Dưới đây tổng hợp bài văn hay và văn mẫu lớp 12 được các Giáo viên hàng đầu viết và tổng hợp từ các bài văn đạt điểm cao của học sinh trên cả nước. Loạt bài đầy đủ bài văn mẫu phân tích, cảm nhận, tổng hợp các cách mở bài hay nhất giúp học sinh hình dung được cách thức, chắt lọc được các ý văn hay cần có cho một bài văn.
Mục lục bài viết
1. Tổng hợp những bài văn mẫu lớp 12 chọn lọc hay nhất:
Phân tích nhân vật Mị
Tô Hoài được coi là một trong những tác giả nổi bật của văn học Việt Nam. Ông đã khám phá nhiều đề tài và ở mỗi lĩnh vực, ông tỏ ra là một bậc thầy trong việc mô tả phong tục và lối sống của con người. Điều đặc biệt là ông không chỉ chú ý đến những phong tục truyền thống mà còn mở ra cái nhìn sâu sắc về số phận, điệu hồn, và tính cách của mỗi người dân Việt Nam. Tác phẩm “Vợ chồng A Phủ” nổi bật như một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của ông. Bằng cách kể về cuộc đời đầy bất hạnh và đau khổ của nhân vật Mị, Tô Hoài đồng thời cũng tạo ra một hình ảnh vô cùng sống động về sức sống mãnh liệt bên trong cô.
Mị, nhân vật trung tâm, được giới thiệu một cách tỉ mỉ để tạo ra một ấn tượng sâu sắc. Đầu tác phẩm là sự xuất hiện của Mị gắn liền với những công việc lặp đi lặp lại, cùng với khuôn mặt luôn tràn đầy buồn bã. Thông tin này đã mở ra một cánh cửa để chúng ta hiểu rõ hơn về thế giới nội tâm đau khổ và bất hạnh của Mị. Sau đó, bút của Tô Hoài đưa chúng ta trở lại quá khứ, để ta có thể chiêm ngưỡng Mị – một cô gái trẻ, xinh đẹp và rất tài năng. Tiếng sáo của Mị đã tạo nên những rung động không ngừng trong trái tim nhiều chàng trai. Điều đặc biệt, Mị không chỉ là người yêu lao động và tự do, mà còn là người quyết tâm lao động để trả nợ, không chấp nhận làm con dâu trốn tránh trách nhiệm. Mặc dù Mị sở hữu những phẩm chất đẹp đẽ để có một cuộc sống hạnh phúc, nhưng do sự áp đặt từ thế lực thần quyền, cuộc sống của cô lại trở nên cực kỳ bất hạnh và đáng thương.
Mị, đó là biểu tượng cho những đau khổ và bất hạnh của phụ nữ miền núi. Cô phải làm việc không ngừng, không khác gì việc chăm sóc trâu ngựa trong nhà. Công việc đã trở thành nỗi ám ảnh, làm cho Mị không thể tập trung vào bất kỳ điều gì khác. Cô bị bóc lột nặng nề không chỉ về thể xác mà còn về tinh thần. Điều đặc biệt là Mị bị hạn chế trong căn phòng nhỏ, chỉ có một cửa sổ nhỏ bằng bàn tay, nhìn ra ngoại trời chỉ thấy ánh trăng trắng, không biết liệu đó có phải là sương hay là nắng. Hơn nữa, cô còn chịu đựng sự bóc lột về tinh thần khi A Phủ được đưa về, nhưng Mị không bao giờ trở thành người vợ thực sự vì A Sử vẫn tiếp tục chọn lấy những người khác, không mảy may quan tâm đến Mị. Mị cũng bị áp đặt bởi thế lực thần quyền, một sức mạnh vô hình như có khả năng áp đảo vô cùng kinh khủng. Sau khi Mị bị cúng trình ma, cô tin rằng cuộc sống của mình sẽ mãi mãi bị giam cầm ở đây, do đó Mị sống lẻ loi qua từng ngày, đợi chờ đến lúc tự do chỉ có khi chết. Sự áp đặt nặng nề từ cả cường quyền đến thần quyền đã biến Mị từ một cô gái trẻ trung, tràn đầy sức sống thành một cô gái đáng thương, tội nghiệp. Điều này là một lời buộc tội mạnh mẽ nhất đối với những kẻ cầm quyền thời đại.
Tuy nhiên, liệu Mị đã hoàn toàn mất đi sự phản kháng, mất hết niềm tin và hi vọng vào cuộc sống? Trên thực tế, chỉ cần có những yếu tố kích thích thích hợp, đúng thời điểm, niềm tin đó sẽ bùng lên mạnh mẽ và biến thành hành động. Trong Mị, khao khát sống vẫn ẩn sau đằng sau. Điều này được thể hiện rõ trong đêm tình mùa xuân và đêm đông cứu A Phủ.
Sức sống tiềm ẩn của Mị nổi bật đặc biệt trong đêm tình mùa xuân. Mùa xuân là thời kỳ của sự sống, với cây cỏ bắt đầu nảy mầm, mùa của tình thương và sự hồi sinh. Việc chọn thời điểm này là hết sức phù hợp. Tâm trạng của Mị được ảnh hưởng mạnh mẽ bởi những gam màu tươi sáng, hồi hạp, cùng những âm thanh vui tươi, sôi động của trẻ con ngoài sân. Tất cả những yếu tố này đã tác động tích cực lên tâm hồn của Mị. Nhưng điều quan trọng nhất là tác động của rượu và tiếng sáo gọi người tình. Việc Mị uống rượu không có gì mới, vì ngày tết, Mị cũng uống như bao người khác. Nhưng cách Mị uống rượu lại rất đặc biệt, cô uống từng hớp một, như thể đang trút bỏ sự phẫn uất, nỗi buồn, và tủi hờn vào từng giọt. Đồng thời, men rượu còn là yếu tố kích thích mạnh mẽ, thúc đẩy Mị thực hiện cuộc nổi loạn, từ chối hiện thực để trở về quá khứ. Và quan trọng nhất, âm thanh của tiếng sáo, tiếng sáo xuất hiện từ xa đến gần, gợi nhớ Mị về một thời quá khứ tự do và hạnh phúc.
Với hơi men và âm thanh của chiếc sáo, Mị từ bỏ hiện thực, lạc về quá khứ hồn nhiên và nhớ về những kỷ niệm ngọt ngào. Mặc dù vậy, Mị vẫn đều bước vào buồng mà không bao giờ chịu rời đi như bao người khác. Đúng lúc đó, tiếng sáo hiện lên với một ý nghĩa sâu sắc, khích lệ Mị, thúc đẩy cô quyết liệt từ bỏ thực tại và cuộc sống hiện tại. Mị bước ra ngoài, mang theo ống mỡ sắn để thắp sáng không gian. Hành động thắp đèn của Mị còn là biểu hiện của việc cô tự thắp sáng những giấc mơ và hy vọng cho tương lai của mình. Mị khao khát tự do, mong muốn tham gia cuộc sống bên ngoài như mọi người khác. Cô chuẩn bị mặc váy và sẵn sàng ra ngoài khi Mị A Sử ngăn cản. Hắn tàn nhẫn trói Mị vào cột nhà. Tuy nhiên, mặc dù thân thể Mị bị trói, tâm hồn cô đã lạc vào một thế giới khác, nơi cuộc sống là hạnh phúc và tự do như ngày xưa.
Với sự phức tạp của tâm lý, Mị đã có cuộc nổi loạn đầu tiên sau nhiều năm sống trong bó buộc và u ám, nơi cô tưởng như đã mất đi hy vọng sống. Mặc dù chưa thể thoát khỏi chế độ thống trị Pá Tra, nhưng điều này cũng là một dấu hiệu cho thấy sức sống tiềm ẩn trong Mị, chỉ cần một cơ hội thích hợp là nó sẽ bùng cháy mãnh liệt.
Nếu trong đêm tình mùa xuân Mị vẫn chưa thể tự giải thoát, thì trong đêm Đông cứu A Phủ, với sự giúp đỡ và tác động từ các yếu tố bên ngoài, Mị không chỉ cứu A Phủ mà còn cứu chính bản thân mình. Bằng ngòi bút tinh tế, Tô Hoài đã mô tả khéo léo và tài năng những biến động tâm lý phức tạp đó.
Sau cuộc nổi loạn không thành công lần trước, Mị tiếp tục chìm đắm trong tình trạng tê liệt ý thức. Do đó, khi nhìn thấy A Phủ bị trói, Mị không có phản ứng gì. Hàng đêm, Mị đốt củi để ấm áp cho bản thân, và trong một lần Mị phát hiện giọt nước mắt đen trải dài trên má A Phủ. Giọt nước mắt ấy có ảnh hưởng mạnh mẽ đến tinh thần Mị, đánh thức cô từ thế giới quên lãng, nhắc nhở về những đêm bị đánh và khóc như vậy. Cô bắt đầu cảm thấy thương cảm với những người xung quanh: “Trời ơi! Nó trói buộc con người ta đến chết, nó trói mình chết cũng được, nó trói đến chết người phụ nữ ngày xưa cũng ở cái nhà này”. Đồng thời, Mị thoát ra khỏi tình trạng mơ hồ, nhận ra rõ kẻ thù của mình: “Chúng nó thật độc ác”. Đây là bước đầu tiên của Mị trong hành trình phản kháng.
Mị nhớ về hoàn cảnh của mình, so sánh với tình cảnh của A Phủ: “Ta là phụ nữ, nó đã bắt ta về làm trình ma nhà nó rồi, chỉ còn biết đợi ngày rơi xương ở đây thôi… Người kia làm gì mà phải chết thế”. Bằng sự dũng cảm và mạnh mẽ, Mị đã lấy con dao cắt đứt dây trói cho A Phủ. Hành động diễn ra nhanh chóng, hợp lý, thể hiện tình yêu thương giữa con người với con người. Sau cuộc nổi loạn đầu tiên giải cứu A Phủ, Mị tiếp tục cuộc nổi loạn thứ hai – ngay sau đó, để giải cứu chính bản thân mình. Mị không chỉ cắt đứt sợi dây vật chất đang trói buộc một người con trai khỏe mạnh thoát khỏi cảnh nô lệ, mà còn cắt đứt sợi dây tinh thần đã bị nô lệ hóa, đã giam cầm Mị trong một thời gian dài. Đêm tình mùa xuân đã làm hồn thức của Mị, còn đêm Đông cứu A Phủ đã làm rạng ngời khát vọng tự do trong con người tưởng chừng đã bị nô lệ hóa hoàn toàn.
Bằng nghệ thuật tinh tế trong việc mô tả tâm lý nhân vật, Tô Hoài đã vẽ nên diễn biến tâm lý rõ ràng và chân thực, cùng với những cung bậc cảm xúc của Mị trong những thời kỳ tâm trạng khác nhau. Tác phẩm cũng là bức tranh tinh thần nhân đạo sâu sắc của Tô Hoài, thể hiện sự thương cảm đối với số phận bất hạnh của nhân vật, đồng thời tôn vinh và lên án bọn phong kiến miền núi đã đàn áp quyền sống và quyền hạnh phúc của con người.
2. Tổng hợp những bài nghị luận lớp 12 chọn lọc hay nhất:
Mọi phẩm chất của đức hạnh là ở trong hành động
Mọi phẩm chất của đức hạnh thực sự hiện hữu và rực rỡ nhất khi được thể hiện thông qua hành động. Hành động là bản chất của đức hạnh, là ngôn ngữ chân thực mà tâm hồn truyền đạt đến thế giới xung quanh.
Trong mỗi động tác nhỏ bé, từng cử chỉ ân cần, lòng nhân ái đều tỏa sáng, làm tăng giá trị cho đức hạnh. Khi một người hành động với lòng nhân ái, lòng chắc ẩn và sẵn sàng giúp đỡ người khác, đó không chỉ là hành động bình thường mà là dấu ấn của đức hạnh trên hành trình cuộc đời.
Hành động còn là cách tốt nhất để thể hiện lòng khoan dung và sẻ chia. Bằng cách này, đức hạnh không chỉ là một nguyên tắc ẩn chứa trong tâm hồn mà còn là nguồn động viên, động lực để lan tỏa tình thương và sự lạc quan đến mọi người xung quanh.
Nhìn nhận đúng và ứng dụng đức hạnh vào hành động, người ta không chỉ trở nên tốt bụng mà còn xây dựng nên một xã hội hòa bình, nơi mà lòng nhân ái và trách nhiệm là động lực chính cho mọi hành động tích cực.
Tóm lại, mọi phẩm chất của đức hạnh đều được hiển hiện và ghi chép trong từng hành động, tạo nên một bức tranh tuyệt vời về lòng nhân ái, lòng khoan dung và sẻ chia trong cuộc sống hàng ngày.
3. Tổng hợp những bài văn mẫu phân tích lớp 12 chọn lọc hay nhất:
Phân tích giá trị hiện thực và nhân đạo trong truyện Vợ nhặt
“Vợ nhặt,” một tác phẩm ngắn của nhà văn Kim Lân trong tập “Con chó xấu xí,” là một bức tranh chân thực về cuộc sống khó khăn của người nông dân Việt Nam trước thời kỳ Cách mạng. Tác giả không chỉ tài năng trong việc mô tả khả năng đau đớn mà không cần phải sử dụng hình ảnh trực tiếp về thù địch, mà còn tạo ra một hiện thực rõ ràng và cảm xúc.
Tác phẩm phản ánh những thời kỳ đen tối của nông thôn Việt Nam trong nạn đói năm Ất Dậu 1945, mà không chỉ bám sát vào hình ảnh kinh hoàng của chiến tranh mà còn thông qua câu chuyện đen tối của người dân. Hình ảnh nhân vật Tràng, “nhặt” vợ như nhặt rơm, trở thành biểu tượng của tình cảnh khốn khổ của người nông dân dưới chế độ xã hội cũ. Thức ăn đơn giản mà thô sơ càng làm nổi bật tình trạng đói khó của họ.
Tác phẩm không chỉ tập trung vào khía cạnh đau thương, mà còn nâng niu và tôn trọng những phẩm chất tốt của người lao động. Trong những tình cảnh khó khăn, họ vẫn giúp đỡ lẫn nhau, chia sẻ những điều ít ỏi cuối cùng còn lại. Sự gắn bó và tình người tạo ra những hình ảnh diệu kỳ giữa những khó khăn.
Kim Lân còn tạo nên lsự tôn trọng đối với khát vọng sống hạnh phúc và ấm no của gia đình nông dân. Dù trong cảnh đói khó, họ không ngừng nỗ lực để tạo ra không gian ấm áp và hạnh phúc cho gia đình. “Vợ nhặt” không chỉ là một tác phẩm văn học, mà còn là một bức tranh chân thực, đầy cảm xúc về những gia đình dũng cảm đối diện với khó khăn và niềm tin vào một tương lai tốt đẹp.