Mục lục bài viết
1. Tóm tắt văn bản Và tôi nhớ khói:
1.1. Tóm tắt văn bản Và tôi nhớ khói hay nhất:
Câu chuyện này đầy nỗi nhớ về quê hương và những ký ức ấm áp. Ngọn khói từ bếp lửa là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, tạo nên không gian đậm đà của gia đình và làng quê. Nó không chỉ là nguồn nhiệt cho bữa cơm ấm áp, mà còn là sợi liên kết đưa những người thân yêu và hàng xóm quay lại nhà sau những giờ dài làm việc ngoài trời. Cảnh bếp không bao giờ nguội là biểu tượng cho sự sôi động và sự sống của làng quê, và nó chỉ tắt khi một người thân yêu ra đi mãi mãi. Những tưởng nhớ về ngọn lửa, ngọn khói, và cái mái lá cũ là một phần quan trọng của việc giữ gìn ký ức về quê hương và tuổi thơ. Cảm giác ấm áp và tình cảm gia đình luôn gắn liền với những hình ảnh này, và chúng ta có thể nhớ về chúng bất kỳ lúc nào, đặc biệt là trong những ngày lạnh giá của mùa đông khi lòng người thêm trìu mến với những khoảnh khắc đẹp đẽ ấy.
1.2. Tóm tắt văn bản Và tôi nhớ khói sâu sắc nhất:
Tôi hiểu rằng ngọn khói bếp không chỉ là một phần của quê hương mà còn là một phần của cuộc sống và tình cảm gia đình của nhân vật trong câu chuyện này. Ngọn khói này vương vẩn xung quanh bếp là biểu tượng cho sự bền bỉ, ấm áp và đoàn kết trong gia đình và làng quê. Nhân vật thường được giao trách nhiệm nấu bữa cơm chiều, và việc chế biến bữa ăn này thường bắt đầu bằng việc chuẩn bị củi và tạo lửa. Hình ảnh nhặt củi và dùng ống thổi để thắp lửa là một phần quan trọng của quy trình nấu nướng, và nó thể hiện sự chăm chỉ và tình yêu thương của nhân vật đối với gia đình và cộng đồng. Ngọn khói không chỉ tạo ra bữa cơm ấm áp mà còn có khả năng gợi lên những ký ức về thời thơ ấu và những khoảnh khắc hạnh phúc. Nó cũng có khả năng gọi đám trẻ chăn trâu về nhà, tạo ra một sự kết nối mạnh mẽ giữa thế hệ trẻ và thế hệ trước. Tuy ngọn khói này có thể gắn liền với cảm xúc buồn và vui, nhưng nó cũng là một phần quan trọng của cuộc sống và văn hóa của làng quê, là nguồn cảm hứng cho những ký ức đẹp và tạo nên sự đoàn kết trong cộng đồng
2. Bố cục văn bản Và tôi nhớ khói:
Thể loại: Truyện ngắn
Xuất xứ: In trong tập Tôi đã trở về trên núi cao, NXB Hội nhà văn, 2018
Phương thức biểu đạt: Tự sự
Người kể chuyện: Ngôi kể thứ 1
Bố cục: Chia làm 2 đoạn:
+ Đoạn 1 Từ đầu đến “bay lên trên mái nhà”: Ngọn khói quen thuộc với làng quê Ngọn khói quen thuộc, mơ màng và đầy ký ức, vương vẩn khắp làng quê, che phủ toàn bộ không gian như một tấm vải đen. Nó tạo nên những ký ức đẹp về bữa cơm ấm áp bên bếp lửa và kết nối những người dân trong làng.
+ Đoạn 2 Còn lại: Ngọn khói như một nhân vật quan trọng xuất hiện trong mọi phương diện của cuộc sống con người Ngọn khói không chỉ đơn giản là một phần của bữa ăn, mà còn là một biểu tượng của cuộc sống và tình cảm gia đình. Nó gắn liền với sự chăm chỉ của nhân vật khi nấu cơm và gọi đám trẻ về nhà. Khói cũng mang trong mình cảm xúc buồn và vui, là một phần quan trọng của văn hóa và đoàn kết trong làng quê.
3. Nội dung và nghệ thuật chính của văn bản Và tôi nhớ khói:
3.1. Nội dung chính của văn bản Và tôi nhớ khói:
Bài viết “Và tôi nhớ khói” trong môn Ngữ văn của lớp 6 tập trung vào việc mô tả và khám phá giá trị của ký ức và kỉ niệm thông qua ngọn khói bếp. Từ những hình dung về ngọn khói này, người viết, hay nhân vật “tôi,” thể hiện sự nhạy cảm và tinh tế của tâm hồn, với khả năng lắng nghe và cảm nhận những chi tiết nhỏ nhặt trong cuộc sống hàng ngày.
Ngọn khói từ bếp lửa không chỉ đơn giản là một hiện tượng vật lý, mà còn là một biểu tượng của cuộc sống con người. Khi nó kết hợp với mùi hương thơm ngon của bữa cơm, nó trở thành một phần không thể tách rời của cuộc sống hàng ngày, gắn liền với những ký ức về những bữa ăn ấm áp bên gia đình và những khoảnh khắc đáng nhớ.
Thông qua việc nhớ lại những hình ảnh và cảm xúc liên quan đến ngọn khói, nhân vật “tôi” thể hiện sự nhạy bén và tinh tế của tâm hồn, với khả năng đánh giá cao giá trị của ký ức và kỉ niệm. Bài viết này nhấn mạnh rằng trong cuộc sống, những khoảnh khắc nhỏ nhặt, những kí ức và kỉ niệm là những vật quý báu, giúp làm phong phú và nâng cao chất lượng cuộc sống của con người.
Phân tích cụ thể hơn:
Tác phẩm “Và tôi nhớ khói” của tác giả Đỗ Bích Thúy mang đến một bức tranh sống động và tinh tế về cuộc sống quê hương và ngọn khói bếp. Từng đoạn của tác phẩm tạo ra những hình ảnh và cảm xúc đầy màu sắc:
Ngọn khói được miêu tả như một hình ảnh màu xanh nhẹ, như tơ, quẩn trên mái lá, tạo ra một cảm giác thơ mộng và tinh tế. Người dân trong làng luôn trở về nhà khi thấy ngọn khói nổi lên, cho dù họ có ở bất kỳ nơi nào trong suốt một ngày. Khói che phủ toàn bộ làng và tạo nên sự kết nối mạnh mẽ giữa mọi người.
Tác giả mô tả cái mái lá cũ của ngôi nhà, với màu nâu thẫm và những búi cỏ mọc lên và tán vào trong mùa xuân. Ngọn khói được tả là một phần không thể thiếu của cuộc sống khi làng chưa có điện. Cách tác giả diễn đạt khói len qua đầu hồi và vương vít ở ngọn cây hồng tạo ra hình ảnh rất sống động.
Tác giả sử dụng tất cả các giác quan để mô tả mùi của khói, từ hạt ngô đốt cháy, gộc củi gỗ dẻ, tinh dầu vỏ cam, vỏ cây sẹ cho đến lông chú mèo tam thể. Sự liệt kê này làm cho người đọc có thể cảm nhận mùi khói đa dạng và phong phú.
Cuối cùng, tác giả miêu tả bức tranh ấm áp và thân quen của bếp với một gộc củi to, gỗ chắc chắn. Cảm giác ấm cúng lan tỏa từ đoạn này, và ngọn khói xuất hiện khi ngọn lửa bùng lên, đánh dấu bữa cơm chiều sắp đến.
Tất cả những hình ảnh và cảm xúc được tạo ra trong tác phẩm này thể hiện sự nhạy bén và tinh tế của tác giả khi miêu tả cuộc sống quê hương và giá trị của ký ức và kỉ niệm
Ngọn khói không chỉ là biểu tượng của bữa cơm ấm áp mà còn là mơ ước bình dị. Mô tả về các món ăn như cá kho, canh măng, dưa cải, và cách mẹ nấu ăn thể hiện tình yêu thương và sự quan tâm của gia đình đối với nhau. Cách mẹ tôi muối dưa cải cũng là một ví dụ cho công việc chăm sóc và duy trì gia vị trong bữa ăn.
Ngọn khói không chỉ là một phần của cuộc sống hàng ngày mà còn có vai trò gọi đám trẻ về nhà. Nó kết nối thế hệ trẻ với truyền thống và văn hóa gia đình. Cuộc sống của trẻ con và trâu nối liền với nhau thông qua ngọn khói.
Tác giả miêu tả những thời kỳ khó khăn như mất mùa do lũ lớn. Cuộc sống của làng quê bị tác động nặng nề bởi thiên tai, nhưng ngọn khói vẫn còn quẩn quanh, cho thấy sự kiên nhẫn và chịu đựng của người dân.
Tác giả đặt ra câu hỏi liệu ngọn khói có cảm nhận được buồn vui của con người không. Câu hỏi này thể hiện sự tương tác giữa người và ngọn khói, cho thấy tác phẩm đang đặt nền tảng cho một tầm nhìn thú vị về ngọn khói.
Cuối cùng, tác giả nhấn mạnh sự liên tục của ngọn khói trong cuộc sống, từ bếp này qua bếp khác, không khi nào bếp nguội. Ngọn khói trở thành một phần không thể thiếu của cuộc sống gia đình và là một phần không thể tách rời của những ký ức và kỉ niệm.
Tác phẩm này tạo nên một bức tranh cuộc sống quê hương đẹp đẽ, thể hiện sự tinh tế trong việc miêu tả và cảm xúc đáng nhớ của tác giả
3.2. Nghệ thuật chính của văn bản Và tôi nhớ khói:
Bài viết “Và tôi nhớ khói” trong môn Ngữ văn của lớp 6 mang giá trị nghệ thuật bởi việc kết hợp miêu tả và biểu cảm, cùng sử dụng biện pháp tu từ so sánh và liệt kê để tạo nên hình ảnh sống động và đầy tinh tế.
Kết hợp miêu tả và biểu cảm: Tác giả sử dụng miêu tả để tạo ra hình ảnh về ngọn khói từ bếp lửa và sử dụng biểu cảm để truyền tải cảm xúc và tâm trạng của nhân vật “tôi.” Sự kết hợp này giúp độc giả cảm nhận được không chỉ ngoại hình của ngọn khói mà còn cảm xúc và tình cảm mà nó gợi lên trong người nhân vật.
Biện pháp tu từ so sánh: Tác giả sử dụng tu từ so sánh để làm cho ngọn khói trở nên sống động và dễ tưởng tượng hơn. Ví dụ, việc miêu tả ngọn khói như “trùm lên một tấm vải đen” giúp độc giả hình dung một cách rõ ràng hình dáng của khói và cảm nhận sự mơ màng của nó.
Biện pháp liệt kê: Bài viết cũng sử dụng liệt kê để nêu rõ những chi tiết nhỏ nhặt về cách ngọn khói được tạo ra, như việc nhặt củi và dùng ống thổi bằng nứa để thắp lửa. Qua liệt kê này, độc giả có thể hiểu rõ hơn về quy trình và công việc tạo ra ngọn khói, cũng như cảm nhận sự chăm chỉ của nhân vật.
Tóm lại, bài viết này không chỉ tạo ra hình ảnh sống động về ngọn khói và cuộc sống quê hương, mà còn truyền tải được tâm trạng và cảm xúc của nhân vật thông qua việc kết hợp miêu tả, biểu cảm, và sử dụng các biện pháp nghệ thuật như tu từ so sánh và liệt kê.