Trong thời gian nghỉ thai sản, một trong những câu hỏi phổ biến mà nhiều bà mẹ quan tâm là liệu họ có được hưởng Bảo hiểm y tế không vì Bảo hiểm y tế giúp họ tiếp cận các dịch vụ y tế cần thiết trong quá trình mang thai và sau sinh một cách dễ dàng, tiết kiệm chi phí.
Mục lục bài viết
1. Trong thời gian nghỉ thai sản, người lao động có được hưởng BHYT không?
Tại điểm a khoản 1 Điều 13 Luật Bảo hiểm y tế 2008, được sửa đổi bổ sung bởi khoản 7 Điều 1 Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi 2014 có quy định về mức đóng và trách nhiệm đóng bảo hiểm y tế như sau:
– Mức đóng hàng tháng của người được quy định tại điểm a khoản 1 Điều 12 của Luật Bảo hiểm y tế không vượt quá 6% tiền lương tháng. Trong đó, người sử dụng lao động đóng 2/3 và người lao động đóng 1/3. Trong thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, mức đóng hàng tháng tối đa không vượt quá 6% tiền lương tháng của người lao động trước khi nghỉ thai sản và khoản tiền này sẽ do tổ chức bảo hiểm xã hội đóng.
Theo đó, trong thời gian người lao động nghỉ việc để hưởng chế độ thai sản theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, người lao động vẫn tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế. Do đó, người lao động vẫn được hưởng các quyền lợi bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật.
2. Lao động nữ được nghỉ thai sản bao lâu?
Tại Điều 139 Bộ luật Lao động 2019 có quy định về nghỉ thai sản như sau:
– Lao động nữ được nghỉ thai sản trước và sau khi sinh con là 06 tháng, trong đó thời gian nghỉ trước khi sinh không được vượt quá 02 tháng. Đối với trường hợp sinh đôi trở lên, từ con thứ 02 trở đi, với mỗi con, người mẹ sẽ được nghỉ thêm 01 tháng.
– Trong suốt thời gian nghỉ thai sản, lao động nữ được hưởng chế độ thai sản theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội.
– Sau khi kết thúc thời gian nghỉ thai sản theo quy định tại khoản 1 này, nếu có nhu cầu, nếu có thể thỏa thuận được với người sử dụng lao động, người lao động nữ có thể tiếp tục nghỉ thêm một khoảng thời gian khác mà không được hưởng lương.
– Trước khi kết thúc thời gian nghỉ thai sản theo quy định tại khoản 1 này, lao động nữ có thể quay lại công việc khi đã nghỉ ít nhất 04 tháng, nhưng phải thông báo trước và được sự đồng ý của người sử dụng lao động, cũng như có xác nhận từ cơ sở y tế có thẩm quyền về việc trở lại làm việc sớm không ảnh hưởng đến sức khỏe. Trong trường hợp này, ngoài tiền lương cho các ngày làm việc do người sử dụng lao động trả, lao động nữ vẫn được hưởng trợ cấp thai sản theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội.
– Đối với các trường hợp lao động nam khi vợ sinh con, người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi, lao động nữ mang thai hộ và người lao động là người mẹ nhờ mang thai hộ được cũng được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản theo đúng quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội.
Theo đó, lao động nữ được nghỉ thai sản trước và sau khi sinh con là 06 tháng; thời gian nghỉ trước khi sinh không quá 02 tháng.
Trường hợp lao động nữ sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ 02 trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thêm 01 tháng.
Hết thời gian nghỉ thai sản, nếu có nhu cầu, lao động nữ có thể nghỉ thêm một thời gian không hưởng lương sau khi thỏa thuận với người sử dụng lao động.
3. Thời điểm tính hưởng chế độ thai sản khi sinh con:
Thời gian hưởng chế độ khi sinh con được quy định tại khoản 1 Điều 34 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 sửa đổi năm 2019 như sau:
– Lao động nữ được nghỉ thai sản trước và sau khi sinh con là 06 tháng. Trong thời gian này, nhu cầu chăm sóc bản thân và thai nhi được ưu tiên hàng đầu, đảm bảo sức khỏe và phục hồi sau khi sinh cho người mẹ. Trường hợp lao động nữ sinh đôi trở lên, thì tính từ con thứ hai trở đi, người mẹ được nghỉ thêm 01 tháng. Thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản trước khi sinh tối đa không quá 02 tháng.
– Lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội khi vợ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản như sau:
+ Nghỉ 05 ngày làm việc;
+ Nghỉ 07 ngày làm việc khi vợ sinh con phải phẫu thuật, sinh con dưới 32 tuần tuổi;
+ Nghỉ 10 ngày làm việc trong trường hợp vợ sinh đôi, nếu vợ sinh ba trở lên thì cứ thêm mỗi con, lao động nam sẽ được nghỉ thêm 03 ngày làm việc;
+ Nghỉ 14 ngày làm việc trong trường hợp vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật.
Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản quy định tại khoản này được tính trong khoảng thời gian 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con.
– Nếu sau khi sinh con, em bé dưới 02 tháng tuổi qua đời, thì mẹ được nghỉ việc trong vòng 04 tháng, bắt đầu từ ngày sinh của con. Trong trường hợp em bé từ 02 tháng tuổi trở lên qua đời, mẹ được nghỉ việc trong vòng 02 tháng, tính từ ngày con qua đời. Tuy nhiên, thời gian nghỉ việc này không được vượt quá thời gian quy định tại khoản 1 của Điều này. Đồng thời, thời gian này không được tính vào thời gian nghỉ việc riêng theo quy định của luật lao động.
– Nếu chỉ có mẹ tham gia bảo hiểm xã hội hoặc cả cha và mẹ đều tham gia bảo hiểm xã hội và mẹ qua đời sau khi sinh con, thì cha hoặc người trực tiếp nuôi dưỡng sẽ được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản trong thời gian còn lại của mẹ, theo quy định tại khoản 1 của Điều này. Trong trường hợp mẹ tham gia bảo hiểm xã hội nhưng không đủ điều kiện quy định tại khoản 2 hoặc khoản 3 của Điều 31 của Luật Bảo hiểm xã hội và qua đời, thì cha hoặc người trực tiếp nuôi dưỡng sẽ được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 06 tháng tuổi.
– Trường hợp cha hoặc người trực tiếp nuôi dưỡng tham gia bảo hiểm xã hội mà không nghỉ việc theo quy định tại khoản 4 Điều này, ngoài việc được trả tiền lương, họ cũng được hưởng chế độ thai sản cho thời gian còn lại của người mẹ theo quy định tại khoản 1 Điều này. Điều này giúp đảm bảo quyền lợi và sự hỗ trợ cho người cha hoặc người nuôi dưỡng trẻ nhỏ khi người mẹ không còn.
– Trong trường hợp chỉ có người cha tham gia bảo hiểm xã hội mà người mẹ chết sau khi sinh con hoặc gặp rủi ro sau khi sinh mà không còn đủ sức khỏe để chăm sóc con theo xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền, cha sẽ được nghỉ việc để hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 06 tháng tuổi. Điều này giúp bảo đảm đủ sự hỗ trợ và chăm sóc cho trẻ nhỏ trong giai đoạn đầu đời, đồng thời giảm bớt áp lực và trách nhiệm đối với cha khi mẹ không thể tiếp tục chăm sóc con.
– Thời gian hưởng chế độ thai sản được quy định tại các khoản 1, 3, 4, 5 và 6 Điều này tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.
Như vậy, theo quy định trên, lao động nữ khi sinh con sẽ được nghỉ việc để hưởng chế độ thai sản trước và sau khi sinh con trong khoảng thời gian là 06 tháng. Trong trường hợp sinh đôi trở lên, tính từ con thứ 2 trở đi, lao động nữ sẽ được nghỉ thêm 1 tháng để có đủ thời gian chăm sóc và nuôi dưỡng các con nhỏ. Đồng thời, thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản trước khi sinh tối đa không quá 02 tháng, giúp bảo đảm sức khỏe và sự chăm sóc tốt nhất cho mẹ và em bé trong giai đoạn này.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, sửa đổi năm 2019;
– Bộ luật Lao động năm 2019;
– Luật Bảo hiểm y tế năm 2008, sửa đổi năm 2023.
THAM KHẢO THÊM:
