Tổng hợp các bài văn mẫu lớp 10 hay sách Kết nối tri thức

1. Phân tích truyện Thần trụ trời:

Truyện “Thần Trụ trời” thuộc thể loại thần thoại, mô tả về nguồn gốc vũ trụ và sự hình thành của muôn loài, được biết đến với tên gọi thần thoại suy nguyên, được tác giả Nguyễn Đổng Chi sưu tầm. Tác phẩm này nổi bật với tính chất đặc sắc cả về chủ đề lẫn hình thức nghệ thuật.

“Thần Trụ trời” chứa đựng câu chuyện về thần Thần Trụ trời, sở hữu sức mạnh phi thường, đã chia cắt bầu trời và mặt đất, sử dụng đất đá để tạo ra núi, đảo, và những địa hình độc đáo khác. Câu chuyện này sáng tạo giải thích nguồn gốc của các hiện tượng tự nhiên, mang đến cái nhìn mới mẻ và sáng tạo.

Người dân trong câu chuyện mở đầu bằng một không gian vũ trụ hoang sơ, một vùng hỗn độn, tối tăm, lạnh lẽo, và thời gian chưa được xác định rõ ràng “Chưa có vũ trụ, chưa có muôn vật và loài người.” Thần Trụ trời xuất hiện với thân hình khổng lồ, chân thần dài không thể tả xiết. Mỗi bước chân của thần có thể đi từ vùng này đến vùng khác, hay từ đỉnh núi này sang đỉnh núi khác. Sức mạnh phi thường giúp thần tự mình đào đất, đập đá, tạo ra cột đá cao để chống trời. Cột càng cao, tấm trời lại càng rộng mở. Thần sau đó đẩy vòm trời lên phía mây xanh, tạo ra sự phân chia rõ ràng giữa đất và trời.

Tác giả dân gian sử dụng hình ảnh thiên nhiên để giải thích quá trình tạo ra các địa hình tự nhiên như núi, đồi, và hòn đảo. Sự gần gũi và hấp dẫn của câu chuyện nổi bật thông qua sự sáng tạo này.

Chủ đề và nghệ thuật trong tác phẩm “Thần Trụ trời” gắn liền và bổ sung cho nhau. Cốt truyện thần thoại được xây dựng đơn giản và gần gũi, tập trung vào việc thần Trụ trời phân chia đất và trời, tạo ra địa hình đa dạng. Sự sáng tạo trong hình thức nghệ thuật, nhân vật, và môi trường làm tăng tính cuốn hút của câu chuyện. Hình ảnh Thần Trụ trời với kích thước khổng lồ và sức mạnh phi thường giúp người đọc hình dung rõ ràng về thế giới thần thoại.

“Thần Trụ trời” không chỉ mang lại câu chuyện giải thích nguồn gốc tự nhiên một cách thú vị mà còn thể hiện mong muốn khám phá và tìm hiểu của con người trong thời kỳ đầu sơ khai. Tác phẩm này hi vọng sẽ để lại ấn tượng sâu sắc trong tâm trí độc giả, đặc biệt là những người yêu thích văn hóa dân gian của dân tộc.

2. Nêu cảm nhận về nhân vật quản ngục trong Chữ người tử tù:

Truyện ngắn “Chữ người tử tù” trong tập “Vang bóng một thời” của nhà văn Nguyễn Tuân được xem là một kiệt tác với những tình tiết đặc sắc. Ngoài nhân vật Huấn Cao nổi bật với vẻ đẹp hiên ngang, khí phách, và tài hoa, nhưng người quản ngục, mặc dù không nổi tiếng, cũng tỏa sáng với những đặc điểm diệu kỳ của mình.

Viên quản ngục, người có trách nhiệm chăm sóc lao tù, phải làm việc trong môi trường đầy tội lỗi và cứng đầu. Tuy nhiên, ông không chỉ là một viên quản ngục bình thường mà còn là người sở hữu sở thích và sở nguyện cao quý. Ông biết đọc và nắm rõ nghĩa của sách thánh từ ngày nào, sở nguyện của ông là treo câu đối của chính Huấn Cao tại nhà riêng. Chữ của Huấn Cao là một vật báu đích thực trong cuộc sống của ông.

Những dòng văn trên tận rỡ nguyện vọng lớn lao của viên quản ngục – mong có được chữ của Huấn Cao để treo trong nhà. Ước mơ này đã tồn tại từ lâu, bắt đầu từ những năm tuổi trẻ của ông. Dù cuộc sống đầy thách thức trong chốn đề lao, nhưng đam mê với chữ vẫn luôn hiện hữu trong tâm trí viên quản ngục. Việc ông phải dùng đến mạng sống của mình để đối xử đặc biệt với Huấn Cao là một biểu hiện của tình yêu cái đẹp đến mức quên mình.

Khi Huấn Cao được chuyển giao cho viên quản ngục, ông nhìn sáu tên tử tù mới với ánh mắt hiền lành và lòng kiêng nể. Hành động của ông không chỉ là việc sai người làm sạch phòng giam Huấn Cao mà còn là việc hàng ngày đưa rượu thịt cho ông. Mặc dù bị Huấn Cao mắng mỏ và trách móc khi bước vào phòng giam, nhưng viên quản ngục không tỏ ra nổi giận, ngược lại, ông càng tôn trọng Huấn Cao, coi mình như là kẻ tiểu lại.

Việc viên quản ngục “biệt đãi” Huấn Cao trong chốn đề lao không chỉ là một hành động dũng cảm mà còn là sự hi sinh lớn. Trong môi trường đầy những nguy hiểm và sự tàn nhẫn, hành động “biệt nhỡn” của ông là một thách thức táo bạo. Nếu bí mật này bị phát hiện, ông có thể phải trả giá bằng mạng sống khi Huấn Cao được phóng thích.

Hành động đánh đổi mạng sống của ông để “biệt đãi” Huấn Cao là một bước liều lĩnh và đầy bản lĩnh. Mục đích cuối cùng là có được chữ của Huấn Cao để treo trong nhà, nhưng ông phải nhận ra rằng để làm được điều này, tâm hồn ông phải đầy yêu cái đẹp.

Ngoài ra, viên quản ngục không chỉ là một nhân vật trong chốn đề lao, mà còn là một con người giữ vững thiên lương trong sáng. Sự tư lự trong những đêm không ngủ và nhận ra sự chọn nghề của mình là một lựa chọn sai lầm là những biểu hiện của thiên lương của ông. Cái vái lạy và câu nói “Kẻ ngu muội này xin bái lĩnh” ở phần cuối tác phẩm khi Huấn Cao khuyên ông nên thay đổi chỗ ở là minh chứng cho thiên lương trong sáng của ông.

Trong truyện, Nguyễn Tuân thông qua những nhân vật Huấn Cao và viên quản ngục đã tạo ra một mối quan hệ đặc biệt và đa chiều. Hai nhân vật này cùng tồn tại, đối lập và hỗ trợ nhau, tạo nên một cốt truyện độc đáo và đậm chất nhân văn. Ngôn ngữ cổ kính, trang trọng, thích hợp với bối cảnh xa xưa, làm cho người đọc bước vào không khí của thời đại cũ, đồng thời đóng góp vào tính chân thực của không gian văn hóa trong truyện ngắn.

3. Phân tích hình tượng nhân vật Ăng – đrô – mác trong văn bản Héc – to từ biệt Ăng – đrô – mác:

Sử thi “I-li-át” có vị thế lớn trong văn hóa Hy Lạp cổ đại, đặc biệt là với sự xuất sắc của nhà thơ Hô-me-rơ trong việc tạo nên những nhân vật độc đáo. Trong số đó, hình tượng Ăng-đrô-mác trong đoạn “Héc-to từ biệt Ăng-đrô-mác” không chỉ để lại ấn tượng sâu sắc với độc giả, mà còn là biểu tượng của tình mẫu tử và lòng trung hiếu.

Ban đầu, Ăng-đrô-mác xuất hiện trong tình huống khó khăn. Khi nghe tin quân Tơ-roa rút lui trước quân A-kê-en, nàng nhanh chóng đưa con nhỏ đến thành I-li-ông để gặp Héc-to. Ngược lại, Héc-to cũng hối hả tìm kiếm nàng. Họ gặp nhau tại cổng Xkê, nơi Ăng-đrô-mác chia sẻ tâm tư với sự đối mặt giữa gia đình và cộng đồng. Tình huống này thú vị làm nổi bật phẩm chất và tính cách của nhân vật một cách chân thực.

Hình ảnh Ăng-đrô-mác được mô tả với vẻ đẹp quý phái, “cánh tay trắng ngần”, và “trang phục diễm lệ”. Là công chúa và con gái của vua Ê-ê-xi-ông, nàng trở thành vợ của Héc-to – hoàng tử kiêm chỉ huy quân đội Tơ-roa. Dù sống trong giàu sang, nhưng Ăng-đrô-mác không hề tỏ ra kiêu kỳ, mà thậm chí là luôn giữ được sự tinh tế và nhân phẩm. Nàng không chỉ là người phụ nữ yêu chồng, mà còn là người con, người mẹ hiếu thảo và đầy đức tính cao quý.

Đầu tiên, nàng là người chung thủy với gia đình và chồng. Khi biết quân trong thành phải rút lui, nàng hành động ngay lập tức, “vừa đi vừa chạy, đầu không ngoảnh lại”, vì quá lo lắng cho anh chồng. Trước cảnh Héc-to, nàng bày tỏ tình cảm “nhào tới đón chồng” và “nước mắt đầm đìa”. Ăng-đrô-mác không chỉ xem Héc-to là chồng mà còn là người thân thiết như cha mẹ và anh em. Do đó, khi chọn từ biệt chồng, nàng không chỉ đơn thuần mất một người chồng mà còn là người thân “chàng là cha và cả mẹ kính yêu, chàng là cả anh trai duy nhất”. Tình yêu của nàng không giới hạn trong hạnh phúc gia đình mà còn đến mức “đừng để trẻ thơ phải mồ côi, vợ hiền thành goá phụ”.

Hô-me-rơ đã tài năng khi đặt Ăng-đrô-mác vào tình thế phải đối mặt giữa lợi ích cá nhân và gia đình. Nhân vật không chỉ có động lực cá nhân mà còn có tâm huyết với cộng đồng. Ngoài ra, Ăng-đrô-mác còn là người có nhận thức sâu sắc về bổn phận và trách nhiệm đối với thành phố Tơ-roa. Nàng thường xuyên tham gia các nghi lễ tôn kính thần linh và cầu nguyện cho hòa bình. Mặc dù yêu thương chồng, nàng đã quyết định buông tay để Héc-to có thể dẫn dắt quân đội và giữ vững niềm tin vào hòa bình.

Những chi tiết đặc sắc này đều tạo nên một hình ảnh đầy đặn và phức tạp của Ăng-đrô-mác. Hô-me-rơ không chỉ tận dụng hành động và lời nói mà còn sử dụng các phương tiện ngôn ngữ để làm nổi bật tính cách của nhân vật. Với cách diễn đạt tinh tế, nhà thơ đã làm cho Ăng-đrô-mác trở nên độc đáo và sống động.

Có thể nói, “Héc-to từ biệt Ăng-đrô-mác” không chỉ là một đoạn trích trong “I-li-át” mà còn là một bức tranh về tình yêu, lòng hiếu thảo, và sự hy sinh. Hy vọng rằng những giá trị nhân văn và thông điệp tích cực của tác phẩm sẽ ở lại trong tâm trí của độc giả.