vấn pháp luật qua Email
      • Tư vấn pháp luật qua Zalo
      • Tư vấn luật qua Facebook
      • Tư vấn luật ly hôn
      • Tư vấn luật giao thông
      • Tư vấn luật hành chính
      • Tư vấn pháp luật hình sự
      • Tư vấn luật nghĩa vụ quân sự
      • Tư vấn pháp luật thuế
      • Tư vấn pháp luật đấu thầu
      • Tư vấn luật hôn nhân gia đình
      • Tư vấn pháp luật lao động
      • Tư vấn pháp luật dân sự
      • Tư vấn pháp luật đất đai
      • Tư vấn luật doanh nghiệp
      • Tư vấn pháp luật thừa kế
      • Tư vấn pháp luật xây dựng
      • Tư vấn luật bảo hiểm y tế
      • Tư vấn pháp luật đầu tư
      • Tư vấn luật bảo hiểm xã hội
      • Tư vấn luật sở hữu trí tuệ
      LIÊN KẾT NỘI BỘ
      • Tư vấn pháp luật
      • Tư vấn luật tại TPHCM
      • Tư vấn luật tại Hà Nội
      • Tư vấn luật tại Đà Nẵng
      • Tư vấn pháp luật qua Email
      • Tư vấn pháp luật qua Zalo
      • Tư vấn luật qua Facebook
      • Tư vấn luật ly hôn
      • Tư vấn luật giao thông
      • Tư vấn luật hành chính
      • Tư vấn pháp luật hình sự
      • Tư vấn luật nghĩa vụ quân sự
      • Tư vấn pháp luật thuế
      • Tư vấn pháp luật đấu thầu
      • Tư vấn luật hôn nhân gia đình
      • Tư vấn pháp luật lao động
      • Tư vấn pháp luật dân sự
      • Tư vấn pháp luật đất đai
      • Tư vấn luật doanh nghiệp
      • Tư vấn pháp luật thừa kế
      • Tư vấn pháp luật xây dựng
      • Tư vấn luật bảo hiểm y tế
      • Tư vấn pháp luật đầu tư
      • Tư vấn luật bảo hiểm xã hội
      • Tư vấn luật sở hữu trí tuệ
      Dịch vụ luật sư uy tín toàn quốc


      Tìm kiếm

      Duong Gia Logo

      •   Tư vấn pháp luật qua Email
         Tư vấn nhanh với Luật sư

      VĂN PHÒNG HÀ NỘI:

      Địa chỉ: 89 Tô Vĩnh Diện, phường Khương Trung, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội, Việt Nam

       Điện thoại: 1900.6568

       Email: dichvu@luatduonggia.vn

      VĂN PHÒNG MIỀN TRUNG:

      Địa chỉ: 141 Diệp Minh Châu, phường Hoà Xuân, quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng, Việt Nam

       Điện thoại: 1900.6568

       Email: danang@luatduonggia.vn

      VĂN PHÒNG MIỀN NAM:

      Địa chỉ: 227 Nguyễn Thái Bình, phường 4, quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam

       Điện thoại: 1900.6568

        Email: luatsu@luatduonggia.vn

      Bản quyền thuộc về Luật Dương Gia | Nghiêm cấm tái bản khi chưa được sự đồng ý bằng văn bản!

      Chính sách quyền riêng tư của Luật Dương Gia

      • Chatzalo Chat Zalo
      • Chat Facebook Chat Facebook
      • Chỉ đường picachu Chỉ đường
      • location Đặt câu hỏi
      • gọi ngay
        1900.6568
      • Chat Zalo
      Chỉ đường
      Trụ sở chính tại Hà NộiTrụ sở chính tại Hà Nội
      Văn phòng tại Đà NẵngVăn phòng tại Đà Nẵng
      Văn phòng tại TPHCMVăn phòng tại TPHCM
      Gọi luật sư Gọi luật sư Yêu cầu dịch vụ Yêu cầu dịch vụ
      • Gọi ngay
      • Chỉ đường

        • HÀ NỘI
        • ĐÀ NẴNG
        • TP.HCM
      • Đặt câu hỏi
      • Trang chủ
      ID: 34230