Trình bày cảm nhận của em về Hai cây phong của Ai-Ma-Tốp

1. Trình bày cảm nhận của em về Hai cây phong của Ai-Ma-Tốp ấn tượng:

Truyện ngắn của Người thầy đầu tiên của nhà văn Ai-ma-tốp đưa chúng ta trở lại ngôi làng nhỏ Ku-ku-rêu ở Cộng hòa Cư-rơ-gư-xtan thuộc Liên Xô (cũ). Câu chuyện về người lính Hồng quân và đoàn viên Thanh niên Cộng sản Duy-sen – người thầy đầu tiên đã trồng hai cây phong nhỏ với cô bé An-tư-nai thuở trước. Bốn mươi năm sau, cô gái là một viện sĩ nổi tiếng và hai cây phong đã trở thành một phần không thể thiếu trong ký ức làng quê của nhiều thế hệ dân làng Ku-ku-rêu. 

Những ký ức liên quan đến hai cây phong được kể thành hai chuỗi liên kết với nhau: câu chuyện trực tiếp của nhân vật “tôi” – người họa sĩ lớn lên trên cùng mảnh đất này – và mạc kỷ niệm của cả thế hệ chúng tôi. Những ký ức sống động của tuổi thơ đã thôi thúc người nghệ sĩ – nhân vật “Tôi” – tái hiện một cách đẹp đẽ và đầy cảm xúc hình ảnh hai cây phong – biểu tượng của quê hương, một mảnh sống của hồn làng. 

Ký ức về ngôi làng bắt đầu bằng câu chuyện đưa người đọc về một nơi nằm trên một vùng đồng bằng rộng dưới chân núi, nơi có những dòng nước chảy ra từ nhiều khe đá. Ku-ku-rêu hiện lên với tất cả vẻ đẹp hoang sơ của thiên nhiên với những thung lũng, thảo nguyên và núi non. Hai cây phong không phải là món quà của tạo hóa nhưng trẻ con đã biết đến chúng từ lâu, kể từ khi chưa biết mình. Tất nhiên, hình ảnh hai cây phong đã trở thành của riêng ở làng Ku-ku-reu: “chúng luôn hiện ra trước mắt hệt như những ngọn hải đăng đặt trên núi”, trở thành cột mốc dẫn đường cho con người. 

Còn “tôi”, “mỗi lần về quê, khi xuống xe lửa đi qua thảo nguyên về làng, tôi đều coi bổn phận đầu tiên là từ xa đưa mắt tìm hai cây phong thân thuộc ấy”. Anh có tình cảm đặc biệt với hai cây phong như những người bạn, nhìn chúng bằng ánh mắt đầy yêu thương, đến nỗi dù khó nhìn đến đâu anh vẫn luôn biết chúng, luôn nhìn rõ chúng. Hai cây phong đã trở thành một phần tâm hồn của anh, dẫn dắt niềm vui nỗi buồn của người họa sĩ. 

Với tình yêu ấy, anh đã tạo nên vẽ nên một hình ảnh thật tươi sáng và đẹp đẽ. Bức tranh ngân nga giai điệu “tiếng lá reo cho đến khi say sưa ngây ngất”. Đoạn văn miêu tả hình ảnh hai cây phong xinh đẹp như một bài thơ về một loài cây “có tiếng nói riêng và hẳn phải có một tâm hồn riêng, chan chứa những lời ca êm dịu”. Có lẽ tình yêu quê hương của người họa sĩ đã mang lại cảm giác choáng ngợp, say sưa này: “Dù ta tới đây, vào lúc nào ban ngày hay ban đêm, chúng cũng vẫn nghiêng ngả thân cây, lay động lá cành, không ngớt tiếng rì rào theo nhiều cung bậc khác nhau. Có khi tưởng chừng như một làn sóng thủy triều dâng lên vỗ vào bãi cát, có khi lại nghe như một tiếng thì thầm thiết tha nồng thắm chuyển qua lá cành như một đốm lửa vô hình, có khi hai cây phong bỗng in bặt một thoáng rồi khắp lá cành lại cất tiếng thở dài một lượt như thương tiếc người nào.” Dù thời tiết đang thay đổi mạnh mẽ nhưng hai cây phong này vẫn như một con người kiên cường trước sức tàn phá của cơn bão, “nghiêng ngả tấm thân dẻo dai và reo vù vù như một ngọn lửa bốc cháy rừng rực”. Người nghệ sĩ trân trọng lưu giữ cảm xúc tuổi thơ ngay cả khi khám phá ra bí mật của hai cây phong với những lời giải thích khoa học chính xác: “việc khám phá ra chân lý giản đơn ấy vẫn không làm tôi vỡ mộng xưa, không làm tôi bỏ mất cách cảm thụ của tuổi thơ mà tôi còn giữ đến tận ngày nay.” Bởi một thời tươi đẹp đã gắn liền với cây phong ấy: “ Tuổi trẻ của tôi đã để lại nơi ấy, bên cạnh chúng như một mảnh vỡ của chiếc gương thần xanh…”. Những hình ảnh thời thơ ấu đã tạo nên một không gian cổ tích vô cùng lạ mắt. Phải chăng chính tình yêu, tình cảm dành cho hai cây phong đã khiến cậu bé lớn lên trở thành một họa sĩ muốn vẽ nên tâm hồn đam mê của mình? 

Hai cây phong này cũng là ký ức chung của chúng tôi – những chàng trai tinh nghịch của làng Ku-ku-rêu, những người bạn cùng thời của người họa sĩ. Đó là những ngày tháng được nô đùa, chạy nhảy giữa những ngọn đồi bạt ngàn trong bóng mát mát rượi và tiếng  xào xạc êm dịu của lá hai cây phong. Khoảnh khắc ấy đẹp biết bao khi những cậu bé được nâng lên cao giữa những cành cây cao, cao như những chú chim, một thế giới khác mở ra ngoài biên giới ngôi làng nhỏ Ku-ku-reu, “như có một phép thần thông nào vụt mở ra trước mắt chúng tôi cả một thế giới đẹp đẽ vô ngần của không gian bao la và ánh sáng”. Hai cây phong trở thành giá đỡ chắp cánh ước mơ cho trẻ em và mở ra nhận thức của các em về một thế giới đầy những điều mới mẻ để khám phá “đến những vùng đất huyền bí ẩn giấu phía chân trời”. Giống như người bạn của mình, “tôi” – một cậu bé sau này trở thành họa sĩ – trải qua cảm giác “”tim đập rộn ràng vì thảng thốt và vui sướng, rồi trong tiếng xào xạc không ngớt ấy, tôi cố hình dung ra những miền xa lạ kia”. Hai cây phong đã trở thành đôi bạn tri kỷ, mang lại niềm vui, hạnh phúc cho tuổi thơ. 

Tận hưởng niềm vui của những ngày hồn nhiên thơ mộng bên hai cây phong này, không một cậu bé nào đặt câu hỏi về người đã yêu thương, ấp ủ những ước muốn, đem lại hạnh phúc tuổi thơ. Đây cũng là điều bình thường đối với bất kỳ đứa trẻ nào. Duy-sen, một người lính Hồng quân, một thành viên của Đoàn Thanh niên Cộng sản, đã cùng với đứa trẻ tội nghiệp An-tu-nai trồng hai cây phong trong những ngày làng Ku-ku-reu còn chìm trong bóng tối và lạc hậu. Những năm đầu sau Cách mạng Tháng Mười, những ảnh hưởng nặng nề đến đời sống của người dân trong làng đã được nhiều thế hệ trẻ em chứng kiến. Bản thân người thầy đầu tiên vẫn ở lại làng, trở thành ông già đưa thư Duy-sen cần cù, nhưng khi lũ trẻ gọi ngọn đồi có hai cây phong là “Trường Duy-sen”, cũng như bao người làng, có mấy ai nhớ ông lão này là Thầy Duy-Sen, người đã đem lại ánh sáng cách mạng và giúp xua tan  bóng tối bao đời nay? Hai cây phong còn là minh chứng cho sự hy sinh thầm lặng của những người cộng sản đã không ngần ngại cống hiến tuổi thanh xuân tươi đẹp của mình để thay đổi quê hương. 

Tình cảm yêu mến hai cây phong của “tôi”, của “chúng tôi” và người dân làng Ku-ku-reu khiến chúng tôi trân trọng chính vì hai cây phong đó gắn liền với câu chuyện của một con người cao quý, một giáo viên không có bằng sư phạm nhưng đã nuôi dạy bao ước mơ, hy vọng cho các học trò nhỏ của mình.

2. Trình bày cảm nhận của em về Hai cây phong của Ai-Ma-Tốp hay:

“Hai cây phong” là phần đầu tiên trong truyện “Người thầy đầu tiên” của tác giả về Cư-gơ-rư-xtan –  Cộng hòa Liên bang Trung Á cũ. Bài văn có hai câu chuyện và lời miêu tả đan xen rất hoàn hảo và tạo nên một sắc thái cảm xúc đặc biệt. 

Đầu tiên, người kể chuyện thể hiện mình là một họa sĩ miêu tả đầy cảm xúc với một tâm hồn nhạy cảm. Bức tranh vẽ hai cây phong ở giữa một ngọn đồi. Tuy nhiên, đây không phải là nét vẽ bằng cây cọ mà là một câu chuyện và cách miêu tả duyên dáng, sâu sắc. 

Bức tranh này chỉ xuất hiện mỗi khi “chúng tôi” (lời xưng hô của chủ thể trữ tình) đi xa và nghĩ thầm với một nỗi buồn da diết: “Ta sắp được thấy chúng chưa, hai cây phong sinh đôi ấy? Mong sao chóng về đến làng, chóng lên đồi mà đến với hai cây phong!”.

Vì vậy, cảnh sắc quê hương được cảm nhận bằng những hình ảnh khác nhau, đậm nhạt, sáng và tối, cao và thấp, xa và gần. Đó là cảm giác của một họa sĩ tài năng trước một khung cảnh tràn ngập cảm xúc. 

Nhưng nhìn từ góc độ cảm quan, tác giả (nhân vật trữ tình) đã kết hợp giữa câu chuyện với miêu tả, cách diễn đạt để tạo nên sức hấp dẫn lạ lùng. Bởi vì người kể chuyện gợi lại ký ức tuổi thơ. 

Năm học cuối cùng, bọn trẻ đã reo hò, huýt sáo ầm ĩ rồi cố trèo lên bằng cách bắt vào các mắt mấu của hai cây phong mà leo lên Làm sao quên được những “đứa trẻ chân trần” đã “làm chấn động” cả vương quốc loài chim ở trên những “cành cao ngất”. Ôi, ở đây “bọn nhóc” còn vô cùng vui vẻ, sung sướng nhìn phong cảnh vừa trịnh trọng vừa đáng yêu. 

Chúng mở to mắt hết mức có thể để nhìn về thảo nguyên xa xăm. Bọn trẻ “nép mình ngồi trên các cành cây lắng nghe tiếng gió ảo huyền và tiếng lá cây đáp lại lời gió…” Hai cây phong đã khiến tuổi thơ trở nên thú vị và mê mẩn với vẻ đẹp hùng vĩ và hoang sơ của chúng. 

Như vậy, trong đoạn trích “Hai cây phong” chan chứa một thi vị của quê hương. Nghệ thuật tả và cách kể chuyện đã làm cho câu chuyện trở nên sống động hơn rất nhiều. 

Văn bản thể hiện tâm hồn của hai cây phong là hay nhất và cảm động nhất. Đoạn trích chính là bài ca nói về tình yêu quê hương đất nước và người thầy vĩ đại đã “trồng cây, trồng người”.

3. Trình bày cảm nhận của em về Hai cây phong của Ai-Ma-Tốp 10 điểm:

Đây là câu chuyện  của nhà văn Ai-ma-tốp về quê hương ở Cư- nơ-gư-xtan, một vùng nông thôn hẻo lánh ở Trung Á thời Liên Xô cũ. 

Có thể nói, nhân vật nói “tôi” – người kể chuyện – chính là tác giả – người có khả năng kể chuyện thông qua miêu tả, nhân vật trữ tình “tôi” làm sống lại một ký ức xa xưa. Hai cây phong đã trở thành biểu tượng đặc biệt của một đời sống vùng quê. 

Nhân vật trữ tình dường như chia làm hai tâm hồn: một là họa sĩ, một là người Ku-ku-reu. Thực ra ở đây chúng ta chỉ nghe thấy một câu chuyện, một sự miêu tả, một sự bộc lộ cảm xúc của chủ thể trữ tình.  

Nhưng qua nội dung của văn bản, chúng ta có thể hiểu “Hai cây phong” mọc giữa lưng đồi như một bức tranh với khung cảnh gần như “chúng hiện ra trước mắt hệt như những ngọn hải đăng đặt trên núi…” Và có cảnh xa như: “đứng xa thế cũng khó lòng trông thấy ngay được, nhưng tôi thì bao giờ cũng cảm biết được, chúng lúc nào nhìn cũng rõ…” trong mạch truyện, hai chữ “chúng tôi” có sức hút rất mạnh đối với bọn trẻ.

Đó là bởi vì trong những năm học cuối cùng, các cậu nhỏ đã rất thân thiết với hai cây phong! 

Các cậu bé reo hò, huýt sáo ầm ĩ rồi chạy lên đồi, trèo lên hai cây phong rồi trèo lên tận hưởng không khí “bóng râm mát rượi và tiếng lá xào xạc dịu hiền”. Chúng cố bám lấy cành cây để trèo lên cao khiến làm chấn động cả vương quốc loài chim. 

Rồi chẳng phải chỉ có thế, các cậu còn leo cao hơn nữa, cao mãi để thi nhau về lòng can đảm và ai khéo hơn ai! Ở cái độ cao ấy các cậu sửng sốt rồi nín thở để nhìn phía sau làng là dải thảo nguyên hoang vu trong làn sương mờ đục. 

Cách viết này không chỉ thông qua cái nhìn của người họa sĩ mà câu chuyện còn được khơi dậy trong lòng các cậu học trò của cái thời còn thích trèo cây khám phá thế giới chim muông và làng xóm từ trên cành cao!

Khi đó các cậu chưa bao giờ nghĩ tới việc ai đã trồng hai cây phong đó trên đồi cao. Giờ đây ai cũng biết đó là cây phong do thầy Duy-sen và học trò An-tu-nai trồng để gửi vào đó một ước mơ với câu chuyện “Người thầy đầu tiên”. 

Tuy nhiên, nếu theo dõi câu chuyện của người kể chuyện “tôi” xuyên suốt cảnh phim, nhân vật chủ đề trữ tình thể hiện tình cảm của mình khá sâu sắc. Mỗi lần trở về sau một chuyến đi dài, tôi luôn tự nghĩ: “Liệu chúng ta có sớm nhìn thấy chúng không, những cây phong song sinh đó nhỉ?” Mong sớm được về làng, được trèo hai cây phong trên đồi sớm! Sau đó hãy đứng dưới gốc cây và lắng nghe tiếng lá xào xạc cho đến khi mê mẩn. 

Hiển nhiên, đó là tình cảm hồn nhiên hiện lên trong câu chuyện của một con người có nỗi nhớ sâu sắc về quê hương. 

Người kể chuyện thừa nhận: “ Trong đời tôi không thiếu gì các loại cây, nhưng hai cây phong này khác hẳn, chúng có tiếng nói riêng và hẳn phải có một tâm hồn riêng chan chứa những lời ca êm dịu”. 

Từ những cảm nhận đó, “người kể chuyện” miêu tả sự xao động của hai cây phong vào ban ngày, ban đêm, khi trời lặng, lúc giông bão,… 

Đây là một đoạn đặc tả đầy ấn tượng về hai cây phong mà chỉ những người coi chúng có quan hệ thân thiết, gần gũi mới có thể cảm nhận được. Khi người kể chuyện biết được chân lí đơn giản là hai cây phong đứng trên đồi cao lộng gió nên nó thu vào mình cái không khí xao động rồi trăn trở, thở dài… Nhưng người kể vẫn thấy ở đó một sức sống khác thường cho đến tận ngày nay, bởi tuổi trẻ vẫn để lại nơi này như những mảnh vỡ của chiếc gương thần xanh.

4. Giá trị nội dung của Hai cây phong của Ai-Ma-Tốp:

Hai cây phong của Ai-ma-tốp là một trích đoạn đẹp và ý nghĩa trong tác phẩm Người thầy đầu tiên, kể về tình yêu quê hương của một họa sĩ trở về thăm làng Ku-ku-rêu.

Trích đoạn nói về tình cảm sâu sắc của người con xa quê đối với hai cây phong, biểu tượng cho quê hương và người thầy đầu tiên đã trồng cây và trồng người. Tác giả muốn gửi gắm thông điệp về tình yêu cố hương, lòng biết ơn người thầy và ý thức bảo vệ thiên nhiên. Đây là những giá trị nhân văn cao đẹp, có ý nghĩa lớn trong cuộc sống.

5. Giá trị nghệ thuật của Hai cây phong của Ai-Ma-Tốp:

– Được viết bằng ngôn ngữ giàu cảm xúc, sử dụng nhiều phép tu từ như ẩn dụ, so sánh, nhân hóa để gợi tả hai cây phong và cảnh sắc quê hương. 

– Tác giả cũng dùng kỹ thuật chuyển cảnh từ hiện tại sang quá khứ để thể hiện sự khác biệt giữa hai cây phong xưa và nay, giữa quê hương ngày trước và ngày sau. 

– Có bố cục rõ ràng, gồm ba phần: mở bài, thân bài và kết bài. Mở bài giới thiệu cảnh sắc làng Ku-ku-rêu, thân bài hồi tưởng lại kỉ niệm về hai cây phong, kết bài nói về tâm trạng của người con xa quê khi thấy hai cây phong đã già đi.