Tội đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không bảo đảm an toàn

Phương tiện giao thông đường không luôn phải đảm bảo an toàn kỹ thuật nhằm đảm bảo trong quá trình hoạt động, vận chuyển hàng hóa, hành khách. Phương tiện giao thông vừa mang nhiều lợi ích nhưng ngược lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe và tài sản, đặc biệt là phương tiện giao thông đường không hoạt động trong môi trường khác biệt, khả năng nguy hiểm càng cao so với các loại phương tiện khác.

Phương tiện giao thông đường không được đưa vào hoạt động phải được kiểm định, kiểm tra một cách chặt chẽ và chính xác đảm bảo phương tiện trong quá trình hoạt động không xảy ra sự cố kỹ thuật, gây ra tai nạn và thiệt hại nghiêm trọng. Người có chức vụ liên quan đến việc đưa phương tiện đường không vào sử dụng phải đảm bảo phương tiện đạt an toàn. Vậy trường hợp đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không bảo đảm an toàn thì sẽ bị xử lý như thế nào, quy định cụ thể về hành vi vi phạm và hình phạt đối với tội danh này ra sao?

Cơ sở pháp lý:

– Bộ luật hình sự 2015.

1. Tội đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không bảo đảm an toàn là gì?

Tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xã hội được quy định trong Bộ luật hình sự, do người có năng lực trách nhiệm hình sự hoặc pháp nhân thương mại thực hiện một cách cố ý hoặc vô ý, xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc, xâm phạm chế độ chính trị, chế độ kinh tế, nền văn hóa, quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, xâm phạm quyền con người, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, xâm phạm những lĩnh vực khác của trật tự pháp luật xã hội chủ nghĩa mà theo quy định của Bộ luật này phải bị xử lý hình sự.

Tội đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không bảo đảm an toàn là hành vi ho phép đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không đảm bảo an toàn. Được thể hiện như cho phép lái xe không đảm bảo thoát hiểm, động cơ… vào sử dụng dẫn đến gây hậu quả nghiêm trọng do người có năng lực hình sự thực hiện với lỗi vô ý.

2. Tội đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không bảo đảm an toàn tiếng anh là gì?

Tội đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không bảo đảm an toàn tiếng anh là “Allowing the use of unsafe air transport vehicles”.

3. Cấu thành tội phạm của tội đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không bảo đảm an toàn?

Điều 279 Bộ luật hình sự 2015 quy định về tội đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không bảo đảm an toàn:

“1. Người nào có trách nhiệm trực tiếp về việc điều động hoặc về tình trạng kỹ thuật của các phương tiện giao thông đường không mà cho đưa vào sử dụng các phương tiện rõ ràng không bảo đảm an toàn kỹ thuật, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:

a) Làm chết 01 người hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người từ 31% đến 60%;

c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;

d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 08 năm đến 15 năm:

a) Làm chết 02 người;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên;

c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;

d) Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm:

a) Làm chết 03 người trở lên;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên;

c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;

d) Gây thiệt hại về tài sản từ 1.500.000.000 đồng trở lên.

5. Người có trách nhiệm trực tiếp về việc điều động hoặc về tình trạng kỹ thuật của các phương tiện giao thông đường không mà cho đưa vào sử dụng các phương tiện rõ ràng không bảo đảm an toàn kỹ thuật, gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60% hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 31% đến 60%, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

6. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”

Cấu thành tội phạm là tổng thể các dấu hiệu pháp lý đặc trưng khách quan và chủ quan được quy định trong Luật Hình sự thể hiện một hành vi nguy hiểm cho xã hội cụ thể là tội phạm, tức là căn cứ vào các dấu hiệu đó một hành vi nguy hiểm cho xã hội bị coi là tội phạm. Cấu thành tội đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không bảo đảm an toàn bao gồm các dấu hiệu sau:

Mặt khách quan của tội đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không bảo đảm an toàn:

Hành vi khách quan phải là hành vi nguy hiểm cho xã hội, hành vi nguy hiểm này được thể hiện bằng việc thực hiện hay không thực hiện hành động thuộc các trường hợp cấm của luật. Hành vi khách quan của tội này thể hiện qua việc cho phép đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không đảm bảo an toàn. Được thể hiện như cho phép lái xe không đảm bảo thoát hiểm, động cơ… vào sử dụng dẫn đến gây hậu quả nghiêm trọng.

Hậu quả của hành vi này là bắt buộc, hành vi đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không bảo đảm an toàn phải gây thiệt hại về tính mạng hoặc thiệt hại nghiêm trọng cho sức khỏe, tài sản của người khác thì mới bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Đây là dấu hiệu cấu thành cơ bản của tội này.

Dấu hiệu khách quan cơ bản tiếp theo là về phương tiện giao thông đường không không bảo đảm an toàn về kỹ thuật phải được xác định rõ ràng, tức là việc không đảm bảo an toàn kỹ thuật có thể dễ dàng nhận biết ngay hoặc nhìn thấy ngay mà không cần phải qua kiểm tra kỹ thuật. Đây là dấu hiệu khách quan buộc, cũng là dấu hiệu cấu thành cơ bản của tội này.

Khách thể của tội đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không bảo đảm an toàn:

Hành vi phạm tội đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không bảo đảm an toàn xâm phạm đến các quy định đảm bảo an toàn giao thông đường bộ. Đồng thời xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của người khác.

Mặt chủ quan của tội đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không bảo đảm an toàn:

Người thực hiện hành vi đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không bảo đảm an toàn là do vô ý. Người thực hiện hành vi đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không bảo đảm an toàn nhận thức được hành vi của mình sẽ gây nguy hiểm nhưng vẫn thực hiện do nghĩ hậu quả sẽ không xảy ra.

Chủ thể của tội đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không bảo đảm an toàn:

Chủ thể của tội này mang tính đặt biệt, chỉ những người chịu trách nhiệm trực tiếp về việc điều động hoặc về tình trạng kỹ thuật về phương tiện giao thông đường không mới là chủ thể của tội phạm này.

4. Hình phạt đối với tội đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không bảo đảm an toàn?

– Đối với trường hợp cấu thành cơ bản: Người nào có trách nhiệm trực tiếp về việc điều động hoặc về tình trạng kỹ thuật của các phương tiện giao thông đường không mà cho đưa vào sử dụng các phương tiện rõ ràng không bảo đảm an toàn kỹ thuật, thì hình phạt sẽ là phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

Người có trách nhiệm trực tiếp về việc điều động hoặc về tình trạng kỹ thuật của các phương tiện giao thông đường không mà cho đưa vào sử dụng các phương tiện rõ ràng không bảo đảm an toàn kỹ thuật, gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60% hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 31% đến 60%, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

– Đối với trường hợp cấu thành tăng nặng:

Làm chết 01 người hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người từ 31% đến 60%;

Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;

Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

Làm chết 02 người;

Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên;

Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;

Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.

Làm chết 03 người trở lên;

Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên;

Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;

Gây thiệt hại về tài sản từ 1.500.000.000 đồng trở lên.

Đối với những chủ thể thực hiện hành vi phạm tội thuộc cấu thành tăng nặng nêu trên sẽ có thể bị phạt tù từ 03 đến 20 năm.

– Đối với hình phạt bổ sung: Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.