Lịch sử 9 Bài 19 tổng hợp các kiến thức mà học sinh cần nắm rõ về Phong trào cách mạng ở Việt Nam 1930 - 1931. Sau đây là Tổng hợp sơ đồ tư duy Lịch sử 9 Bài 19 đầy đủ và chi tiết để các bạn học sinh tham khảo.
Mục lục bài viết
1. Tổng hợp sơ đồ tư duy Lịch sử 9 Bài 19 đầy đủ và chi tiết:
2. Khái quát phong trào cách mạng 1930 – 1935:
Phong trào cách mạng 1930-1935 tại Việt Nam là phong trào đấu tranh của lực lượng công nhân và nông dân chống lại đế quốc Pháp và phong kiến trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế xã hội nghiêm trọng. Phong trào được lãnh đạo bởi Đảng Cộng sản Việt Nam, sau đổi tên thành Đảng Cộng sản Đông Dương, do Trần Phú làm Tổng bí thư. Nguyên nhân của các phong trào này như sau:
– Nguyên nhân chủ quan: Là sự phát triển của các tổ chức cách mạng, đặc biệt là Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN) do Nguyễn Ái Quốc (Hồ Chí Minh) lãnh đạo. ĐCSVN đã tuyên truyền và vận động quần chúng, đào tạo cán bộ, xây dựng tổ chức bí mật, chuẩn bị vũ khí và kế hoạch khởi nghĩa. ĐCSVN cũng đã liên kết với các tổ chức khác như Việt Nam Quốc Dân Đảng (VNQDĐ), Việt Nam Cách Mạng Đồng Minh Hội (Việt Cách), Việt Nam Quang Phục Hội (Việt Quang),… để tạo sức mạnh đoàn kết trong cuộc đấu tranh.
– Nguyên nhân khách quan: Là sự bóc lột và áp bức của thực dân Pháp và phong kiến Việt Nam, gây ra nhiều khó khăn và bất công cho nhân dân. Thực dân Pháp đã đánh thuế cao, chiếm đoạt đất đai, cưỡng bức lao động, hạn chế quyền tự do và dân chủ của người Việt. Phong kiến Việt Nam đã ủng hộ và hợp tác với thực dân Pháp, tham nhũng và bạc ái, đàn áp và trừng phạt những người yêu nước. Những điều kiện này đã khiến nhân dân Việt Nam bị nghèo đói, mất mát, oán hận và muốn giải phóng.
Do vậy, các phong trào 1930-1931 là sự bùng nổ của ý chí cách mạng của nhân dân Việt Nam, được thúc đẩy bởi sự lãnh đạo của ĐCSVN và các tổ chức cách mạng khác. Các phong trào này đã gây ra nhiều thiệt hại cho thực dân Pháp và phong kiến Việt Nam, tạo ra sức ép lớn cho chế độ thống trị của họ, góp phần vào việc tăng cường ý thức dân tộc, tinh thần đoàn kết và niềm tin vào chiến thắng của nhân dân Việt Nam.
3. Các phong trào tiêu biểu trong những năm 1930 – 1931:
Các phong trào tiêu biểu tại Việt Nam 1930 – 1931 là những cuộc đấu tranh cách mạng do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, nhằm chống lại sự bóc lột và áp bức của thực dân Pháp và phong kiến. Các phong trào này có tính chất triệt để, quyết liệt và lan rộng khắp cả nước, tạo nên khối liên minh công nông và một số phong trào đặc biệt như phong trào Nghệ Tĩnh Xô Việt. Dưới đây là một số chi tiết về các phong trào tiêu biểu tại Việt Nam 1930 – 1931:
– Phong trào công nhân: Bắt đầu từ tháng 2/1930, công nhân các đồn điền cao su, nhà máy sợi, nhà máy diêm, nhà máy xi măng… đã tổ chức bãi công đòi tăng lương, giảm giờ làm, cải thiện điều kiện lao động. Các cuộc bãi công này có sự tham gia của hàng ngàn công nhân, được lãnh đạo bởi Đảng và các tổ chức cộng sản bí mật. Các công nhân cũng biểu tình vào ngày Quốc tế lao động 1/5/1930 với lá cờ đỏ búa liềm vàng.
– Phong trào nông dân: Cùng với phong trào công nhân, nông dân ở nhiều tỉnh miền Bắc và miền Trung cũng đứng lên đấu tranh chống lại sự hành hạ, ép thuế, chiếm đất của thực dân Pháp và các tầng lớp phong kiến. Các nông dân đã tổ chức các cuộc biểu tình, đòi quyền tự quản, xóa bỏ các khoản thuế và nợ nần, được Đảng lãnh đạo qua các tổ chức cộng sản bí mật.
– Phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh là một trong những sự kiện quan trọng trong lịch sử cách mạng Việt Nam, thể hiện sức mạnh và ý chí đấu tranh của công nhân và nông dân ở Nghệ An và Hà Tĩnh chống lại ách thống trị của đế quốc Pháp. Phong trào này diễn ra từ năm 1930 đến năm 1931, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, với sự tham gia tích cực của các cấp ủy Đảng ở thôn, xã, huyện và tỉnh. Phong trào được đặt tên theo hình thức chính quyền mới mà nhân dân đã tự lập ra ở nhiều nơi, gọi là Xô viết, theo gương của Liên Xô.
Phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh bắt đầu bằng cuộc biểu tình ngày 1/5/1930 của công nhân khu công nghiệp Bến Thủy và nông dân ở 5 xã ven thành phố Vinh, đòi tăng lương, giảm giờ làm, giảm thuế, chống khủng bố, bồi thường cho các gia đình bị thảm sát trong cuộc khởi nghĩa Yên Bái, ủng hộ cuộc đấu tranh của công nhân nhà máy sợi Nam Định và Liên Xô. Sau đó, phong trào lan rộng khắp các huyện của hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh, với hàng trăm cuộc bãi công, biểu tình, tự vệ vũ trang kết hợp với các yêu sách chính trị. Nhân dân đã phá bỏ hệ thống chính quyền cũ, trưng thu đất, thóc gạo, tiền bạc của các địa chủ và thực dân Pháp, thi hành các chính sách mới như bỏ thuế, miễn nợ, phân phối lại đất đai. Các chính quyền Xô viết đã kiểm soát và quản lý đời sống kinh tế – xã hội ở nhiều xã thuộc các huyện Thanh Chương, Nam Đàn, Anh Sơn, Nghi Lộc, Vinh – Bến Thủy, Can Lộc, Thạch Hà, Đức Thọ, Hưng Nguyên, Hương Sơn….
Tuy nhiên, phong trào này không kéo dài được lâu do bị chính quyền Pháp và Nhà Nguyễn dùng binh lực trấn áp mạnh mẽ. Nhiều cán bộ Đảng và nhân dân đã hy sinh hoặc bị bắt giam. Các chính quyền Xô viết đã tan rã và giải thể vào cuối năm 1931. Dù vậy, phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh đã để lại nhiều ý nghĩa lịch sử quý giá cho cách mạng Việt Nam.
Ý nghĩa của các phong trào tại Việt Nam 1930 – 1931:
– Khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam trong cách mạng Việt Nam.
– Khẳng định quyền lãnh đạo của giai cấp công nhân đối với cách mạng các nước Đông Dương.
– Tạo nên khối liên minh công nông là lực lượng cơ bản của cách mạng.
– Thể hiện ý chí quyết tâm của nhân dân Việt Nam chống lại thực dân Pháp và phong kiến.
– Tạo tiền đề cho những cuộc khởi nghĩa sau này như khởi nghĩa Nghe Tinh, khởi nghĩa Yên Bái, khởi nghĩa Thái Nguyên…
– Là cuộc tổng diễn tập đầu tiên của Đảng ta cho cách mạng tháng 8 năm 1945.
– Được đánh giá cao trong phong trào cộng sản và công nhân quốc tế.
– Để lại cho Đảng ta nhiều bài học về: Công tác tư tưởng, liên minh công nông, cuộc đấu tranh phục hồi phong trào cách mạng.
4. Lực lượng cách mạng được phục hồi sau 1930 – 1931:
Sau cao trào cách mạng 1930 – 1931, lực lượng cách mạng nước ta bị đàn áp và khủng bố tàn bạo bởi thực dân Pháp và tay sai. Nhiều tổ chức Đảng và quần chúng bị phá vỡ, hàng nghìn chiến sĩ cộng sản và nhân dân yêu nước bị bắt, giết hoặc tù đày. Tuy nhiên, trong những hoàn cảnh khó khăn nhất, Đảng và quần chúng cách mạng vẫn kiên cường đấu tranh và từng bước khôi phục lại lực lượng. Các diễn biến chính có thể kể đến như sau:
– Trong các nhà tù, các Đảng viên và những người yêu nước vẫn hoạt động, tìm cách liên lạc với các cơ sở Đảng bên ngoài. Nhiều chi bộ Đảng trong nhà tù được thành lập, như chi bộ Sơn La, Yên Bái, Hà Nội… Các Đảng viên trong nhà tù cũng tổ chức các cuộc đấu tranh yêu cầu cải thiện điều kiện sinh hoạt, giải phóng các tù nhân chính trị.
– Ngoài nhà tù, một số tổ chức Đảng ở Cao Bằng, Sơn Tây, Hà Nội, Hải Phòng, Nam Định, Thái Bình, Thanh Hóa, Quảng Trị, Quảng Nam, Quảng Ngãi và nhiều nơi khác ở miền Nam vẫn được duy trì và bám chắc quần chúng để hoạt động. Nhiều đảng viên vượt tù đã tích cực tham gia khôi phục Đảng và lãnh đạo quần chúng đấu tranh.
– Cuối năm 1934 đầu 1935, hệ thống tổ chức Đảng trong nước đã được khôi phục: Các xứ ủy Bắc kỳ, Trung kỳ, Nam kỳ được lập lại. Các đoàn thể như công hội, nông hội…cũng được lập lại. Đến tháng 03/1935, Đại hội lần thứ nhất của Đảng đã họp ở Macao (Trung Quốc) chuẩn bị cho một thời kì đấu tranh mới.
