Tội phá thai trong đạo Công giáo? Giải vạ theo Giáo luật?

1. Tội phá thai trong đạo Công giáo:

1.1. Tội phá thai trong đạo Công giáo:

Phá thai là lấy khỏi bụng mẹ một con người còn sống được dựa vào một phương pháp nào đó của con người, như bằng cách bắt nó trước khi sinh ra từ bụng mẹ, hoặc bằng cách đánh cho nó phải tự sát khi sống ngoài bụng mẹ “(Karl H. Peschke – Thần học luân lý chuyên biệt (Special Moral Theology), tập II, trang 285.

1.2. Hình phạt cho tội phá thai theo Giáo luật:

Hình phạt dành cho người Công giáo phá thai Công đồng Vativcan II đã khẳng định phá thai là tội ác man rợ chống lại sự sống: “Sự sống ngay từ lúc chào đời nên được cất giữ rất cẩn thận: phá thai và sát hại trẻ sơ sinh là các tội ác kinh tởm” (x. GS 51). Giáo huấn luân lý Kitô giáo cũng coi phá thai là một trọng tội: “Ngay từ thế kỷ thứ nhất, Hội Thánh đã tuyên bố các vụ phá thai đều là tội ác luân lý. Giáo huấn đó không thay đổi. Giáo huấn ấy vẫn luôn luôn không thể thay đổi. Việc phá thai trực tiếp, nghĩa là, hoặc được xem như mục đích hoặc được dùng như phương tiện, hoàn toàn trái ngược một cách nghiêm trọng với luân lý “(x. GLHTCG số 2271)

– Hoàn cảnh miễn hình phạt (đ. 1323,1 *)

Nếu người phá thai vừa đủ 16 tuổi trọn (theo cách tính của Giáo Luật), thì họ được miễn hình phạt, bởi vì họ không bị vạ tuyệt thông tiền kết không dành cho Toà Thánh. Như vậy, họ chỉ phạm tội phá thai mà thôi. Nếu họ thành tâm sám hối, cha giải tội phải giải tội cho họ.

– Hoàn cảnh giảm tội (đ. 1324, # 1, 4 *)

Nếu người phá thai đã trên 16 tuổi; hay mới được 18 tuổi trọn (theo cách tính của pháp luật), thì hình phạt dành cho họ được giảm bớt, và thay vì họ phải bị vạ tuyệt thông tiền kết không dành cho Toà Thánh, họ chỉ phải thành tâm sám hối thôi (đ. 1340). Trong hoàn cảnh này, họ chỉ phạm tội phá thai mà thôi. Nếu họ thực sự ăn năn sám hối, cha giải tội phải giải tội cho họ.

– Hoàn cảnh gia trọng (đ. 1326, # 1)

Nếu người phá thai ở trong hoàn cảnh gia trọng, nghĩa là đã trên 18 tuổi (theo cách tính của Giáo Luật), thì họ phạm tội phá thai và vì thế họ bị vạ tuyệt thông tiền kết không dành cho Toà Thánh (đ. 1398). Nếu người phá thai có những người đồng loã là nữ tu, mục sư, giáo sĩ, thì ngoài vạ tuyệt thông tiền kết không dành cho Toà Thánh, họ cũng phải chịu thêm các hình phạt khác nữa; ví dụ như: bị đuổi khỏi Hội Dòng, Tu Hội. … (x. đ. 695; 729; 746), bất hợp luật để nhận chức thánh (đ. 1041 # 1, 4 *), bất hợp luật để phong thánh (đ. 1044 # 1,3 *).

* Nếu không biết luật: Có trường hợp người vi phạm luật nhưng không biết (vd. cha mẹ, anh chị em đồng loã, dụ dỗ, ép buộc về chuyện phá thai… hay không biết có hình phạt vạ tuyệt thông kèm theo), thì người sai luật đó cũng bị mắc vạ, bởi vì đây là một vạ phạt thông thường nên người đó phải vận dụng nhiều phương thế nhất định mà thực hiện. Vì thế, mỗi linh mục có trách nhiệm phải loan báo Tin Mừng về sự sống còn và truyền đạt với giáo dân hiểu biết đầy đủ về tội phá thai cùng hình phạt thích đáng kèm theo.

2. Giải vạ Tội phá thai theo Giáo luật: 

Trong Năm Thánh Lòng Thương Xót Chúa 2016, Đức Thánh Cha Phanxicô đã quyết định ban cho tất cả các linh mục “được giải tội phá thai cho những ai đã phạm tội này mà ăn năn xin ơn tha thứ”. Quyết định này cho thấy thực trạng phá thai không chỉ xảy ra với người ngoài Công giáo.

Tha vạ tuyệt thông tiền kết tội phá thai

– Trong tình trạng nguy tử: Trong trường hợp nguy tử, bất cứ tư tế nào, cho dù không có năng quyền giải tội, cũng được giải hết mọi vạ và mọi tội cách thành sự và hợp thức cho mọi hối nhân lâm cơn nguy tử. Hình phạt cấm lãnh nhận các bí tích hay á bí tích sẽ được tháo cởi bao lâu phạm nhân còn trong tình trạng nguy tử (đ.1352#1).

– Cha giải tội tha ở toà trong: Trong trường hợp bình thường, “cha giải tội có thể tha ở toà trong, lúc ban bí tích, vạ tuyệt thông tiền kết hay vạ cấm chế tiền kết chưa được tuyên bố, nếu hối nhân cảm thấy khổ sở khi phải sống trong tình trạng tội trọng suốt thời gian cần thiết để Bề Trên có thẩm quyền định liệu” (đ.1357 §1).

Khi tha vạ, cha giải tội phải buộc hối nhân -nếu bất tuân thì sẽ mắc vạ lại- trong vòng một tháng phải thượng cầu lên Bề Trên có thẩm quyền hay lên tư tế có năng quyền và phải tuân theo quyết định của ngài; trong khi chờ đợi, cha giải tội phải ra một việc đền tội cân xứng và phải buộc đương sự sửa chữa gương xấu cũng như đền bù thiệt hại trong mức độ cần thiết; cũng có thể nhờ cha giải tội thực hiện việc thượng cầu này, nhưng không nêu danh tính của hối nhân (đ.1357 #2).

Đấng Bản quyền tha vạ tuyệt thông tiền kết Khi nào phạm nhân thật lòng hối hận về tội phạm của mình và sẵn lòng sửa chữa các thiệt hại và gương xấu cách xứng hợp, hay ít là đã nghiêm chỉnh hứa làm điều ấy thì phải kể như người ấy hết ngoan cố (đ.1347 §2) và sẽ được Bề Trên có thẩm quyền tha hình phạt (x. 1358 §1). “Hình phạt tiền kết do luật thiết lập những chưa được tuyên bố, và nếu hình phạt ấy đã không được dành riêng cho Tông Toà, thì có thể được Đấng Bản Quyền tha cho những người thuộc quyền mình và những người đang ở trong địa hạt mình hay những người đã phạm tội tại đó; bất cứ Giám Mục nào cũng có quyền tha hình phạt ấy, nhưng chỉ trong khi ban bí tích Giải Tội.” (đ.1355 #2).

Khi linh mục, chiếu theo luật, giải vạ tuyệt thông tiền kết ở toà trong, lúc ban bí tích Giải Tội cho hối nhân đã chuẩn bị xứng đáng, thì không phải thay đổi mô thức giải tội, nhưng có ý tha vạ là đủ.

3. Thực trạng phá thai hiện nay:

Phá thai là việc dùng thủ thuật y học hoặc dùng thuốc để loại bỏ bào thai trong bụng người phụ nữ. Phá thai không phải là biện pháp ngừa thai mà là hành vi chấm dứt thai kì. Nguyên nhân phá thai có vô vàn lý do, có thể do người phụ nữ không muốn sinh con, không đủ điều kiện nuôi dưỡng, phá thai vì người mẹ đang trong độ tuổi đi học, không có khả năng nuôi dưỡng, phá thai do bị hiếp dâm mà có… Nhưng cho dù là vì nguyên nhân gì thì việc phá thai cũng để lại nhiều hệ lụy và để lại di chứng cũng như ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản sau này của người phụ nữ.

Ngày nay, cùng với sự tiến bộ của y học, tình trạng nạo phá thai cũng đang tăng theo trong giới,theo sô liệu thống kê, tỉ lệ người trẻ tuổi phá thai chiếm gần 30% tổng số ca phá thai. Đặc biệt, có khoảng 53% phá thai vị thành niên do không cần thiết phải làm trên 1 lần, cũng không hiếm những bạn gái là học sinh, sinh viên đã hai lần chối bỏ đứa con của mình. Đối với phụ nữ có quan hệ tình dục, hiện chưa kết hôn hoặc không sống chung như vợ chồng, tổng nhu cầu kế hoạch hoá gia đình không được đáp ứng là 40%, cao hơn đáng kể so với phụ nữ đã kết hôn hoặc sống chung. Nhu cầu không được thoả mãn trong kế hoạch hoá gia đình dẫn đến mang thai ngoài ý muốn và tỷ lệ phá thai cao.

Nghiên cứu về chất lượng dịch vụ kế hoạch hoá gia đình ở Việt Nam của UNFPA tiến hành năm 2016 cho thấy phá thai lặp lại là rất cao. Khoảng 17,4% phụ nữ cho rằng đã từng phá thai trong cuộc đời của mình. Số lần phá thai trung bình là 1,3 lần/một phụ nữ. Trong số các phụ nữ trên, 73,1% đã từng phá thai một lần trong đời, 21,8% đã từng phá thai 2 lần và 5,1% đã từng phá thai ít nhất 3 lần trong đời.

Tình trạng phá thai vị thành niên ở phụ nữ nước ta cũng ngày càng cao. Mỗi năm, tại Việt Nam ước tính có khoảng 700.000 phụ nữ nạo phá thai. Riêng ở TP. HCM, với khoảng 7 triệu dân, mỗi năm có khoảng hơn 100.000 ca sinh, vì thế số ca nạo phá thai cũng tương ứng. Còn tại khoa KHHGĐ-Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, trung bình mỗi năm có từ 12.000-15.000 ca nạo hút thai. Trong số các ca nạo phá thai độ tuổi thanh thiếu niên có 60-70% là học sinh, sinh viên. Những con số ngày càng tăng lên báo hiệu một thực trạng đáng buồn và là vấn nạn lớn của xã hội.