Hiện nay, các vụ tai nạn giao thông đường bộ xảy ra ngày càng nhiều, đặc biệt là vào những dịp lễ, tết. Vậy quy trình giải quyết khi xảy ra tai nạn giao thông đường bộ được thực hiện như thế nào?
Mục lục bài viết
1. Tổ chức tiếp nhận, xử lý tin báo và giải quyết ban đầu:
– Tổ chức tiếp nhận tin báo về tai nạn giao thông đường bộ.
– Xử lý tin báo.
– Giải quyết ban đầu khi cán bộ Cảnh sát giao thông làm nhiệm vụ tuần tra kiểm soát phát hiện vụ tai nạn giao thông đường bộ hoặc được phân công đến hiện trường vụ tai nạn giao thông đường bộ: Cán bộ Cảnh sát giao thông làm nhiệm vụ tuần tra kiểm soát phát hiện vụ tai nạn giao thông đường bộ hoặc được lãnh đạo có thẩm quyền phân công đến hiện trường phải thực hiện những nhiệm vụ sau:
+ Tổ chức cứu nạn, cứu hộ;
+ Bảo vệ hiện trường vụ tai nạn giao thông đường bộ;
+ Tổ chức, hướng dẫn giao thông không để xảy ra vấn đề ùn tắc;
+ Trường hợp người gây tai nạn giao thông đường bộ bỏ chạy: tìm hiểu thông tin chi tiết về đặc điểm của người gây tai nạn bỏ chạy; loại phương tiện, màu sơn, biển số của phương tiện (tra cứu ở trên hệ thống phần mềm đăng ký, quản lý phương tiện), đặc biệt là vị trí của phương tiện, các thiệt hại về phương tiện và hướng phương tiện bỏ chạy. Đối chiếu, xác định các dấu vết hình thành trong quá trình va chạm. Căn cứ vào đặc điểm phương tiện bỏ chạy, các dấu vết để lại trên phương tiện để tổ chức truy tìm người, phương tiện đã gây tai nạn, thông báo cho các đơn vị Cảnh sát giao thông trên tuyến phối hợp truy bắt.
– Thu thập thông tin ban đầu.
– Huy động, trưng dụng phương tiện.
– Khi thực hiện nhiệm vụ trên: Nếu phát hiện vụ tai nạn giao thông đường bộ có một trong các dấu hiệu về hậu quả như: có người chết tại hiện trường, chết ở trên đường đi cấp cứu, đang cấp cứu mà bị chết; có người bị thương dập, nát, đứt, rời tay, chân, bị mù hai mắt; vỡ nền sọ; có từ 03 người trở lên mà bị thương gãy tay, chân trở lên hoặc có căn cứ thiệt hại tài sản từ 100 triệu đồng trở lên thì thực hiện như sau:
+ Đối với cán bộ Cảnh sát giao thông Công an cấp huyện, báo cáo đến Trưởng Công an cấp huyện phân công Cảnh sát điều tra tiếp nhận điều tra, giải quyết;
+ Đối với cán bộ Cục Cảnh sát giao thông thì báo cáo lên Cục trưởng, cán bộ Phòng Cảnh sát giao thông Công an cấp tỉnh thì báo cáo lên Trưởng phòng để chuyển cho Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp huyện có thẩm quyền điều tra, giải quyết;
– Trong 07 ngày kể từ ngày xảy ra vụ tai nạn giao thông thì cán bộ Cảnh sát giao thông được phân công điều tra, xác minh phải thường xuyên kiểm tra các thông tin về tình trạng tổn thương cơ thể, đánh giá sơ bộ về thiệt hại về tài sản, báo cáo, đề xuất đến lãnh đạo đơn vị chỉ đạo phối hợp với Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp huyện nơi đã xảy ra vụ tai nạn giao thông đường bộ để bảo đảm việc giải quyết theo đúng các quy định của pháp luật.
2. Điều tra, xác minh vụ tai nạn giao thông đường bộ:
– Nội dung điều tra, xác minh các tình tiết của vụ tai nạn giao thông đường bộ:
+ Khi tiến hành điều tra, xác minh vụ tai nạn giao thông đường bộ cán bộ Cảnh sát giao thông có trách nhiệm xác minh:
++ Có hay không có hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông đường bộ; diễn biến, nguyên nhân dẫn đến vụ tai nạn giao thông đường bộ;
++ Cá nhân, tổ chức thực hiện hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông đường bộ, lỗi, nhân thân của chính cá nhân vi phạm;
++ Các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ;
++ Tính chất, mức độ thiệt hại do hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông đường bộ đã gây ra;
++ Tình tiết khác có ý nghĩa đối với việc xem xét, quyết định xử phạt, giải quyết vụ tai nạn giao thông đường bộ;
++ Bất cập, sơ hở, thiếu sót trong tổ chức giao thông, chất lượng của hạ tầng giao thông; quản lý phương tiện, người điều khiển phương tiện giao thông;
++ Trong quá trình xem xét, ra quyết định xử phạt, người có thẩm quyền xử phạt có thể thực hiện trưng cầu giám định. Việc trưng cầu giám định phải được thực hiện theo quy định của pháp luật về giám định.
+ Cán bộ Cảnh sát giao thông được phân công đến hiện trường tiến hành những biện pháp điều tra, xác minh, giải quyết vụ tai nạn giao thông đường bộ phải lập Biên bản vụ việc hành chính. Trong thời hạn 24 giờ, kể từ khi lập biên bản vụ việc hành chính thì cán bộ Cảnh sát giao thông lập biên bản phải báo cáo đến lãnh đạo có thẩm quyền để ra Quyết định phân công cán bộ điều tra, xác minh, giải quyết vụ tai nạn giao thông đường bộ và lập Kế hoạch điều tra, xác minh, giải quyết vụ tai nạn giao thông đường bộ được lãnh đạo có thẩm quyền phê duyệt.
– Khám nghiệm hiện trường.
– Tạm giữ, xử lý tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề và tạm giữ người đã điều khiển phương tiện giao thông đường bộ có liên quan đến vụ tai nạn giao thông để điều tra, xác minh theo thủ tục hành chính.
– Khám nghiệm phương tiện giao thông có liên quan đến vụ tai nạn giao thông.
– Ghi lời khai của những người điều khiển phương tiện giao thông có liên quan đến vụ tai nạn giao thông đường bộ.
– Ghi lời khai của những người bị nạn và người có liên quan khác ở trong vụ tai nạn giao thông đường bộ.
– Ghi lời khai của những người đã làm chứng trong vụ tai nạn giao thông đường bộ.
– Một số hoạt động khác để thu thập tài liệu liên quan đến vụ tai nạn giao thông đường bộ, như:
+ Xem xét dấu vết trên thân thể của người bị nạn;
+ Xác định chỉ tiêu kỹ thuật cầu, đường có liên quan đến vụ tai nạn giao thông;
+ Kiểm tra, xác minh phương tiện, người điều khiển phương tiện; các hành khách, hàng hóa vận chuyển và các giấy tờ có liên quan;
+ Dựng lại hiện trường của vụ tai nạn giao thông đường bộ.
– Giám định chuyên môn.
– Xem xét kết quả điều tra, xác minh, giải quyết vụ tai nạn giao thông đường bộ: xác định
+ Vụ tai nạn giao thông không có dấu hiệu tội phạm thì phải báo cáo kết quả và đề xuất giải quyết vụ tai nạn giao thông đến lãnh đạo có thẩm quyền ra Thông báo về kết quả điều tra, xác minh, giải quyết vụ tai nạn giao thông đường bộ.
+ Vụ tai nạn giao thông đường bộ có dấu hiệu tội phạm:
++ Cán bộ Cảnh sát giao thông thuộc Công an cấp huyện phải báo cáo lên Trưởng Công an cấp huyện chuyển hồ sơ, tài liệu, tang vật, phương tiện vụ tai nạn giao thông đường bộ cho Đội điều tra tổng hợp tiếp nhận điều tra, giải quyết;
++ Cán bộ Cảnh sát giao thông thuộc Cục Cảnh sát giao thông phải báo cáo lên Cục trưởng, cán bộ Cảnh sát giao thông thuộc Phòng Cảnh sát giao thông Công an cấp tỉnh phải báo cáo lên Trưởng phòng để chỉ đạo việc điều tra, giải quyết vụ tai nạn giao thông đường bộ.
+ Trường hợp phát hiện ra vụ việc do cá nhân, tổ chức có hành vi cố ý gây ra vụ tai nạn giao thông đường bộ để xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, tài sản cho người khác hoặc là để che giấu hành vi phạm tội khác thì cán bộ Cảnh sát giao thông phải báo cáo lên lãnh đạo đơn vị chuyển hồ sơ, tang vật, phương tiện cho Cơ quan Cảnh sát điều tra có thẩm quyền điều tra, giải quyết.
3. Giải quyết vụ tai nạn giao thông:
– Thời hạn điều tra, xác minh, giải quyết vụ tai nạn giao thông đường bộ: Vụ tai nạn giao thông đường bộ không có dấu hiệu tội phạm thì thời hạn điều tra, xác minh, giải quyết như sau:
+ Nhận được tin báo về vụ tai nạn giao thông đường bộ thì Cảnh sát giao thông phải tiến hành điều tra, xác minh, giải quyết trong thời hạn 07 ngày; trong trường hợp vụ tai nạn giao thông đường bộ có nhiều tình tiết phức tạp cần phải được xác minh thêm thì có thể được kéo dài nhưng không quá 30 ngày kể từ ngày đã nhận được tin báo về vụ tai nạn giao thông đường bộ. Trường hợp phải thông qua giám định chuyên môn hoặc là cần phải có thêm thời gian để xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ thì người có thẩm quyền phải thực hiện báo cáo thủ trưởng trực tiếp của mình bằng văn bản để xin gia hạn; việc gia hạn phải thực hiện bằng văn bản, thời hạn gia hạn không được quá 30 ngày.
+ Kết thúc thời hạn điều tra, xác minh thì lực lượng Cảnh sát giao thông phải ra ngay thông báo kết quả điều tra, xác minh, giải quyết vụ tai nạn giao thông đường bộ và tiến hành xử lý theo quy định pháp luật hành chính.
– Giải quyết vụ tai nạn giao thông đường bộ theo thủ tục hành chính:
+ Mời các bên liên quan hoặc đại diện hợp pháp của họ đến trụ sở của đơn vị để thông báo về kết quả điều tra, xác minh (kết luận nguyên nhân, diễn biến vụ tai nạn giao thông đường bộ, xác định lỗi của những người mà có liên quan trong vụ tai nạn giao thông đường bộ và hình thức xử lý vi phạm hành chính), đồng thời phải lập Biên bản giải quyết vụ tai nạn giao thông đường bộ. Lập Biên bản vi phạm hành chính (nếu có) theo đúng quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính.
+ Báo cáo lên lãnh đạo có thẩm quyền ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính (nếu có).
+ Cho những bên liên quan đến vụ tai nạn giao thông tự giải quyết bồi thường thiệt hại dân sự tại trụ sở cơ quan, đơn vị.
+ Sau khi hoàn thành việc điều tra, xác minh, giải quyết vụ tai nạn giao thông đường bộ, cán bộ Cảnh sát giao thông thụ lý hoàn chỉnh hồ sơ và báo cáo lên lãnh đạo đơn vị kết thúc việc điều tra, xác minh, giải quyết vụ tai nạn giao thông đường bộ; thực hiện chế độ thống kê, báo cáo tai nạn giao thông đường bộ, lưu hồ sơ theo đúng quy định của Bộ Công an và pháp luật có liên quan.
+ Đối với vụ tai nạn giao thông đường bộ do Cơ quan điều tra thụ lý, giải quyết nhưng sau đó lại có quyết định không khởi tố vụ án hình sự hay quyết định hủy bỏ quyết định khởi tố vụ án hình sự hoặc quyết định đình chỉ điều tra hoặc quyết định đình chỉ vụ án, nhưng hành vi đã có dấu hiệu vi phạm hành chính nên chuyển hồ sơ, tài liệu, tang vật, phương tiện cho các cơ quan, đơn vị Cảnh sát giao thông để xử lý vi phạm hành chính thì cán bộ của Cảnh sát giao thông được giao tiếp nhận thụ lý báo cáo người có thẩm quyền thực hiện theo các quy định tại Điều 63 Luật Xử lý vi phạm hành chính.
+ Kết thúc việc điều tra, xác minh, giải quyết vụ tai nạn giao thông đường bộ, nếu cơ quan, đơn vị thụ lý vụ tai nạn giao thông đường bộ phát hiện những tồn tại, bất cập, thiếu sót trong lĩnh vực quản lý nhà nước về hạ tầng giao thông, về tổ chức giao thông, việc quản lý người điều khiển phương tiện, quản lý các phương tiện thì có văn bản kiến nghị với cơ quan quản lý, ngành chủ quản để có biện pháp khắc phục.
– Giải quyết vụ tai nạn giao thông đường bộ phát hiện có dấu hiệu tội phạm theo chức năng của Cơ quan đã được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra: Quá trình mà thực hiện việc điều tra, xác minh, giải quyết vụ tai nạn giao thông đường bộ nếu phát hiện có dấu hiệu tội phạm thì cán bộ đã được phân công điều tra, xác minh, giải quyết vụ tai nạn giao thông đường bộ thuộc Cục Cảnh sát giao thông báo cáo lên Cục trưởng và cán bộ mà đã được phân công điều tra, giải quyết vụ tai nạn giao thông đường bộ thuộc Phòng Cảnh sát giao thông Công an cấp tỉnh báo cáo lên Trưởng phòng để Cục trưởng, Trưởng phòng ra quyết định khởi tố vụ án hình sự và thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn điều tra theo Điều 38 của Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự năm 2015 và Điều 40 của Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 được sửa đổi bổ sung 2021.
Những văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Thông tư 63/2020/TT-BCA quy trình điều tra, giải quyết tai nạn giao thông đường bộ.